TVP Historia Niedziela, 08.01.2023 06:55 DROGA OD CHRYSTUSA DO KONSTANTYNA - ODC. 2/6 WIELKI MISJONARZ (THE ROAD FROM CHRIST TO CONSTANTINE) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2014 Reżyseria: Jonathan Phillips Scenariusz: Jonathan Phillips Wykonawcy: Jonathan Phillips Serial zabiera widzów w ekscytującą podróż do pięknych i ważnych historycznych miejsc, gdzie chrześcijaństwo miało swoje początki. To wciągająca przygoda przez cztery wieki i siedem krajów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Obecnie chrześcijaństwo jest największą religią na świecie, z ponad dwoma miliardami wyznawców. 09:05 WOJNA DOMOWA - ODC. 3/15 - WYWIADÓWKA Serial komediowy, 28 min, Polska, 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Maria Zientarowa Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Alina Janowska, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Musiał, Jarema Stępowski, Wojciech Siemion, Wiesław Michnikowski Pani Irena w zastępstwie chorej matki Pawła idzie na wywiadówkę. W szkolnej ławie spostrzega swoją sympatię z lat młodości. Po zebraniu oboje wybierają się do kawiarni odświeżyć wspomnienia. Przy winie znajomy pomaga pani Irenie obliczyć, jak procentowo wyglądają stopnie Pawła. 09:35 WOJNA DOMOWA - ODC. 4/15 - PIERWSZY DZIEŃ Serial komediowy, 29 min, Polska, 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Maria Zientarowa Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Alina Janowska, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Musiał, Elżbieta Góralczyk, Jarema Stępowski, Anna Jaraczówna W mieszkaniu pani Ireny i jej męża pojawia się Anula. W związku z rozwodem rodziców siostrzenica pani domu zatrzyma się tutaj na dłuższy czas i będzie chodziła do tej samej szkoły, co Paweł. Chłopak jest mile zaskoczony tą wiadomością, z przyjemnością nawiązuje znajomość z nową, atrakcyjną koleżanką. 13:45 POLSKIE DZIEDZICTWO S.I - ODC. 2 Magazyn historyczny, 27 min, Polska, 2021 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Maciej Kłobucki, Bartosz Kucharski, Kamil Szymański Zdjęcia: Damian Szprejda, Jacek Cichocki, Mariusz Gala Wykonawcy: Jarosław Łukomski, Stefan Tompson (prowadzący) Cykl dokumentalno - historyczny o polskim Dziedzictwie Kulturowym na Kresach Wschodnich, prowadzony przez Stefana Tompsona, w którym przybliżona zostaje widzowi historia ziem polskich sprzed 1921 roku. Cykl prezentuje najciekawsze polskie posiadłości, usytuowane za naszą obecną wschodnią granicą. Ukazane są najciekawsze miejsca, zarówno te oczywiste i znane z przewodników, jak również te, o których już dawno zapomniano. Autorzy przedstawiają ich historię, opowiadają o ciekawostkach i legendach i omawiają polski aspekt dotyczący prezentowanych posiadłości. Przybliżają historię Polaków na danym terenie i zachęcają każdego widza do odwiedzin miejsc polskiego Dziedzictwa Kulturowego na Kresach Wschodnich. W drugim odcinku programu Stefan Tompson zabiera nas do niewielkiej miejscowości, leżącej zaledwie 90 km od Lwowa. Wieś położona na wysokim stoku, gdzie na urwisku pasma górskiego znajduje się wyjątkowa budowla. Zamek w Podhorcach należy do najwspanialszych siedzib magnackich, jakie powstały na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. W swej długiej historii zamek związany był z wieloma wybitnymi postaciami historycznymi. 14:30 SPORTOWIEC MIMO WOLI Komedia, 75 min, Polska 1939 Reżyseria: Mieczysław Krawicz Scenariusz: Jan Fethke, Napoleon Sądek, Ludwik Starski Zdjęcia: Jakub Joniłowicz, Adam Krzeptowski, Stanisław Wohl Muzyka: Henryk Wars Aktorzy: Adolf Dymsza, Aleksander Żabczyński, Ina Benita, Józef Orwid, Helena Buczyńska, Ludwik Sempoliński, Halina Doree, Wojciech Ruszkowski, Stanisław Woliński, Jerzy Lasocki, Henryk Małkowski, Roman Dereń, Wojciech Trojanowski, Zdzisław Motyka, Kazimierz Opaliński i inni "Sportowiec mimo woli" to jedna z ostatnich komedii zrealizowanych przez kinematografię II Rzeczypospolitej. Mimo że film ukończono jeszcze przed wybuchem wojny na premierę musiał czekać aż do 31 maja 1940 roku, kiedy mało komu było w Polsce do śmiechu. A jak na ironię "Sportowiec mimo woli" zawiera spory ładunek komizmu, któremu nawet upływ lat niewiele zaszkodził. Niewątpliwą zaletą filmu jest też znakomite aktorstwo w wykonaniu plejady międzywojennych gwiazd (Żabczyński, Benita, Orwid, Sempoliński i oczywiście Dymsza). Fabularną miksturę "Sportowca..." przyrządzono ze sprawdzonych składników, gwarantujących powodzenie u widowni. Są więc zabawne nieporozumienia, wątek miłosny i humorystyczne zapętlenia intrygi, które w ostatniej chwili znajdują szczęśliwie rozwiązanie. Akcja rozgrywa się w trójkącie: piękna Lili, Jerzy Piątek (sławny kanadyjski hokeista) i Dodek Czwartek (sprytny i zaradny fryzjer). Trzeba trafu, że Lili ma rasową suczkę, natomiast Piątek psa tej samej rasy, dla którego szuka odpowiedniej partnerki. W dodatku wdzięki Lili są tak zniewalające, że Piątek absolutnie traci głowę dla urodziwej panny. Chcąc być jak najbliżej dziewczyny, proponuje jej fryzjerowi, Czwartkowi, zamianę ról. Dodek, rozumiejąc powagę sytuacji, wyraża zgodę. Jednak wkrótce obu panom przyjdzie ponosić konsekwencje ich ryzykownej decyzji. Piątek będzie musiał w praktyce dowieść renomy mistrza damskich koafiur, zaś Czwartek stanie między słupkami hokejowej bramki. To wszakże zaledwie tylko część zabawnych perypetii, spowodowanych przebraniem bohaterów. Zamieszania będzie sporo, ale koniec końców wynikną z tego same pożytki, nawet dla suczki Lili i pieska Piątka vel Czwartka. 16:30 GIGANCI HISTORII - KRÓLOWA BONA Teleturniej, 44 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Maciej Kurzajewski (prowadzący) Najsilniejsza kobieta, jaka kiedykolwiek zasiadała na polskim tronie. W młodości wielka włoska piękność, później wytrawna reformatorka, która starała się przeszczepić na grunt Rzeczpospolitej renesansowy styl rządzenia. Bona Sforza żona i matka ostatnich Jagiellonów, przerastała epokę. Wybuchowa, energiczna i ekspresyjna, była przeciwieństwem swego męża, Zygmunta Starego i dlatego to właśnie ona nadawała ton polskiej polityce początków XVI wieku. W polityce zagranicznej zaprzysięgła przeciwniczka Habsburgów, w wewnętrznej - robiła wszystko dla wzmocnienia pozycji dynastii. Mówiono o niej, że wciela w życie jednocześnie idee Kallimacha i Machiavellego. Czas pokazał, że to jej diagnozy były trafne. Jej silna, dominująca osobowość wzbudzała niechęć, czasem wręcz nienawiść. W kraju była bohaterką licznych pamfletów, na zagranicznych dworach snuto plany jej zgładzenia. Zrealizowano je zresztą. Zmarła w Bari, otruta na zlecenie. Królowa Bona jest bohaterką tego odcinka teleturnieju. 17:35 PORTRETY WOJENNE - BRONISŁAW HELLWIG Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Tomasz Matuszczak Scenariusz: Tomasz Olejarczyk Zdjęcia: Jacek Kościuszko Muzyka: Łukasz Mrozik Aktorzy: Wojtek Zieliński, Magdalena Jadowska, Marta Kurzak, Dorota Kuduk, Igor Priwieziencew, Maciej Barski, Michał Mikołajczak, Mariusz Pawlik, Adam Niewęglowski, Dariusz Chromiński, Tomasz Zaród, Michał Tarkowski, Samanta Sala, Małgorzata Lipmann, Robert Kuraś Cykl dokumentalny o losach bohaterów okresu II wojny światowej. Kolejne odcinki zawierają przedstawiane z perspektywy postaci historie, pełne emocji i napięcia. Od strony wizualnej seria składa się z materiałów archiwalnych, wywiadów z ekspertami oraz sekwencji fabularyzowanych: ujęć stylizowanych na kadry komiksowe, gdzie żywy aktor współgra z ręcznie rysowaną scenografią przez twórców komiksowych. Pierwszy odcinek to historia żołnierza Oddziału Szturmowego Parasol, Bronisława Bruno Hellwiga, jednego z najlepszych kierowców bojowych, który brał udział w wielu ważnych i brawurowych akcjach na terenie okupowanej Warszawy. Film opowiada o momentach, kiedy ocierał się o śmierć i o tym, jak to doświadczenie na niego wpłynęło. Człowiek, który może nosić miano bohatera, jest też mężem i ojcem; jego poświęcenie dla sprawy dotyka bezpośrednio ludzi mu najbliższych. W filmie o ojcu opowiada córka Bruna, Hanna Hellwig - Stańczuk. 21:15 PAN WOŁODYJOWSKI CZ. I Film historyczny, przygodowy, 75 min, Polska 1968 Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Hoffman, Jerzy Lutowski Zdjęcia: Jerzy Lipman Muzyka: Andrzej Markowski Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Barbara Brylska, Jan Nowicki, Tadeusz Schmidt, Daniel Olbrychski, Bogusz Bilewski, Mariusz Dmochowski, Andrzej Szczepkowski, Leonard Andrzejewski, Irena Karel, Władysław Hańcza, Marek Perepeczko, Witold Skaruch, Gustaw Lutkiewicz i inni Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza zrealizowana z wielkim rozmachem i olbrzymim nakładem środków finansowych. Koszt produkcji osiągnął zawrotną, jak na owe czasy, sumę 40 milionów złotych. Na potrzeby filmu wzniesiono kilka ogromnych dekoracji plenerowych. W ruinach zamku w Chęcinach została zrekonstruowana twierdza kamieniecka, wybudowano miasteczko Raszków oraz fortyfikację chreptiowską. Zdjęcia były kręcone m. in. w Bieszczadach, w okolicach Białego Boru w województwie koszalińskim, a także w Związku Radzieckim w ruinach XVI - wiecznego grodu tatarskiego oraz w halach łódzkiej wytwórni filmowej. W niektórych scenach brało udział po kilka tysięcy statystów, ubranych w kostiumy zaprojektowane z ogromną dbałością o szczegóły. W tytułowego bohatera filmu znakomicie wcielił się Tadeusz Łomnicki. Aby solidnie przygotować się do roli "małego rycerza", aktor poświęcił pół roku na naukę jazdy konno, ponadto przez rok zgłębiał tajniki szermierki. Niezapomnianą kreację stworzyła również Magdalena Zawadzka, odtwórczyni Baśki, wiernej towarzyszki życia pana Michała. Jak pisali recenzenci, wszystkie role w filmie zagrane były po mistrzowsku, nawet epizodyczne urosły do rangi pierwszoplanowych. Cała prasa w nieskończoność chwaliła Mieczysława Pawlikowskiego jako dobrodusznego, pełnego humoru Zagłobę, Barbarę Brylską jako romantyczną Krzysię, a także zakochanego w niej do nieprzytomności Ketlinga, czyli Jana Nowickiego, czy wreszcie Hankę Bielicką jako wspaniałą stolnikową i innych. Dużo się mówiło i pisało o młodym aktorze Danielu Olbrychskim, który na długo pozostał w pamięci widzów jako niezrównany, okrutny Azja Tuhajbejowicz. Uroczysta prapremiera "Pana Wołodyjowskiego" odbyła się 26 marca 1969 roku w Kielcach, a premiera - dwa dni później w Warszawie. Przygotowano 70 kopii filmu, co pozwoliło na szerokie rozpowszechnianie. "Pan Wołodyjowski" bił rekordy popularności i uznawany był podówczas za najbardziej kasową produkcję w historii kina polskiego. 22:35 PAN WOŁODYJOWSKI CZ. II Film historyczny, przygodowy, 77 min, Polska 1968 Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Hoffman, Jerzy Lutowski Zdjęcia: Jerzy Lipman Muzyka: Andrzej Markowski Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Barbara Brylska, Jan Nowicki, Tadeusz Schmidt, Daniel Olbrychski, Bogusz Bilewski, Mariusz Dmochowski, Andrzej Szczepkowski, Leonard Andrzejewski, Irena Karel, Władysław Hańcza, Marek Perepeczko, Witold Skaruch, Gustaw Lutkiewicz i inni Dalszy ciąg przygód pana Michała Wołodyjowskiego. Basię Wołodyjowską porywa zakochany w niej Tatar Azja, syn Tuhaj - Beja. Basia rani go i ucieka, udaje jej się wrócić do Chreptiowa. Wściekły Azja napada na Raszków, zabija dziedzica Nowowiejskiego, a jego córkę - swą dawną miłość - oddaje własnym żołnierzom. Młody Nowowiejski krwawo mści się za śmierć ojca i hańbę siostry. Kiedy Turcy ruszają na Kamieniec Podolski, Wołodyjowski i Ketling wysadzają twierdzę, aby nie oddać jej wrogom. 24:00 OSTATNIA GÓRA Film dokumentalny, 82 min, Polska, 2019 Reżyseria: Dariusz Załuski Scenariusz: Anna Maria Filipow, Dariusz Załuski Muzyka: Maja Pietraszewska - Koper Film dokumentalny o dramatycznych losach narodowej, zimowej wyprawy na K2. Zdobycie K2 zimą to jedno z największych wyzwań współczesnego himalaizmu sportowego. Główną trudnością we wspinaczce zimowej na ośmiotysięczniki są silne huraganowe wiatry wiejące ze średnią prędkością 120 km/h, które mogą dochodzić nawet do 180 km/h. W czasie sezonu zimowego mają miejsce średnio 2 - 3 kilkunastogodzinne tzw. okna wiatrowe, kiedy siła wiatru jest mniejsza niż 60km/h. W takich momentach z obozów szturmowych położonych powyżej 7000 m możliwe są ataki na szczyt. By zmieścić się czasowo w oknie wiatrowym, tempo wspinaczki w górę i powrotu musi być niezwykle szybkie. O sukcesie decyduje wytrzymałość i siła himalaistów. Dodatkowym problemem są temperatury, które spadają do 50 stopni C. Zimą też znacznie rosną trudności techniczne. Z powodu silnych wiatrów i niskich temperatur brak jest śniegu, a stoki góry pokryte są z reguły szklistym lodem. Polacy przez kilkadziesiąt dni starali się osiągnąć cel, jednak zła pogoda i wiele innych zdarzeń uniemożliwiły osiągnięcie celu. Kierownik wyprawy Krzysztof Wielicki podjął decyzję o zakończeniu wyprawy i 19 marca 2018 r. , po 80 dniach trwania Zimowej Narodowej Wyprawy na K2, himalaiści powrócili do kraju. Film jest kroniką dramatycznych i zapierających dech w piersiach zdarzeń, które miały miejsce podczas tej wyprawy. 01:35 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA BOJÓWKARZA ORGANIZACJI NEOFASZYSTOWSKIEJ W MOSKWIE Reportaż, 24 min, Polska, 2002 Autor: Barbara Włodarczyk Każdy z cyklu reportaży Barbary Włodarczyk przedstawia jeden dzień z życia wybranego mieszkańca Rosji lub państwa, które powstało po rozpadzie Związku Radzieckiego. Tym razem gościmy w Moskwie, gdzie autorzy cyklu towarzyszą z kamerą Maksimowi, 18 - letniemu bojówkarzowi ze skrajnie prawicowej Nacjonalistyczno - Narodowej Partii. Członkowie ugrupowania głoszą rasistowskie hasła i jawnie występują przeciwko azjatyckim i kaukaskim imigrantom, którzy przyjeżdżają do Rosji z byłych republik radzieckich. Maksim regularnie bierze udział w organizowanych przez jego partię pogromach nierosyjskiej ludności stolicy.