TVP Kultura Czwartek, 10.11.2022 08:35 DZIKA MUZYKA - WIERCHOWE NUTY Magazyn, 25 min, Polska, 2016 Reżyseria: Zuzanna Solakiewicz, Zvika Gregory Portnoy Wykonawcy: Szymon Bafia(Prowadzący) Na muzycznej mapie Polski Podhale jest regionem szczególnym. Często ogólne hasło muzyka ludowa kojarzy się z góralszczyzną, ta zaś z muzyką spod Tatr. To dlatego, że tradycyjna muzyka jest tam wciąż żywa. Muzyka po dziadkach jest otaczana szacunkiem, a liczne muzykanckie rody - często w piątym już pokoleniu - praktykują stary, nie podszlifowany do gustów turystów sposób śpiewu i gry na instrumentach. Okazuje się, że nawet na długiej i dalekiej emigracji górale z Podhala zachowują swoją muzykę jako najcenniejszy skarb. 09:20 LOTNA Dramat wojenny, 82 min, Polska 1959 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz według opowiadania Wojciecha Żukrowskiego: Wojciech Żukrowski, Andrzej Wajda Zdjęcia: Jerzy Lipmann Muzyka: Tadeusz Baird Aktorzy: Jerzy Pichelski, Adam Pawlikowski, Jerzy Moes, Mieczysław Łoza, Bożena Kurowska, Bronisław Dardziński, Adam Dzieszyński, Wiesław Gołas, Henryk Hunko, Tadeusz Kosudarski, Artur Młodnicki, Irena Malkiewicz, Karol Rommel, Tadeusz Somogi, Bolesław Woźniak Premiera "Lotnej" stała się wydarzeniem końca lat pięćdziesiątych i wywołała burzliwą dyskusję. O tak gwałtownym przyjęciu zadecydował sposób ujęcia bardzo drażliwej problematyki Września. Andrzej Wajda i Wojciech Żukrowski jako autorzy scenariusza potraktowali pierwowzór literacki filmu bardzo umownie. "Nie traktuję tego filmu jako rozrachunku z przeszłością. Pragnę jedynie wzruszyć widzów, pokazać im zderzenie wojny z jesienią, tą najpiękniejszą u nas porą roku, gdy ludzie zbierają plony swej pracy. I chciałbym tym filmem pożegnać piękną narodową tradycję" - mówił Andrzej Wajda. Szwadron kawalerii jest symbolem świata, który choć już odszedł, przetrwał w świadomości narodowej. Grupka bohaterów mimo wojny i nieubłaganie zbliżającego się końca pewnej, romantycznej w gruncie rzeczy epoki, tworzy odrębny, zamknięty świat. Historia zdaje się toczyć gdzieś z boku. W warstwie fabularnej film składa sie z pięciu sekwencji, tak przez samego reżysera opisanych - "Pierwsza, to prezentacja szwadronu w jesiennym plenerze i przybycie kawalerzystów do pałacu. Lotna zostaje przekazana rotmistrzowi przez właściciela miejscowych włości. Sekwencja druga przedstawia popas w dworku szlacheckim i pobliskiej wsi, trzecia zawiera osławioną szarżę na czołgi, śmierć rotmistrza, powrót do wsi, ślub podchorążego Jerzego z nauczycielką Ewą. Sekwencja następna obejmuje marszrutę szwadronu przez zatłoczone drogi, popas w lesie, bombardowanie, śmierć Jerzego. Sekwencja ostatnia pełni wyraźnie funkcję symbolu - śmierć Lotnej i złamanie szabli przed żołnierską tułaczką przez jednego z ocalałych ułanów szwadronu." 12:10 JAK WCZORAJ - PETER BOGDANOVICH I ZAGINIONY AMERYKAŃSKI FILM (ONE DAY SINCE YESTERDAY: PETER BOGDANOVICH & THE LOST AMERICAN FILM) Film dokumentalny, 93 min, USA, 2014 Reżyseria: Bill Teck Zdjęcia: Bill Teck Dokument przedstawia sylwetkę Petera Bogdanovicha, twórcy wielkich obrazów filmowych, takich jak "Papierowy księżyc" czy "Ostatni seans filmowy". 13:55 PRZEPROWADZKI - ODC. 3/10 - SERWANTKA GENERAŁOWEJ Serial obyczajowy, 50 min, Polska 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Anna Romantowska, Leon Charewicz, Maja Ostaszewska, Piotr Adamczyk, Krzysztof Kolberger, Łukasz Lewandowski, Paweł Gędłek, Marian Glinka, Tomasz Pijanowski, Maciej Stuhr, Kinga Preis Rok 1905. Po kolejnym nieudanym zamachu na generała - gubernatora jego żona ma dosyć życia w ciągłym zagrożeniu. Postanawia więc wrócić do Petersburga. Przeprowadzkę zleca firmie Szczygła. Niebawem dowiadują się o tym koła konspiracyjne. Do Cześka zgłasza się bojowiec, który zamierza zgładzić namiestnika, umieszczając w jego serwantce bombę. Szczygieł staje przed poważnym dylematem: dobro ojczyzny czy klienta, który mu zaufał. Mimo oporów Czesiek przyjmuje bojowca do pracy, by ułatwić mu umieszczenie śmiercionośnego ładunku. Tymczasem pozostali tragarze buntują się, widząc, że "nowy" wyraźnie i bezkarnie lekceważy swoje obowiązki. Niewygodną dla Cześka sytuację niespodziewanie rozwiązuje Róża. Znalazłszy bombę, zwraca ją bojowcom, oświadczając, że jej firma nie zajmuje się wysadzaniem klientów w powietrze. Nawet, jeśli stoją za tym wzniosłe pobudki patriotyczne. 15:05 PRZEPROWADZKI - ODC. 4/10 - KANAPA DOKTORA REUTTA Serial obyczajowy, 52 min, Polska, 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak, Piotr Śliskowski Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Krzysztof Kolberger, Leon Charewicz, Łukasz Nowicki, Wiktor Zborowski, Maja Ostaszewska, Olaf Lubaszenko, Kinga Preis, Maria Pakulnis Rok 1914. Wybucha I wojna światowa. Wzrastają nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości. W Warszawie mobilizacja idzie pełną parą. Mietek Szczygieł - wciąż zakochany w Róży, choć ożeniony z pracownicą firmy, Celiną - wstępuje do rosyjskiej armii i rusza na front. Tymczasem władze carskie zmuszają warszawiaków pochodzenia niemieckiego do opuszczenia miasta. Do firmy Cześka Szczygła zgłasza się Zygfryd Reutt, student medycyny, a zarazem syn znanego ordynatora Szpitala Ewangelickiego. Młodzian zamawia przeprowadzkę rodzinnego majątku do Niemiec. Zamówienie wiąże się z wielkim ryzykiem, gdyż jest równoznaczne z przekroczeniem linii frontu. Róża, która po długim oczekiwaniu niedawno zaszła w ciążę, chce odrzucić ofertę. Jednak, ku jej rozpaczy, Czesiek postanawia przeprowadzić Reuttów. Na granicy Królestwa stary ordynator dostaje ataku serca. Trzeba zrobić przystanek w pobliskiej szopie. Tymczasem ostrzał wokoło wzmaga się, a umierający Reutt nakazuje synowi wracać i walczyć o wolność Polski, gdyż to ona jest jego prawdziwą ojczyzną. 16:10 TWÓJ VINCENT (LOVING VINCENT) Film animowany, 90 min, Wielka Brytania/Polska, 2017 Reżyseria: Dorota Kobiela, Hugh Welchman Wykonawcy: Danuta Stenka, Jerzy Stuhr, Józef Pawłowski Aktorzy: Douglas Booth, Jerome Flynn, Robert Rulaczyk Bohaterowie obrazów Vincenta van Gogha przedstawiają historię życia oraz tajemniczej śmierci artysty. Jak zginął Vincent van Gogh? Zagadkę śmierci genialnego malarza, którego sztukę doceniono na długo po jego śmierci, chcą rozwiązać twórcy filmu "Twój Vincent" w reż. Doroty Kobieli. To pierwsza na świecie pełnometrażowa animacja malarska. Na ekranie ożyją najsłynniejsze obrazy van Gogha. Bohaterowie filmu to poza samym Vincentem van Goghiem Adeline Ravoux, Armand Roulin, dr Gachet i jego córka Margaret Gachet czy listonosz Roulin, czyli postaci, które uwiecznił na swoich płótnach. Twórcy filmu poszukują odpowiedzi na pytanie, czy van Gogh popełnił samobójstwo, czy też może został przez kogoś zamordowany. 20:00 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - WSTĘP DO FILMU - ŚMIERĆ CZŁOWIEKA SKORUMPOWANEGO Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2022 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie "Śmierć człowieka skorumpowanego", reż. Georges Lautner. 22:20 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - DALIA GRIMALAUSKAITE Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Jolanta Rzegocka, Anna Szałańska, Piotr Poraj Poleski Seria ekskluzywnych wywiadów przeprowadzonych przez Jolantę Rzegocką na Litwie, z wybitnymi przedstawicielami litewskiej kultury i polityki. Bohaterowie programu opowiadają o związkach Litwy z Polską, wzajemnych inspiracjach kulturalnych, wspólnej historii i perspektywach na przyszłość. Bohaterką odcinka jest Dalia Grimalauskaite, kierowniczka działu numizmatów Muzeum Narodowego w Wilnie. W rozmowie z Jolantą Rzegocką opowiada o historii litewskiej i polskiej państwowości zapisanej w monetach. 23:00 PLEASE FIND - HENRYK MIKOŁAJ GÓRECKI Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2012 Reżyseria: Violetta Rotter - Kozera Scenariusz: Violetta Rotter - Kozera Zdjęcia: Dariusz Radecki Wykonawcy: Henryk Mikołaj Górecki Henryk Mikołaj Górecki (1933 - 2010) jest zaliczany do światowej czołówki kompozytorów. Rozpoczynał swoją drogę twórczą jako skrajny awangardzista, nie bojąc się radykalnych wyborów. Po uproszczeniu języka muzycznego, którego najdobitniejszym przykładem jest słynna III Symfonia "Symfonia pieśni żałosnych", przez jednych został okrzyknięty geniuszem, przez innych dyletantem... Bezkompromisowość wobec siebie i innych to główna cecha twórcy, który powtarzał: "nikt mnie nigdy nie mógł do niczego zmusić. Ja zawsze byłem wolny". 00:15 GOMORRA S.II - ODC. 21 (GOMORRA S. 1 - 3) Serial kryminalny, 47 min,Włochy/Niemcy 2014 Scenariusz na podstawie książki Roberto Saviano Aktorzy: Salvatore Esposito, Marco D'Amore, Cristiana Dell'Anna, Fortunato Cerlino Z więzienia wychodzi Raffaele, syn Chanel. Z takiego obrotu sprawy nie jest zadowolona jego żona Marinella, która od jakiegoś czasu romansuje ze swoim ochroniarzem. Kochankowie nie zachowują należytej ostrożności i o wszystkim dowiaduje się Chanel. Na ochroniarza Maria zapada wyrok. 01:55 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - DZIECI SZCZĘŚCIA (THE CHILDREN OF CHANCE) Dramat wojenny, 91 min, Francja, 2016 Reżyseria: Malik Chibane Scenariusz: Malik Chibane Aktorzy: Philippe Torreton, Pauline Cheviller, Camille Loubens Francja pod nazistowską okupacją, rok 1942. Przewieziony do szpitala za złamaną nogę dwunastoletni Maurice Gutman cudem unika śmierci podczas masowej obławy, w której ginie cała jego rodzina. W szpitalu dr Daviel diagnozuje u chłopca gruźlicę i kieruje go na długie leczenie. W ten sposób zapobiega jego deportacji. Przez dwa lata Maurice wraz z ośmioma innymi młodymi pensjonariuszami, mieszkając z personelem szpitala, doświadcza przyjaźni, solidarności i niezwykłej odwagi. To są dzieci szczęścia.