TVP Kultura Poniedziałek, 06.02.2023 09:15 CHLEB, MIŁOŚĆ I FANTAZJA (PANE, AMORE E FANTASIA) Komedia, romans, 87 min, Włochy, 1953 Reżyseria: Luigi Comencini Scenariusz: Luigi Comencini Zdjęcia: Arturo Gallea Muzyka: Alessandro Cicognini Aktorzy: Gina Lollobrigida, Vittorio De Sica, Gigi Reder, Tina Pica Do górskiej mieściny, zamieszkanej przez wieśniaków i pasterzy, przybywa, przeniesiony tam służbowo, dowódca karabinierów w randze sierżanta. Mężczyzna w sile wieku, o interesującej powierzchowności, wrażliwy na płeć piękną, do której odnosi się z zamaszystą elegancją. Pierwszą mieszkanką miasteczka, której urokom ulega sierżant, jest urodziwa i krewka Maria. Ona jednak nad względy sierżanta przedkłada uczucie szeregowego karabiniera Stelluti. Ale, ku zgryzocie Marii, Stelluti jest zbyt gorliwym służbistą, by jawnym zainteresowaniem dziewczyną ściągnąć na siebie uwagę rozplotkowanej mieściny. Ich miłość pozostaje więc, na jego życzenie, tajemnicą. Plotkarstwo przybiera tu rzeczywiście groźne rozmiary, skoro poprzednik sierżanta Carotenuto, jak on stanu wolnego, wzięty na języki musiał opuścić stanowisko. Ów odstraszający przykład, a także latami nasilająca się tęsknota za życiem rodzinnym, czyni Carotenuto skłonnym do wstąpienia w związek małżeński. Oświadczyłby się Marii, gdyby nie zainteresowała go także Annarella - w przeciwieństwie do pierwszej - pełna słodyczy i łagodności. [fdb.pl] 11:00 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 12 ZŁOTA LILIJKA. ROK 1932 Serial historyczny, 76 min, Polska, 1986 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Tomasz Zaliwski, Ewa Ziętek, Jan Frycz, Teresa Lipowska, Czesław Stopka, Tadeusz Szaniecki, Krzysztof Stroiński, Dorota Pomykała, Piotr Skiba, Lidia Bienias Rok 1932. Śląska gospodarka boryka się z poważnymi problemami. Z miesiąca na miesiąc powiększa się obszar nędzy. Bieda i problemy z pracą nie omijają Pasterników. Robert po awanturze z majstrem ląduje na bruku. Ratując się przed biedą, dołącza do górników nielegalnie wydobywających węgiel z biedaszybów. W jego ślady idzie Tomasz. By zarobić na chleb, gotów jest ryzykować nawet kłopoty z policją regularnie niszczącą biedaszyby. Brak pracy popycha Gustka, syna Roberta, do szukania zarobku w przemycie i hazardzie. Na tym tle dochodzi do rodzinnego konfliktu. Nie wiedzie się też Bolkowi, synowi Tomasza. Brak pieniędzy uniemożliwia mu naukę w gimnazjum. Wspólnie z kuzynem Ryśkiem zaczyna sprzedawać węgiel z biedaszybów na placu targowym. 12:30 REŻYSERZY - JOHN STURGES 1/10 SEZON 3 (THE DIRECTORS - JOHN STURGES) Film dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najwybitniejszym reżyserom filmowym. W tym odcinku poznajemy twórczość Johna Sturgesa, autora "Siedmiu wspaniałych", "Wielkiej ucieczki" czy "Starego człowieka i morze". 13:45 CZARODZIEJ I KWIACIARKA (KUZELNIK A KVETINARKA / THE MAGICIAN AND THE FLOWER GIRL) Film animowany, 12 min, Czechosłowacja, 1986 Autor: Ľubomir Feldek Reżyseria: Vlastimil Herold Scenariusz: Vlastimil Herold Wykonawcy: Milan Lasica Krótki film animowany. Przygody w krainie kwiatów i kapeluszy. 14:35 SIÓDMY POKÓJ (LA SETTIME STANZA. LA SEPTIEME DEMEURE. A HEDETIK SZOBA) Dramat biograficzny, 107 min, Polska/Węgry/Francja/Włochy, 1995 Reżyseria: Marta Meszaros Scenariusz: Marta Meszaros, Ewa Ptak, Roberta Mazzoni Zdjęcia: Piotr Sobociński Muzyka: Moni Ovadia Aktorzy: Maja Morgenstern, Elide Melli, Ileana Carini, Jan Nowicki, Anna Polony, Jerzy Radziwiłowicz, Jerzy Bińczycki, Giovanni Capalbo, Dorota Pomykała W ciągu kilkudziesięciu lat swojej reżyserskiej kariery Marta Meszaros zdobyła sobie miano specjalistki od filmów o kobietach i polityce. Artystka odżegnuje się jednak od przypisywanych jej politycznych zainteresowań. Zapewnia, że społeczne przewroty i dziejowe burze ukazuje wyłącznie dlatego, że nie sposób ich oddzielić od losów filmowych bohaterek. "Siódmy pokój" to opowieść o niezwykłym życiu i śmierci błogosławionej Edyty Stein (1891 - 1942). Uczennica, a później asystentka twórcy fenomenologii, Edmunda Husserla, autorka licznych prac filozoficznych i teologicznych, pochodziła z rodziny żydowskiej. Jako dojrzała osoba zdecydowała się zmienić religię i przejść na katolicyzm. Z tego powodu została wyklęta przez rodzinę. Po dojściu Hitlera do władzy usunięto ją z uczelni. Wstąpiła wtedy do zakonu sióstr karmelitanek, przybierając imię Teresy Benedykty od Krzyża. Przebywała w klasztorach najpierw w Kolonii, a potem w Holandii, skąd wywieziono ją do Oświęcimia, gdzie zginęła męczeńską śmiercią. W panteonie świętych i błogosławionych Kościoła katolickiego figuruje jako wybitna mistyczka i męczennica. Film wielokrotnie nagradzany. W 1995 roku zdobył wyróżnienie OCIC (Katolickiego Biura Filmowego) podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, nagrodę telewizji włoskiej RAI dla najlepszego filmu roku, a Piotr Sobociński zdobył "Złotą żabę" za zdjęcia podczas Międzynarodowego Festiwalu Autorów Obrazu "Camerimage" w Toruniu. 18:20 GANGSTERZY I FILANTROPI Komedia sensacyjna, 85 min, Polska 1963 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Hoffman i Edward Skórzewski Zdjęcia: Jerzy Lipman Aktorzy: Wiesław Michnikowski, Gustaw Holoubek, Mirosław Majchrowski, Wojciech Majewski, Jacek i Janusz Hahnowie, Kazimierz Opaliński, Hanna Bielicka, Magda Celówna, Barbara Modelska, Mieczysław Pawlikowski i inni W więziennej karetce spotykają się oskarżeni w dwóch sprawach. Pierwsi to grupa gangsterów pod wodzą niejakiego "Profesora" - przydomek zawdzięcza niezwykłej elegancji i nieprzeciętnej inteligencji. Obmyślił genialny plan napadu na furgonetkę przewożącą pieniądze do banku. Szczegóły opracował na ruchomych makietach, grupa wielokrotnie ćwiczyła swoje zadania, a każdy z jej członków miał przygotowane murowane alibi. Niestety, pewne nieprzewidziane przypadki sprawiły, że ucieczka z miejsca rabunku nie powiodła się. Oskarżonym w drugiej sprawie jest Anastazy Kowalski, który stał się przestępcą mimo woli. Gdy wymówiono mu pracę w laboratorium chemicznym, zrezygnowany udał się do baru na tzw. jednego. Przez przypadek położył na stole alkoholomierz. Personel, sądząc iż Kowalski jest kontrolerem PIH - u, momentalnie zmienił swój stosunek do klientów, bohater znalazł w swojej gazecie banknot pięćsetzłotowy. Początkowo zaskoczony, szybko doszedł do wniosku, że manewr ten może powtórzyć i w innych lokalach. "Gangsterzy i filantropi" to debiut fabularny Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego, którzy dotąd znani byli jako para dokumentalistów. Wiele z ich filmów np. "Karuzela łowicka", "Typy na dziś", "Dwa oblicza Boga", odniosło sukcesy na międzynarodowych festiwalach. Ich wieloletnie doświadczenia w "zapisywaniu" rzeczywistości widoczne są także w "Gangsterach i filantropach". Ponad połowa filmu zrealizowana została w plenerach - na ulicach Warszawy i w stołecznych lokalach, dzięki czemu film jest osadzony w konkretnej rzeczywistości. 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - SEKRET JEJ OCZU (EL SECRETO DE SUS OJOS) Dramat kryminalny, 123 min, Argentyna/Hiszpania 2009 Scenariusz na podstawie powieści Eduardo Sacheri i reżyseria: Juan Jose Campanella Aktorzy: Ricardo Darin, Soledad Villamil, Pablo Rago, Javier Godino, Guillermo Francella "Sekret jej oczu" odniósł sukces kasowy i komercyjny, został świetnie przyjęty przez międzynarodową krytykę, w tym także w Stanach Zjednoczonych, czego dowodem jest Oscar 2010 w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Rok wcześniej zdobył prestiżową nagrodę Goya Award (hiszpański Oscar). Spośród krajów Ameryki Łacińskiej to właśnie Argentyna jako pierwsza może się poszczycić dwiema oscarowymi statuetkami (za "Wersję oficjalną" i wspomniany już "Sekret jej oczu"). Twórcą filmu jest Juan J. Campanella (rocznik 1959), argentyński reżyser telewizyjny i kinowy, który w 2006 roku przyjął obywatelstwo hiszpańskie. Absolwent szkoły filmowej w Nowym Jorku, ma w swym artystycznym dossier także produkcje zrealizowane w Ameryce, m.in. reżyserował niektóre odcinki popularnych seriali "Dr House" i "Prawo i bezprawie". "Sekret jej oczu" - to smutna refleksja na temat sytuacji politycznej w reżimowej Argentynie lat 70. , kiedy to krajem rządziła wojskowa junta. Podstawową warstwę filmu tworzą dramatyczne wydarzenia, które miały wtedy miejsce. Po latach wraca do nich główny bohater Benjamin Esposito, który jest na emeryturze i nadmiar wolnego czasu postanawia wykorzstać twórczo, pisząc wspomnieniową książkę. Rozpamiętuje różne sytuacje związane z kryminalną sprawą z tamtego okresu, która do dziś nie daje mu spokoju. Podejmuje kolejną już próbę przelania na papier kłębiących się myśli o strasznej zbrodni - 21 czerwca 1974 roku. Ricardo Morales jadł śniadanie z Lilianą Colotto po raz ostatni. Pamiętał każdy szczegół tego ranka przez resztę życia. Planowali pierwsze wspólne wakacje... Zapisana kartka jednak znowu ląduje w koszu do śmieci. Powrót do tamtej mrocznej sprawy wiele kosztuje Esposito i wiele zmienia w jego życiu. Roztrząsanie kryminalnej intrygi dokonuje się na tle miłosnych rozterek bohatera. Akcja została usytuowana w dwóch płaszczyznach czasowych, w przeszłości - kiedy Esposito prowadził śledztwo - i w teraźniejszości. Benjamin Esposito całe swoje życie zawodowe przepracował w argentyńskim sądownictwie. Po przejściu na zasłużoną emeryturę próbuje pisać, odwiedza też starą pracę, a przede wszystkim Irene Menendez - Hastings, z którą od lat łączy go zażyła przyjaźń. Od początku znajomości Esposito jest pod dużym wrażeniem pięknej sędzi. Dzieli się z nią swoimi planami napisania powieści o zbrodni sprzed ponad 20 lat, której okoliczności nigdy nie ujrzały światła dziennego. Za punkt honoru stawia sobie wyjaśnienie sprawy gwałtu i mordu Liliany Colotto. Esposito wspomina moment, kiedy przedstawiono mu Irene jako nową kierowniczkę wydziału, a on miał być jej zastępcą. Zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia, a tłumione przez lata wielkie uczucie do sędzi przetrwało do dziś, choć ona ma męża i dzieci. Właśnie wtedy Benjamin Esposito został przydzielony do sprawy brutalnego morderstwa Liliany Colotto. W piękny czerwcowy poranek 1974 roku młoda kobieta została zaatakowana przez nieznanego sprawcę w swoim domu. Esposito obiecał wtedy mężowi ofiary, Ricardo, że nie spocznie, dopóki sprawca nie zostanie skazany na śmierć za swój czyn. Oto widz jest świadkiem toczącego się dochodzenia, które prowadzi Esposito wraz ze swym asystentem i kolegą Pablo Sandovalem, mającym poważne problemy z alkoholem. Benjamin nieraz wyciąga przyjaciela z kłopotów. Nad wyjaśnieniem ponurej zbrodni pracuje z nimi także Irene.Tymczasem ich rywal Romano z drugiego wydziału doprowadza do zakończenia śledztwa, wskazując winnych. Jego podwładni siłą wymuszają na dwóch robotnikach, 35 - letnim Jacinto Caceresie i 34 - letnim Juanie Roblesie, przyznanie się do winy. Kiedy Esposito odwiedza ich w więzieniu, są w opłakanym stanie. Stara się zrobić wszystko, by ich wypuszczono na wolność i z jeszcze większą energią zabiera się do wyjawienia prawdy. Rozmowa z mężem zamordowanej kobiety i przegląd ich rodzinnych albumów ze zdjęciami, naprowadzają go na trop młodego mężczyzny, Isidoro Gomeza z Chivilcoy, rodzinnego miasta Liliany. Choć Irene sceptycznie podchodzi do tego wątku, Esposito już nie ma wątpliwości, kto zabił. Dalsze śledztwo wykazuje, że Isidoro do niedawna przebywał w Buenos Aires, ale opuścił nagle swoje mieszkanie i porzucił pracę, nie zgłaszając się nawet po wypłątę. Sandoval i Esposito jadą razem do Chivilcoy i obserwują dom matki podejrzanego. Kiedy starsza pani wychodzi, Benjamin włamuje się do jej mieszkania, z którego wykrada listy pisane przez Isidoro. Na wieść o ich samowolnej akcji, rozwścieczony szef zamyka sprawę. Upór i determinacja Esposito, zostają w końcu nagrodzone. Po roku śledztwo zostaje wznowione, dzięki pomocy Irene. Sandoval i Benjamin dopadają wreszcie drania, który zostaje zdemaskowany. Ale wkrótce okazuje się, że w wyniku zaskakujących układów osadzony w więzieniu Isidoro Gomez zostaje ułaskawiony. 22:45 PANORAMA KINA POLSKIEGO - WILKOŁAK (WILKOŁAK) Dramat, horror, 84 min, Niemcy/Polska/Niderlandy (Holandia), 2018 Reżyseria: Adrian Panek Scenariusz: Adrian Panek Aktorzy: Nicolas Przygoda, Sonia Mielielica, Jakub Syska, Kamil Polnisiak, Nicolas Przygoda, Sonia Mietielica, Danuta Stenka, Jakub Syska, Matylda Ignasiak, Werner Daehn, Krzysztof Durski, Julia Ślusarczyk, Helena Mazur, Maksymilian Balcerowski, Oleh Shcherbyna Czas akcji filmu: lato 1945 roku. Miejsce: prowizoryczny sierociniec utworzony w opuszczonym pałacu otoczonym lasami. Mieszkańcy tego odizolowanego od świata domu to ośmioro dzieci wyzwolonych po wojnie z obozu koncentracyjnego. Właśnie tu wojenne sieroty znalazły schronienie, mając nadzieję na powrót do w miarę normalnego życia. Nie zaznają jednak spokoju, przyjdzie im przeżyć kolejny koszmar. Stają oko w oko z grasującymi po lasach wilczurami, wypuszczonymi tuż przed wyzwoleniem z obozu, gdzie były tresowane do uśmiercania więźniów. Wataha wygłodniałych dzikich zwierząt otacza sierociniec. Osaczone dzieci na próżno próbują się uwolnić z pułapki. Sieroty są pozbawione jedzenia i wody. Ale to jeszcze nie koniec ich koszmaru. 00:25 SCENA MUZYCZNA - BUM BUM ORKESTAR Koncert, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Bum Bumorkestar W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi Bum BumOrkestar. Zespół odwołuje się do inspiracji tradycją bałkańską i klezmerską, a także tradycyjną muzyką polską. To wpływy i przenikanie się tych trzech muzycznych światów sprawiają, że potrafią na scenie zaskoczyć energią, zaraz potem wzruszyć rzewną melodią, by na koniec zmusić publiczność do poddania się rytmowi muzyki. Każdy koncert jest niepowtarzalny i zarazem nieobliczalny. 01:25 ZIEMIA OBIECANA Film obyczajowy, 162 min, Polska 1974 Scenariusz na podstawie powieści Władysława Reymonta i reżyseria: Andrzej Wajda Zdjęcia: Witold Sobociński, Edward Kłosiński, Wacław Dybowski Aktorzy: Daniel Olbrychski, Wojciech Pszoniak, Andrzej Seweryn, Bożena Dykiel, Piotr Fronczewski, Stanisław Igar, Kalina Jędrusik, Lidia Korsakówna, Kazimierz Opaliński, Franciszek Pieczka, Wojciech Siemion, Andrzej Szalawski, Danuta Wodyńska, Zbigniew Zapasiewicz, Jerzy Zelnik Adaptacja powieści Władysława Reymonta była ogromnym przedsięwzięciem produkcyjnym i została zrealizowana w rekordowym tempie 77 dni zdjęciowych. Zdjęcia kręcono w kilkudziesięciu miejscach w Łodzi, pobliskich miasteczkach i na Śląsku, gdzie zachowały się fragmenty XIX - wiecznej zabudowy. Pod koniec XVIII wieku Łódź była małą wioską liczącą niespełna dwustu mieszkańców. W połowie następnego stulecia było ich już 20 tysiecy, pod koniec XIX wieku zaś aż trzysta tysięcy. Tak gwałtowny rozwój miasta jest trudny do wyobrażenia nawet dziś. Z całego kraju - z miasteczek, wiosek, ciągnęły do Łodzi tysiące ludzi w poszukiwaniu pracy, zarobku i lepszego życia. Na tej "ziemi obiecanej" nieliczni na nadludzkiej pracy tłumów zbijali majątki. Takie były początki kapitalistycznych przemian na ziemiach polskich, które doprowadziły do powstania przemysłu i robotniczych społeczności miejskich. Powieść Władysława Reymonta niezwykle obrazowo i barwnie oddaje dynamiczne i burzliwe przemiany społeczne towarzyszące gwałtownemu rozwojowi Łodzi. "Ziemia obiecana" to historia kariery trzech zaprzyjaźnionych przemysłowców. Karol Borowiec - Polak, syn ziemianina, Moryc Welt - Żyd i Niemiec Maks Baum decydują się założyć w Łodzi fabrykę włókienniczą. Walczą o jej budowę i egzystencję, pokonują piętrzące się trudności. Karol musi sprzedać rodzinny majątek. Nieubezpieczona fabryka zostaje spalona na polecenie innego przemysłowca, którego żona miała romans z Borowieckim. Po tym Karol decyduje się zerwać z narzeczoną Anką i wziąć ślub z córką żydowskiego multimilionera. Za cenę rezygnacji ze swych ideałów i miłości zostaje wielkim łódzkim kapitalistą. "Ziemia obiecana" obsypana została nagrodami na festiwalach filmowych w Gdańsku, Chicago, Moskwie, Valladolid, Kartagenie i Łagowie, w roku 1975 otrzymała nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia, w roku 1976 - nominację do Oscara.