TVP3 Sobota, 28.01.2023 Zmiany z dnia 25.01.2023 w stosunku do raportu z dnia 11.01.2023 (dodano pozycję programową) 06:50 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - LEŻAJSK Reportaż, 6 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) W tym odcinku odwiedzimy zespół klasztorno - kościelny w Leżajsku. Został on wzniesiony w drugiej ćwierci XVII w. przez starostę leżajskiego Łukasza Opalińskiego i jego żonę Annę z Pileckich. Motywem fundacji miała być wdzięczność za zwycięstwo odniesione nad rezydującym w Łańcucie starostą Stanisławem Stadnickim, zwanym z powodu dokonywanych rozbojów diabłem łańcuckim. O powstaniu tego miejsca zdecydowały nadzwyczajne wydarzenia. Legenda głosi że w doborze lokalizacji pomogły kępki rumianku, które w cudowny sposób wskazały teren budowy świątyni. Dziś manierystyczno - barokowy zespół kościoła i klasztoru w Leżajsku należy do najwybitniejszych dzieł architektury sakralnej na Podkarpaciu. Do dziś miejscem tym opiekują się bernardyni. O zespole klasztorno - kościelnym w Leżajsku opowiedzą: ojciec Joachim Ciupa, kustosz Sanktuarium oraz Andrzej Efrem Obruśnik z Muzeum Prowincji Ojców Bernardynów. Rozmawiać z nimi będzie Katarzyna Sanocka. (dodano pozycję programową) 03:10 URODZONY POD SZCZĘŚLIWYM MINERAŁEM Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marcin Kopeć Scenariusz: Tomasz Grzywaczewski, Tomasz Błasiak, Beata Pawelczyk - Błasiak, Maciej Pawełczyk Widz podąża za coraz bardziej emocjonalnymi poszukiwaniami śladów wyjątkowo ciekawego życia Ignacego Domeyki, urodzonego w szlacheckim domu na Litwie. Jego rodzina to ród o wielkich majętnościach, znaczących koligacjach (np. z Ancutami oraz rodem Pileckich, z którego pochodzi nasz inny narodowy bohater Witold Pilecki) oraz silnym przywiązaniu do narodowości polskiej, czego dowodzili orężnie przez wieki. Pierwszoplanowa postać jest odkrywana i opisywana przez narratora, podróżnika, a właściwie poszukiwacza niezmiernie fascynujących faktów z życia Domeyki. (dodano pozycję programową) 05:25 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - KAZIMIERZ DOLNY Felieton, 5 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Nazywany Wietrzną Górą, czy Małym Gdańskiem Kazimierz Dolny od lat nie schodzi z listy ulubionych miejsc turystów. Jego klimat tworzą nie tylko zabytki, ale i ludzie. Upodobali go sobie architekci i artyści. To tu w pierwszej połowie XX wieku odbywały się słynne plenery malarskie. Do dziś ten Pomnik Historii pozostaje miejscem inspiracji i natchnienia. Nad Kazimierzem góruje najstarszy zabytek miasta XIII - wieczna Wieża Obronna, popularnie nazywana Basztą. Poniżej znajdują się ruiny zamku, wzniesionego z nakazu Kazimierza Wielkiego, który osadę grodową przekształcił w miasto królewskie. W Kazimierzu Dolnym nawet budynki gospodarcze były eleganckie. Już w XVI wieku spławiano stąd zboże do Gdańska. Ziarna gromadzono w spichlerzach. W czasach świetności miasta było ich tu nawet 60. Przetrwało tylko jedenaście. Wśród nich spichlerz Mikołaja Przybyły. Bogaty kupiec Mikołaj razem z bratem Krzysztofem wybudowali także kamienice, które wciąż możemy oglądać na kazimierskim rynku. Zachwycają między innymi bogato zdobionymi attykami. Kazimierz Dolny ma też swoją Golgotę. Tak nazywana jest góra na której ustawiono trzy krzyże w podzięce za uratowanie miasta od zarazy. Warto tu przyjść właśnie o zachodzie słońca. Ale zwiedzania nie trzeba kończyć o zmroku. Kazimierz Dolny zaskoczy nas nawet w nocy.