TVP Kultura Poniedziałek, 19.12.2022 09:10 MENINA (MENINA) Dramat, 93 min, Francja, 2017 Reżyseria: Cristina Pinheiro Scenariusz: Ghislain Cravatte, Laura Piani Aktorzy: Naomi Biton, Nuno Lopez, Beatriz Batarda 8 - letnia Luisa razem z rodzicami uciekła z Portugalii do Francji na początku lat siedemdziesiątych. Widmo terroru jednak cały czas ją prześladuje, zwłaszcza że nie ma wsparcia ani u ojca, który jest alkoholikiem, ani u matki, która nie poświęca jej uwagi, zajęta jedynie swoja osobą. Luisa całkiem nieźle zaadaptowała się w nowym kraju, mówi bezbłędnie po francusku i czuje się jak Francuzka. Pewnego dnia ojciec oznajmia, że musi wyjechać i nie wróci prędko. Dziewczynka jest zrozpaczona. 2018 - główna nagroda na festiwalu w Goeteborgu. 11:00 JANOSIK - ODC. 5/13 - TAŃCOWALI ZBÓJNICY Serial przygodowy, kostiumowy, 49 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Hrabia postanawia wydać wielki bal z okazji przyjazdu córki z Wiednia. Murgrabia zaś dla uatrakcyjnienia zabawy sprowadza siłą młode góralki. Zbójnicy Janosika przychodzą na bal w ubraniach zabranych zatrzymanym gościom. Zostają jednak zdemaskowani i muszą ratować się ucieczką. 12:00 REŻYSERZY - FRED ZINNEMANN 6/10 SEZON 2 (THE DIRECTORS - FRED ZINNEMANN) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się sylwetce Freda Zinnemanna, twórcy m.in. "Stąd do wieczności", "Oto jest głowa zdrajcy" czy "W samo południe". 13:05 IGRASZKI Film animowany, 6 min, Polska, 1962 Reżyseria: Kazimierz Urbański Scenariusz: Kazimierz Urbański Muzyka: Andrzej Markowski Wycinankowy film Kazimierza Urbańskiego nagrodzony w 1962 roku w Rimini (MFF) - "Złoty Zygmunt". 13:15 KTO TU MIESZKA Film animowany, 9 min, Polska, 1964 Reżyseria: Edward Sturlis Scenariusz: Edward Sturlis Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Krótki film animowany. Z mieszkania brudaska uciekają rzeczy, których mały właściciel nie szanuje. 14:00 CO MÓWIĄ LEKARZE Film obyczajowy, 24 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Wnuk Scenariusz: Michał Wnuk Zdjęcia: Michał Popiel-Machnicki, Michał Bielawski Aktorzy: Agnieszka Glińska, Dominika Ostałowska, Tomasz Borkowski, Karolina Stefańska Dr Glik, anestezjolog, przystępuje do stwierdzania zgonu osiemnastoletniej samobójczyni i podjęcia decyzji o pobraniu jej organów do przeszczepu. Dochodzi jednak do spotkania z matką dziewczyny, która nie ufa lekarzom. Film powstał w ramach projektu "30 minut". 18:05 WINNETOU - SKARB W SREBRNYM JEZIORZE (SCHATZ IM SILBERSEE, DER) Western, 102 min, Niemcy/Jugosławia/Włochy 1962 Reżyseria: Harald Reinl Scenariusz na podstawie powieści Karola Maya: Harald G. Petersson Aktorzy: Pierre Brice, Lex Barker, Goetz George, Herbert Lom, Marianne Hoppe, Jan Sid, Ralf Wolf, Mirko Boman i inni "Skarb w Srebrnym Jeziorze" był przez lata jedną z najbardziej znanych i najchętniej czytanych powieści Karola Maya, więc kino i tak stosunkowo późno sięgnęło po tę książkę. Wiele powieści niemieckiego autora doczekało się bowiem ekranizacji już w okresie kina niemego. Powstały wtedy filmy oparte na powieściach "arabskich" tego autora: "Szczątki raju", "U wielbicieli szatana" oraz "Karawana śmierci". Później dopiero w połowie lat 30. zrealizowano jeszcze "Przez pustynię", a już po wojnie "Karawanę niewolników". "Skarb w Srebrnym Jeziorze" należy do nurtu westernowego, tego, z którym Karol May najbardziej się kojarzy. Zdjęcia realizowano w malowniczych okolicach Jezior Pritvickich, w jugosłowiańskim jeszcze wtedy parku narodowym położonym na południowy wschód od Rijeki. Cornel, przywódca bandy rewolwerowców, zabija farmera Engela, żeby zdobyć mapę, która doprowadzi go do legendarnego Srebrnego Jeziora, gdzie na jednej z wysp ukryto indiański skarb. Gdy na miejsce zbrodni przybywają Winnetou i Old Shatterhand, postanawiają pomóc synowi zamordowanego, Fredowi, w odnalezieniu zbrodniarza. Okazuje się jednak, że Cornel zdobył na razie tylko połowę planu. Drugą posiada bowiem przyjaciel zamordowanego Engela, Patterson. Niestety, Patterson i jego córka Ellen wpadają w ręce Cornela. Fredowi i Old Shatterhandowi udaje się ich uwolnić i odzyskać część mapy zrabowaną wcześniej Engelowi. Mając teraz obie jej części, Patterson i Ellen w towarzystwie Winnetou i Old Shatterhanda wyruszają po skarb. Droga prowadzi przez terytorium Indian Utah, którzy sprowokowani przez Cornela atakują podróżników. Ellen ponownie zostaje schwytana przez Cornela, który za jej uwolnienie żąda teraz już obu części mapy. Żeby uniknąć kolejnego podstępu ze strony bezwzględnego bandyty, Fred uczy się mapy na pamięć i po jej zniszczeniu udaje się do Cornela, żeby doprowadzić go do skarbu. Ale jednocześnie reszta grupy, pod kierunkiem Old Shatterhanda, usiłuje dotrzeć tam wcześniej i zaskoczyć Cornela. Niestety, ponowne starcie z Indianami krzyżuje ich plany. Co gorsza, Cornel wcale nie zamierza dotrzymać swojej obietnicy. 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - MILCZENIE OWIEC (SILENCE OF THE LAMBS) Thriller psychologiczny, 113 min, USA 1991 Reżyseria: Jonathan Demme Scenariusz na podstawie powieści Thomasa Harrisa:: Ted Tally Aktorzy: Jodie Foster, Anthony Hopkins, Scott Glenn, Ted Levine, Anthony Heald, Lawrence A. Bonney, Lawrence T. Wrentz i inni Film Jonathana Demme'a to trzecie dzieło w historii kina, które uhonorowano "Oscarowym pokerem", czyli nagrodami Akademii w pięciu najważniejszych kategoriach: najlepszy film, reżyseria, scenariusz, aktorka i aktor. Do tamtej pory podobną pulę zgarnęły tylko "Ich noce" Franka Capry w 1934 r. oraz "Lot nad kukułczym gniazdem" Milosa Formana w 1975 r. "Milczenie owiec" to ekranizacja znanej książki Thomasa Harrisa pod tym samym tytułem, której adaptacja stała się ekranowym popisem dwóch aktorskich indywidualności: Jodie Foster w roli agentki FBI Clarice Starling i Anthony'ego Hopkinsa jako diabolicznego przestępcy Hannibala Lectera. Clarice Sterling, jeszcze nawet nie agentka FBI, a dopiero zdolna studentka waszyngtońskiej akademii, zostaje włączona do śledztwa w sprawie psychopatycznego mordercy kobiet, Buffalo Billa, obdzierającego ze skóry swe kolejne ofiary. Clarice otrzymuje zadanie nawiązania kontaktu z innym wielokrotnym mordercą: wybitnym psychiatrą, doktorem Hannibalem Lecterem, który z kolei pożera swe ofiary żywcem. Dziewczyna ma nakłonić siedzącego w więzieniu Lectera, by naprowadził FBI na ślad Buffalo Billa, gdyż tylko człowiek mający na sumieniu podobne zbrodnie, w dodatku dysponujący niesłychaną psychiatryczną wiedzą i intuicją, może odgadnąć tajemnicę poszukiwanego mordercy i udzielić policji niezbędnych wskazówek. Clarice okazuje się jedyną osobą, która potrafi nakłonić Hannibala - Cannibala do współpracy, lecz ten domaga się od niej w zamian wyznań na tematy osobiste. Chce ją poznać, przeniknąć jej skrywany od dzieciństwa sekret. Między przestępcą i agentką zaczyna się pojedynek dwóch osobowości, w którym niechęć przeplata się z fascynacją, zrozumienie z lękiem, perwersyjna ciekawość z podziwem dla inteligencji przeciwnika. 23:30 PANORAMA KINA POLSKIEGO - PIŁKARSKI POKER Film obyczajowo - sensacyjny, 102 min, Polska 1988 Reżyseria: Janusz Zaorski Scenariusz: Jan Purzycki Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Piotr Figiel Aktorzy: Małgorzata Pieczyńska, Janusz Gajos, Marian Opania, Mariusz Dmochowski, Jan Englert, Edward Lubaszenko, Mariusz Benoit, Adrianna Biedrzyńska, Bronisław Pawlik, Borys Marynowski, Henryk Bista, Andrzej Zaorski, Grzegorz Warchoł Laguna, niegdyś sławny piłkarz, którego karierę przerwała kontuzja, pogrąża się w alkoholizmie. Jego dawnym kolegom z boiska też nie wiedzie się najlepiej. Laguna - obecnie sędzia - jest bacznym obserwatorem tego, co się wokół niego dzieje. Zdaje sobie sprawę z istniejących w piłkarskim światku układów, przekupywania piłkarzy i sędziów, manipulowania ludźmi. Nie chce mieć z tym nic wspólnego. Postanawia w niezwykły sposób ukoronować swoją sędziowską karierę - zadrwić z traktujących go protekcjonalnie działaczy klubowych. Chce doprowadzić do tzw. niedzieli cudów, czyli "ustawić" ostatnią kolejkę rozgrywek ligowych tak, by w poszczególnych meczach padły ustalone przez niego wyniki. Różnymi sposobami przekupuje zawodników, a nawet innego sędziego. Gdy jednak dochodzi do decydującego meczu, nieoczekiwanie zmienia swój plan. Roboczy tytuł filmu brzmiał "Kocham piłkę", co ujawniało tęsknotę reżysera za romantyką sportu, której spragnieni są jego prawdziwi miłośnicy. Utrzymany w konwencji filmu sensacyjnego "Piłkarski poker" ujawnia kulisy krajowej piłki. "Polska piłka nożna toczy się po równi pochyłej. Wyniki i jakość gry są uzależnione od wartości pieniądza. Na trybunach siedzi kilka lub kilkanaście tysięcy naiwnych kibiców. Czekają na wynik, nie wiedząc, że ustaliło ten wynik wcześniej kilka osób" - mówił reżyser Janusz Zaorski. 04:25 SAKAWA (SAKAWA) Film dokumentalny, 80 min, Niderlandy (Holandia), 2019 Reżyseria: Ben Asamoah Film dokumentalny o oszustach internetowych z Ghany. Grupa oszustów nazywająca się 'sakawa', pozyskuje dane potencjalnych klientów z internetu lub z wyrzuconych na śmieci twardych dysków. Na wysypiskach śmieci elektronicznych znajduje się skarbnica informacji. Otwarcie twardych dysków i uzyskanie dostępu do zdjęć i danych osobistych ich byłych właścicieli to stosunkowo prosta sprawa. W internecie prawie każdego można oszukać, znając imię, nazwisko i adres. Posługując się tymi danym, oszuści wchodzą w kontakt z potencjalnymi klientami, żeby wyłudzać pieniądze. Robią to w różny sposób, albo obiecując przyjazd do pracy, albo oferując usługi seksualne. Wyszukują różne sposoby pozyskania zaufania i związania się z klientem, zmieniając głos w telefonie lub deklarując, że pieniądze są bardzo potrzebne na paszport albo na pomoc komuś choremu. Precyzyjnie wybierają kraje bogate, samotnych emerytów lub osoby naiwne. A wszystko po to, by uniknąć ubóstwa. Młoda matka z Ghany ze zdumieniem patrzy na amerykańską ulicę, którą wyklikała w Google Maps w ciągu kilku sekund - to Ama, należąca do grona ghańskich internetowych oszustów zwanych Sakawa. Łączą oni współczesne oszustwa internetowe z tradycyjnymi afrykańskimi rytuałami wudu. Oszukują głównie obcokrajowców, szczególnie z Europy. Mają na to łatwe wytłumaczenie. Kraje europejskie okradały Afrykę z zasobów takich jak złoto, boksyt, kobalt, diamenty przemysłowe, fosforowe, skały, metale z grupy platynowców, wermikulit czy cyrkon. A teraz oni - oszuści z Sakawy - odbijają to sobie z nawiązką. Kradnąc pieniądze z Europy, postrzegając to jako akt zadośćuczynienia za popełnione na nich wcześniej kolonialne zbrodnie. W ubogiej Ghanie to jeden ze skutecznych sposobów na przetrwanie i poradzenie sobie z wszechobecnym bezrobociem. Brak skrupułów nie razi tu nikogo. Ile współczucia można się spodziewać po kimś, kto co tydzień musiał kupować rybę o wartości 250 euro dla swojego szefa, podczas gdy sam zarabiał zaledwie 12 euro miesięcznie?