TVP Dokument Sobota, 02.12.2023 06:00 DZIKA POLSKA - BUG MÓJ BÓG Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2009 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Artur Tabor Dolina Bugu to wciąż jeszcze naturalny korytarz ekologiczny. Pełno tu piaszczystych wysp, dzikich plaż, rozległych pastwisk przypominających stepy. Na tych piaszczystych i błotnistych pustkowiach wciąż gniazdują ptaki bardzo rzadkich gatunków. Rzadkich, bo nie znajdujących już prawie nigdzie dogodnych dla siebie terenów. Tu, nad Bugiem, życiu tych mało znanych istot przyglądał się w skupieniu badacz, który głęboko wniknął w jego tajniki, spędzając w dzikim otoczeniu wiele samotnych dni i nocy. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 8 ZAMEK CZY LEPIANKA - DYLEMATY ŚREDNIOWIECZA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2015 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Czy naprawdę ludzie w średniowieczu żyli wyłącznie w zamkach lub zimnych lepiankach? Okazuje się, że takie wyobrażenie nie ma nic wspólnego z prawdą. Rycerze i książęta na potrzeby mieszkalne budowali zagadkowe wieże, które, niestety, w większości nie przetrwały. Na szczęście takiego losu nie podzieliła unikatowa na skalę światową wieża w Siedlęcinie na Dolnym Śląsku. Radosław Kotarski odwiedza to ciekawe miejsce, by sprawdzić, w jakich warunkach żyli tam ludzie 700 lat temu. Odkrywa również tajemnicze malowidła ścienne, które przedstawiają losy dzielnego Lancelota, rycerza króla Artura. 07:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 258 KOPALNIA SOLI "WIELICZKA" Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Aleksandra Filipowicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kopalnia Soli "Wieliczka" to obiekt wpisany na I Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Odwiedziło ją miliony turystów, w tym tak wybitni Polacy jak Mikołaj Kopernik, marszałek Józef Piłsudski, Fryderyk Chopin czy Karol Wojtyła. Kopalnia w Wieliczce to 2391 podziemnych komór i 245 km korytarzy wydrążonych na 9 poziomach. W najgłębszym miejscu ma 327 m. Sól w tym miejscu eksploatowało się nieprzerwanie od połowy XIII wieku do 1996 roku. Zanim dotarto do złóż soli, otrzymywało się ją z warzenia solanki ze źródeł występujących na powierzchni. Kopalnię można zwiedzać m.in. na trasie turystycznej, pełnej niezapomnianych widoków oraz trasie górniczej przybliżającej nam procesy związane z wydobywaniem soli. Chociaż zarówno trasa turystyczna, jak i górnicza dostarczają ogromu wrażeń, stanowią one zaledwie 2% podziemnego miasta. Piękne rzeźby, zabytkowe kaplice, cuda natury i dziedzictwo pracy górniczej - znajdziemy tu wszystko. To miejsce, które przynajmniej raz w życiu trzeba zobaczyć na własne oczy. 07:35 WETERYNARZE Z SERCEM - /90/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W Okresowym Ośrodku Rehabilitacji Dzikich Zwierząt Jelonki od 2003 roku ratunek znalazło kilka tysięcy zwierząt. Podczas naszej wizyty spotykamy lisy wszelkiej maści oraz kuny leśne i domowe. Schronisko Pegasus to miejsce, w którym ratuje się konie przed katorżniczą pracą, zaniedbaniem i śmiercią. Poznajemy Taja, który przechodzi niestandardową kurację - zabieg leczenia medycznymi pijawkami. A w kąciku adopcyjnym sunia ze szczeniakami, które urodziła w lesie. Jeden człowiek ją skrzywdził, drugi wraz z dziećmi uratował. Może ktoś da jej kochający dom? A może ktoś przyjmie pod swój dach dobrze wychowane przez nią dzieci? 08:05 ŁOWCY CZARNYCH DZIUR (BLACK HOLE HUNTERS) Film dokumentalny, 57 min, Australia, 2019 Reżyseria: Prof. Tamara Davis Film dokumentalny, w którym twórcy skupili się na rozwikłaniu jednej z najbardziej frapujących zagadek kosmicznych. Podążyli śladami niezwykłych naukowców w ambitnym dążeniu do spenetrowania czarnych dziur i wiedzy na ich temat. Czym są czarne dziury? Czarne dziury to obszary przestrzeni, w których siła grawitacji jest tak silna, że nic, łącznie z promieniami świetlnymi, nie może z nich uciec. Innymi słowy, czarne dziury pochłaniają wszystko, co znajduje się w ich pobliżu, i nie emitują żadnego światła ani innych fal elektromagnetycznych. Dzięki skromnym początkom na odludziach Australii, kiedy to sfotografowano po raz pierwszy czarną dziurę poprzez wielki teleskop, nauka otrzymała niespodziewany impuls do zrozumienia tajemnic wszechświata. Astronomowie każdego dnia uczą się fascynujących nowych rzeczy na temat czarnych dziur. Te tajemnicze obiekty generują mnóstwo pytań. 09:15 SZYMPANSY W UGANDZIE (UGANDA, THROUGH THE EYES OF A CHIMP / OUGANDA, LE REGARD D'UN CHIMPANZE) Film dokumentalny, 48 min, Francja, 2019 Reżyseria: Roman Fournier - Christol Uganda leży w samym sercu Afryki Równikowej, między jeziorami i górami. Na południowym wschodzie, na wysokości tysiąca metrów nad poziomem morza, wzgórza giną pod gęstą roślinnością. Jakie zwierzęta żyją pod tymi drzewami? Dla szympansów las jest wszystkim. Oczami Toti, przywódcy klanu, odkryjemy niezwykłą naturę Ugandy. W głębi lasu żyje szczególnie ujmujący samiec szympansa alfa, Toti. Wędruje po swoim terytorium, aby zjednoczyć swoją społeczność i zapobiec wtargnięciu wroga. Ale czasami jego duch leci do wielkich przestrzeni sawanny, w pobliżu źródeł Nilu, gdzie gruboskórne konfrontują się ze sobą pod ostrym spojrzeniem lamparta Wyżej na wulkanach, gdzie goryle górskie bawią się ze swoimi maluchami. I tak toczy się życie szympansów w jednej z ich ostatnich ostoi, w której panują od zarania dziejów. 10:10 GRECJA. OD GÓR DO MORZA - ODC. 1 EPIR (GREECE! FROM THE MOUNTAINS TO THE SHORELINE EPISODE 1 EPIRUS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Dennis Wells, Johannes Backes Seria filmów dokumentalnych (5 odcinków) o Grecji. Od bujnych, zielonych lasów po ośnieżone góry, od wysokich klifów po nagie mielizny, Grecja jest krainą o naturalnym pięknie, z którą może konkurować jedynie jej historyczne znaczenie. Widziała najwcześniejsze cywilizacje Europy, jej filozoficznych założycieli i decydujące bitwy. Wspaniałe zdjęcia lotnicze tej wyjątkowej części Europy pokazują malownicze zatoki, zapierające dech w piersiach góry, dzikie delty rzek, malownicze wioski i klasztory. Krajobrazy, które widzimy, mogą oddychać i opowiadać swoje historie. Codzienne historie ludzi, którzy tu mieszkają i pracują, tworzą równowagę dla widoku z lotu ptaka i zapraszają publiczność do doświadczenia najbardziej autentycznej kultury greckiej. Rybacy, mnisi, rzeźbiarze - zwykli ludzie żyjący w wyjątkowych miejscach - dają oryginalny wgląd w historyczne budowle, miejsca sakralne, starożytne tradycje i tradycje kulinarne, które od wieków wpływają na Europę. 11:10 FASCYNUJĄCE MIEJSCA (2 SEZON) - FASCYNUJĄCA SZWAJCARIA - CAŁY ROK W GÓRACH JURA (FASCINATING SWITZERLAND - TROUGH THE SEASONS IN THE JURA MOUNTAINS) Cykl dokumentalny, 18 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Anette Schreurich W tej części przyjrzymy się przyrodzie w Górach Jura przez cały rok. Ten położony w północno - zachodniej Szwajcarii łańcuch górski - uważa się za braciszka Alp. Niewątpliwie znajdzie się tu dziewiczą przyrodę. Pasmo biegnie wzdłuż granicy szwajcarsko - francuskiej. Na południu leży Vallee de Joux. Wysoko na pastwiskach turyści często napotykają mury z kamienia. To spuścizna po Rzymianach, którzy sprowadzili kamieniarstwo do Europy Środkowej - kamień układany bez zaprawy murarskiej. Od wieków budowano mury, by zaznaczać granice między sąsiadami lub grodzić pastwiska. W dolinie leży Lac de Joux - największe jezioro w całym masywie Jura - o długości 9 km. Jezioro jest zasilane rzeką Orb, która wypływa z francuskiej części gór Jura. Tu Orb obiera naturalny kurs z pętlami, zakolami i zakrętami. Meandry wynikają z niewielkiego nachylenia doliny. 11:35 PORTRETY DOKUMENTALNE. S.I - TOMASZ WOLSKI Cykl dokumentalny, 30 min, Polska, 2021 Scenariusz: Agnieszka Wąsikowska Zdjęcia: Grzegorz Myjkowski Seria rozmów z wybitnymi filmowcami zajmującymi się sztuką dokumentu. Bohaterami poszczególnych odcinków są zarówno uznani twórcy tego gatunku, jak i przedstawiciele młodego pokolenia filmowców - dokumentalistów. Cykl ma na celu stworzenie panoramy polskiego dokumentu poprzez realizację filmowych portretów opowiadających o danym twórcy, jego drodze i przekrojowo opisujących jego twórczość na przykładzie wybranych dzieł. Bohaterem tego odcinka jest Tomasz Wolski. 12:15 FRANCOISE GILOT - HARDA MUZA PICASSA (PABLO PICASSO AND FRANCOISE GILOT; THE WOMAN WHO SAYS NO / PABLO PICASSO ET FRANCOISE GILOT: LA FEMME QUI DIT NON) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Annie Maillis, Sylvie Blum Muzyka: Loic Leroux Przez dziesięć lat malarka Francoise Gilot dzieliła życie z jednym z najważniejszych artystów XX wieku. Starając się za wszelką cenę zachować niezależność i samodzielność w tym związku, w końcu odeszła wraz z dwójką ich dzieci, wiążąc się z innym mężczyzną. Dokument przybliża ich wspólne burzliwe życie i jej malarstwo, powstające w cieniu jego prac. 13:15 KOLEDZY Film dokumentalny, 14 min, Polska, 1956 Reżyseria: Janusz Nasfeter Scenariusz: Janusz Nasfeter Film wyprodukowany przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Film pokazuje oparte na wzajemnej pomocy początki koleżeństwa. 13:30 SZANSA DLA DZIEWCZĄT Film dokumentalny, 17 min, Polska, 1987 Reżyseria: Paweł Woldan Scenariusz: Paweł Woldan Muzyka: Bogumiła Kłopotowska Film wyprodukowany przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Film opowiada o szansach jakie stwarzają młodym dziewczętom Ochotnicze Hufce Pracy. Czym wobec zawodowych perspektyw są osobiste, dziewczęce nieśmiało wypowiadane marzenia o szczęściu? 13:50 ALPEJSKIE SKARBY - ODC. 1 LATO (THE ALPS) Film dokumentalny, 51 min, Austria, 2020 Reżyseria: Steve Nicholls Dwuczęściowy film dokumentalny o Alpach. Dzikie góry, ekstremalne życie, ale też magiczny świat. To majestatyczne pasmo górskie łączy osiem krajów i osiąga wysokość do 4 000 metrów nad poziomem morza. Alpy o długości 1200 kilometrów tworzą zarówno most łączący Europę Zachodnią i Wschodnią, jak i wysoką barierę między Europą Południową i Środkową. Góry działają jak potężny zbiornik wodny i kontynentalny dział wodny, zasilając niezliczone rzeki, które wpływają do trzech różnych oceanów. Ich najwyższy szczyt, Mont Blanc, otoczony jest długimi, strzelistymi górami o pokrytych lodem zboczach. Te wielkie szczyty to tylko jeden z powodów, dla których tak zwany Dach Europy nadal fascynuje na całym kontynencie i na całym świecie. Niesamowita różnorodność krajobrazów, flory i fauny sprawia, że Alpy są wyjątkowym skarbem przyrody w sercu Europy. Odc. 1 - "Lato". Najlepiej podziwiać je z lotu ptaka. Ich majestat i ogrom. Wschodzące u podnóży Alp słońce potrzebuje niemal godziny, by wznieść się nad zachodnie doliny. Srogie, skute lodem ściany północy stykają się ze skąpanymi w słońcu zboczami południa. Ta lodowa bariera dzieli Europę na północ i południe. Tymczasem doliny, na podobieństwo mostu, łączą wschód z zachodem. Ten łańcuch górski ma niemal tysiąc kilometrów długości. Po długiej zimowej głodówce z lasu wyłaniają się sarny europejskie. Szczególnie spragnione witamin są samice. Wkrótce zaczną rodzić. Po roztopach ziemia jest wilgotna. Szczeliny i jamy pod powierzchnią wypełniają się wodą. Wiosną niedojedzone nasiona zaczną kiełkować. 14:50 TAJEMNICZA HISTORIA MUMII. MUMIA GUANCZÓW (SECRET MUMMIES: GUANCHE MUMMIES) Film dokumentalny, 57 min, Hiszpania, 2021 Reżyseria: Regis Francisco Lopez Film dokumentalny opowiadający o niezwykłych odkryciach. Kultura Guanczów jest jedną z najbardziej nieznanych i fascynujących w południowej Europie. Guanczowie to pierwsi znani mieszkańcy Wysp Kanaryjskich. Ludność o pochodzeniu berberyjskim. Zamieszkiwali głównie jaskinie skalne i posługiwali się własnym językiem. Ich kultura zanikła pod koniec XV wieku. Wiadomo, że pierwsi mieszkańcy Wysp Kanaryjskich mumifikowali swoich zmarłych, jednak ich pochodzenie nie jest jeszcze znane. Film nagrodzony na Festiwalu Filmowym w Hamburgu w 2021. 16:00 WIELKIE PRZYSPIESZENIE - ODC. 6. ŻYCIE (THE GREAT ACCELERATION EPISODE 06 LIFE) Cykl dokumentalny, 52 min, Australia, 2020 Reżyseria: Dr Shalin Naik, Nik Wansbrough Scenariusz: Anja Taylor Seria dokumentalna (6 odcinków) opowiadająca o technologicznym i ludzkim postępie cywilizacyjnym. Ostatnie 50 lat ludzkich wysiłków nadało zawrotne tempo postępowi technologicznemu i odkryciom, które nieodwracalnie zmieniły nasz świat. Ta seria przedstawia fascynującą historię jednego z najbardziej dramatycznych rozdziałów w historii ludzkości i analizuje główne postępy w dziedzinie eksploracji kosmosu, informatyki, energii, zasobów, nauki o Ziemi i naszego zrozumienia ewolucji samego życia. Od 1970 r. populacja świata wzrosła ponad dwukrotnie, do prawie 8 miliardów, a wiele krajów rozwijających się goni teraz za zachodnim stylem życia polegającym na nadmiernej konsumpcji. Ponieważ produkcja żywności i zasoby wodne stają się coraz bardziej nadwyrężone, a ilość odpadów wysoka, naukowym wyzwaniem jest znalezienie sposobów, aby uzyskać więcej za mniej. Nowy nacisk na zrównoważony rozwój i wydajność zaowocował sprytnymi rozwiązaniami, które obiecują przekształcenie naszego społeczeństwa w gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której ponowne użycie i recykling są kluczowymi elementami przyszłej produktywności. Gdy satelity obrazują każdy zakątek Ziemi z kosmosu, pojawiła się nowa perspektywa naszej planety, w której oceany, ziemia, lód i atmosfera są ze sobą połączone. Dzięki przełomowym technologiom genetycznym naukowcy zrobili ostateczny krok w opanowaniu ewolucji - tworząc nowy syntetyczny gatunek, którego nigdy wcześniej nie widziano na Ziemi. Uzbrojeni w kod DNA i moc obliczeniową możemy wreszcie wysyłać życie z prędkością światła. Dokument zawiera eksperckie komentarze naukowców z najwyższej półki, takich jak genetyk Craig Venter i laureat Nagrody Nobla Barry Barish, którzy dostarczają informacji o niektórych z największych momentów w nauce, takich jak odkrycie ciemnej energii i fal grawitacyjnych, stworzenie nowych gatunków syntetycznych i innowacyjnych rozwiązań, które mogą uratować przyszłość ludzkiej cywilizacji. Odc. 6 - "Życie". Ponad 150 lat temu Karol Darwin opublikował "O powstawaniu gatunków" i zapewnił sobie status jednego z najwspanialszych naukowców na świecie. Koncepcja ewolucji poprzez naturalne zmiany umożliwiające przetrwanie i rozmnażanie odmieniła biologię. W historii o początkach życia brakowało ważnego ogniwa. Z czego wyewoluowały kambryjskie formy życia i dlaczego raptem stały się tak złożone? W niebywale krótkim czasie gatunek homo sapiens stworzył narzędzia, dzięki którym wyniósł się ponad zwierzęta, odkrył tajemnice ewolucji, a nawet stał się jej siłą napędową. Gdziekolwiek zaprowadzi nas życie, przed nami emocjonująca podróż. 17:00 BALATON - EUROPEJSKA PERŁA NATURY (LAKE BALATON: EUROPE’S HIDDEN PARADISE) Film dokumentalny, 50 min, Austria, 2020 Reżyseria: Szabolcs Mosonyi Film dokumentalny o jeziorze Balaton na Węgrzech. To jezioro stanowi świat samo w sobie. Zrodzone w cieniu wulkanów i ukształtowane przez lodowce. Balaton jest stosunkowo młody. Powstał w wyniku ruchów tektonicznych podczas epoki lodowcowej 15 tysięcy lat temu. Na wybrzeżach, polach, lasach i płytkich zatokach Balatonu i wokół nich żyje ogromna różnorodność zwierząt. Wśród wzgórz wokół Balatonu sokoły wędrowne są częstym widokiem. Lasy poprzecinane łąkami to idealne tereny łowieckie. Nie tylko dla sokołów. Zobaczymy drapieżniki, błyszczące ibisy, czaple siwe. Dołączymy do polowania na dzikie koty i będziemy obserwować pszczoły i susły wychowujące kolejne pokolenia. Do wiosny jeszcze daleko. Zima to trudny okres, lecz Balaton to ich dom oraz europejska perła Natury. 18:00 PASJONACI S.II - SEZON 2 ODC. 13 PREMIERA Dokument fabularyzowany, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Artur Dziurman Scenariusz: Artur Dziurman, Danuta Damek, Agnieszka Szygenda Zdjęcia: Jacek Fabrowicz Aktorzy: Aneta Skrzypek, Małgorzata Piskorz, Anna Sikora, Aurelia Mazur, Danuta Damek, Dariusz Krymski, Elżbieta Sielawa, Małgorzata Walkosz, Stanisław Turza, Danuta Turza, Helena Suchan, Jan Szuster, Janina Sitarz, Janusz Bąk, Kazimierz Balcer Jest piękny dzień. Goście pensjonatu idą w góry na piknik. Wszyscy cieszą się z chwili wytchnienia przed próbą generalną z udziałem publiczności. Po udanej próbie czas zacząć się pakować i wracać do Krakowa. Ale zanim to nastąpi, wszyscy spotykają się na pożegnalnym ognisku. To był wspaniały wyjazd, jednak równie wspaniale jest wrócić do swoich domów i bliskich. Nadchodzą zmiany. 18:35 POLSKIE DZIEDZICTWO S.III - SEZON 3 ODC. 9 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2023 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Bartosz Kucharski, Tomasz Kępski, Kamil Szymański Trzeci sezon prowadzonego przez Stephana Thomsona cyklu dokumentalno - historycznego o polskim dziedzictwie kulturowym na Kresach Wschodnich i nie tylko, w którym przybliżona zostanie widzowi historia ziem polskich sprzed 1921 roku. Zaprezentowane zostaną najciekawsze polskie posiadłości oraz zabytki i świadectwa kultury związane z polskością, usytuowane poza naszymi obecnymi granicami (w znacznej mierze wschodnią). Ukazane zostaną najciekawsze miejsca, zarówno te oczywiste i znane z przewodników, jak również te o których już dawno zapomniano. Tym razem Stefan Tompson zabierze widzów w fascynującą, historyczną podróż śladami polskiego dziedzictwa po Słowackiej Lubowli. Opowie historię ponad 700 - letniego zamku lubowelskiego - jednej z najważniejszych twierdz w historii Rzeczypospolitej, położonej na terenie ziemi spiskiej w Karpatach. Lubowla na przestrzeni setek lat była schronieniem dla wielu polskich rycerzy i władców. To właśnie tutaj ważyły się losy licznych wojen i rozejmów. A w trakcie potopu szwedzkiego, w murach tej potężnej, nigdy nie zdobytej przez Szwedów twierdzy, ukryto wielki skarb polskich królów. Z zamkiem tym wiążą się różne legendy, a jedna z nich opowiada o jego powstaniu i czyhającym niebezpieczeństwie, które wisiało nad nim już od samego jego początku. Wszystko to i wiele więcej w dziewiątym odcinku cyklu ''Polskie Dziedzictwo''. 19:10 Z WIESZAKA HISTORII - ODC. 9 PODRÓŻ MA SWOJE PRAWA Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jarosław Migoń, Jarosław Migoń Scenariusz: Jarosław Migoń, Lucyna Rotter, Lucyna Rotter, Jarosław Migoń Zdjęcia: Kacper Solan, Bartłomiej Gąsienica Muzyka: Marcin Gałażyn Prowadzący: Lucyna Rotter Lektor: Magdalena Zbylut - Wiśniewska Cykl o tematyce dokumentalno - historycznej, który w kostiumowej formule, odsłania ukryte znaczenia, symbole i dzieje ubioru. W odcinku prof. Lucyna Rotter zagłębia się w historię ubioru podróżnego. Jak i w co się ubierano, by odpowiednio zabezpieczyć się i przygotować na drogę za horyzont. W odpowiednich okolicznościach przyrody opowiada o hipice. Razem z Mateuszem Drausem - rozmawia o wymaganiach ubioru w sportach jeździeckich. 19:45 HISTORIE SOLECZNICKIE - BARBARA JUNDO - KALISZEWSKA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Wojciech Klimala Zdjęcia: Radosław Wikiera Soleczniki, najbardziej polski rejon w Litwie, gdzie kultura i polska tradycja jest kultywowana od pokoleń. To właśnie tutaj autorzy szukali niezwykłych historii i pasji ludzi, podobnie jak w pierwszej serii dokumentalnej z Wilna. Historie wileńskie pokazały, jak ciekawa i złożona jest społeczność Polaków na Litwie. Podobnie jak poprzednio twórcy zamierzają przyjrzeć się kolejnym polskim bohaterom na Litwie, którzy swe korzenie mają w oddalonym o 40 kilometrów od Wilna okręgu solecznickim. Odcinek 8. Barbara Jundo - Kaliszewska pochodzi z miasteczka Ejszyszki, leżącego tuż przy granicy z Białorusią. Choć od 20 lat mieszka z rodziną w Polsce, regularnie wraca na Litwę, by zaglądać do archiwów państwowych i szukać w nich odpowiedzi na nurtujące ją całe życie pytania. 20:15 AMBASADOR (THE AMBASSADOR) Film dokumentalny, 93 min, Dania/Szwecja, 2011 Reżyseria: Mads Brügger Scenariusz: Maja Jul Larsen Duński dziennikarz i reżyser Mads Brügger nakręcił kolejny prowokujący dokument. Tym razem o czarnym rynku diamentów i korupcji w Afryce. Osobiście wcielił się w rolę biznesmena - dyplomaty, który w byłej kolonii francuskiej chce wybudować fabrykę zapałek. Żeby całej mistyfikacji dodać wiarygodności kupuje prawdziwy, chociaż skradziony paszport dyplomatyczny, dzięki któremu zaczyna funkcjonować jako konsul. Taka "przykrywka" i oczywiście spore pieniądze, pozwolą mu na dotarcie do handlarzy diamentów i ukazanie czarnorynkowych mechanizmów. 22:00 FIDEL CASTRO: NIEZNANE TAŚMY (THE FIDEL CASTRO TAPES) Film dokumentalny, 54 min, USA, 2015 Reżyseria: TOM JENNINGS Muzyka: MAC SQUIER Film dokumentalny prezentujący niepublikowane dotąd materiały archiwalne z udziałem Fidela Castro, który był jednym z najbardziej znienawidzonych, potępianych, krytykowanych polityków i przywódców współczesnego świata. Rządy Castro to tysiące ofiar. Ich dokładna liczba nie jest znana. Był dyktatorem i tyranem. Władzę na Kubie objął w 1959 roku. Był niczym polityczny cierń dla Stanów Zjednoczonych. W filmie historia Fidela Castro została opowiedziana przez media, unikatowe zdjęcia i nagrania. W 2006 roku Castro przeszedł operację, zrzekł się części obowiązków, a dwa lata później oficjalnie zrezygnował i przekazał prezydenturę bratu Raulowi. Film nominowany do nagrody Emmy w kategorii Oustanding Research. 23:10 PSYCHODRAMA CZYLI BAJKA O KSIĘCIU I KOPCIUSZKU WYSTAWIONA W ZAKŁADZIE DLA NIELETNICH DZIEWCZĄT W D. Film dokumentalny, 28 min, Polska, 1969 Scenariusz: Janusz Głowacki, Marek Piwowski Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk "Psychodrama", czyli bajka o księciu i kopciuszku, wystawiona w Zakładzie dla Nieletnich Kryminalistek w D. Uczestniczki psychodramy w inscenizowanym w schronisku przedstawieniu doświadczają uczuć, których były pozbawione w domach rodzinnych: marzą o cieple i miłości. 23:45 NA WIARĘ. 'EGZORCYSTA' WILLIAMA FRIEDKINA (LEAP OF FAITH: WILLIAM FRIEDKIN ON THE EXORCIST) Film dokumentalny, 103 min, USA, 2019 Reżyseria: Alexandre O. Philippe Liryczny i duchowy esej filmowy eksplorujący głębiny umysłu Williama Friedkina, niuanse procesu tworzenia filmu oraz tajemnice wiary i losu, które ukształtowały życie i filmografię reżysera. Słuchanie Williama Friedkina to prawdziwa przyjemność dla każdego artysty, nie tylko filmowca. Jak powstawał klasyk horroru "Egzorcysta"? Nikt lepiej tego nie opowie niż sam reżyser William Friedkin, który dwa lata przed "Egzorcystą" (1973) otrzymał Oscara za "Francuskiego łącznika". Proces powstania filmu, który zrewolucjonizował gatunek horroru, jawi nam się z opowiadania reżysera jakby wiedziony tajemną ręką. Filmy są o tajemnicy przeznaczenia lub o tajemnicy wiary - mówi Friedkin, wskazując na "Egzorcystę" jako przykład drugiego rodzaju. Niesamowite historie związane z procesem twórczym, zbiegi okoliczności na planie i poza planem filmu są przedstawiane przez reżysera w dramatyczny sposób. Zaczynamy wierzyć, że sam film został opętany. Liczne fragmenty "Egzorcysty" są nie tylko ilustracją tej swoistej lekcji o gatunku horroru, ale otrzymują nowy wymiar dzięki interpretacji mistrza. 01:35 DOCENIAŁAM KAŻDY PRZEŻYTY DZIEŃ Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2010 Reżyseria: Jędrzej Lipski, Piotr Mielech Scenariusz: Piotr Mielech Postać pani Anny to niezwykły przykład zwykłej osoby, która po latach upokorzeń postanawia wystąpić przeciwko władzy, zwanej w tamtych czasach ludową. W jej życiorysie odbija się historia naszego kraju na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. I właśnie z takiej perspektywy - zwyczajnej osoby - będzie ta historia opowiedziana. Anna Walentynowicz opowie o całym swoim życiu, nie tylko o swojej działalności związkowej i niepodległościowej. Widz po raz pierwszy będzie miał okazję poznać Annę Walentynowicz jako człowieka, nie tylko jako bohaterkę i organizatorkę robotniczych strajków. O jej życiu opowiedzą też jej najbliżsi. 02:30 ALBERT CINEMA Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2012 Reżyseria: Agnieszka Zwiefka Scenariusz: Agnieszka Zwiefka Zdjęcia: Aleksander Duraj Muzyka: Leszek Możdżer Tytułowy Albert Cinema to nieformalna grupa filmowa, w skład której wchodzą amatorzy, mieszkańcy Schroniska dla Bezdomnych im. św. Brata Alberta we Wrocławiu. Mają za sobą długie lata spędzone w ośrodku, dokąd trafili w zasadzie z tego samego powodu. Przez alkoholizm popadli w ruinę, stracili swoje rodziny i domy, nie mają perspektyw na lepszą przyszłość, poniekąd na własne życzenie zostali zepchnięci na margines życia. Ale i dla nich w końcu pojawiło się światełko w tunelu. W grudniu 2005 roku powstała grupa Albert Cinema, założona z inicjatywy Dariusza Dobrowolskiego, kierownika schroniska dla bezdomnych. To on zainteresował swoich podopiecznych magią kina, pokazał jak można żyć inaczej, jak poznawać inny świat. Uwierzyli w siebie, kiedy kolejne wyprodukowane przez nich filmy brały udział w konkursach, były prezentowane na festiwalach, miały kinowe premiery. Dokument "Albert Cinema" Agnieszki Zwiefki opowiada właśnie o bezdomnych z wrocławskiego ośrodka im. św. Brata Alberta, którzy pod nadzorem kierownika schroniska, Dariusza Dobrowolskiego, kręcą film "Człowiek, który morza nie widział". W skład ekipy filmowej, obok opiekuna, któremu i nadali pseudonim "Dobry", bo naprawdę jest dobry, wchodzą: Leszek, narrator, autor scenariusza i aktor w jednej osobie oraz operator Heniek, a także Szymon, Waldek, Franek. Widz poznaje bohaterów, zarówno w ich codziennym życiu w schronisku, jak i na planie filmowym. Śledzi cały proces powstawania filmu, aż po jego oficjalną kinową premierę. Między kręceniem kolejnych sekwencji bohaterowie rozmawiają o różnych sprawach, dzielą się przemyśleniami na temat swojej nowej pasji, biadolą nad smutnym losem, mówią o rodzinie, którą stracili, o marzeniach, przywołują piękne wspomnienia sprzed lat. Wymieniają także poglądy na temat kręconego filmu, spierają się o szczegóły, kłócą. Głównym bohaterem jest alkoholik Leszek, bezdomny od 28 lat. Jego największym marzeniem jest spotkać syna Artura, którego ostatni raz widział, gdy chłopiec miał 12 lat. Wspomina wakacje z nim i żałuje, że tych dni, kiedy był trzeźwy, było tak niewiele. To właśnie synowi Leszek dedykuje swój kolejny film. 03:30 ANATOMIA STARTUPU Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2016 Reżyseria: Aleksander Dembski Scenariusz: Aleksander Dembski To film o wschodzących gwiazdach polskiego biznesu, ludziach, którzy mając po dwadzieścia kilka lat często w bardzo niekonwencjonalny sposób zarobili swój pierwszy milion. Podjęli ryzyko, by spełnić marzenia, za które przeważnie płacą cenę samotności, nieudanych związków, czy też skomplikowanych relacji rodzinnych. Ci młodzi ludzie zaczynają pracować już w szkole średniej, a studiowanie jest dodatkiem do ich karier. Nie szukają pracy na etacie. Inaczej myślą, łatwiej ryzykują, szybciej adaptują się do błyskawicznie zmieniających się warunków, są kreatywni, błyskotliwi, odważni. Dostrzegają potrzeby, które chcą zaspokajać swoimi działaniami i tym samym ulepszać świat. W filmie zostaną pokazani wybrani bohaterowie, którzy pierwsze kroki w świecie biznesu stawiali, prowadząc tzw. start - upy, czyli pewnego rodzaju prototypy firm. Z jednej strony przyjrzymy się ich nieprzeciętnym sukcesom zawodowym, a z drugiej poobserwujemy codzienne życie i wynikające z tego skomplikowane sytuacje. Jednym z istotniejszych elementów filmu będzie stworzenie portretów psychologicznych bohaterów, czyli próba odpowiedzenia na pytanie, w jaki sposób należy myśleć, aby odnieść globalny sukces i jaką cenę osobistą trzeba ponieść, by znaleźć się na szczycie. Gorączka start - upowa rozpala młodych coraz mocniej. Perspektywa zdobycia dużych pieniędzy na starcie w dorosłość jest bardzo kusząca, ale równocześnie niesie zagrożenia. Czy warto aż tak się poświęcać? Czy sukces nie jest okupiony zbyt wysoką ceną? Może w pewnym momencie poczucie satysfakcji i okrągła suma na koncie dają poczucie wolności rekompensującej nieprzespane noce, stresy i odkładane na później plany osobiste? W filmie znajdą się odpowiedzi na te i inne pytania. Poruszane tu wątki mają wprowadzić, zwłaszcza młodszych widzów, w świat nieograniczonych możliwości i zdradliwych zagrożeń czyhających na bohaterów filmu.