TVP Dokument Piątek, 30.12.2022 06:00 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - INŻYNIEROWIE Z ZĘBEM Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Bobry - zwierzęta nieomal cudem uratowane. Do niedawna jeszcze prawie nieobecne w krajobrazie naszych wód, a dziś już ten krajobraz nawet kształtujące. Bo ścinające drzewa, zatykające rowy, zatapiające lasy, ale też tworzące wokół ogromną różnorodność życia. Bobry przeżyły u nas nieopisane odrodzenie i wielką ekspansję, co cieszy dr. Andrzeja Czecha - bohatera naszego odcinka - hydrobiologa, badającego wpływ bobrów na różnorodność biologiczną w Bieszczadach. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.IV - ODC. 42 NA RATUNEK! Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Straż pożarna to służba, w której jeden człowiek ryzykuje swoje życie, aby uratować życie kogoś innego. Jakie zatem są prapoczątki tego szlachetnego zawodu? Jak gaszono pierwsze pożary? Czy używano w historycznych akcjach węży i hełmów, które dzisiaj jednoznacznie kojarzą nam się ze strażakami? Aby odpowiedzieć na te pytania, Radosław Kotarski rusza do Mysłowic i poznaje historię pożarnictwa. Sprawdza również co z historycznego dziedzictwa zostało we współczesnej straży pożarnej. 07:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 201 BESKID ŚLĄSKI Magazyn, 21 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Adamczyk Scenariusz: Aleksandra Filipowicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Beskid Śląski to część Polski, która należy do najatrakcyjniejszych regionów turystycznych w kraju. Miłośnicy aktywnego wypoczynku i pięknych pejzaży przyjeżdżają tu chętnie zarówno zimą, jak i latem. Tutejszej gwary nie da się pomylić z żadną inną. Nasze zwiedzanie rozpoczniemy u stóp Wielkiej Czantorii, jednego z najpopularniejszych szczytów w regionie, przez którego wierzchołek przebiega granica polsko - czeska. Latem turyści odwiedzają to miejsce głównie dla pięknych, widokowych polan. 07:35 PODWODNY RAJ BORNEO - NIELUDZKIE ŚWIATY Serial dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 08:05 JANE - NOWE POKOLENIE (JANE NEW GENERATION) Film dokumentalny, 48 min, Francja, 2020 Reżyseria: Pascal Sarragot Scenariusz: Floriane Brisotto Film dokumentalny, który jest spojrzeniem na życie i obecne projekty Jane Goodall - światowej sławy etnolożki, specjalistki od prymatologii i paleontologii oraz wszechstronnej pionierki badań naukowych. Opowiedziana oczami jej wnuka Merlina. Jak opowiadał - "Dorastałem w Tanzanii. Tutaj czuję się jak w domu Od dziecka byłem bardzo związany z tą kulturą. Moja babcia spędziła tu większość swojego życia. Przyjeżdżała dwa razy w roku. Bardzo za nią tęskniłem. Mam nadzieję, że ona też za mną tęskniła! Moja babcia, ja i miliony ludzi wierzymy w przyszłość i mamy wszelkie powody do nadziei. Nowe pokolenie wie, co ma robić. Nazywam się Merlin van Lawick, a moją babcią jest Jane Goodall." To intymny portret i jej jasne przesłanie - nowe pokolenia są naszą najlepszą nadzieją na lepsze jutro. Świetnym przykładem tej nadziei jest właśnie jej wnuk, za którymi podążamy przez Tanzanię, gdzie dla Jane wszystko się zaczęło, gdy zdecydowała się opuścić swoje brytyjskie życie i zamieszkać w lesie z szympansami. Przyczyniła się do poznania procesów społecznego uczenia się, myślenia, działania i kultury wśród dzikich szympansów. Pełen nadziei na przyszłość dokument to wzruszająca opowieść o życiu, działaniach i doświadczeniach Jane Goodall. 09:05 UROCZYSKO Z PRZYPADKU (AN ACCIDENTAL WILDERNESS) Film dokumentalny, 52 min, Kanada, 2020 Reżyseria: Catie Lamer Film dokumentalny o wielkomiejskich ekosystemach, bada ewolucję bujnej, miejskiej dziczy w Toronto. Poznamy jaką transformację może przejść świat naturalny wokół ludzi. To przypomnienie o tym, jaką moc ma natura pozostawiona sobie samej. W Toronto to, co zaczęło się jako wysypisko odpadów budowlanych, stało się kwitnącą zieloną przestrzenią, domem dla wielkich i małych dzikich zwierząt. Ewoluujące na przestrzeni 60 lat, kilka minut od centrum jednego z największych miast Ameryki Północnej, miejskie składowisko odpadów budowlanych stało się niesamowitym przykładem rewitalizacji natury. Od kojotów, sów i bobrów, po żółwie, węże i kilkaset gatunków ptaków i flory; dzika przyroda i roślinność odzyskały ten pięciokilometrowy miejski krajobraz, wtapiając się w przemysłową infrastrukturę i stając się domem dla wielkich i małych stworzeń. 10:05 LUDZKIE ŚCIEŻKI - ODC. 14 NAMIBIA, SZLAKIEM BOHATERÓW (THE PATH OF MEN EP. 14 NAMIBIA, ON THE PATH OF THE HEREROS) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Donat Lefebvre, Jeremie Saint Jean Cykl dokumentalny, który prezentuje odkrycia geograficzne, historyczne, kulturowe i socjologiczne w powiązaniu z mitycznymi drogami eksplorowanymi przez poszukiwaczy przygód i wędrownych kupców. Przedstawia perspektywę rozwoju cywilizacji na przestrzeni kilkuset lat i odzwierciedla ewolucję przyrody i ludzkości na całym świecie. Odcinek czternasty to podróż śladami bohaterów w Namibii. Zaczynamy podróż od Cape Cross. W 1486 roku portugalski żeglarz Diego Cao oznaczył to miejsce krzyżem. Przed nim żaden Europejczyk nie zapuścił się tak daleko na południe. Dziś ta plaża należy do Namibii i znajduje się na niej rezerwat uchatek. Region jest częścią słynnego Wybrzeża Szkieletowego, które ciągnie się od Cape Cross do południa Angoli. Wybrzeże usiane jest wrakami. Nad rezerwatem Erindi wstaje świt. Region dotknęła susza. W świetle poranka zaczyna się walka o przetrwanie. Przy wodopoju robi się ścisk. W jednym miejscu tłoczą się hipopotamy, słonie i krokodyle. Ten ekosystem jest jednym z głównych bogactw Namibii. Strażnicy rezerwatu pełnią podwójną rolę: chronią przyrodę i oprowadzają turystów. W porównaniu do takich krajów jak Republika Południowej Afryki namibijska infrastruktura jest mniej rozwinięta. Poniekąd to zaleta, bo możemy zobaczyć tu zwierzęta żyjące na wolności, na przykład gepardy i lamparty. 11:05 ENCYKLOPEDIA TATRZAŃSKA - TATRZAŃSKI PARK NARODOWY Reportaż, 30 min, Polska, 1972 Scenariusz i reżyseria: Czesław Kruszelnicki Prowadzenie: Adam Jasiński, Czesław Kruszelnicki Tatrzański Park Narodowy powstał w 1954 r. , ale idea ochrony jego przyrody pojawiła się już w 1765 r. , gdy Komisja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego była przeciwna pasterstwu i górnictwu w Tatrach. W I połowie XIX w. coraz więcej mówi się i pisze na ten temat, są też działacze; Eugeniusz Janota, Walery Eljasz, Ludwik Zejszner, Franciszek Nowicki. W 1884 r. leśnik, Gustaw Lettner wysuwa ideę powstania parku, Bogusław Królikowski w 1889 r. publikuje projekt stworzenia Parku Narodowego im. A. Mickiewicza w Tatrach. Każdy z nas powinien wiedzieć, że cała fauna i flora parku tatrzańskiego znajduje się pod ochroną. Niestety, tak nie jest pokazuje to ankieta telewizyjna wśród turystów w Kuźnicach, którzy nie wiedzą, że znajdują się na terenie TPN i że żadnego "kwiatka" zrywać nie należy. Mówią o tym Zofia i Witold Paryscy, wskazując na ważną rolę roślin pionierskich w Tatrach. Profesor Walery Goetel porównuje powierzchnię Tatr do Alp, obrazując to mapami. Dyrektor TPN i jego zastępca opowiadają o zapędach przedsiębiorstw na wprowadzanie urządzeń w górach bez odpowiednich zgód i ustaleń. A cały program jest nagrany w pięknych, letnich plenerach Doliny Chochołowskiej, Morskiego Oka, Nosala. 11:45 WIELKIE RODZINY - ODC. 5 Serial dokumentalny, 43 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Szczepaniak Zdjęcia: Adam Lipiński, Paweł Banasiak, Marek Kozakiewicz, Filip Drożdż Poranek u każdej z rodzin wygląda inaczej, ale wigilijny nastrój udzielił się wszystkim. Rodziny celebrują ten wyjątkowy dzień. U Da Cruzów cud narodzin sprawi, że tę Wigilię zapamiętają już na zawsze. Tym razem nie spędzają przy stole z rodziną, ale w szpitalu. W tę noc cudów na świecie pojawia się Gilbert, piąte dziecko Weroniki i Janu. I 38. bohater tej dokumentalnej serii. U Twarowskich, tradycyjnie gwar. Rozmowa w kuchni podczas ostatnich przygotowań do wigilijnej kolacji koncentruje się wokół liczby dzieci, które zamierzają mieć w przyszłości potomkowie Twarowskich. Dochodzą na koniec do wniosku, że muszą planować jednak nieco mniejsze rodziny, żeby móc spotykać się w komplecie. Tylko Zosia deklaruje urodzić dziesiątkę dzieci, żeby przebić rodziców, co do liczby potomstwa. Lewocki i dzieci lepią pierogi, Monika także jest zajęta. U Kacprzyków podobnie, w kuchni krząta się Janeczka, przed domem zaś Michał wiesza światełka. W każdym domu słychać radosne nucenie kolęd. Gdy nadchodzi Wigilia wszyscy siadają do stołu, jest odświętnie, uroczyście, bardzo rodzinnie. Rodziny łamią się opłatkiem, ściskają, tulą do siebie, składają życzenia, a Weronika tuli z Janu swoje nowo narodzone dziecko. 12:35 NEWBORN Film dokumentalny, 73 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Lidia Duda Muzyka: Bartek Straburzyński Film o niezgodzie na własne życie i o trudnej sztuce uczenia się nowego. To film o przegranym, który postanowił zostać zwycięzcą. Film o sile ludzkiego charakteru. Film o miłości, która może odmienić życie. Któż nie marzył, żeby uścisnąć dłoń Arnolda Schwarzeneggera... a Krzysztofowi się udało. To niesamowita historia. Trochę jak z amerykańskiego snu o sukcesie niemożliwym, który stał się realny. Krzysztof pojawił się znikąd. W zniszczonym ubraniu, dziurawych butach, bez sportowego stroju. Za biedny, by kupować odżywki i stosować sportowe diety. Miał 16 lat i pobił rekord świata w klasycznym trójboju siłowym. Od tego dnia jest niepokonany. On, syn alkoholika i rozchwianej emocjonalnie matki, skreślony przez wszystkich już jako dziecko. Marzenę i Krzysztofa poznamy kilka tygodni przed przyjściem na świat ich dziecka. Mieszkają na skraju wsi u babci Marzeny. Nie odstępują się na krok. Gdzie on, tam i ona. Ten kameralny świat dwojga młodych ludzi zakłócą obrazy z traumatycznej przeszłości Krzysztofa, a w nich krótkie, suche, pozbawione komentarza zdania: Mam 8 lat, stwierdzili, że do niczego się nie nadaję. Nie patrzę innym w oczy, nie chcę rozmawiać. Mam metkę debila. Widz, patrząc na dorosłego już Krzysztofa, musi wiedzieć, że w rodzinnym domu miał zapewnione picie i bicie. Ojciec zniknął z jego życia, kiedy prawie zakatował go na śmierć. Krzysztof miał wtedy 5 lat. Wycofanie Krzysztofa, jego milczenie, tłumaczono opóźnieniem w rozwoju. Na podwórku był pośmiewiskiem kolegów. Stał się agresywny. Nikt nie dostrzegł nieprzepracowanej, dziecięcej traumy po latach domowego koszmaru. Zapadła decyzja o nauczaniu domowym. Od 8 roku życia świat oglądał tylko przez okno. Rówieśnicy definitywnie zniknęli z jego życia. W wieku 10 lat zaczął ćwiczyć, żeby nie myśleć i nie zwariować. Po 6 latach samotnych treningów zgłosił się na pierwsze zawody i pobił rekord świata w trójboju siłowym. Dziecięca terapia, jako sposób na stres wynikający z wykluczenia, stworzyła mistrza. I tym happy endem mogłaby zakończyć się jego historia, gdyby tego samego dnia nie spotkał Marzeny. To ona zwróciła na niego uwagę i miesiącami przebijała się przez jego mur milczenia. Po roku znajomość przerodziła się w uczucie. Była pierwszą osobą, która dała mu wsparcie. Dzięki niej rozpoczął swoje drugie życie. Jej rodzina była przeciwna ich związkowi. W dniu swoich 18 - tych urodzin Marzena uciekła z domu. Byli zdani tylko na siebie. Skończyli szkoły. Pobrali się. Dla niej zaczął pracować nad sobą. Uczy się kontaktów z ludźmi, walczy ze swoim wycofaniem, nieufnością i drzemiącą w nim agresją. Uczy się normalnego życia. Na strychu leży kilkadziesiąt pucharów i medali. W skrzynce na listy na zardzewiałym płocie imienne zaproszenie od Arnolda Schwarzeneggera na jego Festiwal Sportu. Świat stoi przed Krzysztofem otworem. Zostaje ojcem. Mistrz świata, który podnosi w martwym ciągu 370 kg, musi wziąć na ręce swojego pierworodnego. Niecałe cztery kilogramy nowego życia. To jest chyba największy ciężar, który będzie musiał udźwignąć. Przez półtora roku będę obserwować, jak młody mężczyzna, który nie wyniósł ze swojego rodzinnego domu żadnych pozytywnych wzorców, będzie sprawdzał się w nowej roli, roli ojca. Czy udźwignie ciężar ojcostwa i odpowiedzialności za własnego syna? To dla Krzysztofa najważniejszy, życiowy sprawdzian. 13:55 PRZEDSZKOLE W NATURZE (NATURE'S NURSERIES) Film dokumentalny, 48 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Jan Haft Film dokumentalny o najmłodszych stworzeniach i ich sposobach na przetrwanie. W wiecznie trwającym kręgu życia najważniejszym zadaniem wszystkich zwierząt jest zapewnienie przetrwania gatunku. Ale ponieważ praca nie kończy się przy porodzie, rodzice muszą być pomysłowi, aby zapewnić dobrobyt następnemu pokoleniu. Zagrożenia dla młodych są wielorakie, podobnie jak strategie obrony i przetrwania. Podczas gdy niektóre ryby ewoluowały, aby wyprodukować ogromną liczbę jaj i zwiększyć wskaźnik przeżywalności, inne zwierzęta, takie jak orzeł przedni, poświęcają całą uwagę swojemu jedynemu dziecku. Ten film dokumentalny oferuje zarówno poruszający, jak i zapierający dech w piersiach wgląd w "żłobki" dla zwierząt oraz sposób, w jaki rodzice troszczą się o swoje potomstwo. 14:55 ZDUMIEWAJĄCE INDIE - CZ 5. SIEDEM SIÓSTR (WILDEST INDIA) Serial dokumentalny, 52 min, Niderlandy (Holandia), 2011 Reżyseria: Richard Kirby Serial o niezwykłej przyrodzie i cywilizacji Indii. W ostatnim odcinku ekipa filmowa wyrusza z kamerą do tajemniczej krainy znajdującej się z dala od cywilizacji. Siedem stanów położonych w północno - zachodnich Indiach należy do najsłabiej zbadanych obszarów naszej planety. Spotkamy tam łowców głów i tygrysy. Będziemy podziwiać niezdobyte szczyty i tonące we mgle potężne wodospady. Wyruszymy dziś w miejsce, gdzie wciąż rządzi przyroda, a człowiek może tylko się jej podporządkować. 15:55 WENECJA: TECHNOLOGICZNE WYZWANIE (VENICE THE TECHNOLOGICAL CHALLENGE / VENISE LE DEFI TECHNOLOGIQUE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Laurence Thiriat Wenecja owoc niebywałego przedsięwzięcia. Miasto zbudowane na wodzie, w bardzo niesprzyjającym terenie. Niegdyś było stolicą najpotężniejszego imperium żeglarskiego na świecie. Dziś wzbudza podziw milionów podróżnych. U podstaw tego piękna leży jednak niesłychane osiągniecie techniki. Budowniczowie Wenecji musieli wciąż opracowywać i testować nowe sposoby ochrony miasta przed zatonięciem. Poziom morza w Wenecji drastycznie wzrósł w ciągu ostatniego stulecia, zagrażając istnieniu miasta. Mimo to, pod cudownym obliczem tak zwanej La Serenissimy kryją się gnijące podwaliny, stale atakowane przez wodę i sól. Co skłoniło przyszłych Wenecjan do osiedlenia się w tak nieprzyjaznym miejscu? Jak to zwykle bywa, ich wybór wyjaśniają karty historii. W ostatnich latach ten rozkład nabrał tempa. Coraz częściej Wenecję nawiedza "aqua alta", czyli wysoki przypływ. Każdego dnia działalność człowieka niszczy kolejny kawałek tego kruchego skarbu. Tymczasem za kulisami rzesze inżynierów i naukowców walczą na wszystkich frontach o ocalenie miasta. Efekty ich pracy przesądzą o losie La Serenissimy. Czy badacze zdołają wygrać bój z żywiołami i z niszczycielską działalnością człowieka? Od rezultatu tego wyścigu z czasem zależy, czy Wenecja nie stanie się nową Atlantydą. 17:00 KARNAWAŁOWE SZALEŃSTWO (PICK YOUR COSTUME / FOUS DE CARNAVALES) Film dokumentalny, 57 min, Francja, 2019 Reżyseria: Lolita Rive Film dokumentalny o słynnych, karnawałowych paradach na świecie. Żywiołowe Rio, intrygująca Wenecja, szalejąca Dunkierka... Te trzy miasta łączy fakt, że w lutym - marcu przyciągały miliony turystów na karnawał. Rio: niewątpliwie najwspanialszy karnawał, najsłynniejszy, najbardziej perfekcjonistyczny. Na Sambodromie najlepsze szkoły samby w kraju rywalizowały ze sobą w szalonych rytmach. Wenecja, gdzie setki tysięcy miłośników kostiumów spotykały się każdej zimy w magicznej atmosferze Serenissimy, aby podzielić się swoją pasją do masek. W środku gondoli i mitycznego placu św. Marka każdy na jeden dzień staje się kimś z innej epoki. Dunkierka - z pewnością najbardziej szalony karnawał. W tym dumnym mieście na północy ludzie każdej zimy kultywują głęboko zakorzenioną tradycję - zespół, fanfarę, wokół której ludzie godzinami śpiewają i tańczą. Wyruszymy w przygodę wraz z Francuzami, którzy wyjeżdżają na kilkudniowe uroczystości, parady i konkursy na najpiękniejszy kostium, największą fanfarę czy najpiękniejszą platformę! 18:10 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - MŁODY PICASSO (EXHIBITION ON SCREEN EP. 19 YOUNG PICASSO) Cykl dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. M.in. Leonardo, Rembrandt, Cezanne, Monet, Picasso. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - TOKIO. JAK FENIKS Z POPIOŁÓW (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ten niezwykły serial dokumentalny pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. 20:10 HISTORIA BRONI - CYWILE NA POLU WALKI. ODC. 10/10 (HISTORY OF WEAPONS) Cykl dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. Historia broni to dziesięcioodcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 21:15 NISMAN - ODC. 5 ZABÓJSTWO (NISMAN EPISODE 5: HOMICIDE?) Cykl dokumentalny, 65 min, Hiszpania, 2020 Reżyseria: Justin Webster Bohaterem tego cyklu dokumentalnego jest Alberto Nisman - argentyński prokurator federalny. Prowadził on między innymi śledztwo ws. zamachu bombowego na ośrodek kulturalny AMIA (Stowarzyszenie Argentyńsko - Izraelskie) w Buenos Aires z 18 lipca 1994 roku, będącego najbardziej krwawym zamachem terrorystycznym w Argentynie, a zarazem największym zamachem na żydowską instytucję poza granicami Izraela. Film o prawdziwej zbrodni, która wywołała burzę. Martwe ciało, terroryzm, Iran, CIA i FBI oraz skorumpowane rządy. To sprawy, którymi zajmował się Nisman. Ten serial to polityczny kryminał i historia oparta na autentycznych postaciach, opowieść o zbrodniach, szpiegach i tuszowaniu. 22:30 MIASTO GNIEWU S.I - /7/ Film dokumentalny, 28 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Dawid Sawicki Zdjęcia: Tomasz Nawrocki Muzyka: Tomasz Kamiński Odcinek 7. Przełom. Nowe narzędzia policji/nowe grupy przestępcze. Zabójstwo: Wojciech Brzózy ps. Brzóza. 22 października 1997 ul. Braci Załuskich 3a. Rozstrzelany pod swoim domem przez Czachę i Komandosa. Historia: Policja w związku z nowelizacją ustawy dostaje nowe środki do walki z przestępczością zorganizowaną, m.in. możliwość pobierania, gromadzenia i wykorzystywania w celach wykrywczych odcisków palców. Policja znalazła odciski palców na magazynku. Opowiadamy też, jak na nowe możliwości Policji reagowali gangsterzy. Anonimowi informatorzy policyjni ze środowisk przestępczych. Nowelizacja ustawy 1997 - nowe narzędzia dla Policji. Pierwsza przesyłka kontrolowana - Piotr Sajur - 3 kg amfetaminy. Wyrok 7 lat. Podsłuchiwanie gangsterów. Świadek incognito. 23:15 MORDERCA W RODZINIE - ODC. 3 OKOLICZNOŚCI OBCIĄŻAJĄCE (KILLER IN THE FAMILY / ARBOGAFALLET / EP. 3 AGGRAVATING CIRCUMSTANCES) Cykl dokumentalny, 38 min, Szwecja, 2018 Reżyseria: Martin Mork, Nils Bergman Sześcioczęściowy cykl dokumentalny o prawdziwych zbrodniach, śledztwie i procesie przeciwko Johannie Möller. To zawiła historia. Dziennikarz Nils Bergman rozmawia z ludźmi i osobami zaangażowanymi w tę sprawę. W 2016 roku, w domku letniskowym w Arboga doszło do morderstwa i próby morderstwa starszej pary. Mężczyznę - Görana zabito, ale kobieta, Anki Möller, przeżyła atak. Podejrzenie padło na córkę i jej chłopaka. Dziennikarz zainteresował się tym tematem, gdy zobaczył wywiad z nimi. W trakcie śledztwa policja dowiaduje się, że były mąż córki tej pary zmarł w dziwnych okolicznościach w tym samym letnim domku, zaledwie rok wcześniej. Śledztwo na wczesnym etapie skierowało podejrzenia na Johannę Möller i młodego uchodźcę imieniem Mohammad Rajabi. Kiedy zostali kochankami, kobieta nim manipulowała i doprowadziła do okrutnej zbrodni. 00:05 ENCYKLOPEDIA TATRZAŃSKA - NARCIARSTWO Reportaż, 27 min, Polska, 1972 Scenariusz i reżyseria: Czesław Kruszelnicki Zdjęcia: Wiesław Tomaszkiewicz Prowadzenie: Czesław Kruszelnicki Reportaż poświęcony narciarstwu w Tatrach od czasów najdawniejszych, tj. od roku 1865, kiedy to dr Karol Cormidesz, lekarz z Wielkiej koło Popradu, przywiózł z Norwegii pierwsze narty, które znakomicie ozdabiały gabinet lekarski, budząc zrozumiałą sensację. Zofia i Witold Paryscy, autorzy Encyklopedii Tatrzańskiej barwnie opowiadają o pionierach narciarstwa pod Tatrami, ilustrując wypowiedź zdjęciami narciarzy, instruktorów, autorów pierwszych podręczników do nauki jazdy na nartach. Marian Woyna Orlewicz, polski olimpijczyk z Garmisch - Partenkirchen 1936 r. wspomina Bronisława Czecha, na którym się wzorowano w czasach jego młodości. Stanisław Marusarz opowiada o dzieciństwie i pierwszych sukcesach. Całości dopełniają inscenizowane scenki w wykonaniu Stanisława Grandysa, Stanisława Pradziada oraz uczniów Technikum Budowlanego w Zakopanem, którzy występują w charakterze dawnych narciarzy. 00:35 NOTACJE - EWA SZYKULSKA - BEZNAMIĘTNOŚĆ JEST BEZ SENSU Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2017 Autor: Krzysztof Tadej Aktorka teatralna i filmowa - Ewa Szykulska. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Znana jest nie tylko polskiej publiczności, z powodzeniem grała w produkcjach radzieckich, bułgarskich, fińskich, niemieckich, węgierskich, cenili ją zagraniczni reżyserzy. 00:55 CZY WARTO BYŁO TAK ŻYĆ Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2007 Scenariusz i reżyseria: Alina Czerniakowska Filmowa opowieść Aliny Czerniakowskiej o Stanisławie Sojczyńskim "Warszycu" (rocznik 1910), dowódcy i twórcy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, największego ugrupowania wojskowego po wojnie do walki z komunistycznym zniewoleniem. Sojczyński do końca pozostał nieprzejednany i wierny wyznawanym ideałom. Po okrutnym śledztwie został skazany przez Sąd Wojskowy w Łodzi na karę śmierci. Wyrok wykonano w lutym 1947 r. Sojczyński miał wówczas zaledwie 37 lat. Nie wiadomo nawet, gdzie został pochowany. 01:45 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 223 REMBERTÓW. OBÓZ SPECJALNY NUMER 10 Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Wraz z posuwaniem się Armii Czerwonej na Zachód, tuż za frontem na zajętych przez Sowietów Ziemiach wyrastała zaraz mordercza sieć terroru. Naczelnym celem nowej władzy stało się wytropić, pojmać lub zabić wszystkich skłonnych do oporu. Rembertów - dziś spokojne miejsce służące celom wojskowym - miało w tym zbrodniczym dziele miejsce szczególne. Naszym dzisiejszym zadaniem jest zlokalizowanie dawnego obozu przejściowego NKWD. 02:15 WIELORYB Z LORINO Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Maciej Cuske Muzyka: Michał Jacaszek Film jest opowieścią o ludziach żyjących na prawdziwym końcu świata. Czukotka to ostatni obszar ogromnej Rosji na końcu naszego kontynentu, oddzielony od Alaski. zaledwie 60 - kilometrowym pasmem Cieśniny Beringa. Na wybrzeżu mieszkańcy próbują przetrwać na zgliszczach upadłego imperium ZSRR, który na zawsze odmienił ich dziki, surowy pejzaż. Dzieci bawią się wśród rdzewiejących beczek po ropie, które są rozrzucone po całej tundrze aż po horyzont. Domy mieszkalne niszeczeją pod wpływem surowych zim, śnieżyc i wiatrów. Krajobraz dopełniają dumnie wypięte pomniki Lenina oraz opuszczone ruiny nieczynnych baz wojskowych, fabryk i budynków. Czukcze żyją tu razem z Eskimosami i Rosjanami z głębi lądu. Warunkiem ich przetrwania w tej dzikiej krainie, tak jak od tysiąca lat, jest coroczne polowanie na wieloryby. W filmie przyglądamy się kilku bohaterom, którzy wydają się trwać na przekór logice, w miejscu, które nie jest dla nich przyjazne, nie daje im radości, nie przynosi spełnienia. "Wieloryb z Lorino" to dość postapokaliptyczna wizja świata. Ten świat będzie trwał, dopóki wieloryby będą przepływały obok, podczas swojej odwiecznej wędrówki na północne morza. Niestety, z roku na rok przepływa ich coraz mniej. 03:25 IN TOUCH Film dokumentalny, 61 min, Polska, 2019 Reżyseria: Paweł Ziemilski Scenariusz: Paweł Ziemilski, Łukasz Długołęcki, Haukur Hrafnsson Pełnometrażowy film dokumentalny przedstawiający życie rodzin z małej miejscowości na Mazurach, Starych Juch, której integralność na skutek przypadkowej wizyty obcokrajowca została zburzona. Blisko połowa z tysiąca żyjących tam do tej pory osób wyemigrowała na Islandię. Oddalone od siebie o ponad dwa tysiące kilometrów rodziny, starają się zszyć rozdarcie spowodowane emigracją za pomocą internetowych łącz. Determinacja w połączeniu z możliwościami, jakie dają nowe technologie, pozwalają im na walkę z tęsknotą. Autorzy filmu śledzą losy zarówno tych członków rodzin, którzy zostali na Mazurach, jak i tych, którzy w poszukiwaniu lepszego życia wyemigrowali, pokazują, jaki wpływ na indywidualne historie bohaterów, miał podział społeczności. Niektórzy z nich starają się od swoich korzeni odciąć, większość jednak, mimo nierzadko długiej obecności poza granicami kraju, walczy o utrzymanie jedności z bliskimi. To także próba zdefiniowania, czym jest przynależność do wspólnoty i małej ojczyzny. Jak obecność kultury islandzkiej wpływa na życie nowych emigrantów oraz ich rodzin w Polsce?