TVP Dokument Niedziela, 05.11.2023 Zmiany z dnia 17.10.2023 w stosunku do raportu z dnia 09.10.2023 (usunięto pozycję programową) 08:05 WIELKIE PRZYSPIESZENIE - ODC. 3. REWOLUCJE ENERGETYCZNE (dodano pozycję programową) 08:05 WIELKIE PRZYSPIESZENIE - ODC. 2. EPOKA MASZYN (THE GREAT ACCELERATION EPISODE 02 RISE OF THE MACHINES) Cykl dokumentalny, 52 min, Australia, 2020 Reżyseria: Dr Shalin Naik, Nik Wansbrough Scenariusz: Anja Taylor Seria dokumentalna (6 odcinków) opowiadająca o technologicznym i ludzkim postępie cywilizacyjnym. Ostatnie 50 lat ludzkich wysiłków nadało zawrotne tempo postępowi technologicznemu i odkryciom, które nieodwracalnie zmieniły nasz świat. Ta seria przedstawia fascynującą historię jednego z najbardziej dramatycznych rozdziałów w historii ludzkości i analizuje główne postępy w dziedzinie eksploracji kosmosu, informatyki, energii, zasobów, nauki o Ziemi i naszego zrozumienia ewolucji samego życia. Od 1970 r. populacja świata wzrosła ponad dwukrotnie, do prawie 8 miliardów, a wiele krajów rozwijających się goni teraz za zachodnim stylem życia polegającym na nadmiernej konsumpcji. Ponieważ produkcja żywności i zasoby wodne stają się coraz bardziej nadwyrężone, a ilość odpadów wysoka, naukowym wyzwaniem jest znalezienie sposobów, aby uzyskać więcej za mniej. Nowy nacisk na zrównoważony rozwój i wydajność zaowocował sprytnymi rozwiązaniami, które obiecują przekształcenie naszego społeczeństwa w gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której ponowne użycie i recykling są kluczowymi elementami przyszłej produktywności. Gdy satelity obrazują każdy zakątek Ziemi z kosmosu, pojawiła się nowa perspektywa naszej planety, w której oceany, ziemia, lód i atmosfera są ze sobą połączone. Dzięki przełomowym technologiom genetycznym naukowcy zrobili ostateczny krok w opanowaniu ewolucji - tworząc nowy syntetyczny gatunek, którego nigdy wcześniej nie widziano na Ziemi. Uzbrojeni w kod DNA i moc obliczeniową możemy wreszcie wysyłać życie z prędkością światła. Dokument zawiera eksperckie komentarze naukowców z najwyższej półki, takich jak genetyk Craig Venter i laureat Nagrody Nobla Barry Barish, którzy dostarczają informacji o niektórych z największych momentów w nauce, takich jak odkrycie ciemnej energii i fal grawitacyjnych, stworzenie nowych gatunków syntetycznych i innowacyjnych rozwiązań, które mogą uratować przyszłość ludzkiej cywilizacji. Odc. 2 - "Epoka maszyn". W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat ludzkość ustanowiła zawrotne tempo rozwoju technologicznego i postępów w nauce. Rozpoczął się wyścig napędzany postępami w technologiach komputerowych. Jak szybko mogą działać nasze maszyny? Przez ostatnie dziesięciolecia niemal wszystkie aspekty życia zostały związane z maszynami. W 1947 roku wynaleziono proste urządzenie, które odmieniło świat: tranzystor. Niektórzy nazywają go najważniejszym wynalazkiem XX wieku. Podstawowy składnik układów scalonych umożliwił powstanie komputerów, cyfrowych kamer, czujników i urządzeń przenośnych. W ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat maszyny stały się centralnym elementem naszego życia. Stworzyliśmy roboty, które chodzą, jeżdżą i latają, a w kieszeniach nosimy dostęp do wiedzy całego świata. Maszyny rozpoznają nowotwory i dotrzymują nam towarzystwa. (usunięto pozycję programową) 09:05 WALIA - DZIKA KRAINA - ODC. 2 WYZWANIA WIOSNY (dodano pozycję programową) 09:10 WALIA - DZIKA KRAINA - ODC. 1 POWRÓT SŁOŃCA (WALES: LAND OF THE WILD EP 1: THE RETURN OF THE SUN) Serial dokumentalny, 47 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Adrian Seymur Seria dokumentalna (4 odcinki) o dzikich ekosystemach Walii na przestrzeni dwunastu miesięcy w roku. Każdy odcinek to opowieść o najbardziej dramatycznych momentach jednej z czterech pór roku. Narodziny i regeneracja po zimie w wiosennych miesiącach, dorastanie i budowanie nowego życia przez lato, przygotowywanie się do zmian jesienią, aż po nastanie i przetrwanie zimy. Będziemy się przyglądać niektórym z najbardziej niezwykłych i charyzmatycznych zwierząt Walii. Odc. 1 - "Powrót Słońca". Niby nadszedł pierwszy dzień wiosny, ale Walia wygląda jak spowita arktyczną zimą. Idące od wschodu zadymki pokryły kraj śniegiem. To kraina gór i postrzępionych brzegów, gdzie bujne łąki graniczą z odwiecznymi puszczami i gdzie nigdy się nie jest daleko od zwierząt. Żyje ich tu pięćdziesiąt tysięcy gatunków, urzekających i dziwacznych. Wskutek zimna niebo nad Brecon Beacons jest przejrzyste. Ten park narodowy znalazł się na liście "międzynarodowych rezerwatów ciemnego nieba". Na świecie jest ich tylko trzynaście. (usunięto pozycję programową) 10:05 PODRÓŻE DO UKRYTYCH ŚWIATÓW - ODC. 3 LA RINCONADA (dodano pozycję programową) 10:05 PODRÓŻE DO UKRYTYCH ŚWIATÓW - ODC. 2 DOLINA OMO (THE HIDDEN WORLDS EP. 2 THE OMO VALLEY) Serial dokumentalny, 41 min, Turcja, 2020 Reżyseria: Orcun Behram Seria dokumentalna (5 odcinków) o kilku tajemniczych i bardzo ciekawych miejscach na świecie. Obecnie języki i kultury szybko zanikają, ponieważ globalizacja ma coraz większy wpływ na wszystko. Poznamy różne historie życia, poprzez poetycki tekst i strukturę wizualną. Narratorami odcinków będą ludzie, którzy są punktem wyjścia tych historii. W takim okresie społeczności, które potrafią zachować swoje dziedzictwo kulturowe lub stworzyć własną kulturę, zyskały na atrakcyjności. Będziemy mieli okazję zobaczyć bogatą paletę wizualną i niezwykłe miejsca: Makoko w Nigerii; La Rinconada w Peru; Manilę stolicę Filipin; dolinę rzeki Omo w Etiopii; Dharavi w Bombaju. Odc. 2. Dolina rzeki Omo na południowym zachodzie Etiopii. Życie w tym miejscu od wieków uległo tylko niewielkim zmianom. To obszar o ogromnej bioróżnorodności, który odegrał ważną rolę w ludzkiej ewolucji. Uznaje się go za kolebkę cywilizacji. Biegnie przez niego rzeka Omo o długości 700.000 km. Mieszkają tu najbardziej tradycyjne plemiona Etiopii. Żyją one w oparciu o cykle zalewowe rzeki, użyźniające okoliczne gleby, co pozwala na prowadzenie upraw. To egzystencja nieznana w świecie zewnętrznym. Tu liczą się rytuały, przesądy i pamięć o przeszłości. Dolina Omo jest zróżnicowana kulturalnie. Mieszkają tu członkowie plemienia Karo oraz animalistyczni Mursi i Hamarowie. Jednak życie na tym suchym obszarze jest ciężkie, a tutejsze rytuały często są wyczerpujące. W dolinie przebywa około dwustu tysięcy osób, podzielonych na osiem głównych plemion. Języki, którymi się posługują są bardzo zróżnicowane, chociaż większość należy do rodziny języków omockich. (usunięto pozycję programową) 13:45 SZPIEDZY WŚRÓD ZWIERZĄT S.I - ODC. 4. ZŁE ZACHOWANIE (dodano pozycję programową) 13:45 SZPIEDZY WŚRÓD ZWIERZĄT S.I - ODC. 3. PRZYJAŹŃ (SPY IN THE WILD) Cykl dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: John Downer Zwierzęta często mają silne więzi rodzinne. Jednak jak ważne są dla nich inne relacje w życiu? Pustynia Kalahari w Afryce to dom surykatek. U nich jeden drugiemu pomaga, a życie skupia się wokół królowej - jedynej samicy, która rodzi dzieci. Miewa do sześciorga małych w miocie i trzy mioty rocznie, toteż jej potomstwo jest praktycznie wszędzie. Małe wymagają troskliwej opieki i na szczęście matka ma wielu przyjaciół do pomocy, czasem nawet aż pięćdziesięcioro. Dziś ma jeszcze jednego surykatkę - tajniaka. Agentka ma sfilmować niespotykaną przyjaźń, łączącą te zwierzęta o wyjątkowo społecznym nastawieniu. Jest to bardzo zamknięta wspólnota niechętna obcym. Agentka jest największą surykatką, jaką zwierzęta widziały i wymaga dokładnego zbadania! Został jej nadany zapach tej kolonii, więc to je uspokaja. Codziennie inna wolontariuszka organizuje przechowalnię dla maluchów, ofiarując im troskliwą opiekę matczyną. W kolejnym odcinku zespół szpiegów zbada, jak i dlaczego zwierzęta źle się zachowują, czasem w bardzo spektakularny sposób. (usunięto pozycję programową) 14:45 NIEZWYKŁE MIASTA - BARCELONA. ODC. 2/3 (dodano pozycję programową) 14:45 NIEZWYKŁE MIASTA - LIZBONA ODC. 1/3 (SECRET CITIES SERIA 2) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Prowadzący: Janina Ramirez, Alastair Sooke Eksperci sztuki Janina Ramirez i Alastair Sooke przybliżają tajemnice sztuki trzech pięknych miast - Baku, Bejrutu i Lizbony. Razem odkrywają fundamenty kultur, które ukształtowały te miasta w przeszłości. Robią to dzięki spotkaniom z lokalnymi artystami i mieszkańcami, którzy pomagają im odnaleźć artystyczne atrakcje i mało znane skarby. W Lizbonie odkrywają starożytne nadmorskie miasto ukształtowane przez kultury: rzymską, arabską i krzyżowców. W Bejrucie zobaczą, jak Paryż Bliskiego Wschodu wznosi się z ruin wojny domowej. A w Baku w Azerbejdżanie podczas poszukiwania skarbów sztuki dostrzegają, że miasto znajduje się na skrzyżowaniu kultur. Seria maluje prowokujące portrety najbardziej fascynujących metropolii świata. (usunięto pozycję programową) 16:50 AFRYKA Z ADE ADEPITANEM - CZĘŚĆ 4. AFRYKA POŁUDNIOWA (dodano pozycję programową) 16:50 AFRYKA Z ADE ADEPITANEM - CZĘŚĆ 3. AFRYKA WSCHODNIA (AFRICA WITH ADE ADEPITAN) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Olly Bootle Czteroodcinkowa seria geograficzno - podróżnicza BBC Studios. Afryka jest najbardziej żywym i zróżnicowanym kontynentem na Ziemi, z ponad 50 krajami i setkami różnych kultur. Ade Adepitan podróżuje po Afryce, aby odkryć, jak zmienia się kontynent. Od dynamicznie rozwijającej się technologii Lagos po wspaniałe plaże Mozambiku i od zagrożonych goryli w DRK po rozdarte wojną ulice Somalii, Ade widzi w Afryce najlepsze i najgorsze. Dzięki jego bardzo osobistemu spojrzeniu na kontynent i niezwykłym spotkaniom, seria ta zadaje pytanie: tak jak ostatnie 30 lat zmieniło Azję, czy przyszłość należy do Afryki? Część 3 - "Afryka Wschodnia". W tej części podróży po Afryce Ade odwiedzi wschód kontynentu, Tanzanię, Etiopię i Somalię. Pozna ludzi pracujących w najgorętszym miejscu na Ziemi. Przybędzie do jednego z najszybciej rozwijających się miast Afryki. Różni się to od znanych wcześniej obrazów Etiopii. A w kraju rozdartym przez wojnę wszystko doszczętnie zdewastowane. Ten etap rozpocznie się w Tanzanii, na dzikim afrykańskim pustkowiu. Rezerwat Selu to ogromny azyl dla dzikich zwierząt. Zajmuje obszar prawie 52 tysięcy kilometrów kwadratowych, dwa razy więcej niż Walia. Afryka jest domem dla wielu niezwykłych gatunków. Ponad połowa ludności Tanzanii nie ma prądu. Problem dotyczy nie tylko tutejszych mieszkańców, ale większości Afrykanów. Następny przystanek wypada w Etiopii, kraju postrzeganym przez wielu jako najbiedniejszy z biednych.