TVP Dokument Czwartek, 09.02.2023 06:00 DZIKA POLSKA - LASY PEŁNE ŻYCIA - CZYSTOŚĆ PRZEDE WSZYSTKIM Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Sprawy ekologii w lasach i walka o zachowanie w nich czystego środowiska. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 30 BURZLIWE DZIEJE KRESÓW Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Kto sprawił, że zamiast polskiego kościoła wybudowano siermiężny dom handlowy? Dlaczego z zabytku zrobiono magazyn soli rozbijanej dynamitem? Skąd pomysł, aby obiekt sakralny zamienić w kino? Radosław Kotarski odkrywa burzliwą historię kresowych miast. Przy okazji odnajduje miejsca najbliższe sercom polskich królów i magnatów oraz odwiedza najlepszą szkołę w historii Rzeczpospolitej. Przedstawia także, w jaki sposób na wschodnich krańcach Polski współistniały różne narody i kultury. 07:00 NOTACJE - KRZYSZTOF WYSZKOWSKI. OKRĄGŁY STÓŁ Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2016 Krzysztof Wyszkowski (ur. 10 listopada 1947 r. w Mrągowie) publicysta, działacz opozycji w PRL, doradca premierów Jana Krzysztofa Bieleckiego oraz Jana Olszewskiego. W połowie lat 70. zamieszkał w Trójmieście. Współpracował z Komitetem Samoobrony Społecznej KOR. W 1978 r był współzałożycielem Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, opracował deklarację WZZ. W 1980 r. uczestniczył w strajku sierpniowym w Stoczni Gdańskiej. Był niezależnym obserwatorem obrad Okrągłego Stołu. W 1990, pomimo sporów z Lechem Wałęsą, poparł jego kandydaturę w wyborach prezydenckich. 07:15 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 242 WOLIŃSKI PARK NARODOWY Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. Woliński Park Narodowy został utworzony w 1960 roku. Obejmuje środkową część wyspy Wolin, jeziora i 15 - kilometrowy pas klifowego wybrzeża Bałtyku. Charakterystyczna dla tego parku jest buczyna pomorska, można spotkać w nim największego gniazdującego w Polsce drapieżnika: bielika. Na terenach, na których dziś malowniczo położone miejscowości wkomponowane są w soczystą zieleń lokalnych lasów, przez setki lat toczyły się walki. Osadnictwo wczesnośredniowieczne trwało od schyłku VIII wieku. Schronienia tutaj szukali wikińscy banici oraz przyszli królowie. Obecnie Woliński Park Narodowy jest miejscem idealnym dla osób, które lubią czuć wiatr we włosach oraz przebywać z dala od zgiełku wielkich miast, za to naprawdę blisko natury. 07:45 PODWODNY RAJ BORNEO - KINABATANGAN I PODWODNY WIATR MABUL Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 08:10 BEZGRANICZNA POMOC Cykl reportaży, 9 min, Polska, 2022 Reżyseria: Monika Meleń Cykl reportaży dotyczących ukraińskich uchodźców, którzy uciekają do Polski w związku z rosyjską agresją na Ukrainę. 08:25 TOKSYCZNE TRENDY - ODC. 3 ŻYWNOŚĆ JUTRA (TOXIC TRENDS / UNSERE ZUKUNFT) Serial dokumentalny, 50 min, Szwajcaria, 2017 Reżyseria: Katharina Deuber, Karin Moser, Silvia Fleck W odcinku trzecim zastanowimy się, jak wyżywić wszystkich żyjących na ziemi. W 2050 roku na ziemi będzie prawdopodobnie około 10 miliardów ludzi. Ale miliard ludzi już cierpi z głodu. Czy możemy nakarmić nawet 10 miliardów, czy grozi nam wojna żywnościowa? Nadmierna eksploatacja rolnictwa, którą praktykujemy od dziesięcioleci, wyczerpała glebę. Nasze spożycie mięsa wzrosło czterokrotnie w ciągu ostatnich 50 lat. A szczególnie hodowla zwierząt stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego, ponieważ aby uzyskać kilogram mięsa, zwierzę potrzebuje x - krotności ilości paszy, której z kolei brakuje w ludzkim łańcuchu pokarmowym. Z drugiej strony około jedna trzecia naszego jedzenia ląduje w śmietniku. W Niemczech wyrzuca się około dziesięciu milionów ton białka rocznie. W oceanach jest coraz mniej ryb. Gleby tracą żyzność, klimat się zmienia, zaczyna brakować wody. Jak możemy zapobiegać niedoborom żywności w przyszłości? Francuski chemik Herv This jest uważany za wynalazcę kuchni molekularnej. W ostatnich latach, na podstawie swoich doświadczeń, opracował nową teorię. Dziś nie zajmuje się już luksusem w dziedzinie żywności, ale tym, jak będziemy żywić ludzkość w przyszłości. 09:25 WIELKI PACYFIK - OCEAN NAMIĘTNOŚCI (3/5) (BIG PACIFIC. PASSIONATE. (3/5)) Serial dokumentalny, 50 min, Nowa Zelandia, 2015 Reżyseria: Houghton Sue Scenariusz: Meade Craig Seria dokumentalna o Pacyfiku - Oceanie Spokojnym, który zajmuje jedną trzecią powierzchni Ziemi. Zawiera połowę wody naszego świata i ukrywa najgłębsze miejsce na naszej planecie. To jest to, co ogromne i kultowe, rzadkie i olśniewające stworzenia nazywają domem - i gdzie czają się jeszcze nieodkryte stworzenia. Przełamiemy granice między lądem a morzem, przemieszczając się po oceanie, przedstawiając szeroki wachlarz miejsc, gatunków, zjawisk naturalnych i zachowań. Każdy odcinek skupia się na ikonicznej charakterystyce: namiętności, żarłoczności, przemocy i tajemnicy. Nakręcony w Ultra High Definition, serial pokaże ocean i jego mieszkańców w sposób nigdy wcześniej niewidziany w telewizji - odkrywając potworność co do minuty; obcy intymności. Przetrwanie to cel wszystkich mieszkańców Pacyfiku. Różne gatunki osiągają go w różny sposób. Rozmnażają się w monogamicznych związkach bądź decyzją królowej. Mogą nawet zmieniać role płci. Część działa w świetle księżyca, a inne wolą promienie słońca. Niektóre poddają się zgubnemu zauroczeniu. Wszystko po to, by się rozmnażać. Na powierzchni 166 milionów kilometrów kwadratowych - jednej trzeciej powierzchni naszej planety - rozciąga się największy ocean świata, morze pełne namiętności. Wody u wybrzeży wyspy Guadalupe w Meksyku skrywają tajemnicę. Grupa badaczy przybywa, by ją wyjaśnić. Dotąd nikt nie widział kopulacji rekinów białych. Z najnowszych danych wynika, że dzieje się to właśnie tutaj. Poznamy też park morski God’s Pocket w Kanadzie. 10:25 ODKRYWAMY ŚWIAT - ODC. 2 KAMBODŻA (WORLD DISCOVERIES. EP. 2 CAMBODGE) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2018 Reżyseria: Daniel Lafarge Scenariusz: Sylvain Dommergue Seria dokumentalna, w której będziemy mogli poznać najwspanialsze miejsca świata, styl życia, odwieczne tradycje lub realia historyczne zanim znikną one na tle nowoczesności. To świadectwa niesamowitego bogactwa kultur ludzkich na całym świecie. W ciągu kilku dziesięcioleci nasza planeta przeszła bardziej dramatyczne zmiany niż kiedykolwiek w historii ludzkości. Globalizacja, postęp gospodarczy i technologiczny prowadzą do normalizacji na całym świecie. Jednak różnice kulturowe i różnorodność wciąż mogą zaskakiwać, a czasem oczarować podróżnika. Odcinek drugi to odkrywanie Kambodży. Widziane z samolotu Królestwo Kambodży wygląda jak wielka szachownica pól ryżowych, poprzecinanych palmami cukrowymi, które stały się symbolem kraju. Posiada również wiele niezwykłych stanowisk archeologicznych, takich jak Angkor i jego słynna świątynia Angkor Wat, która pojawia się w centrum flagi Kambodży. Kambodża, rozdarta ponad dwudziestoletnimi konfliktami i kolejnymi wojnami, odbudowała się z niezwykłą dynamiką. Z wyjątkowym dziedzictwem kulturowym, stabilnością polityczną i wzrostem, jej przyszłość wydaje się być na dobrej drodze. 11:25 OPOWIEŚĆ PREZYDENTA Film dokumentalny, 26 min, Polska, 1978 Scenariusz: Andrzej Androchowicz Zdjęcia: Andrzej Wójcik Po wyzwoleniu Szczecina w kwietniu 1945 roku pierwszym prezydentem miasta został Piotr Zaremba, 35 letni inżynier urbanista z Poznania. Urząd sprawował do roku 1950. Po 33 latach profesor Zaremba wspomina swoje uczestnictwo w tworzeniu polskiej państwowości na Ziemiach Odzyskanych. Nie było to zadanie proste. Miasto było wyludnione, zrujnowane i spalone. Gruzy na ulicach, pozrywane trakcje tramwajowe. Niemieccy dywersanci co noc wzniecali pożary, za wszelką cenę starając się nie dopuścić do przejęcia miasta przez Polaków. Portowa część Szczecina znajdowała się pod zarządem Armii Czerwonej. Do miasta codziennie przybywały tysięczne transporty osadników. Należało im zapewnić mieszkania, wyżywienie, komunikację i bezpieczeństwo. Prezydent Zaremba i jego administracja musieli wykonać "piekielnie trudną misję". W filmie wykorzystano materiały archiwalne Polskiej Kroniki Filmowej. 12:05 MIECZYSŁAW KARŁOWICZ - SAMOTNA WĘDRÓWKA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Knittel Film dokumentalny przybliżający postać Mieczysława Karłowicza, wybitnego polskiego kompozytora zmarłego przedwcześnie w wieku 33 lat; zginął tragicznie, pod lawiną, w polskich Tatrach podczas wyprawy wysokogórskiej. Dzięki barwnej, wielowątkowej i zróżnicowanej w zakresie języka filmowego narracji, powstała nowoczesna i intrygująca opowieść o mogłoby się wydawać zapomnianym dziś artyście, skierowana dla szerokiego grona współczesnych odbiorców. Film jest opowieścią o wybitnym twórcy, jakim był Karłowicz, o jego muzyce, inspiracjach, pracy twórczej i podróżach, a także pasji do fotografowania, publicystyki i polskich gór. 13:00 ŻWIRKO I WIGURA. 15 DNI CHWAŁY Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2020 Reżyseria: Piotr Kloc Bogata w unikatowe materiały archiwalne opowieść o wielkim zwycięstwie i tragicznej śmierci pilota Franciszka Żwirki i konstruktora samolotu Stanisława Wigury. Ich wygrana w międzynarodowych zawodach lotniczych Challenge International de Turisme w 1932 roku (29 lat po pierwszym locie braci Wright), była sukcesem, który wzbudził w Polsce ogromny entuzjazm. Niestety, obaj zginęli zaledwie 15 dni później w katastrofie pod Cierlickiem (na Śląsku Cieszyńskim). Bohaterami tej opowieści są legendarni pionierzy polskiego lotnictwa. Aby rozwijać swoją pasję często ryzykują. Porucznik Franciszek Żwirko jest brawurowym i obdarzonym wielką fantazją pilotem. Stanisław Wigura to młody, zdolny inżynier, który już podczas studiów na Politechnice Warszawskiej, mimo braku środków i odpowiedniego zaplecza, wraz z kolegami zaczął budować pierwsze samoloty (RWD). 14:00 WIELKI PACYFIK - ŻARŁOCZNY OCEAN (4/5) (BIG PACIFIC. VORACIOUS. (4/5)) Serial dokumentalny, 50 min, Nowa Zelandia, 2015 Reżyseria: Houghton Sue Scenariusz: Meade Craig Seria dokumentalna o Pacyfiku - Oceanie Spokojnym, który zajmuje jedną trzecią powierzchni Ziemi. Zawiera połowę wody naszego świata i ukrywa najgłębsze miejsce na naszej planecie. To jest to, co ogromne i kultowe, rzadkie i olśniewające stworzenia nazywają domem - i gdzie czają się jeszcze nieodkryte stworzenia. Przełamiemy granice między lądem a morzem, przemieszczając się po oceanie, przedstawiając szeroki wachlarz miejsc, gatunków, zjawisk naturalnych i zachowań. Każdy odcinek skupia się na ikonicznej charakterystyce: namiętności, żarłoczności, przemocy i tajemnicy. Nakręcony w Ultra High Definition, serial pokaże ocean i jego mieszkańców w sposób nigdy wcześniej niewidziany w telewizji - odkrywając potworność co do minuty; obcy intymności. Niektóre z olbrzymów zamieszkujących Pacyfik muszą odżywiać się bez przerwy. Inne mogą nie jeść nawet przez rok. Armia żarłoków może zniszczyć podmorski las. Żyje tu drapieżca o wielu pyskach i właściciel największego otworu gębowego. W Pacyfiku zwykle ktoś je albo jest zjadany. Na powierzchni 166 milionów kilometrów kwadratowych - jednej trzeciej powierzchni naszej planety - rozciąga się największy ocean świata, którym rządzi nienasycony apetyt. U wybrzeży San Diego w Kalifornii żyje największe zwierzę świata. Płetwal błękitny. Ma 30 metrów długości; więcej niż boisko do koszykówki. Waży 200 ton - tyle, ile 28 słoni afrykańskich. Odżywia się jednak jednymi z najmniejszych mieszkańców oceanu - skorupiakami o wielkości spinacza biurowego. Szczętki, inaczej eufazje, popularnie zwane krylem, ważą niecały gram. Płetwal musi ich połknąć 40 milionów dziennie. 15:00 DZIKA AUSTRALIA CZ. 4. LASY KOALI (WILD AUSTRALIA) Film dokumentalny, 47 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Thoralf Grospitz, Jens Westphalen W pachnących jak pastylki na kaszel eukaliptusowych lasach wschodniej Australii gardłowe odgłosy godowe samców koali zwiastują nadejście lata. Żaden osobnik nie zadowoli się zwykłym uściskiem, by wyrazić, co czuje, używa swych długich strun głosowych, które wytwarzają głośne miłosne nawoływania. Siła tych krzyków sygnalizuje wielkość zwierzęcia. Nawet jeśli samiec jest nie większy od dużego szopa, rykiem dorównuje olbrzymom. Wabi samice i drażni rywali. Nawet jeśli wygląda jak przytulanka, to podczas corocznej pory godowej zmienia się w demona. Koala rzadko schodzi na ziemię. Nawet do dwudziestu godzin śpi na drzewie, a po przebudzeniu większość czasu poświęca jedzeniu. Jego aktywność wzrasta tylko w sezonie rozrodczym. Tak zwane misie koala oczywiście nie są niedźwiedziami. To torbacze, podobnie jak kangury. Innym ciekawym zwierzęciem jest lirogon. Bujne lasy deszczowe wschodniej Australii rosną u podnóży Wielkich Gór Wododziałowych. Najwyższe pasmo tego łańcucha górskiego to Alpy Australijskie. Tutejsze szczyty wznoszą się na wysokość ponad dwa tysiące metrów nad poziomem morza. Nawet w najwyższych partiach, w surowym klimacie, gdzie rośnie już niewiele drzew, nie brak życia. Na niewielkim obszarze wśród szczytów Wielkich Gór Wododziałowych przedstawiciel jednego z najrzadziej występujących gatunków żab szuka miejsca na gniazdo. Wielkie Góry Wododziałowe oddzielają żyzne wschodnie wybrzeże Australii od jałowego centrum kontynentu. Kształtują klimat i wpływają na powstanie ewolucyjnych osobliwości. W cieniu najwyższych szczytów i wielkich rzek żyje dziwaczne zwierzę. Jest tak wyjątkowe, nawet jak na australijskie standardy, że początkowo uznano je za mistyfikację. Dziób kaczki, ogon bobra, futro wydry, ostrogi kości piętowej z udowymi gruczołami jadowymi. To cechy dziobaka. 16:00 TOKSYCZNE TRENDY - ODC. 4 TRANSPORT I JEGO PRZYSZŁOŚĆ (TOXIC TRENDS / UNSERE ZUKUNFT) Serial dokumentalny, 51 min, Szwajcaria, 2017 Reżyseria: Katharina Deuber, Karin Moser, Silvia Fleck W odcinku czwartym zastanowimy się, jak nie dusić się w korkach i jak możemy usprawnić transport. Sen o wolności zamienił się w koszmar. Już teraz mamy ponad miliard samochodów, a w 2050 roku będzie ich trzy miliardy. Liczba samochodów na świecie rośnie o jeden samochód co sekundę. Kierowcy w Los Angeles i Moskwie już stoją w korkach na około 100 godzin rocznie. Jednak ani w rozrastających się megamiastach w Azji, ani w biednych regionach Afryki nie ma sieci dróg przystosowanych do takich przepustowości. W rezultacie grożą wielkie korki aż do całkowitego załamania ruchu. Podczas gdy korzystanie z samochodów stale spada w krajach uprzemysłowionych, gwałtownie wzrasta w krajach rozwijających się. Ponieważ tam samochód jest nadal uważany za symbol statusu. Według ONZ na przykład w Afryce za 20 lat więcej ludzi zginie w wypadkach drogowych niż będzie wszystkich ofiar AIDS, gruźlicy i wojny razem wziętych. W 1810 roku na świecie istniały dwa miasta liczące ponad milion mieszkańców: Londyn i Pekin. W 1950 roku istniało ich już 85. Do dwutysięcznego roku większość dużych miast znajdowała się w USA, ale obecnie megametropolie skoncentrowane są w Azji i Afryce. Czy rozwiązaniem są samochody bez kierowcy, czy wszyscy po prostu wzbijamy się w powietrze dzięki dronom? 17:00 ODKRYWAMY ŚWIAT - ODC. 3 KOSTARYKA (WORLD DISCOVERIES. EP. 3 COSTA RICA) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2018 Reżyseria: Daniel Lafarge Scenariusz: Sylvain Dommergue Seria dokumentalna, w której będziemy mogli poznać najwspanialsze miejsca świata, styl życia, odwieczne tradycje lub realia historyczne zanim znikną one na tle nowoczesności. To świadectwa niesamowitego bogactwa kultur ludzkich na całym świecie. W ciągu kilku dziesięcioleci nasza planeta przeszła bardziej dramatyczne zmiany niż kiedykolwiek w historii ludzkości. Globalizacja, postęp gospodarczy i technologiczny prowadzą do normalizacji na całym świecie. Jednak różnice kulturowe i różnorodność wciąż mogą zaskakiwać, a czasem oczarować podróżnika. W odcinku trzecim poznamy Kostarykę, potocznie nazywaną małą Szwajcarią Ameryki, choć jest nieco większa od konfederacji szwajcarskiej i nieprzerwanie zajmuje pierwsze miejsce w światowym rankingu Happy Planet. Dobrobyt, bezpieczeństwo, długość życia, zasoby naturalne, ochrona ekologiczna i edukacja to czynniki brane pod uwagę. Prawdziwy rajski ogród na Kostaryce, ze swoją różnorodnością niesamowitych krajobrazów, lasów tropikalnych i dziewiczej dżungli, jest domem dla wyjątkowej flory i fauny. Jej majestatyczne wulkany, które wciąż działają i są źródłem wód termalnych to kolejny atut turystyczny. 18:05 WIECZNE POMPEJE (ETERNAL POMPEII) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Sabine Bier Film dokumentalny o wielkiej katastrofie Pompejów, która miała miejsce w 79 r. Rzymski port morski został przysypany prochami Wezuwiusza. Ale miejsce to zostało doskonale zachowane i jest cennym uwiecznieniem rzymskiej starożytności. Stało się też symbolem całej epoki. Prawie 2000 lat po erupcji mit Pompejów nie stracił nic ze swojej atrakcyjności. Ale historia Pompejów nie kończy się na ich straszliwym upadku. Zatoka Neapolitańska, dla wielu obiekt tęsknoty. Przyjemnie żyje się u stóp Wezuwiusza. Klimat jest łagodny, ziemia żyzna, a jedzenie smaczne. Już w starożytności miejsce to przyciągało greckich kolonizatorów, a później także śmietankę towarzyską Rzymu. Najbogatsi budowali wille na plaży i pomnażali majątek, uprawiając owoce i warzywa. Film po raz pierwszy opowiada o tym, co wydarzyło się po niszczycielskiej erupcji wulkanu. O tym, jak radzić sobie z klęską żywiołową. O zdecydowanej interwencji rzymskiego cesarza Tytusa oraz o odrodzeniu gospodarczym zniszczonego regionu. Archeolog Ersilia d’Ambrosio postanowiła zbadać, co się działo po katastrofie. Historię śmiertelnego wybuchu dokładnie opisano. Dostępne są relacje naocznych świadków. Mniej wiadomo o późniejszych losach regionu. 19:05 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - BURGUNDIA - SERCE FRANCJI (FLAVORS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Burgundia. 20:10 KOBIETY W DRODZE - MATKI WOJNY /1/ Cykl dokumentalny, 45 min, Polska, 2022 Scenariusz i reżyseria: Piotr Poraj - Poleski "Matki wojny" to nowy cykl dokumentalny TVP Kobieta poświęcony kobietom, które uciekły z pogrążonej w wojnie Ukrainy. Narratorką pięcioodcinkowej serii dokumentów jest Marta Manowska, która specjalizuje się w prowadzeniu rozmów na trudne i najbardziej osobiste tematy. Pierwszy film z cyklu został zrealizowany w Otwocku, w ośrodku recepcyjnym "Przystanek Dobrej Nadziei". To tu władze powiatu, miasta i grupa wolontariuszy przygotowali dom długoterminowego pobytu dla kobiet z dziećmi. 21:05 ANTYBOHATER Film dokumentalny, 76 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Kawecki Michał jest wielokrotnym Mistrzem Polski w narciarstwie alpejskim osób niepełnosprawnych. Zarówno jego ręce, jak i nogi nie wykształciły się w pełni. Z powodu kradzieży skuterów i samochodu, oskarżony, traci miejsce w Narodowej Kadrze Polski. Tym samym kariera Michała, planowany start w zimowej olimpiadzie, stanęły pod znakiem zapytania. Młody sportowiec otrzymuje jednak ostatnią szansę na powrót do kadry. Czy uda mu się przezwyciężyć słabości i wyrwać się ze środowiska, które sprowadziło go na krawędź przepaści?To ta walka okaże się dla niego najtrudniejszym wyzwaniem. 22:35 OSTATNIA GÓRA Film dokumentalny, 82 min, Polska, 2019 Reżyseria: Dariusz Załuski Scenariusz: Anna Maria Filipow, Dariusz Załuski Muzyka: Maja Pietraszewska - Koper Film dokumentalny o dramatycznych losach narodowej, zimowej wyprawy na K2. Zdobycie K2 zimą to jedno z największych wyzwań współczesnego himalaizmu sportowego. Główną trudnością we wspinaczce zimowej na ośmiotysięczniki są silne huraganowe wiatry wiejące ze średnią prędkością 120 km/h, które mogą dochodzić nawet do 180 km/h. W czasie sezonu zimowego mają miejsce średnio 2 - 3 kilkunastogodzinne tzw. okna wiatrowe, kiedy siła wiatru jest mniejsza niż 60km/h. W takich momentach z obozów szturmowych położonych powyżej 7000 m możliwe są ataki na szczyt. By zmieścić się czasowo w oknie wiatrowym, tempo wspinaczki w górę i powrotu musi być niezwykle szybkie. O sukcesie decyduje wytrzymałość i siła himalaistów. Dodatkowym problemem są temperatury, które spadają do 50 stopni C. Zimą też znacznie rosną trudności techniczne. Z powodu silnych wiatrów i niskich temperatur brak jest śniegu, a stoki góry pokryte są z reguły szklistym lodem. Polacy przez kilkadziesiąt dni starali się osiągnąć cel, jednak zła pogoda i wiele innych zdarzeń uniemożliwiły osiągnięcie celu. Kierownik wyprawy Krzysztof Wielicki podjął decyzję o zakończeniu wyprawy i 19 marca 2018 r. , po 80 dniach trwania Zimowej Narodowej Wyprawy na K2, himalaiści powrócili do kraju. Film jest kroniką dramatycznych i zapierających dech w piersiach zdarzeń, które miały miejsce podczas tej wyprawy. 00:10 NIEPARZYŚCI - ODC. 6 Telenowela dokumentalna, 24 min, Polska, 1999 Scenariusz i reżyseria: Ewa Straburzyńska Zdjęcia: Piotr Sędzikowski, Wojciech Todorow, Piotr Łukasiewicz Muzyka: Bartek Straburzyński Krzysztof jednak spotyka się z Jolą, a ona - tak bardzo spragniona kogoś bliskiego - pisze o nim wiersze i modli się, by ją pokochał. Tymczasem wnuk pani Ani wraca do Londynu, lecz przed wyjazdem załatwia, by babcią zajęła się opiekunka społeczna. Panią Anię odwiedza też sąsiadka Jadzia i wówczas - jak zwykle - rozmawiają o mężczyznach i miłości. Magda przechodzi do finału konkursu na Miss Lubania. Natomiast pani Grażyna z działu monopolowego jest coraz bardziej zafascynowana majorem - z wzajemnością. Wśród poszukujących partnerki pojawia się nowa postać: prezes ze swoim nieodłącznym asystentem. 00:45 NIKT NIE POMOŻE Reportaż, 14 min, Polska, 1983 Zdjęcia: Adam Kaczanowski Kobieta ze starszą matką oraz dwójką nastoletnich dzieci od kilku lat mieszka w dwunastometrowym garażu, bez wody i prądu - taka informacja dotarła do łódzkiego oddziału Telewizji Polskiej. Tropem tym ruszył Michał Fajbusiewicz i okazało się, że przyczyną tej sytuacji jest konflikt rodzinny. Małżeństwo, po rozstaniu, nie może porozumieć się w sprawie podziału gospodarstwa rolnego, w którym wspólnie mieszkali. Sprawa trafia do sądu, ale postępowanie ciągnie się latami. Ten spór podzielił nie tylko małżonków, ale całą rodzinę. Kimś, kto liczy na szybkie rozwiązanie tego konfliktu, jest też właścicielka garażu, która zgodziła się przyjąć kobietę, ale nie spodziewała się, że do jej ogródka wprowadzi się więcej osób i że będą tam mieszkać aż tak długo. 01:05 NOTACJE - KRZYSZTOF WYSZKOWSKI. CZARNA TECZKA Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2016 Krzysztof Wyszkowski (ur. 10 listopada 1947 r. w Mrągowie) - polski publicysta, działacz opozycji w PRL, doradca premierów Jana Krzysztofa Bieleckiego oraz Jana Olszewskiego. Ukończył w 1961 r. Szkołę Podstawową nr 15 w Olsztynie. Podjął później naukę w Liceum Ogólnokształcącym nr 2 w tym mieście, którą przerwał po dwóch latach. Od 1963 r. pracował zawodowo, m.in. jako robotnik w Miejskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Miejskiego w Olsztynie, później był operatorem spychacza, konwojentem, ajentem stacji benzynowej i pracownikiem Olsztyńskich Zakładów Samochodowych. W połowie lat 70. zamieszkał w Trójmieście. Od 1977 r. współpracował z Komitetem Samoobrony Społecznej KOR. Rok później był współzałożycielem Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, opracował deklarację WZZ. Pod koniec lat 70. zajmował się wydawaniem publikacji drugiego obiegu. W 1980 r. uczestniczył w strajku sierpniowym w Stoczni Gdańskiej. W 1981 r. był sekretarzem redakcji "Tygodnika Solidarność". Po wprowadzeniu stanu wojennego został zatrzymany 13 grudnia 1981 r. w Grand Hotelu w Sopocie, następnie internowany w Strzebielinku, gdzie prowadził kilkudniową głodówkę protestacyjną. W sierpniu 1982 r. uciekł, pozostając w ukryciu. W lipcu 1983 r. tymczasowo aresztowany, zwolnienie uzyskał na mocy amnestii. Współpracował z prasą podziemną, umieszczając swoje teksty w "Tygodniku Wojennym". W maju i sierpniu 1988 r. uczestniczył w strajkach w Stoczni Gdańskiej. W 1989 r. z ramienia Video Studio Gdańsk był obserwatorem obrad Okrągłego Stołu. W tym samym roku został kierownikiem działu politycznego w "Tygodniku Solidarność". W roku 1990, pomimo sporów z Lechem Wałęsą, poparł go w wyborach prezydenckich, uważając, iż nie było lepszego kandydata, który ubiegał się wtedy o to stanowisko. Wszedł także w skład jego sztabu wyborczego. W latach 1991 - 1992 był doradcą premierów Jana Krzysztofa Bieleckiego i Jana Olszewskiego. Od 1990 r. należał do Kongresu Liberalno - Demokratycznego, z którego wystąpił w 1992 r. W wyborach parlamentarnych w 1993 r. bez powodzenia kandydował do Sejmu z 1. miejsca gdańskiej listy Koalicji dla Rzeczypospolitej (otrzymał 5578 głosów). 01:25 WŁADYSŁAW HAŃCZA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 1987 Reżyseria: Hanna Wierzbicka, Irma Bachulska Film dokumentalny poświęcony twórczości wybitnego aktora Władysława Hańczy. 02:30 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - IŚĆ ZA SWOIM MARZENIEM. ODC. 252 Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 03:00 TAM, GDZIE SIĘ LUDZIE NIE UMAWIALI Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2007 Scenariusz i reżyseria: Dżamila Ankiewicz Zdjęcia: Leszek Skuza, Petro Aleksowski Obraz powojennego życia kulturalnego pokazany poprzez spotkania w słynnych warszawskich restauracjach i kawiarniach, takich jak "Kameralna", PIW, "Czytelnik", Związek Literatów, czy SPATiF. Narratorami są m.in. Andrzej Dobosz, Stefania Grodzieńska, Barbara Hoff, Gustaw Holoubek, Tadeusz Konwicki, Janusz Krasiński, Kazimierz Kutz, Marek Nowakowski. 04:05 BIEGIEM, BIEGIEM Film dokumentalny, 41 min, Polska, 1992 Scenariusz i reżyseria: Marek T. Nowakowski, Marzena Witowska - Sabat Zdjęcia: Andrzej Półrolniczak Zapis ostatnich miesięcy życia Tadeusza Łomnickiego zarejestrowany podczas prób do spektaklu "Król Lear" w Teatrze Nowym w Poznaniu w 1991 roku. Tuż przed premierą aktor zmarł.