TVP Kultura Niedziela, 15.01.2023 07:00 EWA DEMARCZYK Film dokumentalny, 41 min, Polska, 1971 Reżyseria: Jan Laskowski Wykonawcy: Ewa Demarczyk Film dokumentalny, będący rejestracją koncertu Ewy Demarczyk. W wykonaniu artystki jej największe przeboje, wśród nich: "Pocałunki", "Grande Valse Brillante", "Groszki i róże", "Karuzela z madonnamI". 08:00 LITURGIA PRAWOSŁAWNA W RYBOŁACH Sprawozdanie, 60 min, Polska, 2023 Autor: Katarzyna Popławska W niedzielę przed świętem Objawienia Pańskiego zapraszamy do uczestniczenia w liturgii świętej z cerkwi Świętych Kosmy i Damiana w Rybołach na Podlasiu. 09:05 OD UCHA DO UCHA - WSCHODZĄCE GWIAZDY BALETU - POSTĘPY (LES PROGRES) Film dokumentalny, 26 min, Francja, 2012 Reżyseria: Francoise Marie Rok z życia uczniów szkoły baletowej działającej pod auspicjami Opery paryskiej. 09:40 OD UCHA DO UCHA - WSCHODZĄCE GWIAZDY BALETU - ODRĘBNY ŚWIAT (UN MONDE A PART) Film dokumentalny, 26 min, Francja, 2012 Reżyseria: Francoise Marie Rok z życia uczniów szkoły baletowej działającej pod auspicjami Opery paryskiej. 11:55 BILET DO KINA - ZAKOCHANA JANE (BECOMING JANE) Film biograficzny, 115 min, Wielka Brytania/Irlandia 2007 Reżyseria: Julian Jarrold Scenariusz: Sarah Williams, Kevin Hood Aktorzy: Anne Hathaway, James McAvoy, Julie Walters, James Cromwell, Maggie Smith, Anna Maxwell Martin, Lucy Cohu, Laurence Fox, Ian Richardson, Joe Anderson, Leo Bill Akcja biograficznej opowieści obejmuje młodzieńcze lata Jane Austen (1775 - 1817), córki pastora z angielskiej prowincji. W filmie zostało pokazane, jak romans młodziutkiej pisarki z Irlandczykiem Tomem Lefroyem wpłynął na jej późniejsze życie i twórczość. "Zakochaną Jane" otwiera scena sielskiego obrazka prowincjonalnej Anglii, gdzie wraz z rodziną mieszka 20 - letnia bohaterka filmu. Tę uzdolnioną, obdarzoną przenikliwym umysłem dziewczynę rozpiera wręcz energia, chce żyć i czerpać z tego życia to, co najlepsze. Marzy o karierze pisarki, zapisuje swoje myśli, wymazuje i znowu coś pisze. A w niedzielny poranek Jane ani w głowie sen, czy wylegiwanie się w łóżku, wyżywa się na fortepianie i stawia na równe nogi wszystkich domowników. Matka załamuje ręce, tej pannie trzeba męża, ale przecież nikt jej nie odpowiada. Bo Jane marzy o prawdziwej miłości, o wielkim uczuciu, wobec którego stają się bezsilne wszelkie prawa i zwyczaje. Nie akceptuje prowincjonalnego światka, w którym obowiązują sztywne reguły postępowania, sprzeciwia się wszelkim normom i konwenansom. Ale jest rok 1795, Anglia. Od młodej, niezamożnej panny wymaga się, by wyszła za mąż za kogoś kto zapewni jej i rodzinie godziwy byt. Po kościele rodzina Austenów odwiedza mieszkającą w pobliżu arystokratkę lady Gresham, która właśnie gości swego siostrzeńca Wesleya. To idealna partia dla Jane, chłopak jest ulubieńcem ciotki i jedynym jej spadkobiercą. Dumnej i niezależnej dziewczyny nie skusi jednak fortuna Wesleya. Kiedy Jane poznaje Thomasa Lefroya, przystojnego, dowcipnego i bardzo pewnego siebie prawnika, jej życie zostaje wywrócone do góry nogami. Chłopak jest siostrzeńcem sędziego z Londynu, Langloisa. Nie ma majątku, ale może liczyć na fortunę wuja, pod warunkiem, że nabierze ogłady, ustatkuje się i przestanie gonić za rozrywkami i hazardem. Dlatego sędzia posyła go do swoich krewnych w Hampshire. Tu właśnie Tom zainteresuje się niepokorną córką miejscowego pastora. Młodzi będą musieli stawić czoło wielu problemom, sprzeciwić się rodzicom, przeciwstawić konwenansom, poświęcić majątek dla miłości. Czy skomplikowane układy wezmą górę nad bezinteresownym uczuciem? 14:05 WĘDROWIEC POLSKI - BIESZCZADY Reportaż, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska Cykl 25 minutowych programów, którego celem jest przybliżenie historii, tradycji, kultury różnych regionów Polski. Prowadzącym ten niekonwencjonalny kulturalny przewodnik po Polsce jest poeta, literaturoznawca i krytyk literacki Krzysztof Koehler. W tym odcinku wędrowiec dociera w prawdziwe Bieszczady, mniej znane. Pociąga go bowiem romantyka bieszczadzka. Wyjaśnia dlaczego. Odwiedza Klasztor Sióstr Nazaretanek w Komańczy, miejsce słynne z internowania Prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego. Wędrowiec szuka śladów zwierząt. Spotyka się z Panem Kazmierzem Nóżką, znanym z internetu nadleśniczym z Baligrodu. W zagrodzie Ohandal uczy się robić ser, a w zagrodzie Katarzyny i Andrzeja Nosiadków uczy się jeżdzić konno. 14:40 SCENA MUZYCZNA - JANUSZ WAWROWSKI Koncert, 37 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Mischa Kozłowski, Tadeusz Wawrowski, Julia Wawrowska, Janusz Wawrowski Kolejna odsłona Sceny muzycznej to recital Janusza Wawrowskiego, jednego z najwybitniejszych polskich skrzypków swojego pokolenia, uhonorowanego przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego odznaczeniem Zasłużony dla Kultury Polskiej. Artyście akompaniuje Misha Kozłowski, a w jednym z utworów towarzyszą mu córka Julia na altówce i syn Tadeusz na wiolonczeli. W programie: Noskowski, Różycki, Bacewicz, Grieg i Brahms. 15:30 SERIALOWA NOSTALGIA - PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 1/13 - BRAT JERZY Serial historyczny, przygodowy, 27 min, Polska 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Mieczysław Pawlikowski, Bogumił Kobiela, Joanna Jędryka, Mariusz Dmochowski, Tadeusz Schmidt, Bogusz Bilewski, Marek Perepeczko, Andrzej Łapicki, Aleksander Fogiel, Wojciech Zagórski i inni Wioząc na ślub Anusię Borzobohatą, Michał Wołodyjowski zostaje napadnięty przez bandytów. Rozprawia się z nimi, ale chora Anusia umiera. Pan Michał w rozpaczy po utracie narzeczonej wstępuje do klasztoru. Podczas konwokacji Zagłoba spotyka dwu dawnych przyjaciół Wołodyjowskiego - Ketlinga i Nowowiejskiego. Od nich dowiaduje się o perypetiach pana Michała. Postanawia podstępem wyciągnąć go z klasztoru. Zagłoba dostaje się za mury zakonne. Argumenty patriotyczne nie działają na małego rycerza. Zagłoba mówi mu więc, że umierający Ketling chciałby zobaczyć go przed śmiercią. Wołodyjowski godzi się odwiedzić druha. W domu Ketlinga okazuje się, że to mistyfikacja. Wołodyjowski jest w pierwszej chwili oburzony, ale sam hetman Sobieski przekonuje go, by został wśród rycerzy. 16:10 SERIALOWA NOSTALGIA - PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 2/13 - HETMAŃSKI ORDONANS Serial historyczny, przygodowy, 26 min, Polska 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Andrzej Łapicki, Mieczysław Pawlikowski, Magdalena Zawadzka, Barbara Brylska, Barbara Krafftówna, Andrzej Szalawski, Czesław Wołłejko, Marek Nowowiejski, Mariusz Dmochowski, Cezary Julski, Ludwik Benoit, Włodzimierz Skoczylas i inni Podczas przyjęcia hetman Sobieski wysyła Ketlinga do Kamieńca. Zaś od Mikołaja Potockiego dowiaduje się, że ten zamknął w lochu jego dragonów, którzy nieodpowiednio zachowywali się na ziemiach Potockiego. Sobieski wysyła więc pana Wołodyjowskiego, by uwolnił żołnierzy. Strażnikiem więźniów okazuje się dawny żołnierz Wołodyjowskiego. Otumaniony przez Zagłobę wpuszcza ich obu do uwięzionych. I oni - a zwłaszcza wachmistrz Luśnia - okazują się starymi znajomymi pana Michała. Wołodyjowski uwalnia wszystkich. Przypadkowo na leśnej drodze Wołodyjowski i Zagłoba spotykają siostrę pana Michała, stolnikową Makowiecką, i jej dwie podopieczne - panny Krzysię Drohojowską i Basię Jeziorkowską. Wołodyjowski zabiera trzy panie do domu, który Ketling przed wyjazdem powierzył jego opiece. 16:50 ZAGINIONE - ODNALEZIONE - TEODOR AXENTOWICZ "DAMA W PAWICH PIORACH" Magazyn, 12 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Rafał Wiśniewski (prowadzący) Obiekt utracony ze zbiorów Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, odzyskany w 2021 r. Historia odzyskania pastelu Teodora Axentowicza Dama w pawich piórach pokazuje, że restytucja w niektórych przypadkach wymaga znacznego czasu i kluczowe jest w niej przede wszystkim potwierdzenie tożsamości obiektu, nawet gdy na pierwszy rzut oka wydaje się on czymś innym, niż poszukiwane dzieło sztuki. Pastel Teodora Axentowicza został prawdopodobnie skradziony jeszcze w 1939 r. i to z siedziby warszawskiej Zachęty. Tak było do 2011 r. kiedy to w jednym z łódzkich domów aukcyjnych pojawił się pastel zatytułowany Kobieta w pawich piórach Teodora Axentowicza. Na pierwszy rzut oka oba obiekty różniły się od siebie, jednak znaczne podobieństwo i duża zbieżność niektórych elementów rysunku, były wystarczające, aby podjąć stosowne działania. W listopadzie 2011 r. pracownicy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowali Policję o pojawieniu się na krajowym rynku dzieł sztuki rysunku, który prawdopodobnie stanowi polską stratę wojenną. Nad obiektem pochylali się eksperci z Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych LANBOZ przy Muzeum Narodowym w Krakowie, konserwatorzy z Muzeum Narodowego w Warszawie czy też biegli sądowi w zakresie badań technologii, techniki i konserwacji dzieł sztuki. Ważne było również to, że rysunek w swojej powojennej historii przeszedł pewne prace konserwatorskie. Zapewne były one wymagane złym stanem zachowania obiektu, jednak jak się okazało, wpłynęły również na jego wygląd. Wszystko to powodowało, że pierwotny charakter Damy w pawich piórach uległ zmianie. Rysunek wielokrotnie był oświetlany promieniami UV, światłem podczerwonym IR czy też rentgenem. Wszystko po to, aby wykazać, że widoczne elementy, takie jak rozdarcia, ubytki, otwory montażowe na krawędziach papieru, a także zagięcia czy wgniecenia, wskazują na historię rysunku zbieżną ze stratą wojenną ze zbiorów warszawskiej Zachęty. Konieczne okazało się również porównanie zabezpieczonego obiektu z innymi pracami Teodora Axentowicza, co z założenia miało pozwolić na wykazanie lub zaprzeczenie podobieństwu zastosowanej techniki, tak charakterystycznej i indywidualnej dla tego artysty. Wśród innych badań zastosowano również spektroskopię fluorescencji rentgenowskiej (makroXRF), która na podstawie analizy poszczególnych pierwiastków występujących w wykorzystanych przez artystę pastelach, miała za zadanie wykazać, które elementy kompozycji są wtórne, a które oryginalne wykorzystywane przez samego Teodora Axentowicza. Tym samym w całym procesie restytucyjnym wykorzystano szereg nowoczesnych narzędzi i badań, które pozwoliły prześwietlić odnaleziony pastel wręcz na wylot. Długotrwałe badania oraz dalsze roszczenia dotychczasowego posiadacza obiektu spowodowały znaczne wydłużenie się sprawy. Jednak w 2019 r. decyzją warszawskiego sądu zostało postanowione, że odnaleziony w 2011 r. pastel Teodora Axentowicza, bez najmniejszych wątpliwości jest tożsamy z polską stratą wojenną i stanowi własność Skarbu Państwa. Dopiero wtedy mogły zostać podjęte działania dla ratowania stanu zachowania Damy w pawich piórach i zahamowania dalszych procesów, które ją niszczyły. Tego zadania podjęła się jedna z pracowni konserwatorskich, które funkcjonują w Muzeum Narodowym w Warszawie. Ich efekt można było podziwiać w lipcu 2021 r. , kiedy rysunek Teodora Axentowicza został oficjalnie przekazany przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. 17:15 NIEDZIELA Z... TWÓRCZOŚCIĄ ANDRZEJA ZAUCHY Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2020 Scenariusz: Natalia Banaczek Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadzący) W jego krwi płynął swing. Określany jako najlepszy polski czarny głos, wszechstronny wokalista, saksofonista, perkusista, a także aktor. Jako samouk zadziwiał swoimi możliwościami wokalnymi i szerokim repertuarem. Oprócz wielkiego talentu, był także wspaniałym człowiekiem, uwielbianym w środowisku artystycznym, życzliwym, ciepłym, skromnym, dowcipnym zawsze z uśmiechem, którym zarażał wszystkich. Kolejny odcinek programu "Niedziela z..." poświęcony jest twórczości Andrzeja Zauchy. 18:10 NIEDZIELA Z...TWÓRCZOŚCIĄ ANDRZEJA ZAUCHY - NAJWIĘKSZE PRZEBOJE - ANDRZEJ ZAUCHA Koncert, 42 min, Polska, 2021 Wykonawcy: Andrzej Zaucha Cykl prezentujący największe przeboje niezapomnianych artystów polskiej muzyki rozrywkowej. W tym odcinku przypomnimy twórczość Andrzeja Zauchy. 19:15 NIEDZIELA Z... TWÓRCZOŚCIĄ ANDRZEJA ZAUCHY - ANDRZEJ ZAUCHA I ANAWA Koncert, 25 min, Polska, 1978 Wykonawcy: Andrzej Zaucha, Zespół Anawa W swojej karierze piosenkarskiej Andrzej Zaucha miał szczególny epizod. W końcu lat 70. występował z krakowskim zespołem Anawa, znanym głównie z występów z Markiem Grechutą. Unikalną rejestrację ich wspolnego występu odszukaną w archiwach telewizyjnych prezentujemy w TVP Kultura. 20:00 SMAK ŻYCIA 2 (RUSSIAN DOLLS (AUBERGE ESPAGNOLE 2)) Komedia romantyczna, 123 min, Francja/Wielka Brytania, 2005 Reżyseria: Cedric Klapisch Aktorzy: Audrey Tatou, Kelly Reilly, Romain Duris Xavier zamierza poświęcić się karierze urzędnika. Po pełnym wrażeń roku na stypendium w Barcelonie zmienia zdanie. Postanawia podążać za marzeniami - zostaje pisarzem. Tak kończy się pierwsza część filmu. Pięć lat po niezwykłych studiach w Barcelonie Xavier ma przed sobą nowe wyzwania. Bank, który udzielił mu kredytu, zaczyna stwarzać problemy. Xavierowi, oprócz pieniędzy, brakuje też szczęścia w miłości. Zawody i dziewczyny nasz bohater zmienia jak rękawiczki. Robi wszystko, by odnaleźć życiowe spełnienie. Bez skutku. Sprawy komplikują się na dobre, kiedy Xavier traci pracę, musi opiekować się dzieckiem byłej dziewczyny oraz swoim dziadkiem. W końcu rewiduje nieco swoje marzenia. Bardziej pragmatyczny, zostaje dziennikarzem. Podróże, nie tylko do miast Europy stają się jego codziennością. Los rzuca Xaviera do Londynu, a następnie do Sankt Petersburga. Sprawy przybierają niespodziewany obrót. 23:20 LES OMBRES WITH THEOTIME LANGLOIS DE SWARTE PLAY VIVALDI AND LECLAIR (LES OMBRES WITH THEOTIME LANGLOIS DE SWARTE PLAY VIVALDI AND LECLAIR) Koncert, 59 min, Francja, 2021 Reżyseria: Julien Condemine Koncert muzyki dawnej w wykonaniu Theotima Lanloisa oraz orkiestry historycznej Les Ombres pod dyrekcją Julien Condemine. W programie utwory Antoniego Vivaldiego i Jean - Marie Leclaira. 00:30 NIE MA NAS W DOMU (SORRY WE MISSED YOU) Dramat, 97 min, Belgia/Francja/Wielka Brytania 2019 Reżyseria: Ken Loach Scenariusz: Paul Laverty Aktorzy: Kris Hitchen, Dobbie Honeywood, Rhys Stone, Katie Proctor Film otrzymał wiele prestiżowych nominacji oraz Nagrodę Publiczności na festiwalu w San Sebastian w 2019 roku. Główne postaci tej historii to Ricky i Abbie. Są małżeństwem, pragną stworzyć dla swojej rodziny jak najlepsze warunki do życia. Mają dwoje dzieci: młodsza z pociech to rezolutna córka Liz Jae oraz starszy syn, dorastający, zbuntowany nastolatek o imieniu Seb. Ricki nie cofnie się przed niczym, by osiągnąć swój cel i spełnić marzenia. Nie może znieść widoku ciągle zapracowanej, przemęczonej żony, która w domu opieki zajmuje się starymi, zniedołężniałymi ludźmi, nie mając już sił i czasu dla bliskich. Zamierza postawić wszystko na jedną kartę, decydując się na założenie własnej firmy. Ponieważ ciężka praca w rodzinnym Manchesterze nie daje mu żadnej satysfakcji, ani tym bardziej pieniędzy, postanawia rozkręcić biznes w Newcastle, zaczynając od franczyzy. Zdaje sobie sprawę, że to duże ryzyko, jednak nie ma już odwrotu od tej decyzji. Czy praca na własną rękę przyniesie mu szczęście i spodziewane profity? 02:25 TERAZ ANIMACJE! - NIEZAPOMNIANA (MEMORABLE) Film animowany, 12 min, Francja, 2019 Reżyseria: Bruno Collet Scenariusz: Bruno Collet Wykonawcy: Andre Wilms, Dominique Reymond Krótki film animowany nominowany do Oscara. Dla Louisa i jego żony Michelle świat wydaje się być innym miejscem. W zasadzie, ostatnio ich życie jest ciągiem samych dziwnych zdarzeń. (opis festiwalowy)