TVP Kultura Poniedziałek, 21.11.2022 11:00 REŻYSERZY - DAVID LEAN 1/10 SEZON 2 (THE DIRECTORS - DAVID LEAN) Film dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się sylwetce Davida Lean, twórcy m.in. takich obrazów jak: "Most na rzece Kwai", "Lawrence z Arabii", "Podróż do Indii". 12:00 DRABINA (REBRIK / THE LADDER) Film animowany, 5 min, Czechosłowacja, 1978 Reżyseria: Viktor Kubal Scenariusz: Viktor Kubal Krótki film animowany mistrza słowackiej animacji. Satyryczna opowieść Viktora Kubala o wspinaczce po kolejnych szczeblach kariery. 12:15 O PIĘKNEJ PARYSADZIE Film animowany, 9 min, Polska, 1978 Autor: Bolesław Leśmian Reżyseria: Edward Sturlis Scenariusz: Edward Sturlis Muzyka: Stanisław Prószyński Krótki film animowany w reżyserii Edwarda Sturlisa. Animacja na podstawie "Baśni o pięknej Parysadzie i o ptaku Bulbulezarze" z "Klechd sezamowych" autorstwa Bolesława Leśmiana. Piękna księżniczka zapragnęła mieć w posiadaniu niezwykłego ptaka. Jej bracia, Bachman i Perwic, zostają zaklęci i zamienieni w posągi podczas prób spełnienia marzenia siostry. (ŹRÓDŁO: ninateka.pl) 12:30 NIEDZIELA Z... WOJCIECHEM KOŚCIELNIAKIEM Dysk./wywiad/debata, 42 min, Polska, 2022 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Bohater kolejnego odcinka programu "Niedziela z..." stworzył własny styl teatru muzycznego i przywrócił mu wysoką rangę artystyczną, jak podkreślaja krytycy. Recenzent Piotr Sobierski twierdzi, że największą zaletą naszego bohatera jest jego szacunek do teatru, sceny i aktora. Gościem "Niedzieli z..." jest reżyser spektakli muzycznych, aktor, wykładowca wrocławskiej PWST Wojciech Kościelniak. 13:30 TAJEMNICA ENIGMY - ODC. 5/8 - ŻÓŁTE KARTKI Serial wojenno - sensacyjny, 42 min, 8 odc. , Polska 1980 Reżyseria: Roman Wionczek Scenariusz: Stanisław Strumph - Wojtkiewicz Zdjęcia: Jacek Zygadło Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Tadeusz Borowski, Piotr Fronczewski, Piotr Garlicki, Janusz Zakrzeński, Arkadiusz Bazak, Henryk Bista, Ewa Borowik, Halina Golanko, Zygmunt Kęstowicz, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Lajborek, Tadeusz Pluciński, Ewa Żukowska, Tadeusz Szaniecki, Jerzy Kamas, Emil Karewicz, August Kowalczyk, Józef Para, Jacek Recknitz, Stanisław Zaczyk, Andrzej Mirecki, Grażyna Marzec, Jerzy Nowak, Sweryn Butrym, Andrzej Mrowiec, Jolanta Wołłejko, Marcel Novek, Józef Zacharewicz, Eugeniusz Kamiński, Jan Machulski, Krzysztof Kalczyński, Wojciech Duriasz, Andrzej Mrożewski Pomimo oczywistych sukcesów w odczytywaniu niemieckich szyfrów, sztab generalny jawnie lekceważy dostarczane z pałacyku"Bruno" tzw. żółte kartki, zawierające coraz bardziej niepokojące informacje. Niemcy szykują nowe operacje, jak się później okaże, ataki na Norwegię i Francję. Jednak gen. Gamelin woli wierzyć w potęgę linii Maginota niż w wymowę faktów. Czerwcowa agresja na Francję zastaje kraj całkowicie nieprzygotowany do wojny. Po kapitulacji Francji kryptolodzy ewakuują się do Algieru. Anglicy w tym czasie dopracowują się już własnych urządzeń do dekryptażu. Bertrand postanawia wrócić do Francji. Współpracownicy pułkownika przedostają się do strefy nieokupowanej, która zachowała jeszcze pozory niezależności. Tam, w miejscowości Uzes na południu Francji, w ścisłej konspiracji na nowo przystępują do pracy w ośrodku opatrzonym kryptonimem "Cadix". 14:25 TAJEMNICA ENIGMY - ODC. 6/8 - WYŁĄCZENI Z GRY Serial wojenno - sensacyjny, 42 min, Polska 1980 Reżyseria: Roman Wionczek Scenariusz: Stanisław Strumph - Wojtkiewicz Zdjęcia: Jacek Zygadło Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Tadeusz Borowski, Piotr Fronczewski, Piotr Garlicki, Janusz Zakrzeński, Arkadiusz Bazak, Henryk Bista, Ewa Borowik, Halina Golanko, Zygmunt Kęstowicz, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Lajborek, Tadeusz Pluciński, Ewa Żukowska, Tadeusz Szaniecki, Jerzy Kamas, Emil Karewicz, August Kowalczyk, Józef Para, Jacek Recknitz, Stanisław Zaczyk, Andrzej Mirecki, Grażyna Marzec, Jerzy Nowak, Sweryn Butrym, Andrzej Mrowiec, Jolanta Wołłejko, Marcel Novek, Józef Zacharewicz, Eugeniusz Kamiński, Jan Machulski, Krzysztof Kalczyński, Wojciech Duriasz, Andrzej Mrożewski W roku 1942 Niemcy nadal odnoszą sukcesy na wszystkich frontach. W krajach okupowanych, a szczególnie w Polsce i Związku Radzieckim, szaleje terror. Również rodziny przebywających na Zachodzie kryptologów podlegają represjom. Niemcy imają się wszelkich sposobów, by znaleźć jakikolwiek ślad ekipy pułkownika Bertranda. W ręce działającego w Paryżu Hoegera wpada przebywająca tam przyjaciółka Langera - Ira. Ta nić wkrótce okazuje się bardzo pomocna. Szybko awansujący w wywiadowczej hierarchii Hoeger organizuje sprytną prowokację. W tym czasie przebywający w "Cadiksie" kryptolodzy, współpracując z Anglikami, odczytują depesze o przygotowaniach do zajęcia strefy nieokupowanej. To oznacza konieczność kolejnej ewakuacji. W styczniu 1942 roku na Morzu Śródziemnym ginie powracający do Francji Jerzy Różycki. Przygnębiająca wiadomość dociera do "Cadiksu". 15:15 POŁĄCZENI Film dokumentalny, 19 min, Polska, 2018 Reżyseria: Aleksandra Maciejczyk Scenariusz: Aleksandra Maciejczyk Zdjęcia: Maciej Edelman Krótki film dokumentalny. Obserwujemy parę 50 - latków - Krzysztofa i Wiolę podczas jazdy na nartach. Krzysztof jest niewidomy, a Wiola jest jego przewodniczką. Wcześnie rano przygotowują się do jazdy. Krzysztof montuje na kaskach zestawy bluetooth, które połączą ich ze sobą. Wjeżdżają na szczyt góry wyciągiem krzesełkowym. Im wyżej się znajdują, tym więcej dowiadujemy się o ich życiu. Jednocześnie zmieniają się warunki atmosferyczne, gęstnieje mgła opadająca na stok. Kiedy Wiola i Krzysztof w końcu docierają na szczyt, muszą się odnaleźć i połączyć we mgle. Krótka, prosta forma dokumentalna o miłości. (ŹRÓDŁO: polishshorts.pl) 15:50 PACIORKI JEDNEGO RÓŻAŃCA Film obyczajowy, psychologiczny, 107 min, Polska 1979 Scenariusz i reżyseria: Kazimierz Kutz Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Marta Straszna, Augustyn Halotta, Jan Bógdoł, Ewa Wiśniewska, Franciszek Pieczka, Jerzy Rzepka, Stanisław Zaczyk, Ryszard Jasny, Róża Richter, Władysław Gluch, Antoni Wolny, Maksymilian Baron Ekranizacja noweli Albina Siekierskiego "Tego domu już nie ma". Osiedle starych domków górniczych ma zostać zburzone pod budowę nowych bloków. Część mieszkańców już się wyprowadziła do nowych mieszkań, inni są właśnie w trakcie przeprowadzki. Przed domkami płoną stare graty. Emerytowany górnik Habryka, żegnając się z sąsiadami, zapowiada, że nie opuści swego domu. Przydział na nowe mieszkanie drze. Żona chcąc nie chcąc popiera go, mieszkający razem z nimi młodszy, żonaty syn także rozumie upór ojca. Jednak synowa pod nieobecność męża wyprowadza się do bloku. Tymczasem zbliża się termin rozbiórki. U Habryki zjawia się jego starszy syn i próbuje go przekonać, że postępuje źle, przyjeżdża nawet dyrektor kopalni, w której pracuje młodszy syn. Jednak żaden z nich nie jest w stanie złamać uporu starego górnika. Któregoś dnia wnuczek Habryki wraca ze szkoły pobity, zabity zostaje także ulubiony królik górnika. Gdy przed domem zjawia się ekipa rozbiórkowa, Habryka ostrzega ich, że pod fundamenty podłożył miny, które zostały mu jeszcze z powstania. W kopalni tymczasem zapada decyzja, że należy naprawić krzywdę wyrządzoną Habryce - przodownikowi pracy i powstańcowi śląskiemu, który zasłużył na coś lepszego niż ciasne mieszkanie w bloku. Otrzymuje więc na własność willę w Katowicach. Przenosi się tam razem z żoną, ale w tym obcym, pustym domu oboje czują się źle. Habrykowa stara się jak może stworzyć choć namiastkę dawnego domu. Jednak mąż wkrótce umiera - jak stare drzewo, które usycha tuż po przesadzeniu. W roli Habryki wystąpił Aleksander Halotta, emerytowany górnik i pisarz amator. Film otrzymał Grand Prix na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku w 1980 roku oraz Nagrodę Specjalną Jury na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlovych Varach także w roku 1980. 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - SZPIEG (GONG - JAK) Film akcji, 131 min, Korea Połudn., 2018 Reżyseria: Jong - Bin Yoon Scenariusz: Sung - Hui Kwon, Jong - Bin Yoon Zdjęcia: Chan - Min Choi Muzyka: Yeong - Wook Jo Aktorzy: Jung - Min Hwang, Sung - Min Lee, Jin - Woong Jo, Ji - Hoon Joo, Seong - Woong Park Rok 1993, Korea pozostaje ostatnim państwem pogrążonym w zimnej wojnie. Napięcia towarzyszące rozwojowi broni jądrowej przybierają na sile. Park Suk - young, były oficer pracujący dla południowokoreańskiego wywiadu, zostaje wysłany na misję szpiegowską do znajdującego się w Korei Północnej obiektu jądrowego. Park, podając się za biznesmena prowadzącego interesy z Koreą Północną, kontaktuje się z Ri Myong - unem, wysoko postawionym północnokoreańskim urzędnikiem. Po wieloletnich staraniach, bohaterowi udaje się w końcu zdobyć zaufanie klasy rządzącej i potwierdzić duży międzykoreański kontrakt. Park odkrywa jednak, że obie strony łączą tajne interesy ingerujące w wybory prezydenckie w Korei Południowej. 22:25 KRONOS - INTELIGENCJA Dysk./wywiad/debata, 32 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku programu profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi poddaje analizie pojęcie inteligencji. Kto zalicza się do inteligencji? Od czego zależy nasza inteligencja? Ile lat ma polska inteligencja? Gdzie ją można spotkać? Jaka jest różnica między inteligentem a intelektualistą? 23:10 PANORAMA KINA POLSKIEGO - OSTATNIA RODZINA Dramat, film biograficzny, 117 min, Polska 2016 Reżyseria: Jan P. Matuszyński Scenariusz: Robert Bolesto Zdjęcia: Kacper Fertacz Aktorzy: Andrzej Seweryn, Dawid Ogrodnik, Aleksandra Konieczna, Andrzej Chyra, Zofia Perczyńska, Danuta Nagórna, Alicja Karluk, Magdalena Boczarska Film biograficzny - zdobywca Złotych Lwów na festiwalu w Gdyni - przedstawiający poruszające i dramatyczne losy znanego malarza Zdzisława Beksińskiego i jego bliskich, żony i syna. Akcja rozgrywa się w ciągu 28 lat, a główny wątek skupia się na warszawskim okresie życia rodziny. Beksińscy mają mieszkanie na ursynowskim blokowisku. W 1977 roku ich syn Tomek, dziennikarz muzyczny, znakomity tłumacz i publicysta, przenosi się do własnego lokum niedaleko rodziców, co sprawia, że ich kontakty pozostają bardzo intensywne. W filmie Tomek jawi się jako człowiek nadwrażliwy, wybuchowy, mający skłonności do depresji oraz myśli samobójcze. Syn spędza sen z powiek matce, z którą jest najbardziej związany. Poświęcający się sztuce Zdzisław Beksiński nie jest w stanie zapanować nad wszystkimi rodzinnymi sprawami. Po pierwszej, na szczęście nieudanej próbie samobójczej Tomka, rodzice walczą o syna, ale także o własne, wymykające się spod kontroli życie. Gdy Zdzisław Beksiński podpisuje umowę z właścicielem paryskiej galerii sztuki, a Tomek podejmuje pracę w Polskim Radiu, wydaje się, że rodzinne sprawy zaczynają się powoli normalizować. Ale to tylko pozory. Najgorsze dopiero nadejdzie. 01:25 SCENA MUZYCZNA - PAMIĘCI KRZYSZTOFA PENDERECKIEGO Koncert, 51 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Marek Horodniczy (prowadzący), Hania Rani, Atom String Quartet Specjalny odcinek Sceny muzycznej poświęcony pamięci Krzysztofa Pendereckiego, w którym wystąpi ceniona pianistka i kompozytorka Hania Rani oraz kwartet smyczkowy Atom String Quartet. Połączyło ich wyjątkowe przedsięwzięcie: artyści przygotowali utwory poświęcone pamięci Krzysztofa Pendereckiego. Wykonają też premierowo dzieło Maxa Richtera. Kompozycje Hani Rani i Maxa Richtera powstały na zamówienie Instytutu Adama Mickiewicza i są częścią nowego cyfrowego projektu Ogród Pendereckiego / Penderecki's Garden. 02:30 CO SŁONKO WIDZIAŁO Film obyczajowy, 107 min, Polska 2006 Reżyseria: Michał Rosa Scenariusz: Michał Rosa Zdjęcia: Andrzej Szulkowski, Bartłomiej Kaczmarek Muzyka: Mateusz Pospieszalski Aktorzy: Damian Hryniewicz, Dominika Kluźniak, Krzysztof Stroiński, Tomasz Sapryk, Jadwiga Jankowska-Cieślak, Kinga Preis, Jan Machulski, Rafał Maćkowiak, Andrzej Mastalerz, Krzysztof Dracz, Ewa Kutynia, Jacek Braciak, Jan Prochyra, Bartosz Głogowski, Jacenty Jędrusik, Małgorzata Hajewska-Krzysztofik Akcja filmu twórcy "Gorącego czwartku", "Farby", "Ciszy", "Rysy", serialu "Czas honoru" rozgrywa się współcześnie, a bohaterami są ubodzy mieszkańcy jednego ze śląskich miasteczek, mocno doświadczeni przez los, choć każdy z nich na inny sposób. Dramat Michała Rosy (rocznik 1963) przedstawia obraz dzisiejszego Śląska, z jego bolączkami i problemami. Trójka protagonistów to 12 - letni chłopiec, wychowywany bez matki, uzdolniona wokalnie nastolatka, nie mogąca się przebić na trudnym rynku muzycznym, oraz bezrobotny górnik w średnim wieku, który nie ma już większych szans na godziwą pracę i płacę. Wszyscy oni mają jednak swoje marzenia, z determinacją stawiają czoło przygnębiającej nędznej rzeczywistości, walczą o lepsze życie. Troje bohaterów i trzy życiowe dramaty. Róża i jej mąż Józef Świder to już niemłode małżeństwo, sterane życiem, dźwigające bagaż bolesnych doświadczeń. Ona nie pracuje, on stracił posadę górnika i teraz ima się każdego zajęcia, by jakoś związać koniec z końcem. Ich syn Jerzyk zszedł na złą drogę, nawet niewiele o nim mówią. Róża przeżyła w Zaduszki wypadek drogowy, w którym straciła zęby. Tymczasem za miesiąc szykuje się zjazd absolwentów jej szkoły, minęło 30 lat od matury. Ale jak tu się pokazać z bezzębną szczęką dawnej przyjaciółce, która na pewno będzie się bacznie przyglądać, lustrować każdą zmarszczkę i wadę, i - co nie daj Boże - jeszcze zapyta o syna. Józef bardzo chce dać Róży choćby namiastkę radości i szczęścia. Nawet za cenę upokorzeń i wyrzeczeń gotów jest zrobić wszystko, by zarobić w tak krótkim czasie dwa tysiące na protezę. Upokorzeń i samych przykrości doświadcza na co dzień także 12 - letni Sebastian Bury, "Seba", który wraz z bezrobotnym ojcem sprzedaje z rozkładanego stolika w centrum miasteczka czosnek i żurek w butelkach, narażając się na kontrolę straży miejskiej i krępujące pytania. Chłopak tęskni za matką, która podobno nie żyje. Często odwiedza cmentarz, gdzie jest pochowana. Zbiera pieniądze na ścięcie drzewa, zasłaniającego mu widok na jej grób z okna mieszkania. Aby szybciej zebrać gotówkę, regularnie odwiedza swego dziadka, obleśnego starca, któremu codziennie szykuje kąpiel. Swoje pragnienia i marzenia ma też trzecia bohaterka filmu, rudowłosa siedemnastolatka Marta, obdarzona niezwykłym i donośnym głosem. Dziewczyna śpiewa w chórze kościelnym, ale chciałaby występować na scenie. Pragnie wyjechać do Norwegii na festiwal wokalny i rozpaczliwie zbiera pieniądze. Niestety, ufna i zdeterminowana nastolatka pada ofiarą oszusta, rzekomego organizatora norewskich wyjazdów na zbieranie ziół. Mimo problemów Marta jest pełna optymizmu i wiary w realizację planów. Nie skarży się, nie narzeka, z pokorą znosi swój los, próbując zdobyć 160 dolarów na wpisowe i jeszcze 300 dolarów na wyjazd. Ciągnie wszędzie ze sobą młodszego brata, którym się opiekuje, wyręczając zapracowaną matkę. Wszyscy bohaterowie otrzymają gorzką lekcję życia, ale na przekór wszystkiemu, nie stracą nadziei.