TVP Dokument Niedziela, 04.12.2022 Zmiany z dnia 07.11.2022 w stosunku do raportu z dnia 28.10.2022 (dodano pozycję programową) 07:00 NOTACJE - JÓZEF SKWARK. WĘDRÓWKI TEATRALNE Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2018 Autor: Maria Nockowska Zdjęcia: Józef Szymura Aktor i reżyser Józef Skwark (rocznik 1938) wspomina wojenne dzieciństwo w Łodzi. Zamieszkiwał z matką (ojciec był w niewoli) w kamienicy, gdzie sąsiadami byli Niemcy. Opowiada o wzajemnych relacjach, o nielegalnej wizycie w kinie, o końcu wojny i wkroczeniu wojsk radzieckich. (dodano pozycję programową) 07:15 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 175 LUBIN Magazyn, 21 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem odwiedzamy Lubin. Zwiedzanie zaczynamy w centrum, zastanawiając się nad koncepcją rewitalizacji tego miejsca. Przestrzeń jest ogromna, ławki rozmieszczone w nieoczywisty sposób. I tu pierwsze zaskoczenie: z lotu ptaka płyta rynkowa skrywa historyczną informację - został na niej odwzorowany dawny plan zabudowy tego miejsca. Do lat 50. XX wieku znajdował się tutaj rząd kamieniczek. Dziś można odnieść wrażenie, że układ rynku przypomina scenografię thrillera "Dogville", duńskiego reżysera Larsa von Triera. (dodano pozycję programową) 07:45 PRZYRODNIK NA TROPIE - /28/ - MODRASZEK Reportaż, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz i prowadzenie: Łukasz Bożycki Ich skrzydełka, chociaż niewielkie, przepięknie mienią się metalicznymi barwami w odcieniach błękitu i fioletu. To jeden z najrzadszych, ale jednocześnie najpiękniejszych motyli występujących w Polsce. Modraszek, bo o nim mowa, jest gatunkiem chronionym, a jego zwyczaje i historię przybliży widzom "Przyrodnik na tropie". (dodano pozycję programową) 08:15 WIELKA ARCHITEKTURA NA MAŁEJ PLANECIE (GREAT ARCHITECTURE ON A SMALL PLANET) Film dokumentalny, 53 min, Dania, 2019 Reżyseria: Lars Torp, Thomas Houkjr Houkjaer Zrównoważona architektura zyskuje popularność. Architekci już teraz myślą, jak w przyszłości będziemy budować i żyć. Zmiana klimatu. zanieczyszczenie, megamiasta i emisja CO2: duńscy architekci są w czołówce rozwoju zrównoważonej architektury dla przyszłych pokoleń. W połowie wieku na świecie będzie dziesięć miliardów ludzi. Miasta będą się rozrastać i coraz silniej oddziaływać na przyrodę i klimat. Podróżujemy po świecie, badając projekty i budynki, które odpowiadają na globalne wyzwania, jednocześnie poprawiając nasze codzienne życie. Bjarke Ingels ma mistrzowski plan ochrony Manhattanu, w obliczu podnoszącego się poziomu morza. W Paryżu duńscy architekci postawią zielony budynek na szczycie najbardziej zanieczyszczonej autostrady w mieście, gdzie rośliny będą oczyszczać powietrze, zmniejszą hałas i ochłodzą mieszkania. Architekci w Buenos Aires przekształcili dawne slumsy i zintegrowali je z resztą miasta. Czy w przyszłości możemy budować bez emisji CO2? W Kopenhadze materiały z recyklingu są wykorzystywane przez architekta Andersa Lendagera na dużą skalę, co redukuje emisję CO2 o 80%. A w Szwecji CF Mller buduje dziesięciopiętrowe domy mieszkalne z masywnych kawałków drewna zamiast betonu, redukując emisję CO2 do zera. To wszystko są inspirujące przykłady tego, jak możemy żyć i budować w sposób bardziej zrównoważony w przyszłości. (dodano pozycję programową) 09:15 EUROPA. WALKA O BIORÓŻNORODNOŚĆ (REWILDING / L’EUROPE A LA RECONQUETE DE LA BIODIVERSITE) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2019 Reżyseria: Vincent Perazzio Podobnie jak na innych kontynentach, tak i w Europie bioróżnorodność poniosła wielkie straty. Zmniejsza się populacja zwierząt lądowych, ryb, płazów i roślin. Ale od lat pięćdziesiątych ochrona dużych ssaków przeżywa rozkwit. W dwudziestu dwóch krajach żyje już 17 tysięcy niedźwiedzi. W Europie jest 2 razy więcej wilków niż w Stanach Zjednoczonych. Naukowcy i ekolodzy postanowili przyspieszyć ten trend. Ich celem jest przywrócenie dzikiej przyrody na kontynencie europejskim. Rewilding chce tworzyć bogatsze ekosystemy. Polega zasadniczo na reintrodukcji dużych zwierząt, takich jak żubry i niedźwiedzie. Celem nie jest tylko ochrona tych gatunków. Chodzi o to, by ich działalność modelowała nowe środowisko w swobodnej ewolucji. Środowisko, w którym utracone procesy naturalne odrodziłyby się i zwiększyły bioróżnorodność. Podjęto wysiłki, aby przywrócić znikające gatunki, oddać rozległe obszary naturze, ponownie odkryć prehistoryczne ekosystemy krajów w Europie. Oczywiście to wspaniały pomysł. Ale wizja ta dzieli już coraz większą liczbę europejskich decydentów i rodzi wiele pytań. Dlaczego nie skoncentrować naszych wysiłków na istniejącym obecnie dziedzictwie przyrodniczym? Ten film to wyjątkowa okazja, aby poznać takie plany i zastanowić się nad tym czy i jaki mają one sens. Puszcza Białowieska to szczególny przypadek, gdyż od ponad stu lat nie była eksploatowana dla drewna lub pod wypas. To znaczy, że las rozwijał się w sposób naturalny, co w Europie jest wyjątkowe. W dodatku mamy tutaj prawie kompletny ekosystem z dużymi drapieżnikami: rysiami, wilkami i dużymi roślinożercami: żubrami, łosiami, jeleniami, sarnami i dzikami. To naprawdę kompletny ekosystem. (dodano pozycję programową) 10:15 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - CANALETTO I SZTUKA WENECJI (EXPOSITION ON SCREEN. CANALETTO & THE ART OF VENICE) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. M.in. Leonardo, Rembrandt; Cezanne, Monet, Picasso. Część 13 i Canaletto. Wystawa w Galerii Królowej w Pałacu Buckingham, gdzie publiczność może oglądać dzieła sztuki z Kolekcji Królewskiej. Zaskakuje bogactwo inteligencji wizualnej Canaletta. Jego warsztat zmienia się, nieustannie balansuje między optyczną dokładnością i układem geometrycznym a wrażeniem wzrokowym i przekształcaniem danych optycznych. Patrząc na dzieła, można podążać za jego myślą o Wenecji, architekturze, trudnej czasami historii Włoch. O tym, czym Wenecja, Wenecja Euganejska i Włochy były dla Canaletta i jego współczesnych. Canaletto narzucił Brytyjczykom pewien wizerunek Wenecji. Zestawiając jego prace z pracami innych artystów weneckich, uzyskujemy pełniejszy obraz życia kulturalnego i społecznego miasta w tym okresie. Mamy tu malarstwo historyczne, najwyżej wówczas cenione, a także inne zjawiska w sztuce, które miały wpływ na Canaletta. (dodano pozycję programową) 11:15 COŚ DOBREGO Reportaż, 20 min, Polska, 2021 Reżyseria: Aleksandra Fudala-Barańska Reportaż poświęcony działalności stowarzyszenia PoMOC, które od dwudziestu już lat pomaga w Katowicach kobietom i dzieciom, ofiarom przemocy domowej czy też zmuszanym do nierządu. Prowadzą je trzy nietuzinkowe siostry: s. Anna Bałchan, s. Barbara Zawiła oraz s. Karolina Walisiak ze Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej (wraz z całym zespołem współpracowników). Siostra Anna Bałchan w roku 1998 została oddelegowana przez Zgromadzenie, by pomagać kobietom, ofiarom przemocy domowej, a także ofiarom handlu ludźmi, przymuszonym do prostytucji i innych form niewolnictwa. Przez trzy lata siostra Anna Bałchan pracowała w Domu Aniołów Stróżów w Katowicach jako wychowawca i streetworker wśród dzieci ulicy i kobiet prostytuujących się. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 13:25 JAK SMAKUJE POLSKA? - ODC. 2 - PODLASIE Magazyn, 31 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Jowita Baraniecka - Ogden Prowadzenie: Kuba Winkowski Opowieść o polskich tradycjach kulinarnych odkrywanych przez doświadczonego i uznanego kucharza - Kubę Winkowskiego. Kuba swoim foodtrackiem przemierza Polskę, zatrzymując się w pięknych zakątkach naszego kraju, gdzie od mieszkańców odwiedzanych regionów dowiaduje się, jak smakuje Polska. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 15:00 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT ODC. 14 (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 6) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne, dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. (dodano pozycję programową) 23:25 SÓL ZIEMI (SALT OF THE EARTH) Film dokumentalny, 105 min, Brazylia/Francja/Włochy, 2014 Reżyseria: Wim Wenders, Juliano Ribeiro Salgado Scenariusz: Juliano Ribeiro Salgado, David Rosier, Wim Wenders Zdjęcia: Hugo Barbier, Juliano Ribeiro Salgado Muzyka: Laurent Petitgand Sebastio Salgado, legendarny brazylijski fotograf, podróżował po całym świecie przez 40 lat. Dokumentował ludzkość w okresie dramatycznych zmian, będąc tym samym świadkiem najważniejszych wydarzeń na świecie: konfliktów wojennych, ludobójstwa, klęsk głodu i przymusowych emigracji. Sławę przyniosły mu cykle czarno - białych fotografii poświęcone kondycji człowieka, w których zajrzał wprost do jądra ciemności ludzkości, obrazując cierpienie, okrucieństwo i śmierć. W swoim nowym projekcie fotograficznym, zatytułowanym "Genesis", poświęconym pięknu Ziemi, po raz pierwszy zdecydował się odejść od fotografii społecznej na rzecz dokumentowania terenów nietkniętych przez zachodnią cywilizację, gdzie bez przeszkód nadal rozwija się fauna i flora, i gdzie można zobaczyć krajobrazy jakby zaczerpnięte właśnie z Księgi Rodzaju. Film pokazuje życie Sebastio Salgado, jego prace, dzięki którym stał się jednym z najsłynniejszych fotografów na świecie, a także emocjonalną i psychologiczną przemianę, jaką przeszedł po powrocie do Brazylii i zaangażowaniu się w prowadzenie farmy z żoną Llią. Poznajemy Salgado z dwóch perspektyw: jego syna Juliano oraz Wima Wendersa, współreżysera filmu, który sam jest również fotografem. Juliano ma w tym filmie kluczowe znaczenie nie tylko z powodu prezentowanych w filmie archiwalnych materiałów z wyjazdów, w których towarzyszył słynnemu ojcu, ale także dzięki ujawnieniu kilku tajemnic z ich rodzinnego życia oraz wzruszającym intymnym scenom, w których szczerze analizuje relacje z ojcem. Wątki osobiste doskonale uzupełnia obiektywne spojrzenie Wendersa, co sprawia, że film jest nie tylko filmową ucztą dla oka, ale również pasjonującym i wielowątkowym portretem ikony współczesnej fotografii. Wybrane festiwale i nagrody: 2015 Nominacja do Oscara w kategorii: Najlepszy Film Dokumentalny, 2014 MFF Cannes: Nagroda Specjalna Krytyki Un Certain Regard, Wyróżnienie Specjalne Jury Ekumenicznego, 2014 MFF San Sebastin: Nagroda Publiczności, 2014 MFF Troms: Nagroda Publiczności