TVP Dokument Niedziela, 27.11.2022 06:00 DZIKA POLSKA - GALAKTYKA OWADÓW Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzenie: Tomasz Kłosowski, Artur Tabor W bezkresnej przestrzeni podmokłej łąki, okrytej ciemnością nocy bieleje płachta, oświetlona dwoma zasilanymi z akumulatora żarówkami. Wokół - wirująca galaktyka owadów. Bohater tego odcinka, entomolog, skupia uwagę na małych nocnych motylach, których obyczaje, do dziś są owiane tajemnicą. Bada ich rozmieszczenie i wędrówki. Ale do jego świetlistej pułapki przylatują tez okazałe, bajkowo kolorowe zawisaki, gamy, gosposie. Kto słyszał o takich motylach? A tymczasem dowiadujemy się, że to właśnie ćmy, czyli nocne motyle, stanowią przeważającą większość. Motyle dzienne - rusałki, niepylaki, modraszki - to tylko kilka procent ogółu. Ale i je poznajemy za dnia dzięki doświadczeniu naszego przewodnika. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 9 320 METRÓW POD ZIEMIĄ Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Jak trudne życie wiódł górnik sto lat temu? Aby to sprawdzić Radosław Kotarski wyrusza do Zabrza, by w zabytkowej Kopalni Węgla Kamiennego Guido na własnej skórze przekonać się o znojach pracy na dole. Na dodatek tłumaczy, dlaczego XIX - wieczni górnicy chodzili do pracy w eleganckich koszulach i sam, w podobnym ubraniu, zabiera się za fedrowanie węgla. Co najciekawsze, po paru dniach spędzonych w kopalni prowadzący zupełnie zmienia zdanie o współczesnym wyobrażeniu o górniku, którego praca jest jeszcze trudniejsza, niż mogłaby się wydawać na pierwszy rzut oka. 07:00 NOTACJE - JERZY KAWALEROWICZ. NICZEGO NIE ŻAŁUJĘ Cykl dokumentalny, 8 min, Polska, 2007 Autor: Krzysztof Tadej Bohaterem felietonu jest Jerzy Kawalerowicz (1922 - 2007), polski reżyser i scenarzysta ormiańskiego pochodzenia, autor filmów: "Matka Joanna od Aniołów", "Faraon", "Śmierć prezydenta", "Quo Vadis" i innych. 07:15 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 168 LWÓWEK ŚLĄSKI Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem odwiedzamy Lwówek Śląski - jedno z najstarszych miast na Dolnym Śląsku. Dogodne położeniei eksploatacja złota przyczyniły się do szybkiego rozkwitu gospodarczego grodu. W 1217 roku Henryk I Brodaty nadał Lwówkowi prawa miejskie, wzorowane na magdeburskich. Do dziś zachował się tutaj harmonijny układ urbanistyczny miasta, które warto polecić miłośnikom historii i zabytków. 07:40 PRZYRODNIK NA TROPIE - /21/ - ŁOŚ Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz i prowadzenie: Łukasz Bożycki Bohater tego odcinka to łoś. Wygląda jak słodka maskotka, ale - uwaga! - to wrażenie jest mylące. Łosie potrafią ważyć aż 800 kg, mają imponujące poroże i są raczej samotnikami. Lubią tereny podmokłe i są roślinożerne. Mają też ciekawe relacje damsko - męskie, a o nich opowiada niestrudzony przyrodnik - Łukasz Bożycki. 08:10 TRIUMF POMIDORA (TRIUMPH OF THE TOMATO) Film dokumentalny, 48 min, Austria, 2014 Reżyseria: Maria - Magdalena Koller Film dokumentalny o pomidorach - ich historii, znaczeniu i tradycjach kulinarnych. Pierwotny peruwiański pomidor, zwany spuchniętym owocem, był żółty, a konkwistadorzy cenili go za jego kwiaty. Ale w Europie pod hiszpańskim słońcem zdziczał, zrobił się zaokrąglony, czerwony, stał się niezbędny. W Austrii nadal nazywają to rajskim owocem, a we Włoszech złotym jabłkiem. To był z pewnością prawdziwy zakazany owoc pierwszego uwodzenia na świecie! Dzisiejsza obsesja na punkcie kształtu, wielkości i długiego okresu przydatności do spożycia sprawiła, że niegdyś wspaniały pomidor stracił smak. Od hodowcy pomidorów Ericha Stekovicsa z 3200 odmianami przechowywanymi w nylonowych pończochach, po carycę pomidora Irinę Zacharias, która uratowała czerwone owoce po upadku komunizmu. Od pizzy, która ożywiła życie seksualne królowej Margarity, po 32 nowe odmiany chińskiego króla pomidora - Li Jingfu i Joe Cockera, który śpiewał o nim serenady. Ten dokument wyciśnie z pomidora dosłownie wszystko, aby pokazać, jaki jest wspaniały. Może zrozumiemy też, dlaczego ludzie szaleją na festiwalach pomidorów w Hiszpanii i we Włoszech. 09:10 DZIKA LOARA (THE UNTAMED LOIRE / LA LOIRE SAUVAGE) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2017 Reżyseria: Sylvain Garassus Scenariusz: Laurent Flahault Film dokumentalny o najdłuższej rzece we Francji. Żródło Loary to maleńki górski potok na stokach Gerbier - de - Jonc we wschodniej części Masywu Centralnego. Rzeka uchodzi do Zatoki Biskajskiej. To różnorodne ekosystemy i skupiska dzikiej przyrody na długości 1000 km. Brzegi, teraz lepiej chronione niż kiedykolwiek, pozwalają na powrót wielu gatunków, które już dawno zniknęły, takich jak bóbr czy bocian, ale także przybyszów, takich jak sum czy bobroszczur. Wiosną powodzie stają się niezbędne do życia, ale niezwykle niszczycielskie dla ludzi i ich dobytku. Czy zimorodki będą mogły składać jaja bez ryzyka zalewania ich nor? Czy bobry znajdą nowe terytoria, gdy poziom wody w końcu spadnie? Film przedstawia życie mieszkańców brzegów i wód jednej z ostatnich dzikich rzek Europy. 10:10 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - MICHAŁ ANIOŁ, MIŁOŚĆ I ŚMIERĆ (EXPOSITION ON SCREEN. MICHELANGELO. LOVE AND DEATH) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego biografię, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pośrednictwem prywatnych listów ożywiając mało znane szczegóły ich prywatności. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł w największych muzeach i galeriach na świecie. M. in. Leonardo, Rembrandt; Cezanne, Monet, Picasso. Jest paru twórców, o których wiadomo, że są po prostu najwięksi. Leonardo da Vinci, Rembrandt, Picasso. Jednak gdy zacznie się analizować dzieła Michała Anioła, poczucie podziwu nie przestaje rosnąć. Wszystko jedno, czy robił szkic, czy pisał wiersz, czy wykuwał potężną rzeźbę, zawsze zmagał się z najgłębszymi, najmroczniejszymi i najtrudniejszymi myślami. Zastanawiał go fenomen życia i śmiertelności, kruchość istnienia. Michał Anioł jest obecnie powszechnie znany. Był też niezwykle sławny za życia. Można go uznać za pierwszego artystę - celebrytę. Doczekał się dwóch swoich biografii. Bardzo interesował się tymi publikacjami i pomagał przy ich wydaniu. Zmarł w roku 1564 - tym, w wieku 88 - miu lat. Jego ciało przewieziono z Rzymu do Florencji i złożono w bazylice Świętego Krzyża. 11:10 JEZUS W AFRYCE Reportaż, 27 min, Polska, 2018 Autor: Piotr Kot Zdjęcia: Ks. Maciej Makuła Salezjanie przybyli do Zambii w 1982 r. , a pierwszymi misjonarzami byli Polacy. Od początku pracowali w parafiach, skupiając swoją uwagę przede wszystkim na pracy z młodzieżą. W 1995 r. rozpoczęli pracę w Malawi, w 1997 w Zimbabwe, a w 2001 w Namibii. Owocem tego jest 11 oratoriów, 9 parafii oraz 9 szkół, m.in.: szkoła zawodowa w Chingoli, stolarska w Kazembe i rolnicza w Lufubu. Obecnie w Zambii pracuje 88 salezjanów, połowa to powołania lokalne, pozostali to salezjanie z Polski i innych krajów. 12:55 HISTORIE WILEŃSKIE - ODC. 5 Serial dokumentalny, 24 min, Litwa/Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Klimala Zdjęcia: Bartosz Frątczak Muzyka: Joanna Fidos Był jeszcze chłopcem, gdy nauczył się grać na gitarze. Za lekcje gry na perkusji zapłacił pieniędzmi, które mama dawała mu na obiady. Miał dwadzieścia lat, kiedy zaczął grać i śpiewać na weselach. Dziś Andrzej Wołkanowski jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych muzykantów weselnych Wileńszczyzny. Lubi podkreślać, że regularnie jest zapraszany na imprezy do Polski i zna ją dobrze, ale i tak za najlepsze miejsce do życia uważa swoją rodzinną wieś - podwileńskie Gudele. 13:25 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (110) - PERU. INKOWIE Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Cejrowski Zdjęcia: Dariusz Bassel Muzyka: Wojciech Cejrowski, Cezary Makiewicz Święta Dolina Inków. Wojciech Cejrowski pokaże, co pozostało z tego potężnego imperium i objaśni, jak funkcjonowało. Przyjrzymy się inkaskiej twierdzy, by dowiedzieć się, jak wyglądało życie codzienne Inków. WC tak pokazuje i objaśnia, że po obejrzeniu tego odcinka studenci z marszu zaliczają semestr. 14:00 PINGWINY W UKRYTEJ KAMERZE ODC. 1. WĘDRÓWKA (PENGUINS - SPY IN HUDDLE) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2013 Reżyseria: John Downer Po sukcesie "Niedźwiedzi w ukrytej kamerze", zdecydowano się na podobny eksperyment z pingwinami. Bohaterowie tego filmu to pingwiny cesarskie zamieszkujące Antarktykę, pustynie w Ameryce Południowej oraz Falklandy. Nowoczesna technika filmowania pozwoliła na zebranie sporego materiału. Umożliwiła też wtopienie się w kolonię tych ptaków. Niektóre sceny pokazane w filmie są zabawne, inne wzruszające i zaskakujące. Jeden z pingwinów zakochuje się nawet w sztucznym pingwinie "naszpikowanym" techniką filmową. 15:00 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT ODC. 12 (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 4) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym okryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. 15:55 STACJA ANTARKTYDA (ICE STATION ANTARCTICA) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: David Baillie Film dokumentalny BBC opowiada o Antarktydzie i niezwykle trudnej sytuacji w tym rejonie świata, która może spowodować zniszczenia, a nawet likwidację stacji polarnej prowadzącej badania klimatu i innych zjawisk atmosferycznych. Antarktyda to najzimniejsze, najbardziej wietrzne, suche i odizolowane miejsce na świecie. Wybrał się tu były pracownik i specjalista od klimatu, a obecnie reporter BBC Peter Gibbs. Spędził tu większą cześć swojego życia i powraca, aby sprawdzić co się tutaj dzieje obecnie. Stacja badawcza Halley należy do British Antarctic Survey, w niej dokonywane są ważne odkrycia dotyczące tego, jak nasze życie jest podatne na działanie Słońca i zagrożone zmianami klimatycznymi. Ale przyszłość Halley jest zagrożona: spoczywa na stale poruszającym się - i pękającym - szelfie lodowym. 16:55 NIESAMOWITE PODRÓŻE Z SIMONEM REEVE (INCREDIBLE JOURNEYS WITH SIMON REEVE) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Gian Quaglieni Czteroodcinkowa seria BBC Studios. Simon Reeve przedstawia niektóre z najważniejszych wydarzeń ze swoich niesamowitych podróży po całym świecie. W ciągu ponad 15 - letniej kariery Simon odwiedził ponad sto krajów na sześciu różnych kontynentach, odkrywając niesamowite krajobrazy i poruszające i dramatyczne ludzkie historie. Teraz dogania niektóre z niezapomnianych postaci, które spotkał po drodze. Simon ujawnia kulisy wydarzeń i odkrywa niektóre z ogromnych zmian, których był świadkiem podróżując po całym świecie. 18:00 TOMEK NA GRANICACH... RZECZYPOSPOLITEJ Reportaż, 23 min, Polska, 2020 Program "Tomek na granicach II Rzeczypospolitej" to reporterska opowieść o tym, co dzisiaj pozostało z dziedzictwa i kultury II Rzeczypospolitej. Nie tylko tego materialnego, ale przede wszystkim mentalnego. Kraju wyrosłego na pograniczu Zachodu i Wschodu, gdzie od wieków ścierały się wpływy wielkich mocarstw, etniczne namiętności, trwały religijne waśnie. Kraju, który z trudem próbował łączyć ten kipiący kocioł w jeden polityczny i cywilizacyjny organizm. 18:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 6 ŻYĆ JAK SŁOWIANIN Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2015 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski W tym odcinku dowiemy się, jak trudne było przetrwanie w brudnej i zimnej słowiańskiej chacie, w której na dodatek roi się od robactwa? Radosław Kotarski na własnej skórze przekonuje się o tym, przeprowadzając się do zrekonstruowanego domostwa sprzed ponad 1000 lat. W ten sposób lepiej poznaje codzienne życie naszych przodków i problemy, z którymi mogli się zmagać. Poza tym odkrywa dawne wierzenia, sposoby polowania i obyczaje wczesnych Słowian. 19:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 163 MIKOŁAJKI Magazyn, 21 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Agnieszka Grabarska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor W tym odcinku zwiedzimy Mikołajki. Kiedy wjeżdża się do miasta i dociera do jego centrum, można odnieść wrażenie, że pobyt tutaj będzie związany głównie z żeglowaniem, jedzeniem ryb i spacerami nad wodą. Tymczasem miasto ma dużo więcej do zaoferowania. Znajduje się tu m.in. piękny, klasycystyczny kościół ewangelicko - augsburski, wzniesiony na początku lat 40. XIX wieku. Jego wnętrze urzeka pastelową kolorystyką drewnianych empor i ławek. Sufit zbudowany został z kolebkowych kasetonów, które sprawiają wrażenie trójwymiarowości. W kościele zachował się też zabytkowy prospekt organowy. Warte odwiedzenia jest też pierwsze w Polsce Muzeum Reformacji Polskiej, gdzie znajdziemy m.in. nietypowy eksponat nartę podarowaną przez Adama Małysza. Mikołajki zachwycą smakoszy ryb. W jeziorach otaczających miasto łowione są szczupaki, sandacze, miętusy oraz okonie. Zanim te kulinarne atrakcje miasta trafią na nasze stoły, trzeba je wyłowić. Rybacy sieci zarzucają wieczorem, a wyciągają wcześnie rano. Ryby są wyjmowane i wrzucane do skrzynek, a siatka jest dokładnie zwijana i przygotowywana do kolejnego wieczornego zarzucenia. Mikołajki to również miasto piosenki żeglarskiej. W 2018 roku świętowano 40 - lecie Festiwalu Szantowego, który odbywa się w Wiosce Żeglarskiej oraz w Amfiteatrze. Wieczorem dla turystów i mieszkańców organizowane są uroczyste koncerty polskich mistrzów piosenki szantowej. 19:30 PORTRETY DOKUMENTALNE. S.II - MARCIN KOSZAŁKA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Panorama polskiego dokumentu - filmowe portrety twórców, ich drogi artystycznej i twórczości na przykładzie wybranych dzieł. Bohaterem odcinka jest Marcin Koszałka. 20:10 BORN2DRIVE (BORN2DRIVE) Film dokumentalny, 88 min, Norwegia, 2019 Reżyseria: Daniel Fahre Scenariusz: Linn - Jeanethe Kyed Dokument o 15 - letnim Oliverze Solbergu, najmłodszym na świecie kierowcy rajdowym. Chłopak jeździ samochodem rajdowym o mocy 600 koni mechanicznych, przyspieszającym do setki w 1, 9 sekundy. Oliver Solberg jest synem trzykrotnego rajdowego mistrza świata Pettera Solberga i zawodniczki rajdowej Pernilli Solberg. Jest najmłodszym kierowcą rajdowym na świecie. Marzył o tym od dziecka i wygląda na to, że w rodzinie, w której żyłach płynie benzyna, to zupełnie naturalne. Okazało się, że chłopak ma talent, którego nie można zmarnować. Jest bystry, pracowity i zawzięty. Urodził się, by prowadzić. Porywający film dokumentalny nawet dla tych, którzy z samochodami nie mają nic wspólnego. Jeden ze zwycięzców Plebiscytu Publiczności 35. Warszawskiego Festiwalu Filmowego. 21:45 FORMAN VS. FORMAN (FORMAN VS. FORMAN) Film dokumentalny, 77 min, Francja/Czechy, 2019 Scenariusz i reżyseria: Jakub Hejna, Helena Trestkova Film poświęcony Milosowi Formanowi jest próbą podsumowania dorobku oraz życiorysu wybitnego czeskiego reżysera, zdobywcy dwóch Oscarów oraz trzech Złotych Globów. Dokument zawiera wyjątkowe materiały archiwalne, pochodzące między innymi z prywatnych zbiorów przyjaciół i współpracowników reżysera. Milos Forman zaaprobował pomysł stworzenia dokumentu, lecz nie zdążył wziąć udziału w jego realizacji. 23:15 TAMTE LATA, TAMTE DNI - JÓZEF WILKOŃ Magazyn, 26 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Prowadzenie: Marta Perchuć-Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem lata dzieciństwa i rodzinny dom wspomina wybitny polski ilustrator Józef Wilkoń. 23:50 KRÓLEWSKI POCIĄG (THE ROYAL TRAIN) Film dokumentalny, 92 min, Austria, 2019 Reżyseria: Johannes Holzhausen Nostalgiczna podróż przez Rumunię pociągiem, a jednocześnie filmowa wyprawa zarówno w przeszłość, jak i teraźniejszość tego wschodnioeuropejskiego państwa. To również prezentacja rojalistów w postkomunistycznej republice. Raz w roku specjalny pociąg wyrusza w podróż po rumuńskich wsiach. Na jego trasie gromadzą się tysiące ludzi, aby entuzjastycznie witać i kibicować niektórym potomkom ostatniego króla Rumunii. Podróżowanie odbywa się w historycznych wagonach. Rumunia. Przez czterdzieści lat kraj komunistyczny. Przedtem monarchia przez niespełna stulecie. Jej ostatnim królem został młody Michał Pierwszy. W 1947 r. komuniści zmusili króla Michała do opuszczenia kraju. Wyjechał pociągiem. Udał się na wygnanie do Szwajcarii. W 1989 roku w Rumunii wybuchła rewolucja. Kraj stał się republiką demokratyczną. Jednak rząd postkomunistyczny nie pozwolił królowi na powrót do kraju. Wiekowy monarcha żyje nadal na wygnaniu w Szwajcarii. Córka króla, księżniczka Małgorzata i jej mąż Radu mieszkają w Rumunii. Od lat, dzięki prywatnej fundacji, próbują przywrócić rodzinie dawną pozycję. Zwieńczeniem ich starań jest wznowienie tradycji podróży po kraju królewskim pociągiem. 01:35 PIWNICA Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2001 Scenariusz i reżyseria: Antoni Krauze Zdjęcia: Dariusz Szymura Wszystko zaczęło się od Jamy Michalika - wspomina Dorota Terakowska - gdzie stała wielka, skórzana kanapa. Święta kanapa, ponieważ należała do studenta historii sztuki, Piotra Skrzyneckiego. Nie wolno było na niej nikomu zasiadać, z wyjątkiem osób przez niego zaproszonych. Ja dostąpiłam tego zaszczytu. Byłam niekiedy zapraszana. Pewnego dnia Piotr wpadł na Floriańską i krzyknął: "Słuchajcie, mamy Piwnicę!" Już na nich czekała w podziemiach dawnego pałacu Potockich, na Rynku pod numerem 27. Zwały węgla pod ścianami, miał i wszechobecny pył nie zrażały młodych entuzjastów. Muzycy planowali urządzać w Piwnicy koncerty, plastycy - wystawy, a aktorzy marzyli o własnej estradzie do występów. Początki były skromniejsze. Udostępniony na fali październikowej odwilży lokal służył jako miejsce spotkań towarzyskich, niekiedy tańców. Bale zależały od dobrego humoru stróża, pana Sztyca. Albo wpuścił gości do środka, albo nie wpuścił. Wkrótce studenci krakowskich uczelni artystycznych stworzyli w Piwnicy kabaret. Spektale były absolutną improwizacją, składankami od Sasa do lasa. Każdy śpiewał, tańczył, recytował, jak umiał. Zwykle nie umiał. Skrzynecki nie mógł pochwalić się żadnym talentem. Nie potrafił zapamiętać tekstu, a na domiar złego seplenił. Nie miał prawa wstępu na scenę. Jednak pewnego wieczoru, z powodu nagłej i nieprzewidzianej absencji konferansjera, koledzy dali mu szansę. Piotr stanął przed publicznością. Zaseplenił, zapomniał tekstu, pomylił się, zacukał - i ludzie oszaleli z zachwytu! Mieli wszelkie powody do radości. Na ich oczach zrodziła się gwiazda, animator, podpora i legenda Piwnicy pod Baranami. Kabaret krzepł, z amatorskiej zabawy przemieniał się z wolna w kulturalną instytucję. Zygmunt Konieczny wzbogacił go swoją wspaniałą muzyką, Krystyna Zachwatowicz - scenograficznym kunsztem i talentem scenicznym. Sukcesom artystycznym towarzyszyły ciężkie, bytowe klęski. Za nie dość pilne dopełnianie obowiązków wobec cenzury twórcy stracili lokum. Wyrzucony z pałacu zespół przygarnęli Literaci na Krupniczej, by go następnie relegować z powodu bałaganu, zamieszania i zagrożenia pięknej wykładziny podłogowej deptanej przez tłumy widzów. Kabaret znalazł schronienie na Sławkowskiej, w Towarzystwie Społeczno - Kulturalnym Żydów. Po trzech latach tułacze wrócili triumfalnie na Rynek w radykalnie wzmocnionym składzie. Obecność Ewy Demarczyk nadała "Baranom" nową, artystyczną jakość. Kabaret się zmienił. Skończyły się czasy amatorskiej improwizacji. Nastała era rofesjonalizmu. Ale magiczny klimat dawnej Piwnicy pozostał w odnowionych i wyremontowanych murach. Przetrwał także kolejną ciężką próbę - półtoraroczne zawieszenie działalności po stanie wojennym, aby znowu zawładnąć emocjami widzów i słuchaczy w odmienionej Polsce. Andrzej Krauze dokumentuje czterdziestoletnią historię słynnego, założonego w 1956 roku kabaretu. Archiwalnym materiałom filmowym towarzyszą wspomnienia twórców, wykonawców i sympatyków Piwnicy, między innymi Janiny Olczak - Ronikier, Krystyny Zachwatowicz, Kazimierza Wiśniaka, Rajmunda Jarosza, Zygmunta Koniecznego, Leszka Długosza i Grzegorza Turnaua. Artyści różnych pokoleń opowiadają o minionej chwale Piwnicy. Minionej, gdyż śmierć Piotra Skrzyneckiego 27 kwietnia 1997 roku na zawsze zakończyła dzieje jednego z najoryginalniejszych przedsięwzięć w polskiej kulturze czasów powojennych. 02:35 MAGICZNE MIASTO - LUBLIN Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2000 Scenariusz i reżyseria: Natasza Ziółkowska-Kurczuk Zdjęcia: Tomasz Michałowski Należy do miast magicznych jak Praga, Lizbona i Petersburg. Poczucie jego magiczności mieli chrześcijanie i chasydzi. Katastrofizm przewijał się też w poezji Józefa Czechowicza. Z dawnego Lublina pozostały pojedyncze obiekty, których przeznaczenie jest zupełnie inne niż pierwotne. Dramat niepamięci - tak można określić obecną sytuację. 03:40 PO CAŁYM CIELE Film dokumentalny, 47 min, Polska, 1999 Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Królikiewicz Zdjęcia: Jacek Łechtański, Andrzej Wojciechowski, Rafał Wróblewski Opowieść o działalności tajnego harcerstwa w Piotrkowie Trybunalskim w latach 50. Powstała tam organizacja "Mała Dywersja", młodzież w niej skupiona wypisywała na murach antykomunistyczne hasła, rozwieszała plakaty i transparenty. Trafili do więzienia, bo donos złożył kolega z sąsiedztwa. Większość ofiar żyje, a w kwietniu 1998 r. odbył się proces ich więziennych oprawców.