TVP Kultura Środa, 30.11.2022 Zmiany z dnia 30.11.2022 w stosunku do raportu z dnia 09.11.2022 (dodano pozycję programową) 08:00 CO DALEJ? - CZY ROSJA STAŁA SIĘ JUNIOR PARTNEREM CHIN? Dysk./wywiad/debata, 20 min, Polska, 2022 Scenariusz: Paweł Krzemiński Wykonawcy: Piotr Gursztyn (prowadzący) W tym odcinku: 70 lat temu Związek Sowiecki był "starszym bratem" Chin, który uczył je, jak budować socjalizm i nowoczesność. Teraz role się odwróciły. Mamy słabnącą Rosję i bardzo silne Chiny. Dzisiaj o tym, co dalej ze stosunkami chińsko - rosyjskimi? Historia relacji Rosji i Chin jest długa i skomplikowana, naznaczona zarówno okresami bliskiej współpracy, jak i nieporozumień i gwałtownej rywalizacji. Do największego zwrotu sowieckiej Rosji na wschód doszło po 1917 roku, kiedy Sowieci, rozczarowani niepowodzeniem planów wywołania rewolucji w Europie, dążyli do przeniesienia jej na wschód, co w dużej mierze zakończyło się niepowodzeniem. Jednak w latach czterdziestych Stalin odegrał dużą rolę w zwycięstwie Komunistycznej Partii Chin, a oba państwa komunistyczne zawarły na początku lat pięćdziesiątych niezłomny - wydawało się - sojusz. W latach sześćdziesiątych załamał się on z powodu różnic ideologicznych i rywalizacji o przywództwo w ruchu komunistycznym, a eskalacja napięć doprowadziła do rozejścia się obu mocarstw, aż po zbrojny konflikt nad Ussuri w 1969 roku. W ciągu ostatniej dekady euroazjatyccy sąsiedzi i partnerzy gospodarczy wzmocnili wzajemne więzi, choć niektórzy eksperci kwestionują głębokość ich strategicznego partnerstwa. Wskazują oni, że sojusz między obu mocarstwami w większym stopniu napędza ich wspólna wrogość do Stanów Zjednoczonych niż jakiekolwiek naturalne pokrewieństwo. Dodatkowym problemem dla Pekinu stała się rosyjska inwazja na Ukrainę. Chiny to państwo totalitarne, które często stosuje kłamstwo jako formę oddziaływania. Nie są one natomiast sojusznikiem Rosji. Gdyby nim były, wspierałyby ją swoim ogromnym arsenałem. Byłoby to niezwykle niebezpieczne dla Ukrainy i państw, które udzielają jej pomocy. Nie istnieje nawet jednolity front polityczny Chin i Rosji. Zauważmy jednak, że Chiny nie głosowały przeciwko jakiejkolwiek rezolucji ONZ potępiającej Rosję. Jedynym ich działaniem było wstrzymywanie się od głosu. Chiny mają swoje interesy i plany wobec Rosji. Te plany nie przewidują nadmiernej eskalacji konfliktu na Ukrainie. Wojna w takim rozmiarze, jak obecnie, służy ich interesom, bo coraz bardziej uzależnia Rosję od Chin - gospodarczo i politycznie. Goście: dr hab. Michał Lubina - politolog, specjalista ds. stosunków rosyjsko - chińskich, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor niedawno wydanej książki "Niedźwiedź w objęciach smoka"; Grzegorz Kuczyński - historyk, dziennikarz, publicysta, specjalista ds. polityki Rosji; (dodano pozycję programową) 08:35 DO DZIEŁA Magazyn, 15 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Justyna Melonowska (prowadząca) Tematem odcinka są rozważania o zapomnianych poetach epoki romantyzmu. Rozmowa Justyny Melonowskiej z dr Magdaleną Woźniewską - Działak, historykiem literatury. Dyskusja oparta o literaturę: Paulina Wilkońska "Moje wspomnienia o życiu towarzyskim w Warszawie" i "Powiastki dla panienek", "Antologia wierszy polskiego Romantyzmu" t. 1 - 2, Kornel Ujejski "Maraton", Narcyza Żmichowska "Poganka".