TVP Historia Czwartek, 29.12.2022 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 29 GRUDNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1825 - zmarł malarz Jacques - Louis David; 1885 - Gustaw Daimler opatentował pojazd jednośladowy z napędem spalinowym; 1987 - zmarł reżyser Jan Rybkowski; 1989 - Sejm uchwalił przywrócenie korony Orłowi Białemu; 07:10 CZAS HONORU - POWSTANIE - ODC. 5 "MODLITWA O ŻYCIE" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2014 Reżyseria: Jan Hryniak Scenariusz: Jarosław Sokół Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Jakub Wesołowski, Maciej Zakościelny Modlitwa o życieRainer jest załamany rozwojem sytuacji w mieście. Pabst informuje go, że do Warszawy przyjeżdżają jeszcze gorsi degeneraci niż von Hackel, Brygada Dirlewangera i RONA - Rosyjska Wyzwoleńcza Armia Narodowa. Rainer postanawia prosić Fischera o przeniesienie. Chce być jak najdalej od epicentrum zbrodni. Przyda mu się do tego Emilia. W siedzibie powstańców w fabryce na Woli żołnierze przygotowują się do ataku na niemieckie więzienie na Gęsiej, gdzie przetrzymywany jest między innymi Romek Sajkowski. Pluton Władka rusza do akcji z pomocą batalionu Zośka i dwoma zdobycznymi czołgami niemieckimi. Mickiewicz postanawia wyznać Zosi miłość... Wilk świetnie dogaduje się z Rudą, co zdecydowanie nie podoba się Władkowi. Helena wraz z Leną i innymi mieszkańcami kamienicy wciąż ukrywa się w piwnicy. Strzały na Ochocie w końcu milkną i mieszkańcy postanawiają wyjść na ulicę. Helena ostrzega ich przed niebezpieczeństwem, jednak sąsiedzi ignorują ją... Niemcy z pomocą ronowców kontynuują brutalną pacyfikację Warszawy. Rosyjscy kolaboranci zdobywają szpital. Wanda stara się ukryć ranną Celinę. Michał spostrzega pod hotelem Victoria węszącego Karkowskiego z Emilią. Konfident zostaje złapany, jednak Emilia ucieka. 08:00 W KOTLE HISTORII - PRZY PEŁNYCH ZWYCIĘSTWO. STÓŁ I POLE BITWY Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) 6 października 1674 roku w Krakowie wydany został zbiór utworów Wespazjana Kochowskiego zatytułowany "Niepróżnujące próżnowanie". To kilkaset utworów, podzielonych na cztery księgi liryków, jedną księgę epod i dwie księgi epigramatów. Zabłysnął w nim bogactwem tematów, uczuć, środków stylistycznych i form wersyfikacyjnych. Zagrzewał rodaków do walki, chwalił życie na wsi i swoje rodzinne strony. Dziękował za opiekę niebiosom, ale również żartował z codziennego życia. Delektując się poezją Kochowskiego, warto też przypomnieć, co wówczas się jadało. O tym w programie Łukasza Modelskiego. 08:35 HISTORIA POLSKI - GRUDNIOWE RANY Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2020 Reżyseria: Maciej Niemiro Scenariusz: Maciej Niemiro Tematem filmu są wspomnienia lekarzy, pracowników pogotowia i szpitali, tragicznych wydarzeń w grudniu 1970 roku na Wybrzeżu. Ich oczami i z ich perspektywy dowiadujemy się, jak przebiegała praca w tym czasie, jak pomagano rannym, jak walczono, by ratować ludzkie życie, jak zmagano się z represjami ze strony ówczesnej władzy. Są to emocjonalne wspomnienia, różnorodne, czasem chaotyczne, ale prawdziwie. Historia ludzi, którzy chcieli przede wszystkim pomagać, świadkowie o których trochę zapomniano. Oni nie uczestniczyli w rozruchach, nie wznosili haseł, nie pikietowali, oni po prostu chcieli pomagać i ratować ludzkie życie, a jednocześnie jako nieliczni mieli pełen obraz dramatyzmu tej tragedii. 09:40 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICZY DR SORGE Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 1994 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Audycja cykliczna o charakterze sensacyjnym, popularyzująca wiedzę o historii XX wieku. Bohaterem tego odcinka jest Richard Sorge - radziecki superszpieg o pseudonimie Ramsay. Jako korespondent Frankfurter Zeitung pracował w Chinach i Japonii. Była to świetna przykrywka do jego działalności szpiegowskiej dla radzieckiego wywiadu wojskowego. W 1941 r. nadał z Tokio depeszę, w której przekazał niemal dokładną datę ataku Niemiec na ZSRR. Dlaczego Stalin ją zignorował? 10:10 SENSACJE XX WIEKU - DZIEŃ, KTÓRY WSTRZĄSNĄŁ ŚWIATEM - SARAJEWO Kameralne i studyjne (widowisko), 23 min, Polska, 1995 Reżyseria: Andrzej Dźwierżyński Scenariusz: Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Sikora Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Aktorzy: Krzysztof Dracz, Krzysztof Globicz, Mieczysław Hryniewicz Program o zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, 28 czerwca 1914 roku w Sarajewie; Zamach był bezpośrednią przyczyną wybuchu I wojny światowej. Program przedstawia przygotowania oraz przebieg zamachu, a także akcję dyplomatyczną, która doprowadziła do wybuchu wojny. 10:45 POLSKA, JAKIEJ NIE ZNACIE Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2020 Reżyseria: J. Feist Scenariusz: P. Greenberg Zdjęcia: L. Foolks "Polska, jakiej nie znacie" (Hidden Poland) to film dokumentalny zrealizowany przez dziennikarza CBS News Travel Petera Greenberga, przedstawiający ukryte skarby Polski, czyli miejsca szczególne i wyjątkowe, których nie sposób znaleźć w przewodnikach turystycznych po naszym kraju. Zdjęcia do filmu powstawały m.in. w Białowieży, Tatrach i nad Bałtykiem i były realizowane np. przy pomocy szybowców i balonów. Bohaterem filmu jest nie tylko przyroda, ale także ludzie wyjątkowych zainteresowań i pasji: sportowcy, artyści, piloci. To oni są prawdziwym ukrytym skarbem Polski. 11:45 W PRLU - JAK NAŚLADOWANO ZACHÓD Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2022 Scenariusz: Grzegorz Sieczkowski Wykonawcy: Beata Michniewicz (prowadząca) Polacy marzyli o swobodnym kontakcie ze światem. Marzyli o przezwyciężeniu socjalistycznej siermiężności. W związku z tym szybko przychodziły do nas z Zachodu różnego mody, i nie dotyczyło to tylko sposobu ubierania się. Chętnie naśladowano podpatrzone w filmach zagranicznych sposoby urządzania mieszkań, czy wreszcie styl zachowań społecznych. Bez wątpienia zachodnia pop - kultura miała na styl życia ludzi większy wpływ niż zalecenia Biura Politycznego KC PZPR. Polacy wracający z zagranicy przywozili nie tylko upragnione dżinsy, ale także niektóre przedmioty gospodarstwa domowego i elektrotechniczne niedostępne w kraju. Stawały się one potem przedmiotem niemalże kultu i największą atrakcją towarzyską podczas przyjęć, które zaczęły przybierać coraz częściej formę party. Do tego dochodziły mody na medycynę niekonwencjonalną i różne jogi. Często zachodnie mody pozwalały przykrywać całkiem swojskie zabobony. 12:15 SYZYFOWE PRACE - ODC. 2/6 - 1884 Serial dla młodych widzów, 52 min, Polska 1998 Scenariusz na motywach powieści Stefana Żeromskiego i reżyseria: Paweł Komorowski Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marcin Wołek, Joanna Szczepkowska, Franciszek Pieczka, Andrzej Wichrowski, Jerzy Nowak, Krzysztof Wakuliński, Zofia Kucówna, Jerzy Binczycki, Walentin Gołubienko, Jan Paweł Kruk, Michał Pawlicki, Bogusław Sochnacki, Igor Kaszincew, Michał Szewczyk, Andrzej Mastalerz, Agata Piotrowska - Mastalerz i inni Latem 1884 roku Marcin jedzie z matką i Józefem zdawać do kieleckiego gimnazjum. Tłum dzieci i równie zdenerwowanych rodziców bezskutecznie próbuje zdobyć informacje o terminie egzaminów. Pani Borowiczowa martwi się o szanse Marcinka. Stary Żyd, kupiec zbożowy, radzi pani dziedziczce posłać syna na korepetycje do nauczyciela Majewskiego, bo któż lepiej wie, jak odpowiadać na pytania niż ten, który je zadaje. Nauczyciel ma już kilku prywatnych uczniów, bierze 25 rubli od każdego, elegancko i w jednym papierku. Po zaledwie trzech lekcjach Marcin przystępuje do egzaminu i bez kłopotu zdaje do klasy wstępnej gimnazjum, jak wszyscy uczniowie prof. Majewskiego. Jeden z ojców, którego synowie nie dostali się do szkoły, próbuje protestować, ale nie może porozumieć się z dyrektorem i jego świtą po polsku, czyli w obcym języku. Pani Helena zostawia swego jedynaka na stancji u zaprzyjaźnionej pani Przepiórkowskiej. Współlokatorzy od razu wciągają "nowego" w grę w "stalki", a naiwny nowicjusz przegrywa wszystko. Z jeszcze większym trudem Marcin przystosowuje się do życia w szkolnej, rozwrzeszczanej i złośliwej bandzie uczniaków. Dzikusy dokuczają i słabszym kolegom, i starym, poczciwym profesorom. Któregoś dnia Borowicz trafia po lekcjach do kozy za awanturę z dyżurnym i mówienie w szkole po polsku. Gdy spóźniony dociera na szkolną mszę, słyszy w kościele śpiew "Boże, coś Polskę..." Z ukrycia obserwuje ostrą wymianę zdań pomiędzy staruszkiem księdzem a nauczycielem Majewskim, który z upoważnienia dyrekcji domaga się, żeby młodzież śpiewała wyłącznie po rosyjsku. Prefekt wyrzuca nauczyciela z kościoła. Spostrzegłszy Marcina, wymusza na nim obietnicę, że o tym, co widział, nie powie absolutnie nikomu. 14:15 ESSEQUIBO - UKRYTA RZEKA CZ. 2 (ESSEQUIBO - RETURN TO THE LOST WORLDS) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2013 Reżyseria: Marion Pollmann, Rainer Bergomaz Kolejna część niezwykłej podróży do krainy Essequibo, rzeki ukrytej głęboko w amazońskiej dżungli, zakrytej grubymi chmurami i niewidocznej z góry. Jest to najdłuższa rzeka w Gujanie, jej źródła znajdują się na Wyżynie Gujańskiej i uchodzą do Oceanu Atlantyckiego. Pełno tu wąwozów i wodospadów, bagien, dziwnych roślin i zwierząt. Nawet sami mieszkańcy plemion Amazonii nie znają wszystkich zakamarków i całej tutejszej fauny i flory. W dolinie rzeki znajdują się miejscowe skarby - eksploatowane złoża złota i diamentów. 15:20 WARSZAWA. ZMARTWYCHWSTAŁE MIASTO (DAN CRUICKSSHANK'S WARSAW) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Tim Dunn Scenariusz: Dan Cruickshank Opowieść o Warszawie przedstawiona przez Dana Cruickshanka, dziennikarza BBC, historyka sztuki i architektury, prezentera telewizji BBC, autora wielu publikacji historycznych. Od 7. roku życia przez kilka lat mieszkał w Warszawie, gdzie jego ojciec był korespondentem. Jako dziecko obserwował i rysował staromiejskie kamienice. Pamięta Warszawę piękną, tak jak na obrazach Canaletta i innych malarzy, ze wspaniałą architekturą. Po latach Dan wraca do stolicy Polski, by sprawdzić, jak miasto wygląda współcześnie. Nie mógł uwierzyć, że można było odbudować Warszawę po tak ogromnych zniszczeniach wojennych. Dokument bogato ilustrowany archiwaliami, osobistymi wspomnieniami, pięknymi zdjęciami. 16:35 ALFABET ANDRZEJA DOBOSZA - JAK UBRAĆ SIĘ W WARSZAWIE. Reportaż, 13 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Jęksa Scenariusz: Agnieszka Jęksa, Zuzanna Elbert - Stelmach Zdjęcia: Grzegorz Myjkowski, Mateusz Wołoczko Muzyka: Filip Kuncewicz Wykonawcy: Andrzej Dobosz (prowadzący) Cykl poświęcony życiu kulturalnemu w czasach PRL. Przewodnikiem po tych czasach będzie Andrzej Dobosz, felietonista, krytyk literacki, autor książek: "Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia", "Generał w bibliotece" oraz "Z różnych półek". Autor opowiada o swoich rozterkach związanych z niedostatkiem ubrań od wczesnego dzieciństwa do czasów studenckich. Handel tzw. uspołeczniony nie oferował wystarczającej ilości, nie wspominając o jakości ubrań i rozwiązaniem były albo zakupy na bazarach, albo szycie na miarę u prywatnych krawców. Archiwalne zdjęcia zarówno ze sklepów Miejskiego Handlu Detalicznego, jak i bazaru Różyckiego. 16:55 CZAS HONORU - POWSTANIE - ODC. 6 "DZIEWCZYNA Z TULIPANAMI" Serial wojenny, 45 min, Polska, 2014 Reżyseria: Jan Hryniak Scenariusz: Jarosław Sokół Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Jakub Wesołowski, Maciej Zakościelny Dziewczyna z tulipanami Drugi tydzień powstania. Po wycofaniu się z Woli, Kompania Specjalna Oset stacjonuje w obozowisku na Starym Mieście. Powstańcy są załamani odwrotem. Czują pustkę po odejściu Mickiewicza. Janek i Bronek dyskutują nad szyfrem na zdjęciach z portfela Inżyniera. Stanisław, ojciec Twardego z batalionu Zośka, znajduje Wandę w wolskim szpitalu. Kobieta leży nieprzytomna pod górą zwłok. Mieszkańcy domu Heleny wciąż są przetrzymywani przez Ronowców. Lena wpada w oko jednemu z żołnierzy. Tymczasem w opuszczonym szpitalu na Woli wycieńczona i wciąż ukrywająca się Celina spotyka szabrownika, dziewczyna liczy na pomoc. Rainer organizuje zarządzanie obozem przejściowym. Bierze do pomocy swojego byłego konfidenta Woźniaka. W gabinecie Rainera Woźniak po raz pierwszy widzi Emilię, narzeczoną Karkowskiego. To jedno z najważniejszych spotkań w jego życiu. Do Hotelu Victoria przybywa łączniczka z Woli. Michał dowiaduje się od niej, że ze szpitala na Woli nikt się nie uratował. Jest przekonany, że Celina nie żyje. 18:15 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - KORPORACJA ZABÓJCÓW Magazyn, 30 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Zabójstwa polityczne, fałszowanie wyborów, na końcu pełnoskalowa wojna. Znów jesteśmy u władzy, tym razem na zawsze - zapewniał Putin lata temu w wąskim gronie FSB. O zbrodniach i krętactwach reżimu putinowskiego mówią Barbara Włodarczyk - dziennikarka, w latach 2004 - 2009 korespondentka TVP w Moskwie; Grzegorz Kuczyński - specjalista ds. Rosji, autor "Jak zabijają Rosjanie" oraz Adam Borowski - działacz opozycji w PRL. 18:45 HISTORIA POLSKI - JEDEN DZIEŃ W PRL (JEDEN DZIEŃ W PRL) Film dokumentalny, 58 min, Polska/Francja, 2005 Reżyseria: Maciej Drygas Muzyka: Paweł Szymański 27 września 1962 roku. Tego dnia nie zdarzyło się w PRL nic szczególnego. Prognoza pogody przewidywała zachmurzenie umiarkowane. Ponad 1600 obywateli przyszło na świat, około 600 zmarło. Dzień jak co dzień. "Jeden dzień w PRL" to unikatowa próba odtworzenia jednego zwykłego dnia z życia ludzi w komunistycznej Polsce. Autor wybrał dzień, w którym z punktu widzenia wielkiej historii w Polsce nie wydarzyło się nic znaczącego. Co w tym dniu robili obywatele i czym żyło państwo? W filmie, którego dokumentacja i realizacja trwała 3 lata, reżyser wykorzystał materiały archiwalne właśnie z 27 września 1962 roku. Oprócz materiałów filmowych są to autentyczne dokumenty, listy, notatki, które powstały tego dnia. To właśnie te dokumenty decydują o sile tego z pozoru prostego i zwykłego filmu. Fakt, że czytają je amatorzy - ludzie w różnym wieku pochodzący z różnych regionów w Polsce, sprawia, że robią jeszcze większe wrażenie. Dokumenty te pokazują życie w PRL z perspektywy pojedynczych ludzi, są nie tylko świadectwem historii, ale przede wszystkim poruszającym zapisem osobistych przeżyć i zdarzeń. Usłyszeć wśród nich można rozpaczliwy list żony do męża odsiadującego karę w więzieniu, ocierające się o absurd notatki z obserwacji inwigilowanych przez milicję ludzi, zapisy podsłuchiwanych rozmów. W filmie wykorzystane zostały m.in. materiały archiwalne IPN, TVP, Polskiego Radia, WFDiF i pochodzące ze zbiorów prywatnych. Autor filmu, Maciej J. Drygas, jest dokumentalistą, reżyserem filmowym i radiowym, scenarzystą, twórcą głośnego dokumentu "Usłyszcie mój krzyk" nagrodzonego w 1991 roku Feliksem dla najlepszego filmu dokumentalnego, a także laureatem wielu międzynarodowych festiwali, m.in. Prix Italia za słuchowisko dokumentalne "Testament" i Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Twórczości Telewizyjnej w Monte Carlo za film dokumentalny "Stan nieważkości". 20:00 FILMOTEKA MAŁOPOLSKA - CHŁOPAKI Z PIWNICY Film dokumentalny, 57 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maria Guzy Scenariusz: Maria Guzy Zdjęcia: Maciej Mroziewski, Jeremi Grzywa PIWNICA POD BARANAMI to z pewnością miejsce, instytucja, grupa twórcza, która ma w historii naszej kultury znaczenie wyjątkowe. W składzie obecnej Piwnicy jest dwóch artystów, którzy byli w niej od samego początku. Tadeusz Kwinta, pojawił się już w pierwszym programie. Miki (Mirosław) Obłoński przyszedł po niecałym roku od otwarcia i zaczynał jako chłopak do wszystkiego. Sprawdzał bilety, rozstawiał ławki, sprzątał, aż wreszcie wystąpił. Film opowiada o ich młodości w Piwnicy, o losach po odejściu z niej i dniu dzisiejszym. 21:20 POLSKA POZA POLSKĄ - GDZIE BÓG ROZUMIE PO POLSKU Film dokumentalny, 57 min, Polska, 2002 Reżyseria: Anna Ferens Scenariusz: Anna Ferens Zdjęcia: Sławomir Zajączkowski Historia emigracji polskiej w Brazylii, Argentynie i Urugwaju, gdzie są największe skupiska Polonii w Ameryce Południowej. Pierwsze grupy emigrantów docierały tam pod koniec XIX wieku, kiedy Polska była jeszcze pod zaborami. Wyjeżdżali przede wszystkim polscy chłopi, którzy marzyli o własnej ziemi. Duża fala emigracji nastąpiła po II wojnie światowej. Dotyczy to szczególnie polskich oficerów, którzy osiedlali się głównie w Argentynie. Wielu potomków polskich emigrantów chętnie szuka swoich korzeni. 00:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ZAGINIENI BEZ WIEŚCI Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki 1/ Zaginieni bez wieści Gdy opis wojny przechodzi na wyższe szczeble uogólnienia, znikają twarze i nazwiska, a pojawiają się pułki i dywizje. A gdy po śmierci żołnierza umiera także wszelka pamięć, nieznany żołnierz staje się zaginionym bez wieści. Ludzie zgłaszają nam często, że w ich okolicy znajduje się taka bezimienna mogiła. W ten sposób powstała cała mapa cmentarzy z roku 1920. Armia polska, cofając się przed bolszewikami i idąc ku Warszawie, zostawiała po drodze swoich poległych. Chowali ich miejscowi. A my z doświadczenia wiemy, że telewizyjna opowieść o odkryciu zapomnianej żołnierskiej mogiły uruchamia lokalną pamięć. Tak też było i tym razem we wsi Guty - Bujno. 2/ Achillesa narodziny powtórne Achilles to bardzo szczególna dla nas broń. Amerykański niszczyciel czołgów świetnie spisywał się w bojach Dywizji Pancernej generała Maczka i w 2. Korpusie Polskim. Kiedy umilkły wystrzały, część tego wyposażenia trafiła z Europy na fronty wojen toczonych w różnych zakątkach świata, a część po prostu zezłomowano. Egzemplarz, o którym dziś opowiemy, stanął na poligonie w Belgii, gdzie wypatrzyli go polscy miłośnicy historii. 01:05 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICZY DR SORGE Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 1994 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Audycja cykliczna o charakterze sensacyjnym, popularyzująca wiedzę o historii XX wieku. Bohaterem tego odcinka jest Richard Sorge - radziecki superszpieg o pseudonimie Ramsay. Jako korespondent Frankfurter Zeitung pracował w Chinach i Japonii. Była to świetna przykrywka do jego działalności szpiegowskiej dla radzieckiego wywiadu wojskowego. W 1941 r. nadał z Tokio depeszę, w której przekazał niemal dokładną datę ataku Niemiec na ZSRR. Dlaczego Stalin ją zignorował? 01:30 SENSACJE XX WIEKU - DZIEŃ, KTÓRY WSTRZĄSNĄŁ ŚWIATEM - SARAJEWO Kameralne i studyjne (widowisko), 23 min, Polska, 1995 Reżyseria: Andrzej Dźwierżyński Scenariusz: Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Sikora Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Aktorzy: Krzysztof Dracz, Krzysztof Globisz, Mieczysław Hryniewicz Program o zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, 28 czerwca 1914 roku w Sarajewie; Zamach był bezpośrednią przyczyną wybuchu I wojny światowej. Program przedstawia przygotowania oraz przebieg zamachu, a także akcję dyplomatyczną, która doprowadziła do wybuchu wojny. 02:00 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - BERCHTESGADEN Magazyn, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Odcinek poświęcony rezydencjom Adolfa Hitlera w Berchtesgaden koło Obersalzbergu, w których zapadały kluczowe dla XX wieku decyzje: Berghof (u stóp góry Kehlstein) i Adlerhorst (na szczycie góry). To właśnie w Berchtesgaden zapadła decyzja o ataku na Polskę.