TVP Historia Środa, 18.01.2023 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 18 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1908 - urodził się Stanisław Stomma; 1919 - początek konferencji w Wersalu, kończącej I wojnę światową; 1943 - pierwszy zorganizowany opór w warszawskim getcie; 1951 - uchwałą ówczesnego sejmu zniesiono święto 3 maja; 07:05 TAJEMNICA TWIERDZY SZYFRÓW - ODC. 7/13 Serial sensacyjny, wojenny, 45 min, Polska, 2007 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Muzyka: Stanisław Syrewicz Aktorzy: Paweł Małaszyński, Jan Frycz, Borys Szyc, Paweł Deląg, Piotr Grabowski, Karolina Gruszka, Anna Dereszowska, Cezary Żak, Jan Wieczorkowski, Marcin Dorociński Jesień 1939 r. Aresztowany przez Harry'ego Sauera Herbert Russ, mąż Joanny, zostaje zakatowany przez niego podczas przesłuchania. W sali teatru w Szczawnie (Bad Salzbrunn), gdzie Joanna i Natalia słuchają koncertu, nasłany przez Sauera snajper ma zlikwidować Joannę. Zamach nie udaje się, gdyż do teatru przybywa admirał Canaris, aby poinformować Joannę o śmierci jej męża. Ostrzega, że musi ona natychmiast wyjechać do Szwajcarii. Szef RSHA, Heydrich, jest wściekły, że Sauer zamordował cennego świadka. Za karę odsyła go do służby w dalekim Berlinie. Marzec 1945 r. Natalia torturowana przez Beera decyduje się podjąć współpracę i wysyłać spreparowane depesze. Globcke sprawdza, czy nie ukrywa w tekście sygnału alarmowego. Nie odnajduje żadnego, ale jego ocena jest myląca. W Paryżu, gdzie odbierane są depesze od Natalii, Joanna niepokoi się brakiem łączności. Szef łączności uspokaja ją, że nie oznacza to, iż stało się coś strasznego. Compaigne i Czerny docierają do Remagen, gdzie wojska amerykańskie przechwyciły most na Renie i tamtędy wjeżdżają do Niemiec. Szef kryptologów, prof. Kunze, uzyskuje zgodę na dotarcie do archiwów w podziemiach zamku Książ, gdzie może być depesza poszukiwana przez Jorga, której szyfr ma umożliwić uruchomienie "Aparatu". Jorg wybiera się w podróż do Książa, lecz przy wyjściu z zamku zatrzymuje go Globcke i zaprasza na obiad. Oświadcza, że zdobył dowody na to, że jest szpiegiem. Jorg nie znajduje jednak odpowiedzi na pytanie, dlaczego Globcke go nie aresztuje. Zdaje sobie sprawę, że został włączony do gry, którą prowadzi esesman. Tylko o co w tej grze chodzi? Jorg jedzie do Książa, wiedząc, że rządzi tam Sauer, który nie zapomniał, że w 1939 r. Jorg odebrał mu więźnia, co doprowadziło do załamania jego kariery. Sauer odbiera jednak telefon od Globckego, który ostrzega, że nie wolno mu tknąć Jorga. Sauer, morfinista, nie ma zamiaru stosować się do tej rady. W narkotycznym transie szykuje się do dokonania zemsty. 08:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - KTOKOLWIEK WIE Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Ktokolwiek wie... Zarówno brunatny, jak i czerwony totalitaryzm, nasi główni wrogowie z ostatniej wojny, doskonale wiedzieli, czym dla polskiego ducha oporu jest kult bohaterów. Na mogiłach wyrastały kolejne pokolenia wierzące, że ojczyzna jest sprawą wartą największych poświęceń. Zarówno Niemcy jak i Sowieci, wyspecjalizowani w inżynierii społecznej wyznawali zasadę, że wszelki ślad po przeciwnikach, którzy wykazali się duchem oporu, powinien zniknąć. Dlatego spora część naszych zmagań z historią to tropienie zatartych mogił i bezimiennych dołów śmierci. Dziś będzie podobnie, bo jest sprawa, w której oczekujemy Państwa pomocy. Szukamy śladu po Bronisławie Czapskim, aresztowanym w czasie wojny przez gestapo. Na razie jego krewnym udało się odnaleźć tylko jego ryngraf. Kolejnym celem naszych dzisiejszych działań jest miejsce zwane polskimi Termopilami - reduta na Strękowej Górze, której historię od pewnego czasu próbujemy dopisać do końca. 08:35 HISTORIA POLSKI - OBYWATEL ZAMEK - Z DZIEJÓW ODBUDOWY Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2021 Reżyseria: Władysław Rybiński Scenariusz: Władysław Rybiński Zdjęcia: Paweł Rudowski W swojej długiej historii Zamek Królewski był wielokrotnie grabiony i dewastowany przez wojska szwedzkie, brandenburskie, niemieckie i rosyjskie. W okresie I wojny światowej był rezydencją niemieckiego generalnego gubernatora. W latach 1920 - 1922 siedzibą Naczelnika Państwa, w latach 1926 - 1939 był rezydencją Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Spalony i ograbiony przez Niemców w 1939, niemal doszczętnie zniszczony w 1944. W 1965 roku ocalałe fragmenty zamku oraz budynek Biblioteki Królewskiej, pałac Pod Blachą i Arkady Kubickiego wpisano do rejestru zabytków. Rekonstrukcją zamku przeprowadzoną w latach 1971 - 1984 kierował Obywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. W 1979 roku w zamku utworzono muzeum. W 1980 Zamek Królewski wraz ze Starym Miastem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W filmie o Zamku Królewskim i jego odbudowie opowiadają: dr hab. Piotr Majewski - Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, prof. dr hab. Andrzej Rottermund, prof. dr hab. Wojciech Fałkowski, kustosz muzealny Bożena Radzio, oraz prof. dr hab. Elżbieta Jastrzębowska - archeolog, Polska Akademia Nauk. 09:50 "SENSACJE XX WIEKU" - NAJWIĘKSZY WRÓG HITLERA (NAJWIĘKSZY WRÓG HITLERA) Dokument fabularyzowany, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Tomasz Lulek, Piotr Głowacki, Przemysław Stippa Czy to możliwe, że jeden z najbardziej zaufanych ludzi Hitlera, Heinrich Himmler, mógłby odważyć się zorganizować zamach na swojego wodza? Czy powszechnie znana historia pierwszego poważnego zamachu dokonanego przez stolarza Georga Elsera w listopadzie 1939 roku mogła wyglądać zupełnie inaczej niż wersja jaką znamy? Georg Elser, sympatyk Niemieckiej Partii Komunistycznej, miał w 1939 roku przeprowadzić zamach na Hitlera. Bomba podłożona przez niego w piwiarni Bürgerbräukeller w Monachium eksplodowała jednak już po wyjściu Hitlera, zabijając osiem osób. Co najdziwniejsze, Elser nie poniósł za to kary. W komfortowych warunkach doczekał końca wojny i został stracony dopiero w kwietniu 1945 roku. Przestaje to jednak dziwić, jeżeli przyjmiemy, że był narzędziem w rękach Heinricha Himmlera, szefa SS, policji i tajnych służb. Wiele na to wskazuje, choć Himmler był zbyt inteligentny, aby pozostawić jakiekolwiek dowody. Na tę wersję wydarzeń wskazują jednak wspomnienia Waltera Schellenberga, szefa hitlerowskich tajnych służb i Heinricha Müllera, szefa gestapo. Taki wniosek potwierdzają też zeznania Sigismunda Payne Besta, brytyjskiego agenta uprowadzonego przez SS w Venlo, osadzonego w obozie w Sachsenhausen, gdzie skontaktował się z Elserem. Tę tezę jeszcze mocniej uwiarygadniają wydarzenia z 1942 roku, gdy w rozmowie z Schellenbergiem Himmler zgodził się obalić Hitlera. W postać Georga Elsera wcieli się Piotr Głowacki. 10:40 AKCJA POD ARSENAŁEM Dramat wojenny, 94 min, Polska 1977 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Jerzy Gościk Muzyka: Piotr Hertel Aktorzy: Cezary Morawski, Mirosław Konarowski, Ryszard Gajewski, Magda Wołłejko, Jan Englert, Lidia Korsakówna, Zbigniew Zapasiewicz, Tadeusz Łomnicki, Karl Sturm, Zbigniew Sawan i inni 26 marca 1943 roku w Warszawie w rejonie Arsenału, na ulicach Długiej i Bielańskiej, harcerze z grupy szturmowej Szarych Szeregów brawurowym atakiem odbili przewożonego z budynku gestapo na Pawiak Jana Bytnara "Rudego", a wraz z nim 25 innych więźniów. Skatowany w czasie śledztwa przez Niemców "Rudy" kilka dni później zmarł na rękach swoich przyjaciół. Wkrótce od kul harcerzy z grup szturmowych zginęli jego oprawcy - Lange i Schulz. Te właśnie wydarzenia, znane zapewne wielu widzom z książek "Kamienie na szaniec" Aleksandra Kamińskiego i "Akcja pod Arsenałem" Stanisława Broniewskiego, są tematem filmu. Jednakże nie jest on "dokumentem w ścisłym tego słowa znaczeniu, nie jest ważne, czy ktoś stał o dwa kroki bliżej czy dalej. Ten film jest dokumentem postaw" - powiedział Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik konspiracyjnych Szarych Szeregów i dowódca tej akcji, jeden z konsultantów filmu. W sztabie konsultacyjnym znaleźli się także Zygmunt Kaczyński "Wesoły" i Aleksander Kamiński. Autorem scenariusza jest Jerzy Stefan Stawiński - żołnierz Września, uczestnik Powstania Warszawskiego. Fabułę filmu umownie można podzielić na dwie części. W pierwszej naszkicowano życie w okupowanej stolicy i sylwetki bohaterów akcji. Swoją uwagę reżyser skoncentrował głównie na trzech postaciach - "Zośce", "Rudym" i "Alku", na ich charakterach, marzeniach, uczuciach. Od momentu aresztowania "Rudego" zaczyna się paradokumentalna część filmu - reżyser z wielką pedanterią przedstawił przygotowania i przebieg akcji. Zadbano także o wierne odtworzenie wyglądu warszawskich ulic w czasie okupacji. Oprócz filmowego "Orszy" - Jana Englerta i występującego w roli "Zośki" Mirosława Konarowskiego, w rolach harcerzy z Szarych Szeregów w większości wystąpili debiutanci. 12:20 DZIKA PRZYRODA BLISKIEGO I ŚRODKOWEGO WSCHODU - JORDANIA: W PIECU PRZYRODY (JORDAN - NATURE'S FURNACE) Film dokumentalny, 51 min, Niderlandy (Holandia), 2014 Reżyseria: James Hemming Zdjęcia: Richard Kirby Odc. 3. Jordania to kraj położony w samym sercu Bliskiego Wschodu, jednego z najgorętszych i najsuchszych miejsc na naszej planecie. Mimo trudnych warunków, można tu spotkać fascynujące przejawy życia, takie jak przemierzający pustynię chrząszcz czy żyjące dziko osły onagery. 13:50 ŻYCIE UKRYTE W JEZIORZE - TONLE SAP - SERCE KAMBODŻY. ODC. 3/5 (THE SECRET LIFE OF LAKES) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2015 Reżyseria: Alexis De Favitsk Jeziora naszej planety stanowią ogromny i cenny rezerwuar słodkiej wody, z którego ludzkość czerpała przez dziesiątki tysięcy lat. Na ich powstanie wpłynęły warunki klimatyczne i zjawiska geologiczne. Istnieją dzięki zachowaniu stanu równowagi pomiędzy zasobami wody, które do nich wpływają, a odpływem ich wód do rzek. Chociaż wszystkie jeziora mogą wydawać się podobne, są jednak niezwykle różnorodne. Niektóre są tak głębokie jak oceany. Inne można przekroczyć niemal suchą stopą. Jedne jeziora są niezmienne, podczas gdy inne przychodzą i odchodzą wraz z porami roku. Wszystkie mają jednak wspólną cechę: są domem dla bogatych i różnorodnych form życia w ich głębinach i na ich brzegach. 15:45 WIEDEŃ - MIASTO CESARZY - ODC. 1/3 (VIENNA: EMPIRE, DYNASTY AND DREAM) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2016 Fllm dokumentalny przedstawia Wiedeń - miasto, które zostało przekształcone i na nowo zdefiniowane przez historię. Rzymskie pochodzenie Wiednia i strategiczne położenie geograficzne sprawiły, że stał się świadkiem wojny, intrygi, podstępu i niekończących się walk o władzę. 17:15 TAJEMNICA TWIERDZY SZYFRÓW - ODC. 8/13 Serial wojenny, sensacyjny, 44 min, Polska, 2007 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz na podstawie własnej książki: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Muzyka: Stanisław Syrewicz Aktorzy: Paweł Małaszyński, Jan Frycz, Borys Szyc, Paweł Deląg, Piotr Grabowski, Karolina Gruszka, Anna Dereszowska, Cezary Żak, Jan Wieczorkowski, Marcin Dorociński W Książu Jorga oczekuje Sauer, ale nie ma odwagi skrzywdzić człowieka, który przybywa tu za zgodą samego Goebbelsa. W podziemnym archiwum Jorg zaczyna poszukiwać depeszy, która umożliwi uruchomienie "Aparatu". Kiedy ją odnajduje, chowa do kieszeni. Nie może oddać jej Niemcom. Globcke każe Natalii wysłać do centrali depeszę, w której jest hasło "Orillo". Wyczerpana torturami Natalia posłusznie wykonuje jego polecenie. Joanna z ulgą przyjmuje wiadomość, że Natalia ponownie zaczęła nadawać. Jednak tknięta złym przeczuciem odkrywa, że w depeszy jest sygnał alarmowy. Domyśla się, że jej córka torturami została zmuszona do współpracy z gestapo. Zerwany został również kontakt z Jorgiem i to w chwilii, gdy do zamku Czocha zbliżają się wojska radzieckie. Brak łączności z Jorgiem może przesądzić o wyniku walki o "Aparat". W tej sytuacji maszynę mogą przechwycić Rosjanie. Groźba jest bardzo realna. Generał Zawieniagin urządza kwaterę w niemieckim zameczku blisko Czochy. Niezrażony klęską spadochroniarzy, zamierza ponowić atak. Czerny i Compaigne lecą na zwiad. Dochodzą do wniosku, że bardzo trudno będzie się dostać do dobrze strzeżonej twierdzy nad jeziorem. Muszą jednak wypełnić rozkaz. 18:10 WĘDROWIEC POLSKI Reportaż, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Agnieszka Żmijewska, Krzysztof Koehler Wykonawcy: Krzysztof Koehler (prowadzący) Nasz przewodnik po Polsce udaje się do Biecza, który do połowy XVI wieku był jednym z większych miast w Polsce. Biecz był miastem królewskim i ośrodkiem terenowej władzy administracyjnej, sądowniczej i wojskowej od XII wieku aż do 1783 roku. Z Bieczem na trwałe związana jest legenda o szkole katów. Z Biecza udajemy się do Kąśnej Dolnej, gdzie odwiedzamy Dworek Paderewskiego. Prowadzący Krzysztof Koehler próbuje spełnić swoje marzenia, aby przenieść się w czasie, bodaj na krótką chwilę, przeżyć ułamek historii, chwile walki, poczuć siłę odwagi i woli. Rozmawia na temat bitwy pod Gorlicami. W swojej wędrowce poszukuje również śladów i porzuconych dawnych pozostałości po wydobyciu ropy naftowej w tym rejonie. Cykl programów, którego celem jest przybliżenie historii, tradycji, kultury różnych regionów Polski. Prowadzącym ten niekonwencjonalny kulturalny przewodnik po Polsce jest poeta, literaturoznawca i krytyk literacki Krzysztof Koehler. 19:10 HISTORIA POLSKI - FILMOTEKA MAŁOPOLSKA - NAM NIE WOLNO BYŁO PŁAKAĆ Film dokumentalny, 35 min, Polska, 2021 Reżyseria: Paulina Ibek Scenariusz: Paulina Ibek Zdjęcia: Maciej Dźwigaj, Łukasz Perkowski Filmowa opowieść o Lidii Maksymowicz, która jako dziecko przeżyła obóz koncentracyjny Auschwitz - Birkenau. Po wyzwoleniu adoptowana przez rodzinę z Oświęcimia, odnalazła rodziców i siostrę po 17 latach poszukiwań. Nadal jednak ma problem z okazywaniem uczuć i z emocjami. Film pokazuje trudny los obozowych dzieci i traumę, jaką ci, którzy przeżyli, nosili w sobie przez całe życie. Historia Lidii Maksymowicz rozpoczyna się w 1940 roku. 14 grudnia przychodzi na świat w rodzinie Anny i Aleksieja Boczarowów. O tym jednak dowie się dopiero mając 22 lata. Tak jak o tym, że jej prawdziwe imię to Ludmiła. Ludmiłą Lidia przestaje być w grudniu 1943 roku. Staje się numerem. Jako trzyletnia dziewczynka trafia do obozu koncentracyjnego Auschwitz - Birkenau. Udaje jej się przeżyć. Po wyzwoleniu zostaje adoptowana przez rodzinę Rydzikowskich z Oświęcimia. Dorasta w promieniu kilku kilometrów od miejsca, które na zawsze naznaczyło jej życie. Pytanie KIM JESTEM nie daje jej spokoju. Po 17 latach udaje jej się odnaleźć rodzinę. Matka, ojciec i siostry żyją i mieszkają na Ukrainie. Historia Lidii staje się głośna na cały świat. Reportaże telewizyjne, artykuły w gazetach, wywiady. Lidia dostaje listy z całego świata. Nadal jednak nie potrafi się odnaleźć, ma problem z okazywaniem uczuć, z emocjami. Film "Nam nie wolno było płakać" jest z jednej strony opowieścią o historii Lidii Maksymowicz, z drugiej zaś opowieścią o losach dzieci w obozie Auschwitz - Birkenau oraz o traumie, jaką ci, którzy przeżyli, nosili w sobie przez całe życie. 20:00 WYNALAZKI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - SAMOLOT. ODC. 2/6 (REVOLUTIONS: THE IDEAS THAT CHANGED THE WORLD) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Nat Sharman Samochód. Samolot. Smartfon. Rakieta. Robot. Teleskop. Uznajemy te urządzenia za coś oczywistego, ale każde z nich jest szczytem ludzkich osiągnięć, a jego historia sięga daleko w przeszłość. Powstawały latami, często w wyniku zaskakujących przypadków albo dzięki wielkim przełomowym odkryciom, a nawet cudom. Kosztowały lata walki i poświęcenia zdeterminowanych jednostek. Każdy z tych wynalazków zrodził się, aby zaspokoić podstawowe ludzkie potrzeby i zrealizować odwieczne marzenia człowieka: potrzebę komunikacji, pragnienie odnalezienia naszego miejsca we wszechświecie czy potrzeby odkrywania i podróżowania. Ta seria to podróż przez historię człowieka, opowiedziana z perspektywy tych sześciu technologicznych cudów. Ujawnia, jak nauka, wynalazczość, często przypadek rozwijały się i uzupełniały, w wyniku czego zmieniły świat na zawsze, ale i ukształtowały współczesnego człowieka. Bohaterem odcinka jest samolot. 22:00 POD MOCNYM ANIOŁEM Dramat, 105 min, Polska, 2013 Reżyseria: Wojciech Smarzowski Scenariusz: Wojciech Smarzowski Zdjęcia: Tomasz Madejski Muzyka: Mikołaj Trzaska Aktorzy: Robert Więckiewicz, Julia Kijowska, Kinga Preis, Andrzej Grabowski, Izabela Kuna, Jacek Braciak, Marian Dziędziel, Arkadiusz Jakubik, Lech Dyblik, Adam Woronowicz, Marcin Dorociński Dramat zrealizowany na podstawie powieści Jerzego Pilcha pod tym samym tytułem. Zdjęcia do filmu kręcono w Krakowie, Brzesku i Nowym Sączu. Studium stopniowego upadku człowieka, pogrążonego w alkoholowym nałogu. Bohater filmu, Jerzy, jest pisarzem, ale także alkoholikiem, który na próżno próbuje się wyrwać ze szponów zgubnego nałogu. Akurat jest na etapie leczenia i ma doskonały powód ku temu, by uwierzyć, że tym razem mu się uda. Bo Jerzy zakochuje się w pięknej i młodej dziewczynie i nareszcie ma dla kogo żyć i trzeźwieć. Stan błogiego spokoju nie trwa jednak długo. Większą pokusą okazuje się bar "Pod Mocnym Aniołem", gdzie bohater zagląda na kielicha i już nie może przestać pić. Potem kupuje jeszcze alkohol w nocnym sklepie i wraca do swego mieszkania, gdzie dalej oddaje się alkoholowemu szaleństwu. Przepity Jerzy trafia na oddział intensywnej terapii i po raz kolejny zostaje skierowany na kilkudniowy odwyk. Wśród delikwentów podejmujących dramatyczną walkę z nałogiem są: reżyser, kierowca TIR - a, inżynier, farmaceutka, robotnik, fryzjerka i cała galeria innych barwnych postaci. Ważną rolę odgrywają tu doktor Granada i cały personel. Jerzy, podobnie jak reszta nieszczęśników ogarniętych nałogiem, przeżywa wzloty i upadki, chwile wielkiej nadziei i zwątpienia. Dla niego światełkiem w tunelu może okazać się odwzajemniona miłość, dodająca sił i determinacji do dalszej walki. Film obsypany nagrodami: 2013 Września Nagroda Jańcio Wodnik za najlepszą role męską dla Roberta Więckiewicza; 2014 - Gdynia Srebrne Lwy; Nagrody za muzykę, montaż; Tokio nagroda dla Roberta Więckiewicza; 2015 Orzeł - nagroda dla Kingi Preis w kategorii najlepsza drugoplanowa rola kobieca. 23:55 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - BYŁ ROK 1813 Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki 1/Był rok 1813. Dziś wyruszamy na wyprawę do wsi Rogoźnica w powiecie świdnickim. Jeśli chodzi o interesującą nas epokę, będzie to schyłek imperium Napoleona Bonapartego, rok 1813. Po niefortunnej wyprawie moskiewskiej gwiazda cesarza zaczęła bezpowrotnie przygasać, a Dolny Śląsk, wiosną tego roku stał się teatrum militarnych przesileń. W maju doszło do wielkiej bitwy pod Rogoźnicą, a my postaramy się dziś poszukać pamiątek po tej bitwie. 2/ Nowe funkcje narzędzi wojny. Następnie przeniesiemy się w okolice Opoczna. I znów wszystko zaczyna się od pasjonata, tropiącego w okolicy ślady przeszłości. Dziś przejdziemy wraz z Wiktorem Pietrzykiem - regionalistą, szlakiem militarnych pamiątek sakralnych, czyli wszystkiego, co zostało wykonane z szeroko rozumianych pozostałości po wojnie. Ze zniszczonego sprzętu wojennego powstały rozmaite kapliczki, krzyże, figurki sakralne i tablice pamięci. 00:30 "SENSACJE XX WIEKU" - NAJWIĘKSZY WRÓG HITLERA (NAJWIĘKSZY WRÓG HITLERA) Dokument fabularyzowany, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Tomasz Lulek, Piotr Głowacki, Przemysław Stippa Czy to możliwe, że jeden z najbardziej zaufanych ludzi Hitlera, Heinrich Himmler, mógłby odważyć się zorganizować zamach na swojego wodza? Czy powszechnie znana historia pierwszego poważnego zamachu dokonanego przez stolarza Georga Elsera w listopadzie 1939 roku mogła wyglądać zupełnie inaczej niż wersja jaką znamy? Georg Elser, sympatyk Niemieckiej Partii Komunistycznej, miał w 1939 roku przeprowadzić zamach na Hitlera. Bomba podłożona przez niego w piwiarni Bürgerbräukeller w Monachium eksplodowała jednak już po wyjściu Hitlera, zabijając osiem osób. Co najdziwniejsze, Elser nie poniósł za to kary. W komfortowych warunkach doczekał końca wojny i został stracony dopiero w kwietniu 1945 roku. Przestaje to jednak dziwić, jeżeli przyjmiemy, że był narzędziem w rękach Heinricha Himmlera, szefa SS, policji i tajnych służb. Wiele na to wskazuje, choć Himmler był zbyt inteligentny, aby pozostawić jakiekolwiek dowody. Na tę wersję wydarzeń wskazują jednak wspomnienia Waltera Schellenberga, szefa hitlerowskich tajnych służb i Heinricha Müllera, szefa gestapo. Taki wniosek potwierdzają też zeznania Sigismunda Payne Besta, brytyjskiego agenta uprowadzonego przez SS w Venlo, osadzonego w obozie w Sachsenhausen, gdzie skontaktował się z Elserem. Tę tezę jeszcze mocniej uwiarygadniają wydarzenia z 1942 roku, gdy w rozmowie z Schellenbergiem Himmler zgodził się obalić Hitlera. W postać Georga Elsera wcieli się Piotr Głowacki. 01:20 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - PIRAMIDY XX WIEKU Magazyn, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony fortyfikacjom Linii Maginota, Linii Zygfryda oraz Wałowi Atlantyckiemu.