TVP Historia Sobota, 04.11.2023 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 4 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1956 - inauguracja działalności wrocławskiego Teatru Pantomimy Henryka Tomaszewskiego; 1956 - sowieckie czołgi wjechały do Budapesztu; 1959 - rząd PRL uzależnił sprzedaż węgla na zimę dla rolników od wykonania przez nich obowiązkowych dostaw mięsa; 1981 - w Pałacu Prymasowskim odbyło sie spotkanie Józefa kardynała Glempa, Lecha Wałęsy i Wojciecha Jaruzelskiego; 07:05 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 53 Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Piotr Fiedziukiewicz, Tomasz Matuszczak, Łukasz Wiśniewski Scenariusz: Anna Krasuska, Tomasz Wojtczuk Aktorzy: Paweł Mitrowski, Milena Staszuk, Radosław Pazura, Agnieszka Wagner, Ksawery Szlenkier, Sebastian Skoczeń, Wojciech Cygan, Szymon Nygard, Maciej Jachowski, Maciej Raniszewski, Kordian Rekowski, Filip Gurłacz, Julia Łukowiak, Dawid Pokusa, Robert Błoński Zima 1407. Dypold potwierdza śmierć Johanna, a Ulryk von Jungingen rozkazuje znaleźć nowego szpiega na Wawelu. Do obozu powstańców na Żmudzi dotarł tajny wysłannik królewski, Arunas. Jagiełło martwi się o żonę i nienarodzone dziecko. Prosi siostrę Aleksandrę, by została dłużej na Wawelu i zaopiekowała się brzemienną królową. Z kolei nowym ochmistrzem zostaje kuchmistrz Jakusz z Boturzyna. 07:35 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 54 Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Tomasz Matuszczak, Łukasz Wiśniewski Scenariusz: Małgorzata Jurczak, Anna Krasuska, Monika Zięba-Rybowska Aktorzy: Milena Staszuk, Agata Jakoniuk, Maria Bujanowska, Szymon Nygard, Maciej Jachowski, Julia Łukowiak, Szymon Kuligowski, Sebastian Skoczeń, Agnieszka Wagner, Małgorzata Klara, Michał Chruściel, Violetta Bogorodź, Agata Salitra, Marcin Piętowski, Lech Mackiewicz Początek roku 1408. Do Wilna przyjeżdżają księżna Zofia - córka Witolda i żona Wasyla Moskiewskiego. Świdrygiełło jest oczarowany urodą młodej księżniczki - Anny Moskiewskiej. Jednak Anna Witoldowa każe mu trzymać się od niej z daleka. Rozpoczynają się rokowania polsko - krzyżackie w Kownie. Jaki będzie wyrok w sprawie Drezdenka? Tymczasem królowa wybacza swojemu ochmistrzowi, a Klemens z Moskorzewa spokojnie umiera. 08:10 W KOTLE HISTORII - ROZMOWA MIŁOSNA. WYZNANIA W TORUNIU. Magazyn, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Prowadzący: Łukasz Modelski W roku 1645 w toruńskim ratuszu zorganizowano "Colloquium charitativum", czyli "pełną miłości rozmowę" pomiędzy teologami luterańskimi, kalwińskimi i katolickimi. Sympozjum, podzielone na 36 sesji, miało służyć dyskusji ekumenicznej, przede wszystkim jednak - utrzymaniu pokoju religijnego w Rzeczpospolitej. Spotkanie poparli król i prymas, miało ono znaczenie porównywalne z wcześniejszą o niemal 70 lat konfederacją warszawską, a państwo polsko - litewskie uniknęło wojen religijnych rozlewających się po Europie. Modna kuchnia międzynarodowa i kuchnia lokalna o protestanckich korzeniach. 08:40 WOJOWNICY CZASU - GÓRNOŚLĄSKI WRZESIEŃ, CZYLI WYRY 1939 Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Odzyskana przez Polaków niepodległość nie została dana na zawsze. Po nieco ponad dwudziestu latach kruchej stabilizacji, w czasie której udało się powołać do życia niezawisłe państwo, powróciło widmo wojny grożącej Polsce zza każdej granicy. Jedną z najbardziej narażonych na przyjęcie pierwszego uderzenia granic była ta na Górnym Śląsku. 09:30 PRZYŁBICE I KAPTURY - ODC. 8/9 - A WĘŻOWI BIADA Serial historyczny, przygodowy, 61 min, Polska, 1985 Reżyseria: Marek Piestrak Scenariusz: Marek Piestrak Aktorzy: Ewa Biała, Arkadiusz Bazak, Zbigniew Lesień, Andrzej Precigs, Jerzy Trela, Roch Siemianowski, Marek Frąckowiak, Władysław Komar, Bożena Krzyżanowska, Marta Klubowicz, Maciej Kozłowski, Piotr Garlicki, Henryk Machalica, Emil Karewicz, Stanisław Zatłoka Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Wojciech Karolak Czarny i Una natykają się na oddział polskiego rycerstwa, który doprowadza ich do Bydgoszczy, niedawno odbitej z rąk krzyżackich. Tu Una spotyka się z wujem, kanonikiem Duninem, a Czarny - z Dzieweczką, który wbrew krążącym pogłoskom ocalał i wykurował się. Arcybuskup Trąba przyjmuje do wiadomości, że Czarny i Una kochają się i daje zgodę na ślub. Najpierw jednak dzielny wojak musi wykonać kolejne zadanie: w klasztorze cystersów w Koronowie przebywa w mnisim przebraniu łącznik Vogelwedera. Czarny ma rozpoznać go i unieszkodzliwić. Pierwsza część zadania nie nastręcza trudności. Spośród trzech niedawno przybyłych zakonników na hasło Czarnego prawidłowo odpowiada mnich podający się za brata Lasotę. On doprowadza Czarnego i Dzieweczkę do ukrywającego się na wyspie Vogelwedera. Po ciężkiej walce obaj Krzyżacy zostają uwięzieni. W Wilnie Jaksa przyznaje się Hubertowi, że pokochał jego siostrę. 11:50 JEDWABNY SZLAK - 1/3 (THE SILK ROAD) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2016 Fascynująca opowieść o historii szlaku handlowego, który odmienił świat. A wszystko zaczęło się od jednego towaru - materiału utkanego z kokonu pewnej ćmy, z którego zaczęto szyć cesarskie szaty. Jedwabny Szlak mierzył ponad osiem tysięcy kilometrów i biegł z dawnej chińskiej stolicy przez mityczne miasta Azji Środkowej Samarkandę i Persepolis aż po Morze Śródziemne do bazarów Konstantynopola i do weneckich kupców. Od Aleksandra Wielkiego po Czyngis - chana, cesarze i książęta zawsze chcieli go kontrolować. Warto było o niego walczyć. Przynosił nie tylko zyski materialne. Ludy, których ziemie przecinał, wymieniały towary, ale też idee i zdobycze techniki, od których później zależał byt Zachodniej Europy. Papier. Proch. Instrumenty muzyczne. Jedwabny Szlak przekraczał granice, umożliwiał kontakt między różnymi kulturami, ale rodził też konflikty. W pierwszym odcinku nasz przewodnik dr Sam Willis przemierzy ponad trzy tysiące kilometrów śladem starożytnego chińskiego wysłannika, bez którego Jedwabny Szlak by nie powstał. Przedstawi boginię, która odkryła jedwab. Wybierze się w podróż z Chin przez Azję Środkową, Iran, Turcję z powrotem do Wenecji. Podobną trasę ponad 700 lat temu przebył Marco Polo, wenecki podróżnik, kupiec i niezwykły odkrywca. 12:55 ŁUŻYCE. Z PIEKŁA DO NIEBA (FROM HELL TO HEAVEN LUSATIA) Film dokumentalny, 48 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Henry M.Mix W południowo - wschodnich Niemczech znajduje się Lusatia (Łużyce) - kraina tysiąca jezior. To region dzikiej przyrody, kontrastów i królestwo zwierząt. Kolorowe ptaki, wilki, jelenie, zwierzęta, z których wiele jest znanych z naszych polskich lasów. 13:50 PORWANI ZA MŁODU Film dokumentalny, 32 min, Polska, 2023 Reżyseria: Dagmara Spolniak Scenariusz: Dagmara Spolniak Zdjęcia: Dariusz Kuczera Napoleon, mimo dwustu lat od śmierci, nie przestaje budzić skrajnych emocji. Albo się go wielbi, albo wręcz przeciwnie, darzy wrogością. W filmie "Napoleon. Porwani za młodu" opowiemy o pasjonatach epoki w Polsce, którzy odkryli Napoleona w dzieciństwie i swoją pasję kultywują do dziś. Na przekór dyktatom naszych czasów zdominowanych przez nomofobię. 14:30 FOTOHISTORIE - W ŚWIECIE MEDIÓW Magazyn, 25 min, Polska, 2023 Scenariusz: Marek Szczepanek, Dariusz Fedorowicz Prowadzący: Olimpia Górska Fotografia stanowiła przełom w rozwoju prasy. Pozwoliła bowiem docierać do szerszych grup społeczeństwa, obrazy były bardziej uniwersalne niż język pisanego słowa. W odcinku opisujemy początki polskiego rynku prasowego na podstawie Ilustracji Polskiej i Ilustrowanego Kuryera Codziennego. Koncentrujemy się na fotografii jako środku przekazu, który może być dostosowywany i kształtowany poprzez odpowiednie techniki oraz nadanie odpowiedniego kontekstu, zgodnie z określonymi potrzebami. Przedstawiamy ewolucję fotografii sportowej i modowej oraz wykorzystanie zdjęć jako sposobu na relację wydarzeń podczas I Wojny Światowej. W podsumowaniu omawiamy zagadnienia prawne związane z wykorzystaniem fotografii kiedyś i współcześnie. 16:30 ARABSKA WYPRAWA LEVISONA WOODA - ODC. 4/5 (ARABIA WITH LEVISON WOOD 1) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Neil Bonner Duszą i twarzą tej niezwykłej podróżniczej serii jest brytyjski podróżnik Levison Wood, który próbuje odpowiedzieć na pytanie, czym dzisiaj jest Arabia. Okazuje się krainą kontrastów, nie tylko krajobrazowych. Kraje pogrążone w chaosie sąsiadują z dobrze prosperującymi, enklawy nowoczesności ze średniowieczem. Bijące w oczy bogactwo z ludźmi, którzy stracili wszystko i żyją na śmietniskach. Film jest po trosze etnograficzny, bo naszego podróżnika interesuje wszystko. Zachwyca się naturą, ale nie arabskim stylem rządzenia. Zagaduje młodych, a nawet kobiety (po uzyskaniu zgody ich mężów lub ojców). Nie rezygnuje z pomocy miejscowych przewodników. W pierwszym odcinku Wood w dwa tygodnie przemierza Irak, a raczej to, co z niego zostało po amerykańskiej interwencji i serii wojen domowych - od północnej części, kontrolowanej przez Kurdów po rozlewiska Szatt al - Arab. Nie jest to bezpieczna podróż, na drogach są gęsto ustawione blokady i posterunki kontrolne, spać można tylko w militarnych bazach. Oprócz żołnierzy regularnych armii Anglik spotyka oddziały ochotników. Jest świadkiem strzelaniny i zdobywania wioski opanowanej przez ISIS. Często filmuje z ukrycia. Podczas przechadzki po ruinach starej części Mosulu znajduje nieużywaną kamizelkę terrorysty samobójcy, rozmawia ze snajperem, który ma na koncie 343 zabitych wrogów (tydzień później sam zostaje odstrzelony), zagląda do piwnicy, w której ukrywał się Saddam Husajn. Drugi odcinek ma zupełnie inny charakter. Przemknąwszy przez Kuwejt, Brytyjczyk objeżdża Półwysep Arabski. Zwiedza Oman, zwany klejnotem Arabii. Robi zakupy na targowiskach, przebiera się za Beduina, wspina się na najwyższą górę, częściowo na wielbłądzie, częściowo na własnych nogach przemierza 250 kilometrów przez pustynię. Granicę ogarniętego wojną domową Jemenu przekracza nieoficjalnie, jednak droga na zachód jest zamknięta. W trzecim odcinku Wood omija tereny kontrolowane przez zwaśnione plemiona, gangi kryminalistów i Al - Kaidę drogą morską, na zaszczurzonym statku z hinduską załogą, lękliwie wyglądającą piratów. Nieplanowany wcześniej tranzyt przez Róg Afryki - Somalię i Dżibuti kończy w Arabii Saudyjskiej - kolebce arabskiej cywilizacji. Rząd przydziela mu opiekuna, który czujnie przysłuchuje się jego rozmowom. Podróżnik zagląda do wiosek, gdzie nawet dzieci noszą sztylety - symbole prestiżu i niezależności. Gościnni gospodarze częstują go mlekiem wielbłąda, kultywują dawne obyczaje, równocześnie są aktywni na Instagramie. Wood spotyka młodych ludzi, zafascynowanych Zachodem i pielgrzymów, zmierzających do Mekki. Wizytuje opuszczone miasteczko, którego mieszkańcy przenieśli się do nowoczesnych wieżowców i stację kolejową, gdzie słynny Lawrence z Arabii, dokonał pierwszego sabotażu. W Jordanii przemierza malowniczą skalistą pustynię Wadi Rum. 17:30 TOWARZYSZE SEKRETARZE ORAZ INNI DYGNITARZE - ODC. 10 JERZY URBAN. GOEBBELS JARUZELSKIEGO Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Dobrosław Rodziewicz Scenariusz: Dobrosław Rodziewicz Wykonawcy: Dobrosław Rodziewicz Jerzy Urban w swym długim życiu tylko przez 9 lat był komunistycznym dygnitarzem, skądinąd bezpartyjnym. Na tle takich postaci jak Bierut, Gomułka, Gierek czy nawet Sokorski, Urban mógłby się jawić jako polityk drugoplanowy i przypadkowy. Jednak za sprawą zbiegu okoliczności historycznych z cechami własnego umysłu i charakteru Urban był nie tylko rzecznikiem, ale faktycznym ministrem propagandy reżimu Jaruzelskiego. Odcinek pt. "Goebbels Jaruzelskiego" przypomina polityczny życiorys Urbana od rozkwitu kariery dziennikarskiej w latach 60. aż do upadku reżimu Jaruzelskiego, któremu Urban gorliwie i obrzydliwie służył. Opowiadają o tym historyk dr Michał Przeperski oraz autor i narrator cyklu "Towarzysze sekretarze oraz inni dygnitarze" Dobrosław Rodziewicz. 18:05 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 18/24 Serial sensacyjny, wojenny, 57 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Muzyka: Andrzej Trzaskowski Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Aktorzy: Janusz Bukowski, Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Tomasz Stockinger, Ewa Sałacka, Anna Wojton, Maria Gładkowska, Alicja Jachiewicz, Beata Paluch, Maciej Kozłowski, Andrzej Grabarczyk, Robert Rozmus, Krzysztof Kalczyński, Ryszard Barycz, Grzegorz Wons Hrabia Georg von Nałęcz przekazuje wywiadowi polskiemu rewelacyjne materiały: najpierw dane techniczne junkersa, nowego niemieckiego bombowca, potem fragmenty planu przygotowań napaści na Polskę. Jego autorem jest Guderian, plan ma poparcie Hitlera. Cennych materiałów dostarczają Georgowi panie: hrabina Benita z kół dyplomatycznych i jej przyjaciółki, pracownice kancelarii Guderiana, Irena i Renata von Nietzmer, córka zadłużonego barona. Georg wykupuje weksle jej ojca, a usługi Renaty grubo opłaca. Czarek i pułkownik Kaleta są przejęci wagą planów Guderiana, ich technicznym rozmachem. Natomiast zwierzchnicy Czarka uważają Guderiana za nieszkodliwego marzyciela. Według nich Niemcy nie są w stanie zmotoryzować swojego wojska i wyprodukować tyle stali, aby pokryć potrzeby armii. Ich zdaniem, cena dokumentów jest zbyt wysoka, a nastawanie Georga na nieliczenie się z kosztami zakupu uważają wręcz za podejrzane. Oburzony odmową Georg zamierza sprzedać konie wyścigowe i zapłacić Renacie z własnej kieszeni. Baronówna jednak, chcąc mieć pieniądze jak najszybciej, jako Charlotta proponuje dokumenty Anglikom. Abwehra wpada na ślad tej propozycji w depeszach Berlin - Londyn. Relke ma rozpracować agentkę Charlottę. Szuka jej wśród pracowników Guderiana. Trafia na trzy panie zaprzyjaźnione z von Nałęczem. Zaczyna się nim interesować. 19:00 GIGANCI HISTORII - ZAKONY NA ZIEMIACH POLSKICH W OKRESIE ŚREDNIOWIECZA Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz Założony w VI wieku przez św. Benedykta z Nursji klasztor dał początek całej konstelacji zgromadzeń zakonnych, które wkrótce gęstą siecią pokryły całą ówczesną Europę. Prócz pełnych skupienia modlitw, zakonnicy zakładali szkoły, uczelnie, szpitale, biblioteki, zajmowali się kulturą rolną oraz przetwórstwem spożywczym. Przepisywali dawne księgi oraz tworzyli nowe, by przekazać kolejnym pokoleniom swą bezcenną wiedzę. Zaledwie kilkadziesiąt lat po powstaniu Państwa Polskiego przybyli do niego pierwsi zakonnicy, wnosząc potężny wkład w jego organizację i kulturę. Efekty ich inicjatyw, widoczne są do dziś. W XII wieku cystersi, jako pierwsi, sprowadzili nad Wisłę uprawne gatunki jabłoni. Im także przypisuje się zakładanie pierwszych stawów rybnych. Byli prekursorami w hodowli karpia, regulacji rzek i w budowie młynów wodnych. Zakonnicy okazali się nie tylko efektywnymi organizatorami rzeczywistości, ale także niestrudzonymi kronikarzami naszych dziejów. 19:50 KALENDARIUM POWSTANIA STYCZNIOWEGO 1863 - ODC. 44 Cykl dokumentalny, 5 min, Polska, 2023 Scenariusz: Bartłomiej Grudnik Celem cyklu Kalendarium powstania styczniowego 1863 jest przypomnienie współczesnym Polakom wydarzeń jakie miały miejsce 160 lat temu. Powstanie styczniowe było największym i najdłużej trwającym zrywem niepodległościowym Polaków, jaki miał miejsce w okresie zaborów. Jego wybuch 22 stycznia 1863 r. wywołało ogłoszenie branki czyli poboru do wojska rosyjskiego. Choć powstanie zakończyło się klęską, pamięć o nim trwała w narodzie do końca zaborów. Doświadczenie tajnego państwa z okresu powstania było wzorem dla państwa podziemnego z czasu okupacji niemieckiej i sowieckiej. Jego herb Orzeł Biały, Pogoń i św. Michał Archanioł przypominał niezrealizowaną ideę Rzeczpospolitej trojga narodów. Z doświadczenia powstania styczniowego czerpał Piłsudski planując walkę o odzyskanie niepodległości. Powiedział m.in. Dla nas, żołnierzy wolnej Polski, powstańcy 1863 roku są i pozostaną ostatnimi żołnierzami Polski, walczącej o swą swobodę, pozostaną wzorem wielu cnót żołnierskich, które naśladować będziemy. Kalendarium powstania styczniowego 1863 będzie zawierać cotygodniowy przegląd wydarzeń na ziemiach polskich, ale także reakcji świata na wybuch powstania, biogramy postaci, przegląd prasy powstańczej i rosyjskiej. W każdym odcinku znakomici polscy historycy tj. Włodzimierz Suleja, Janusz Odziemkowski, Andrzej Nowak, Wojciech Karwat, Michał Kopczyński, Mariusz Wołos opowiedzą o jednym, najważniejszym wydarzeniu z danego tygodnia bądź przypomną ważną, a często zapomnianą postać z okresu powstania. Cykl będzie ilustrowany archiwaliami pochodzącymi z zasobów TVP oraz archiwów polskich i zagranicznych. 20:05 KUBA (CUBA) Dramat, 117 min, USA 1979 Reżyseria: Richard Lester Scenariusz: Charles Wood Aktorzy: Sean Connery, Brooke Adams, Jack Weston, Hector Elizondo, Denholm Elliott, Martin Balsam, Chris Sarandon, Lonette McKee i inni Hawana, rok 1959. W przededniu przewrotu na Kubie, prowadzącego do obalenia dyktatury generała Batisty, przybywa na wyspę emerytowany major brytyjskich sił powietrznych, Robert Dapes (Sean Connery). Jako najemny doradca w sprawach bezpieczeństwa ma podjąć współpracę z generałem Bello i dopomóc ekipie Batisty utrzymać władzę. Major Dapes spotyka przypadkowo starą przyjaciółkę Aleksandrę, z którą przed 15 laty w Afryce Północnej połączył go żarliwy romans. Dziś jego dawna ukochana jest kobietą zamężną, ale nie znalazła szczęścia w małżeństwie. Nadużywający alkoholu i flirtujący mąż Juan Pulido, dziedzic największego na wyspie rumowo - tytoniowego konglomeratu, nie daje jej oparcia w życiu i poczucia bezpieczeństwa. Juan wdał się w romans z jedną ze swoich pracownic, a brat dziewczyny szuka teraz zemsty. Popierający rewolucjonistów Julio, który właśnie uciekł z więzienia, postanawia zabić go, by wreszcie pomścić siostrę. Między Robertem i Aleksandrą ożywa dawne uczucie. Gdy sytuacja na Kubie staje się coraz bardziej napięta, major próbuje nakłonić ją do opuszczenia kraju. 00:10 WIELKA UCIECZKA (GREAT ESCAPE) (GREAT ESCAPE) Film wojenny, historyczny, przygodowy, 165 min, USA 1963 Reżyseria: John Sturges Scenariusz na podstawie książki Paula Brickhilla: James Clavell, W. R. Burnett Zdjęcia: Daniel L. Fapp Muzyka: Elmer Bernstein Aktorzy: Steve McQueen, James Garner, Richard Attenborough, James Donald, Charles Bronson, Donald Pleasence, James Coburn, Gordon Jackson Widowiskowy film wojenny z wątkami komediowymi i znakomitą obsadą. Za podstawę scenariusza posłużyła powieść australijskiego pisarza, Paula Brickhilla (1916 - 1991), autora historycznych książek o wydarzeniach z II wojny światowej. Brickhill sam był pilotem w czasie wojny, trafił do niemieckiej niewoli. Był świadkiem przygotowań do najsłynniejszej w historii masowej ucieczki z niemieckiego obozu jenieckiego. Stalag Luft III powstał na słabo zaludnionym terenie w Sagan, dzisiejszy Żagań należący do Polski. Do wyjątkowo dobrze strzeżonego obozu, podlegającego dowództwu niemieckich wojsk lotniczych, trafiali jeńcy, którzy wielokrotnie podejmowali próby ucieczki. Stąd miało nie być już odwrotu. Zdjęcia były kręcone pod Monachium. Właśnie tam pod kierownictwem konsultanta filmu, C. Wallace'a Floody, zbudowano wierną kopię stalagu spod Żagania. Spędził on w obozie trzy lata, był jednym z organizatorów wielkiej ucieczki. Przygotowania przebiegały w ścisłej tajemnicy, tylko garstka osób znała szczegóły tajnej operacji. Wszystko szło zgodnie z planem, choć przedsięwzięcie wymagało dużego nakładu pracy: kopano trzy tunele, przygotowywano fałszywe dokumenty, szyto cywilne ubrania, sporządzano mapy. Stalag Luft III, rok 1942. W niemieckim obozie zostają osadzeni specjalni jeńcy. Po kilku nieudanych ucieczkach z innych obozów trafia tu także Bartlett, który kontaktuje się z brytyjskim oficerem Ramsayem. Wspólnie z innymi jeńcami organizują największy w historii wojny plan ucieczki z obozu. Rozpoczynają prace nad wydrążeniem trzech tuneli, którym nadają imiona: Tom, Dick i Harry. Ich celem jest zorganizowanie ucieczki dla co najmniej 250 jeńców. Tymczasem Amerykanin Hilts i Szkot Ives próbują na własną rękę opuścić obóz. Niestety, w czasie uroczystości związanych ze świętem 4 lipca Niemcy odkrywają tunel Tom. Ives zostaje zastrzelony. Nadchodzi ustalony termin ucieczki.