TVP Nauka Poniedziałek, 27.11.2023 06:00 JAK ŻYJE LAS... - ZAWSZE DO USŁUG Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Scenariusz: Robert Słowik Las służy człowiekowi i gospodarce na wiele sposobów, jest bezcennym stabilizatorem równowagi ekosystemu naszej planety. W tym odcinku przypomnimy o rozmaitych funkcjach lasu - od procesów glebotwórczych, produkcji tlenu, siedliska roślin i zwierząt, po różne role lasów w rozwoju gospodarki. Przede wszystkim jednak przedstawimy niematerialne walory lasu jako miejsca odpoczynku, relaksu i doznań estetycznych. Nad tym, by ta funkcja była spełniana, a las był miejscem otwartym i bezpiecznym, czuwa sztab ludzi. W tym odcinku opowiemy, na czym polega ich praca. Dokumentalny cykl "Jak żyje las...", realizowany wspólnie z Lasami Państwowymi, przybliża widzom tajniki gospodarki leśnej, obala mity, tłumaczy pojęcia i definicje z nią związane. Leśników, naukowców i ekspertów występujących w programie łączy wspólna pasja - las jako ekosystem istotny dla życia ludzi, cenne środowisko przyrodnicze dostarczające tlenu, pochłaniające dwutlenek węgla i gwarantujące równowagę zasobów wodnych, a jednocześnie źródło ważnych dla gospodarki surowców. 06:30 ŚWIAT KOPERNIKA 15 min, Polska, 2023 Transmisja z lubawskiego zamku, gdzie odbywają się wydarzenia związane z Rokiem Mikołaja Kopernika. Goście Marty Kielczyk - prof. André Goddu ze Stonehill College i prof. Gerd Graßhoff z Uniwersytetu Humboldta w Berlinie - przybliżą recepcję Mikołaja Kopernika na świecie oraz przedstawią najnowsze wyniki badań dotyczące znakomitego astronoma. Dr Magdalena Pilska zaprezentuje wyniki obserwacji słońca prowadzonej tego dnia w Lubawie. 06:50 ŚLADY ŁUKASIEWICZA - BÓBRKA 9 min, Polska, 2023 Scenariusz: Jakub Kowakczyk Cykl pięciu krótkometrażowych filmów edukacyjnych, poświęconych działalności Ignacego Łukasiewicza - galicyjskiego wynalazcy, przedsiębiorcy i filantropa, pioniera przemysłu naftowego oraz działacza niepodległościowego. W związku z przypadającymi w 2022 roku: 140. rocznicą śmierci oraz 200. rocznicą urodzin tego wybitnego Polaka Sejm RP ustanowił go patronem 2022 roku. Wielu Polaków zna Łukasiewicza jako twórcę rodzimego przemysłu naftowego oraz wynalazcę lampy naftowej. Mało osób zdaje sobie jednak sprawę, że Łukasiewicz był kluczową postacią dla rozwoju południowej Polski i oddanym społecznikiem, który poświęcał się pracy publicznej, niezależnie od swoich sukcesów bądź porażek jako przedsiębiorca. Cykl opowiada historię działalności społecznej Ignacego Łukasiewicza przez pryzmat pięciu miejscowości, w których żył, pracował i pozostawił swoje ślady. Konsultacji historycznej oraz wywiadów udzielili lokalni historycy, muzealnicy z Muzeum Regionalnego w Jaśle, Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce, Muzeum PTTK im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach i Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz kustosze pamięci wielkiego wynalazcy. Za pomocą wielogłosu ekspertów, twórcy malują portret wielkiego romantyka, który swoje plany realizował ze skrupulatnością pozytywisty. 07:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (99) - ARCHIWUM - TEPUI Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2010 Tym razem Wojciech Cejrowski nie wyjeżdża osobiście w miejsca odludne i dzikie jak amazońska dżungla, lecz sięga do archiwów filmowych i odnajduje w nich interesujące, egzotyczne, unikatowe materiały filmowe zrealizowane kilkadziesiąt lat temu. Pokazujemy w ten sposób plemiona i kultury, których już nie ma, obrzędy i obyczaje, które zniknęły pod naporem cywilizacji. Jednocześnie przywracamy publiczności najlepsze podróżnicze filmy z dawnych lat oraz przypominamy postaci wielkich polskich podróżników. Tepui. Lata 70. i wyprawa polskich naukowców, którzy w Wenezueli badali niedostępny płaskowyż i jego tajemnicze kratery. 07:35 CZY WIESZ, ŻE? - /223/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:05 NA WSZELKI WYPADEK! - ROZCIĘCIE GŁOWY 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Urazy głowy zawsze powinny być traktowane jako potencjalnie niebezpieczne. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, w jaki sposób je opatrzyć czy rozpoznać rodzaj urazu. Ważne jest także postępowanie przy urazach głowy prowadzących do utraty przytomności. Jak udzielać pomocy osobom z urazem głowy i kiedy konieczne jest wezwanie pogotowia, wyjaśnią lekarze i ratownicy medyczni. 08:35 ASTRONARIUM - 14/23 (165) - RAKIETY ARIANE Magazyn, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 09:10 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - ODC. 8 AMERYKA POŁUDNIOWA (VOYAGE OF THE CONTINENTS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2015 Podróżujemy po całym świecie, aby spotkać naukowców, którzy prowadzą najnowocześniejsze badania nad najbardziej charakterystycznymi miejscami dla wydarzeń geologicznych. Dzięki naukowcom oraz ich pracy odkrywamy miejsca w nowym świetle, krajobrazy, które często widzimy, ale rzadko przyglądamy się im z bliska. Ustalamy również kluczowe momenty dla życia w geologicznej skali czasu - pojawienie się życia, roślin, życia naziemnego, dinozaurów i człowieka. 10:10 RAPORT NAUKOWY - /60/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 11:10 JAK ŻYJE LAS... - ZAWSZE DO USŁUG Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Scenariusz: Robert Słowik Las służy człowiekowi i gospodarce na wiele sposobów, jest bezcennym stabilizatorem równowagi ekosystemu naszej planety. W tym odcinku przypomnimy o rozmaitych funkcjach lasu - od procesów glebotwórczych, produkcji tlenu, siedliska roślin i zwierząt, po różne role lasów w rozwoju gospodarki. Przede wszystkim jednak przedstawimy niematerialne walory lasu jako miejsca odpoczynku, relaksu i doznań estetycznych. Nad tym, by ta funkcja była spełniana, a las był miejscem otwartym i bezpiecznym, czuwa sztab ludzi. W tym odcinku opowiemy, na czym polega ich praca. Dokumentalny cykl "Jak żyje las...", realizowany wspólnie z Lasami Państwowymi, przybliża widzom tajniki gospodarki leśnej, obala mity, tłumaczy pojęcia i definicje z nią związane. Leśników, naukowców i ekspertów występujących w programie łączy wspólna pasja - las jako ekosystem istotny dla życia ludzi, cenne środowisko przyrodnicze dostarczające tlenu, pochłaniające dwutlenek węgla i gwarantujące równowagę zasobów wodnych, a jednocześnie źródło ważnych dla gospodarki surowców. 11:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /105/ Reality show, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. 12:15 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (99) - ARCHIWUM - TEPUI Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2010 Tym razem Wojciech Cejrowski nie wyjeżdża osobiście w miejsca odludne i dzikie jak amazońska dżungla, lecz sięga do archiwów filmowych i odnajduje w nich interesujące, egzotyczne, unikatowe materiały filmowe zrealizowane kilkadziesiąt lat temu. Pokazujemy w ten sposób plemiona i kultury, których już nie ma, obrzędy i obyczaje, które zniknęły pod naporem cywilizacji. Jednocześnie przywracamy publiczności najlepsze podróżnicze filmy z dawnych lat oraz przypominamy postaci wielkich polskich podróżników. Tepui. Lata 70. i wyprawa polskich naukowców, którzy w Wenezueli badali niedostępny płaskowyż i jego tajemnicze kratery. 12:45 CZY WIESZ, ŻE? - /223/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:20 NA WSZELKI WYPADEK! - ROZCIĘCIE GŁOWY 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Urazy głowy zawsze powinny być traktowane jako potencjalnie niebezpieczne. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, w jaki sposób je opatrzyć czy rozpoznać rodzaj urazu. Ważne jest także postępowanie przy urazach głowy prowadzących do utraty przytomności. Jak udzielać pomocy osobom z urazem głowy i kiedy konieczne jest wezwanie pogotowia, wyjaśnią lekarze i ratownicy medyczni. 14:00 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - ODC. 8 AMERYKA POŁUDNIOWA (VOYAGE OF THE CONTINENTS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2015 Podróżujemy po całym świecie, aby spotkać naukowców, którzy prowadzą najnowocześniejsze badania nad najbardziej charakterystycznymi miejscami dla wydarzeń geologicznych. Dzięki naukowcom oraz ich pracy odkrywamy miejsca w nowym świetle, krajobrazy, które często widzimy, ale rzadko przyglądamy się im z bliska. Ustalamy również kluczowe momenty dla życia w geologicznej skali czasu - pojawienie się życia, roślin, życia naziemnego, dinozaurów i człowieka. 15:00 WYNALAZKI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - TELESKOP. ODC. 1/6 (REVOLUTIONS: THE IDEAS THAT CHANGED THE WORLD) 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Stephen Mizelos Samochód. Samolot. Smartfon. Rakieta. Robot. Teleskop. Uznajemy te urządzenia za coś oczywistego, ale każde z nich jest szczytem ludzkich osiągnięć, a ich historia sięga daleko w przeszłość. Powstawały latami, często w wyniku zaskakujących przypadków albo dzięki wielkim, przełomowym odkryciom, a nawet cudom. Kosztowały lata walki i poświęcenia zdeterminowanych jednostek. Każdy z nich zrodził się, aby zaspokoić podstawowe ludzkie potrzeby i zrealizować odwieczne marzenia człowieka: potrzebę komunikacji, pragnienie odnalezienia naszego miejsca we wszechświecie czy potrzeby odkrywania i podróżowania. Ta seria to podróż przez historię człowieka, opowiedziana z perspektywy tych sześciu technologicznych cudów. Ujawnia, jak nauka, wynalazczość, często przypadek rozwijały się i uzupełniały, w wyniku czego zmieniły świat na zawsze, ale i ukształtowały współczesnego człowieka. Bohaterem odcinka jest teleskop. 16:00 RAPORT NAUKOWY - /60/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 17:00 JAK TO DZIAŁA - EKOLOGIA - WODÓR Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Radosław Brzózka Prowadzący: Radosław Brzózka W odcinku poświęconym wodorowi Radek Brzózka opowiada i pokazuje, jak dziś wykorzystywany jest wodór w rafineriach i przemyśle chemicznym, dlaczego jest obiecującym paliwem przyszłości, które może sprawić, że transport stanie się ekologiczny, a z rur wydechowych pojazdów zamiast spalin wydobywać się będzie woda. W odcinku pokazujemy również, dlaczego to wodór ma szansę wspomóc rozwój całego systemu produkcji zielonej energii ze słońca i wiatru. Przy tej okazji wyjaśniamy, jakie wyzwania stoją przed wykorzystywaniem zielonej energii, jakie powoduje zagrożenia oraz dlaczego wciąż musimy udoskonalać jej magazynowanie. Autor odwiedza zakład produkcji wodoru szarego, farmy wiatrowe i fotowoltaiczne oraz pokazuje, dlaczego produkcja i magazynowanie zielonego wodoru jest zadaniem przyszłości. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /106/ Reality show, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zapraszamy do sztucznego zimowiska nietoperzy, gdzie hibernują, zarówno zdrowe, jak i chore gacki, karliki czy nocki. Jest ich wiele i wszystkie mogą liczyć na troskliwą opiekę Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody "Salamandra", jak również na profesjonalną opiekę lekarza weterynarii. Odwiedzamy też gdyńskie schronisko Ciapkowo, gdzie rezydują nie tylko psy, ale również koty. Dzisiaj to nasi bohaterowie, którzy czekają na nowy dom. Poznajcie Wojskową i Ambrelę - kotki oraz Bronka - psiaka! 18:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (100) - ARCHIWUM - CYWILIZACJE Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2010 Ponad pół wieku temu Tony Halik w Ameryce Łacińskiej podjął ryzyko i dotarł do wioski Szawantów, plemienia znanego z niechęci obcych. Jak po latach żyją ci wojowniczy Indianie? 18:35 CZY WIESZ, ŻE? - /224/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:35 ASTRONARIUM - 18/22 (149) - NOWE DANE SONDY GAIA Magazyn, 21 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Kosmiczne obserwatorium, które śledzi wszystko, co nas otacza. Sonda GAIA dostarczyła danych na temat niemal dwóch miliardów gwiazd w Drodze Mlecznej. To największy przegląd naszego kosmicznego otoczenia, jaki kiedykolwiek wykonano. W tym programie pokażemy, czego możemy się dowiedzieć dzięki danym z misji GAIA. 20:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - ASPERGER I NAZIŚCI (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Dr Hans Asperger był austriackim pediatrą, od którego pochodzi nazwa Zespół Aspergera. Dr Asperger na nowo zdefiniował pojęcie autyzmu, któremu - jak uważano - towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. Za swoją pracę był przez długi czas uważany za sumiennego lekarza, który chronił autystyczne dzieci przed eutanazją dokonywaną na dzieciach niepełnosprawnych przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Ale niedawne badania ujawniły inną stronę doktora Aspergera. Tak jak można było się spodziewać... 21:00 WIELKIE WYNALAZKI - /13/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 22:00 RAPORT NAUKOWY - /60/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 23:05 JAK TO DZIAŁA - EKOLOGIA - WODÓR Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Radosław Brzózka Prowadzący: Radosław Brzózka W odcinku poświęconym wodorowi Radek Brzózka opowiada i pokazuje, jak dziś wykorzystywany jest wodór w rafineriach i przemyśle chemicznym, dlaczego jest obiecującym paliwem przyszłości, które może sprawić, że transport stanie się ekologiczny, a z rur wydechowych pojazdów zamiast spalin wydobywać się będzie woda. W odcinku pokazujemy również, dlaczego to wodór ma szansę wspomóc rozwój całego systemu produkcji zielonej energii ze słońca i wiatru. Przy tej okazji wyjaśniamy, jakie wyzwania stoją przed wykorzystywaniem zielonej energii, jakie powoduje zagrożenia oraz dlaczego wciąż musimy udoskonalać jej magazynowanie. Autor odwiedza zakład produkcji wodoru szarego, farmy wiatrowe i fotowoltaiczne oraz pokazuje, dlaczego produkcja i magazynowanie zielonego wodoru jest zadaniem przyszłości. 23:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /106/ Reality show, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zapraszamy do sztucznego zimowiska nietoperzy, gdzie hibernują, zarówno zdrowe, jak i chore gacki, karliki czy nocki. Jest ich wiele i wszystkie mogą liczyć na troskliwą opiekę Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody "Salamandra", jak również na profesjonalną opiekę lekarza weterynarii. Odwiedzamy też gdyńskie schronisko Ciapkowo, gdzie rezydują nie tylko psy, ale również koty. Dzisiaj to nasi bohaterowie, którzy czekają na nowy dom. Poznajcie Wojskową i Ambrelę - kotki oraz Bronka - psiaka! 00:20 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (100) - ARCHIWUM - CYWILIZACJE Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2010 Ponad pół wieku temu Tony Halik w Ameryce Łacińskiej podjął ryzyko i dotarł do wioski Szawantów, plemienia znanego z niechęci obcych. Jak po latach żyją ci wojowniczy Indianie? 00:55 CZY WIESZ, ŻE? - /224/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 02:10 ASTRONARIUM - 18/22 (149) - NOWE DANE SONDY GAIA Magazyn, 21 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Kosmiczne obserwatorium, które śledzi wszystko, co nas otacza. Sonda GAIA dostarczyła danych na temat niemal dwóch miliardów gwiazd w Drodze Mlecznej. To największy przegląd naszego kosmicznego otoczenia, jaki kiedykolwiek wykonano. W tym programie pokażemy, czego możemy się dowiedzieć dzięki danym z misji GAIA. 02:50 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - ASPERGER I NAZIŚCI (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Dr Hans Asperger był austriackim pediatrą, od którego pochodzi nazwa Zespół Aspergera. Dr Asperger na nowo zdefiniował pojęcie autyzmu, któremu - jak uważano - towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. Za swoją pracę był przez długi czas uważany za sumiennego lekarza, który chronił autystyczne dzieci przed eutanazją dokonywaną na dzieciach niepełnosprawnych przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Ale niedawne badania ujawniły inną stronę doktora Aspergera. Tak jak można było się spodziewać...