TVP Dokument Piątek, 03.02.2023 05:50 DZIKA POLSKA - PEŁNA ENERGII - ENERGIA NA ZIELONEJ NÓŻCE Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2010 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski, Andrzej Szulkowski Prowadzenie: Tomasz Kłosowski Hodują króliki popielniańskie białe i kury zielononóżki kuropatwiane, sadzą drzewa owocowe. EKO Szkoła Życia w Wandzinie to największy w Polsce ośrodek dla ludzi uzależnionych od narkotyków, zakażonych wirusem HIV i chorych na AIDS. Od 15 lat ludzie wyrzuceni poza nawias leczą się, pracują, zdobywają zawód. Uczą się szacunku do siebie i życia na zewnątrz. Podwaliny pod Wandzin położył Marek Kotański. Pierwsi bezdomni zjawili się tam jesienią 1992 roku. W grudniu tegoż roku w zrujnowanym pałacu - bez prądu, wody, ogrzewania, łóżek i jakichkolwiek mebli - zamieszkało 130 osób. Usytuowanie ośrodka było dogodne: w pięknym lesie, 5 km od najbliższej wsi. Można więc było uniknąć protestów miejscowej społeczności obawiającej się, że mają pod bokiem narkomanów. Mieszkańcy Wandzina pracowali ciężko. Sami kopali fundamenty, budowali, robili pustaki i zdobywali niezbędne materiały. Jednocześnie hodowali świnie, krowy, kury, uprawiali ziemię, zakładali tunele foliowe. Dziś Wandzin jest kwitnącym przedsiębiorstwem. W ramach opracowanego przez ONZ programu ochrony bioróżnorodności hoduje się tam zagrożonego wyginięciem królika białego, popielańskiego, a także mrozoodporne odmiany drzew owocowych. Z Programu Małych Dotacji Globalnego Funduszu Środowiska ośrodek dostał środki na wprowadzenie systemu ogrzewania biomasą, m. in. na wymianę kosztownej w eksploatacji instalacji. Dzięki temu koszty ogrzewania zmniejszyły się do symbolicznej złotówki, także dzięki współpracy z nadleśnictwem. Pacjenci zbierają odpady drewna, które dostają za darmo, nadleśnictwo także na tym zyskuje, nie musi płacić za czyszczenie lasu. 06:25 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 24 W ŚWIECIE ŁEMKÓW Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Dlaczego podróżując po polskim Beskidzie Niskim, możemy natrafić na samotne drzwi, które stoją w środku pola? Kto je tam zostawił? Co symbolizują? Radek Kotarski rusza ich śladem i odkrywa barwną kulturę Łemków. Sprawdza, jak wielu zostało ich w Polsce, czym tradycyjnie się zajmowali i co dawniej jedli. Zapraszamy na magiczną podróż do świata tajemniczych górali. 07:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 236 KĘPNO Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kępno to miasto wielu kultur przyciągające smaczkami historycznymi, ze śladami osadnictwa z epoki brązu. Położone jest na styku szlaków komunikacyjnych i szczyci się największym - po Poznaniu - rynkiem Wielkopolski. Dzięki niemu kwitł tu handel. Układ przestrzenny miasta sięga średniowiecza. Wizyta w Kępnie to podróż w czasie, droga po trzech wyznaniach, innych kulturach, które współistniały i uzupełniały się, tworząc jeden, sprawnie funkcjonujący organizm. To niewielkie miasteczko kryje w sobie niesamowity potencjał. 07:30 PODWODNY RAJ BORNEO - MANTA BUAN Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 08:05 PIERWSZY LOT (FIRST FLIGHT - CONQUEST OF THE SKIES / PIONIERE AM HIMMEL DAS RATSEL UM DEN ERSTEN FLUG) Film dokumentalny, 52 min, Belgia/Niemcy, 2016 Reżyseria: Tilman Remme Film dokumentalny o tych, którzy pierwsi odważyli się latać. Bracia Wright byli odpowiedzialni za pierwszy załogowy lot z napędem. To tyle, jeśli chodzi o oficjalną historiografię. Ale australijski historyk lotnictwa, John Brown, po intensywnych badaniach jest pewien, że wszystko było zupełnie inaczej. Już w 1901 roku, dwa lata przed Wrightami, niemiecko - amerykański pionier awiacji Gustav Weisskopf po raz pierwszy wystartował z silnikiem. Whitehead nie posiadał mechanicznej wiedzy, by zbudować odpowiedni silnik. Miał urojenia. Czy Gustave Whitehead był fantastą, czy geniuszem zdyskredytowanym przez rywali? Czy bracia Wright omamili świat? Czy dokonano manipulacji uzgodnionej ze znakomitą, amerykańską instytucją naukową? Bracia Wright czy Gustave Whitehead? Kto naprawdę zapoczątkował erę lotnictwa? Lot. Jedno z największych dokonań ludzkości. Ekscytujące poszukiwania prawdy, dramat dokumentalny, który wskaże, że nawet w badaniach historycznych nie wszystko jest tak jasne, jak się wydaje. 09:10 DZIKA SŁOWENIA (WILD SLOVENIA) Film dokumentalny, 53 min, Słowenia, 2020 Reżyseria: Matej Vranic Film dokumentalny o dzikiej przyrodzie Słowenii. Matej Vranic udaje się w podróż do serca jednego z najbardziej autentycznych i naturalnych ekosystemów w Europie Środkowej. Poznamy ogromną różnorodność królestwa zwierząt we wszystkich środowiskach. Koncentrując się na ssakach i ptakach, spotkamy niektóre szczególnie interesujące gatunki - od endemicznego proteusa po niedźwiedzie brunatne. Od najwyższych szczytów górskich - przez kotlinę Panońską - do głębokich jaskiń krasowych i dalekich lasów. Wszędzie pulsuje życie, choć czasem nie zdajemy sobie z tego sprawy. Stworzenia łączą się tu w hałaśliwe grupy, rosną delikatne rośliny, żyją zwierzęta unikające ludzi oraz nocni mieszkańcy miasta, których się spodziewamy lub nie. To kraina rozległych lasów i bogatych zasobów wodnych. Jest jednym z najbardziej różnorodnych przyrodniczo krajów europejskich. Niewielki zielony kraj w sercu Europy, gdzie geograficzna różnorodność skutkuje bujnością fauny i flory. Podróż przez Słowenię zaczyna się wśród pokrytych czapą śniegu szczytach Alp Julijskich. Słoweńska flora i fauna jest nadal wyjątkowo bogata i różnorodna. Niektóre zwierzęta żyją w oddalonych miejscach, ale wiele jest blisko domu. Mając więc oczy szeroko otwarte - możemy je zobaczyć tuż za progiem. 10:10 PRZEWODNIK PUTIFARA - ODC. 7 LIZBONA, KRÓLOWA RZEKI TAG (PUTIPHAR'S TRAVEL GUIDE A 19TH CENTURY GLOBE - TROTTER 7. LISBON, QUEEN OF THE TAGUS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2019 Reżyseria: Sebastien Lafebvre, Stanislas Valroff Scenariusz: Helene Chevereau Petrus Putifar jest fikcyjnym podróżnikiem i autorem przewodników turystycznych. Odkrywa zabytki do odwiedzenia, muzea, ogrody, miejsca do zwiedzenia, spaceruje po miastach i dzieli się swoimi spostrzeżeniami. W siódmym odcinku wybierzemy się do Lizbony w Portugalii, gdzie kończy swój bieg największa na Półwyspie Iberyjskim rzeka Tag. Lizbona rozrastała się wzdłuż ogromnej zatoki. Jak okiem sięgnąć, przy nabrzeżach cumują statki oceaniczne i niezliczone łodzie pływające po Tagu. Majestatyczna rzeka ma swoje źródła w Hiszpanii i wpada do Atlantyku w Lizbonie. Prawie zapomnieliśmy, że Portugalia odgrywała jedną z głównych ról na światowej scenie. Zrodziła takich bohaterów jak Magellan czy Vasco da Gama. Ci dzielni żeglarze odkryli i zdobyli wiele nowych ziem. Nad Tagiem rozpościera się Praca do Comercio - plac handlowy, gdzie kiedyś wznosił się królewski pałac. Plac został całkowicie przebudowany po straszliwym trzęsieniu ziemi, które w 1755 roku na zawsze naznaczyło miasto. W owym czasie imperium przeżywało ciężkie chwile. 11:10 ZBLIŻENIA. MAGAZYN FILMOWY Magazyn, 14 min, Polska, 1980 Zdjęcia: Adam Kaczanowski Magazyn Iwonny Łękawy, poświęcony tematyce filmowej. W tym odcinku wizyta na planie filmu Wojciecha Fiwka pod tytułem "Serce", rozmowa z reżyserem i odtwórcą głównej roli, Adamem Proboszem. Następnie wizyta w Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi. Zobaczymy, jak powstają produkcje o tematyce przyrodniczej, z użyciem zdjęć poklatkowych (do serialu o reżyserze Karolu Marczaku oraz do filmu "Hodowla pieczarek") i mikroskopowych (do filmu "Rozwój zarodka troci"). Spotkamy się również z kaskaderami na treningu. 11:35 WIELKIE RODZINY - ODC. 10 Serial dokumentalny, 43 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Szczepaniak Zdjęcia: Maciej Cuske, Filip Zubowski, Adam Lipiński, Paweł Banasiak, Marek Kozakiewicz, Filip Drożdż Lewoccy na zakupach opowiadają o trudnej sztuce gospodarowania budżetem przy tak licznej gromadce dzieci. Po południu odwiedzają babcię, mamę Andrzeja. Tu podjęty zostanie temat życia niezwykle umuzykalnionego chłopaka z głuchoniemymi rodzicami. W finale koncert Andrzeja i jego zespołu, pierwszy od kilku miesięcy. Da Cruzowie znowu na siłowni, to już ostatnie treningi przed walką. Janu wreszcie wygrywa. Potem najada się do syta hamburgerem i frytkami. W tym roku małżeństwo Da Cruzów obchodzi 10. rocznicę ślubu. I Niezależnie od siebie, napomykają o planowanym szóstym dziecku. Kacprzykowie są przejęci zbliżającymi się narodzinami w gęsiej rodzinie. To będzie także chwila dla Michała i jego opowieści o pasji fotografowania. O jego autorskim projekcie fotograficznym Rodzina. Twarowscy wyjeżdżają na weekend sami, ale tylko zdążyli wsiąść do samochodu, zaczęły się telefony od dzieci, które nie są przyzwyczajone do nieobecności rodziców. W końcu jednak docierają do pięknego dworku, gdzie czeka ich romantyczna kolacja z muzyką na żywo. To wtedy padają ważne słowa Andrzeja: żebyśmy byli dobrymi rodzicami, to najpierw musimy być dobrym małżeństwem. Te słowa pięknie klamrą zamykają całą serię. 12:25 EFEKT MOTYLKA Film dokumentalny, 90 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Jarosław Szmidt Muzyka: Jan A. P. Kaczmarek Historia o niezwykłej sile miłości i nadziei. To opowieść o solidarności tysięcy ludzi, których połączyła potrzeba ratowania życia dziewczynki chorej na rzadką, nieuleczalną chorobę genetyczną - E. B. Film jest wielowątkową relacją heroicznej walki 7 - letniej Zuzi Machety i jej rodziny z chorobą powodującą otwarte rany na całym ciele i z wszechobecnym bólem. Wielu nazywa Zuzię małym motylem, bo jej skóra jest wrażliwa jak skrzydła motyla. Po 7 latach walki z diaboliczną chorobą pojawiła się nadzieja. Rodzice Zuzi dowiadują się o nowatorskiej, eksperymentalnej terapii prof. Jakuba Tolara w USA, mogącej uratować życie ich dziecka i wyrwać z koszmaru cierpienia. Aby ocalić tego małego motylka, lekarze muszą przeszczepić jej szpik kostny i komórki macierzyste, które powinny zatrzymać powstawanie ran. Zuzi można pomóc, ale potrzebne jest aż 1, 5 mln. dolarów. Mimo to rodzice dziewczynki, którzy poświęcili cały swój majątek na dotychczasowe leczenie i codzienną walkę z bólem, nie tracą nadziei. Poprzez fundację "Siepomaga" organizują publiczną zbiórkę pieniędzy. Niezwykle szczere i ujmujące wołanie o pomoc uśmiechniętej mimo bólu dziewczynki połączyło serca. Ludzie uwierzyli, że nawet ich niewielka pomoc ma znaczenie i razem można dokonać czegoś wielkiego i pozornie niemożliwego. Jej historia poruszyła do głębi także autora tego filmu, który po pierwsze ruszył z pomocą, a następnie chwycił za kamerę w poczuciu wartościowego tematu, który może budować mosty nadziei. W ten sposób poznaje Zuzię i jej rodzinę. Towarzyszy im z kamerą. Wiadomości o chorej Zuzi dzięki portalom społecznościowym oraz telewizji obiegają Polskę i świat. Spontaniczny odzew tysięcy ludzi wykracza poza granice. Wsparcie przychodzi nie tylko z Polski, ale także m.in. z Japonii, USA. Społeczna akcja pomocy i zbiórka pieniędzy rozpędza się, przechodząc wszelkie oczekiwania. Jest jak kula śnieżna zabierająca po drodze coraz więcej i więcej ludzi chcących pomóc cierpiącemu dziecku. Nieosiągalną dla rodziców Zuzi kwotę ponad 6 mln złotych, udaje się zebrać zaledwie w 55 dni dzięki zaangażowaniu ponad 100 tysięcy ludzi. Autor filmu wylatuje transportem medycznym do USA wraz z rodziną Zuzi, trzymając w ręku namalowany przez nią bilet. Leczenie dziewczynki może dojść do skutku, ale droga do jej zdrowia jest bardziej złożona. Terapia w USA może przynieść ok. 90% poprawy jej stanu zdrowia, ale ryzyko jest też olbrzymie. Aby doczekać jej 10. urodzin, rodzice Zuzi muszą położyć na szali jej życie. Przeszczep szpiku musi być poprzedzony podaniem chemioterapii. Na pierwszym spotkaniu prof. Tolar nie ukrywa, że będzie to piekielna próba niegwarantująca pełnego sukcesu. Pierwszy zabieg poszerzający zarastający przełyk udaje się i Zuzia zjada swoją pierwszą parówkę w życiu. Minneapolis staje się ich drugim domem, siostra Alicja, która będzie dawcą szpiku, idzie do amerykańskiej szkoły, poznajemy klinikę, ich nowy dom. Po długim oczekiwaniu jest zielone światło dla terapii, długiej, pełnej cierpienia i nadal niepewności. Zuzia składa własnoręczny podpis dający zgodę na przeszczep szpiku od Alicji. Przeszczep Zuzi się udaje, ale autor filmu musi już wracać do kraju. Prowadzona elektroniczna łączność nagle ustaje, zalega cisza, wreszcie przychodzi wiadomość mrożąca krew w żyłach - dziewczynka umiera. Los ponownie wystawia wszystkich na wielką próbę. Ale niemożliwe znowu staje się możliwe, płuca zaczynają pracować i wraca oddech. Widzimy prof. Tolara idącego korytarzem kliniki: uśmiech proszę, organizm Zuzi ma w sobie 100% komórek dawcy. Dziewczynka zaczyna coraz śmielej poruszać się, mimo podłączonych pomp i kroplówek, jeździ po szpitalnym korytarzu specjalnym wózkiem. 14:00 PRZEDSZKOLE W NATURZE (NATURE'S NURSERIES) Film dokumentalny, 48 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Jan Haft Film dokumentalny o najmłodszych stworzeniach i ich sposobach na przetrwanie. W wiecznie trwającym kręgu życia najważniejszym zadaniem wszystkich zwierząt jest zapewnienie przetrwania gatunku. Ale ponieważ praca nie kończy się przy porodzie, rodzice muszą być pomysłowi, aby zapewnić dobrobyt następnemu pokoleniu. Zagrożenia dla młodych są wielorakie, podobnie jak strategie obrony i przetrwania. Podczas gdy niektóre ryby ewoluowały, aby wyprodukować ogromną liczbę jaj i zwiększyć wskaźnik przeżywalności, inne zwierzęta, takie jak orzeł przedni, poświęcają całą uwagę swojemu jedynemu dziecku. Ten film dokumentalny oferuje zarówno poruszający, jak i zapierający dech w piersiach wgląd w "żłobki" dla zwierząt oraz sposób, w jaki rodzice troszczą się o swoje potomstwo. 15:00 TWARDZIELE NA PUSTKOWIU (BADLANDS HARD ROCK, TOUGH LIVES) Film dokumentalny, 49 min, Austria, 2017 Reżyseria: Mike Birkhead Film dokumentalny, który przeniesie nas w serce Ameryki Północnej na tereny preriowe. W tym przyrodniczym westernie poznamy bezkresny ekosystem z pieskiem preriowym na czele. To także okazja, by przyjrzeć się bliżej tak charakterystycznemu dla tego rejonu świata bizonowi. Wyżyna w Dakocie Północnej. Każdy pas koloru na skałach opowiada o innej epoce. Siedemdziesiąt pięć milionów lat historii uformowało kolejne warstwy skalne. Siły natury nie szanują przeszłości. Wiatr i woda niszczą góry, tworząc przedziwne formy. Świat smagany wichrem i ulewą. Na pierwszy rzut oka wydaje się surową pustynią wrogą życiu. Pomiędzy poszarpanymi szczytami siły natury stworzyły rozległe doliny, które gościnnie przyjmują rośliny i zwierzęta. Mieszkańcy na swój sposób wpływają na otoczenie. Krajobraz zmienia się powoli, oni muszą działać szybko. Wiosną i latem należy mądrze gospodarować, ponieważ te pory roku szybko się kończą. Późna zima na wyżynach Dakoty Północnej. Temperatura oscyluje wokół zera. Czyżby nadchodziła wiosna? Poznamy sekrety życia twardzieli - mieszkańców tej krainy. 16:00 W BLASKU GWIAZD (IN THE STARLIGHT) Film dokumentalny, 49 min, Francja, 2019 Reżyseria: Mathieu Le Lay Zanim Paul Zizka został fotografem, uwielbiał otwartą przestrzeń. Jego pierwszy kontakt z górami Kanady zrodził zamiłowanie do fotografii. Zachwycony ich potęgą, raptem zaczął dostrzegać piękno swojego otoczenia na nowo. Postanowił od tamtej pory wyrażać swoją więź z dzikimi krajobrazami najodleglejszych miejsc na Ziemi za pomocą fotografii. Jego zdjęcia są natychmiast rozpoznawalne. Obiegły cały świat i zostały opublikowane w czołowych magazynach fotograficznych. Praca Paula często wiąże się z wyprawami na odludzie. Żyje przygodami i wciąż stawia sobie nowe wyzwania, aby dotrzeć jak najbliżej swoich celów. Noc ujawnia głębszy aspekt fotografii Paula. W ramach serii nocnych zdjęć uchwycił ulotny czar rozgwieżdżonych niebios podziwianych z czterech krańców świata. Przyroda wciąż oferuje Paulowi nowe wyzwania. Jego zamiłowanie do fotografii i chęć doskonalenia warsztatu stale zapisują kolejne karty w jego historii. Film został nakręcony w 4K. To podróż do świata pełnego gwiazd. Nieustające pragnienie zachwytu skłania Paula do podróżowania po świecie w pogoni za gwiazdami i zorzą. Każda wyprawa przynosi nowe odkrycia i chwile spędzone w zawieszeniu, pomiędzy niebem i ziemią. 17:00 PRZEWODNIK PUTIFARA - ODC. 9 BARCELONA, KLEJNOT KATALONII (PUTIPHAR'S TRAVEL GUIDE A 19TH CENTURY GLOBE - TROTTER 9. BARCELONA, THE JEWEL OF CATALONIA) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Sebastien Lafebvre, Stanislas Valroff Scenariusz: Helene Chevereau Petrus Putifar jest fikcyjnym podróżnikiem i autorem przewodników turystycznych. Odkrywa zabytki do odwiedzenia, muzea, ogrody, i różne ciekawe miejsca do zwiedzenia, spaceruje po miastach i dzieli się swoimi spostrzeżeniami. Dziewiąty odcinek to wizyta w Barcelonie, mieście uważanym za klejnot Katalonii. Z oddali Barcelona przypomina Neapol. Nad miastem góruje wysokie wzgórze zwane Montjuic - Wzgórze Jowisza. Na szczycie wznosi się forteca. Miasto wydaje się plątaniną domów, kościołów i dzwonnic. Barcelona rywalizuje z Madrytem, ale jest tylko stolicą Katalonii. Miasto skupia całe bogactwo zamożnej prowincji. W połowie XIX wieku jego powierzchnia wynosiła zaledwie 400 hektarów, podczas gdy Londyn miał ich 31 tysięcy. 18:05 BOTTICELLI, MALARZ PIĘKNA (BOTTICELLI) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2015 Reżyseria: Grit Lederer Film dokumentalny o historii życia i dziełach sztuki Botticellego, który pozostawił po sobie potężny artystyczny wpływ, który będzie trwał wiecznie. Renesansowy artysta Sandro Botticelli (1445 - 1510) jest ikoną i prawdziwym źródłem inspiracji dla wielu. Wpływ jego twórczości widać w pracach artystów z całego świata. Od swoich prac nad postacią kobiecą, słynną Wenus i Primavera, trafił do malowanej i obrazowej pamięci ludzkości. Berlińska autorka filmów i historyk sztuki Grit Lederer zabiera nas w tę podróż, śledząc złożoną historię Botticellego. Lederer często odwiedza imponującą kolekcję dzieł Botticellego w Gemäldegalerie i analizuje, jak jego kultowe dzieła wciąż wpływają na sztukę i reklamę. Eksperci wyjaśniają wyjątkowe cechy jego stylu artystycznego i znajdują odpowiedzi, dlaczego po śmierci początkowo o nim zapomniano. Dzieła Botticellego są odpowiedzialne za inspirację dla wielu współczesnych artystów, takich jak francuski Orlan i Amerykanin Michael Joaquin Gray, którzy pokazują, jak silnie motywuje ich twórczość Botticellego. W rezultacie powstał film, który śledzi geniusz Botticellego z Florencji, Paryża, Nowego Jorku i aż po Berlin. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - KONGO, SERCE AFRYKI (FLAVORS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Kongo. 20:10 WCIELENIA ZŁA - ODC. 5/10 HITLER. IKONA TERRORU. (EVOLUTION OF EVIL) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2015 Wykonawcy: Maciej Gudowski Galeria najbardziej znanych despotów w najnowszej historii. Od Hitlera do Saddama Husajna, od Stalina do Kim Dzong Ila, od Mao do pułkownika Kaddafiego. Bezlitośni psychopaci, chciwi, okrutni, a czasem po prostu szaleni, przejęli kontrolę nad swoim krajem i terroryzują swoich poddanych, ale zawsze pozostaje pytanie: zzy urodzili się źli, czy też coś się stało, że tak się zachowują? Synonimem zła jest Hitler. I to jemu przyjrzymy się w kolejnym odcinku cyklu. 21:15 SKANDYNAWSKA GWIAZDA CZ. 4 PODPALACZ (SCANDINAVIAN STAR EP. 4 THE ARSONIST) Serial dokumentalny, 58 min, Dania, 2020 Reżyseria: Mikala Krogh Serial dokumentalny opowiadający o statku wycieczkowym Scandinavian Star, płynącym między Oslo a Frederikshavn, na pokładzie którego w nocy 7 kwietnia 1990 roku wybucha pożar i 159 osób ginie. W części czwartej: norweska policja otrzymuje informację, że wśród zmarłych znajdował się były skazany za podpalenie. Podejrzanym jest duński kierowca ciężarówki i mimo braku dowodów norweska policja postanawia nazwać go sprawcą. Niektórzy z ocalałych nie rozumieją tego i decydują się na samodzielne zbadanie sprawy. 22:25 POLSCY. SERYJNI - ODC. 4 JOACHIM KNYCHAŁA Film dokumentalny, 40 min, Polska, 2022 Reżyseria: Piotr Litka Scenariusz: Przemysław Semczuk, Piotr Litka Zdjęcia: Maciej Mroziewski, Jeremi Grzywa, Andrzej Misaczek Jak sam twierdził po zatrzymaniu: chciał naśladować Wampira z Zagłębia. Z tego też powodu chodził na jego proces. Dokonał także napadu na jednego ze świadków w procesie Marchwickiego. Był jednak od niego bardziej sprytny, a jego zbrodnie miały charakter typowo seksualny. Knychała pracował jako cieśla i górnik w Kopalni Węgla Kamiennego Andaluzja w Piekarach Śląskich. Stąd też dzięki różnym zabiegom i kombinacjom udawało mu się zdobywać alibi na czas popełnianych przez siebie zbrodni. We wrześniu 1979 roku po raz pierwszy zatrzymano Knychałę. Miał jednak alibi, którego nie dało się podważyć i został wkrótce wypuszczony. Pierwsza ofiara Knychały zmarła we wrześniu 1975 roku. Ostatnia w maju 1982 roku. Knychała wpadł po zabójstwie własnej szwagierki 17 - letniej Bogusławy L. Sąd skazał Knychałę na karę śmierci. 23:20 SPRAWCA NIEZNANY - ODC. 2 TAJEMNICE RODZINNE (UNKNOWN MALE NO. 1 EP. 2/4) Serial dokumentalny, 47 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Hugo Berkeley Serial dokumentalny opowiada o najgłośniejszym i najbardziej niewiarygodnym śledztwie w sprawie morderstwa. W 2010 r. , w północnych Włoszech brutalnie zamordowano, w pobliżu jej domu, 13 - letnią Yary Gambiarasio. Serial ujawnia szczegóły jednego z najbardziej skomplikowanych śledztw kryminalistycznych, jakie kiedykolwiek przeprowadzono. Historia jest opowiedziana w intymnych zeznaniach wytrwałej i zaangażowanej emocjonalnie, głównej prokurator Letizii Ruggeri. Serial śledzi również obronę aresztowanego w 2014 r. Massimo Bossettiego - oskarżonego o to morderstwo. Dzięki wrażliwemu i filmowemu podejściu do tematu serial jest zarówno porywającą relacją z niezwykłego śledztwa kryminalnego, jak i czułym portretem życia, śmierci i sprawiedliwości we współczesnych Włoszech. W tym odcinku: kiedy na majtkach znaleziono DNA, nikt nie wątpił, że trzeba działać dalej i nikt nie wiedział, co przyniesie przyszłość. Odnalezienie zwłok na polu w Chignolo miało duże znaczenie dla śledztwa. Musieliśmy dowiedzieć się, dlaczego porzucono ciało w tej okolicy. Yara zaginęła w Brembate di Sopra. Brembate di Sopra dzieli od Chignolo dziesięć kilometrów krętą drogą. Biolodzy z laboratorium twierdzili, że DNA należy do osobnika urodzonego w okolicy, reprezentującego cechy genetyczne występujące na tym terenie. Pobieranie próbek trwało długo, całe lato i jesień... 00:20 ZBLIŻENIA. MAGAZYN FILMOWY Magazyn filmowy, 29 min, Polska, 1984 Scenariusz: Iwonna Łękawa Zdjęcia: Adam Kaczanowski Magazyn filmowy pod redakcją Iwonny Łękawy z roku 1983. W wydaniu: 1. relacja z planu zdjęciowego filmu pod roboczym tytułem "Musisz żyć" (film ostatecznie otrzymał tytuł "Wedle wyroków twoich") w reżyserii Jerzego Hoffmana, ze zdjęciami Jerzego Gościka, rozmowa ze Zdzisławem Ćwikłą, dyrektorem Centralnej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowej w Warszawie i jednocześnie konsultantem sceny wysadzania pociągu w powietrze, przygotowania do sceny wykolejenia pociągu oraz efekty tej pracy, 2. Wytwórnia Filmów Fabularnych w Łodzi - Wydział Techniki Zdjęciowej, rozmowa z kierownikiem Wydziału - inż. Marianem Jaszczukiem, który prezentuje widzom kamery filmowe, nasadki na obiektywy i filtry, 3. Sonda wśród widzów po projekcji filmu "Ucieczka z Nowego Jorku" w reżyserii Johna Carpentiera z udziałem Kurta Russella, 4. Rozmowa z Piotrem Fronczewskim o aktorstwie i pracy przy filmach "Wolne miasto" w reżyserii Stanisława Różewicza i "Akademia Pana Kleksa" w reżyserii Krzysztofa Gradowskiego. 00:55 NOTACJE - ANTONI ŁAPIŃSKI. TO BYŁ PODWÓJNY CUD Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2017 Kapral podchorąży Antoni Łapiński urodzony 10.10.1923 roku w Łapach. W 1940 roku deportowany przez Sowietów wraz z rodziną na Syberię, gdzie pracuje przy budowie kolei transsyberyjskiej. W 1942 roku w Palestynie wstępuje do II Korpusu generała Andersa. W 1944 roku uczestniczy w bitwie pod Monte Cassino. Bierze udział w kampanii włoskiej jako bombardier i radiotelegrafista, zdobywa Loretto, Ankonę, a jako zwiadowca I Karpackiego Pułku Artylerii Lekkiej zdobywa Bolonię i uczestniczy w walkach nad rzeką Senio. Między innymi odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Monte Cassino. Po powrocie do ojczyzny pracuje jako księgowy i elektronik. 01:10 DOKTOR Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Beata Hyży - Czołpińska Zdjęcia: Jakub Klimaszewski Prowadzenie: Jarosław Perszko Historię można pisać wielkimi literami, ale najbardziej fascynujące jest odkrywanie jej w losach zdawałoby się zwykłych, a przecież niezwykłych postaci, żyjących tuż obok. Jedną z nich jest Tadeusz Rakowiecki (1878 - 1965) - doktor medycyny, a jednocześnie światowej sławy astronom, krytyk literacki, lekarz wojskowy na frontach wojny rosyjsko - japońskiej, I wojny światowej i wojny z bolszewikami w 1920 r. , patriota i społecznik. Oferowano mu objęcie katedry astronomii we Lwowie na Uniwersytecie Jana Kazimierza, on jednak wybrał Hajnówkę, na skraju Puszczy Białowieskiej, liczącą 700 mieszkańców, bo twierdził, że tutaj jest bardziej potrzebny. Jego żona Pelagia towarzyszyła powstającym Legionom i była komendantką Oddziału Lubelskiego Polskiej Organizacji Wojskowej. Józef Piłsudski powierzył jej odręcznie napisany rozkaz utworzenia POW na terenie zaboru rosyjskiego, który przewiozła konno przez front do Warszawy. Przez całe życie wspierała męża w jego decyzjach. Razem działali społecznie, dla dobra tych najbardziej potrzebujących. Ich wspólną dewizą życiową było: uczciwość na pierwszym miejscu. "Moim filmem chciałabym przywrócić pamięci te, dziś nieco zapomniane osoby, bo mogą być wzorem nie tylko dla nas, ale także dla przyszłych pokoleń i zasługują na najwyższy szacunek". 02:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - NA ŚCIEŻKACH PAMIĘCI Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski W tym odcinku pt. "Na ścieżkach pamięci" głównym bohaterem opowieści jest generał broni Stanisław Szeptycki, jedna z najciekawszych postaci wojska II Rzeczpospolitej. Karierę zaczynał w c.k. armii austrowęgierskiej, ale w momencie narodzin Legionów natychmiast poprosił o przeniesienie do nich. 4 listopada 1918 roku Rada Regencyjna mianowała go generałem dywizji i inspektorem generalnym broni oraz powierzyła mu tymczasowo dowództwo nad wszystkimi oddziałami Wojska Polskiego na obszarze byłej okupacji austro - węgierskiej, a także tej części Galicji, która znajdowała się pod polską władzą. 16 listopada 1918 roku Józef Piłsudski mianował go szefem Sztabu Generalnego. Dalej w karierze zaliczył stanowisko ministra Spraw Wojskowych, a co ciekawe po II wojnie światowej, już w wieku niemal 80 lat, ciągle działał społecznie w PCK. Był świetnym żołnierzem i wielkim patriotą. W Korczynie planujemy poszukiwania na terenie pałacowych ogrodów, a znalezione przedmioty będą zalążkiem ekspozycji muzealnej w gnieździe rodowym wielkiego generała. 02:50 GDY KRÓLOWAŁY GWIAZDY Film dokumentalny, 71 min, Polska, 1975 Przekład: Anna Pryszczepko Kosińska Scenariusz i reżyseria: Stanisław Grabowski Zdjęcia: Janusz Czecz Opowieść o wielkich gwiazdach polskiego kina międzywojennego. O swoich artystycznych dokonaniach i atmosferze, panującej w przedwojennym światku filmowym mówią jego luminarze: Jadwiga Andrzejewska, Helena Grossówna, Jadwiga Smosarska, Tadeusz Białoszczyński, Ludwik Sempoliński, Elżbieta Barszczewska. Swoje kariery wspominają także inżynier Józef Bartczak i profesor Stanisław Wohl, przytaczając przy okazji anegdoty, związane z ich współpracą z różnymi aktorkami i aktorami. Ilustracją części "mówionej" dokumentu Grabowskiego są liczne fragmenty i migawki z przedwojennych filmów, takich jak m.in. "Strachy" z Eugeniuszem Bodo, "Dziewczęta w mundurkach" i "Pani Dulska" z Jadwigą Andrzejewską, "Mały rycerz" i "Zapomniane melodie" z Heleną Grossówną, "Barbara Radziwiłłówna" z Jadwigą Smosarską, "Kościuszko pod Racławicami" z Tadeuszem Białoszczyńskim, "Trędowata" z Elżbietą Barszczewską, "Znachor" z Kazimierzem Junoszą Stępowskim. 04:10 FILM JEST BAJKĄ Film dokumentalny, 36 min, Polska, 2005 Scenariusz i reżyseria: Stanisław Janicki Zdjęcia: Krzysztof Tusiewicz Bohaterem filmu jest Ludwik Starski - scenarzysta przed - i powojennych filmów, takich jak: "Pieśniarz Warszawy", "Jadzia", "Piętro wyżej", "Zapomniana melodia", "Zakazane piosenki", "Skarb", "Przygoda na Mariensztacie", "Halo, Szpicbródka", oraz autor tekstów do piosenek, które stały się wielkimi przebojami, np.: "Umówiłem się z nią na dziewiątą", "Seksapil to nasza broń kobieca", "Warszawa, ja i ty". Ludwik Starski urodził się w Łodzi w 1903 roku, zmarł w Warszawie w 1984 roku. Był jedną z najbarwniejszych postaci polskiego kina. W filmie opowiadają o nim: syn - Allan Starski, Krzysztof Teodor Toeplitz, Edward Zajicek. Ich wspomnienia wzbogacone są licznymi fragmentami scen i piosenek z filmów Ludwika Starskiego, zrealizowanych w latach 1934 - 1977.