TVP Historia Środa, 22.02.2023 07:10 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 19/24 Serial historyczno - sensacyjny, 58 min, Polska 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Muzyka: Andrzej Trzaskowski Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Olaf Lubaszenko, Jan Monczka, Tomasz Stockinger, Marta Klubowicz - Różycka, Janusz Bukowski, Miłogost Reczek, Jan Jankowski, Joanna Jankowska, Katarzyna Chrzanowska, Włodzimierz Adamski, Marek Lewandowski, Dariusz Jakubowski, Piotr Grabowski, Maciej Kozłowski, Stanisław Jaskułka, Włodzimierz Maciudziński, Maciej Orłoś, Beata Paluch, Ewa Sałacka, Alicja Jachiewicz, Danuta Kowalska, Hanna Wrycza - Polk, Magdalena Michalak, Małgorzata Wachecka, Maria Probosz, Agnieszka Robótka - Michalska i inni Hrabią Georgiem interesuje się Relke, który chce doprowadzić do aresztowania osób przekazujących tajne informacje z kancelarii Guderiana. Systematyczne zbieranie dowodów pozwala Frankowi Relke stwierdzić, że działalność Georga opłacają Polacy i że ma on powiązania z baronówną von Nitzner. Pracownicy Abwehry przygotowują pułapkę: zostaje wydane polecenie napisania ważnego i oczywiście ściśle tajnego memoriału Kriegsmarine. Zdobycie jego kopii może się łączyć z dużym niebezpieczeństwem. Czarek zawiadamia Georga, że jest rozpracowywany przez Abwehrę i powinien natychmiast uciekać, najlepiej do neutralnej Szwajcarii. Ale lubiący ryzyko Georg chciałby przedtem dostać od Ireny kopię memoriału. W sprytną pułapkę, jaką zorganizował Relke, wpadają Irena i Renata - nieświadome, że pomysł z napisaniem memoriału miał służyć do rozpoznania i aresztowania osób przekazujących informacje. Przekupiony przez Abwehrę służący Georga ułatwia zatrzymanie swego pana w chwili, gdy ten - z memoriałem i fałszywym paszportem - w towarzystwie hrabiny Benity zamierza uciekać. 08:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - HISTORIA OPOWIADANA OBRAZEM Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki "Historia opowiadana obrazem" O ile o najnowszej historii wiemy coraz więcej, o tyle rosnące tempo życia sprawia, że codzienność spycha bohaterów czasów trudnych i wielkich na dalszy plan. Są jednak ludzie, którzy starają się podejmować walkę z tym zjawiskiem i to na różne sposoby. Dziś w przestrzeni, w której w roku 1920 odpoczywali żołnierze - ochotnicy z 236. pułku piechoty, na współczesnym budynku szkoły pojawił się mural upamiętniający 100 - lecie Bitwy Warszawskiej, a zwłaszcza pobytu w tym miejscu księdza Ignacego Skorupki wraz z żołnierzami. "Partyzancki matecznik" Kolejna nasza wyprawa to ta z gatunku ekstremalnych. Strome, błotniste jary w okolicach Krosna skrywają tajemnice radiostacji Armii Krajowej, zniszczonej w dramatycznych okolicznościach. Wracamy w to miejsce po raz kolejny, ale powód jest niebagatelny. 08:55 HISTORIA POLSKI - KAROLINA LANCKOROŃSKA. POLKA Z WYBORU. Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2021 Filmowa opowieść o niezwykłej kobiecie Karolinie Lanckorońskiej. Pochodziła ze znamienitej rodziny. Zwykła mawiać - noblesse oblige. Czyli im kto wyższe zajmuje miejsce w hierarchii społecznej, tym większe ma wobec innych obowiązki. Karolina Lanckorońska tak to właśnie rozumiała. Unikała rozgłosu uważając, że po prostu postępuje tak, jak postępować powinna. Dziś pozostaje znana w środowisku nauki, której oddała życie. Uczestnicy filmu chronologicznie prowadzą widza po życiu Lanckorońskiej i dramatycznych wydarzeniach, od chwili narodzin, przez studia w Wiedniu, doktorat we Lwowie, czasy wojny i jej relacje spisane we Wspomnieniach wojennych. Fragmenty czyta lektor (kobieta), a ilustracją są ruchome grafiki przedstawiające cytowane historie. Celem filmu jest przybliżenie dokonań Karoliny Lanckorońskiej, dzieł, które pozostawiła. Temu mają służyć świadectwa osób, które znały Lanckorońską oraz tych, którzy dziś korzystają z działalności założonej Fundacji. Film realizowany w miejscach związanych z bohaterką: Austrii w Gars am Kamp, we Włoszech w Rzymie, na Ukrainie - we Lwowie, w Komarnie, Rozdole oraz w Polsce, w Warszawie i Krakowie. 10:05 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICA CICERO Kameralne i studyjne (widowisko), 49 min, Polska, 2003 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Andrzej Glacel Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Był październik 1943 roku. Niemcy przegrały dwie wielkie bitwy na froncie wschodnim. Losy wojny odwróciły się. Wielka Armia Czerwona zaczęła spychać na zachód Wermacht. W Wielkiej Brytanii alianci zachodni przygotowywali się do inwazji na kontynent, która miała nastąpić w połowie 1944 roku. Nie zapadła jednak decyzja, gdzie wyladują wojska alianckie. Dla Niemców poznanie miejsca inwazji miało cenę wygrania wojny. 11:05 55. ROCZNICA ODBUDOWY TEATRU WIELKIEGO OPERY NARODOWEJ Reportaż, 15 min, Polska, 2020 Reportaż z okazji 55. rocznicy odbudowy Teatru Wielkiego Opery Narodowej. 11:20 ZIMA 8250 Film dokumentalny, 37 min, Polska, 1976 Reżyseria: Jerzy Surdel Zdjęcia: Stanislaw Latałło, Andrzej Galiński Relacja z polskiej wyprawy na szczyt Lhotse w Himalajach w roku 1974, pod kierownictwem Andrzeja Zawady. Polakom nie udało się zdobyć ośmiotysięcznika - czwartego pod względem wysokości szczytu Ziemi. Zespół szturmowy musiał zawrócić na wysokości 8250 metrów w niewielkiej odległości od szczytu - z powodu gwałtownie pogarszających się warunków pogodowych. Mimo to wyprawa uznawana jest za sukces. Polacy po raz pierwszy podczas wspinaczki przekroczyli wysokość ośmiu tysięcy metrów nad poziomem morza. Była to też pierwsza w świecie próba zdobycia ośmiotysięcznika zimą. Zapoczątkowało to nowy rozdział himalaizmu: tak zwany himalaizm zimowy, w którym to właśnie Polacy, w późniejszych latach, osiągali największe sukcesy. Podczas wyprawy zginął Stanisław Latałło, który był operatorem filmowym wyprawy. Jest on autorem części materiałów filmowych, składajacych się na niniejszy film. W wyprawie wzięła też udział kobieta, alpinistka i himalaistka Anna Okopińska. 12:40 OPOWIEŚCI O YELLOWSTONE - ODC. 2. LATO (YELLOWSTONE TALES FROM THE WILD) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2009 Zdjęcia: John Shier Muzyka: Edmund Butt Przez pół roku w Yellowstone panuje bezlitosna zima. W świecie skutym lodem muszą sobie radzić wszystkie zwierzęta, zarówno te ścigające, jak i ścigane. W kwietniu liczne oznaki na górskim zboczu nareszcie zwiastują zmianę pory roku, choć widać jeszcze ślady ciężkiej zimy. Słońce powoli odzyskuje swoją moc. W rzekach i strumieniach zanika gruba warstwa lodu. Teraz zaczyna się wyścig o odrobienie zimowych strat. To czas, by się bawić, uczyć i rozmnażać. Po krótkotrwałej wiośnie nastaje równie krótkie lato. Nie tak łatwo więc będzie przetrwać w tej nieprzewidywalnej krainie. W Yellowstone zima trzyma szczególnie długo. W samym środku na wysokości dwóch tysięcy czterystu metrów n. p. m. znajduje się płaskowyż otoczony wierzchołkami Gór Skalistych. Po pięciu miesiącach snu w górach wyłania się potężny drapieżnik. Samica niedźwiedzia grizzly obudziła się wcześnie, żeby wyszukać pożywienie dla swoich młodych. Cieplejszymi równinami i dolinami, które otaczają płaskowyż, wędrują zwierzęta roślinożerne. Opuściły one wysoko położone tereny, by uniknąć najcięższego okresu zimy. Teraz rozpoczynają długą wyprawę ku centralnej części Yellowstone, gdzie spędzą lato. Wśród roślinożerców znajdują się przedstawiciele najstarszego gatunku amerykańskich przeżuwaczy widłorogi, jedne z najszybszych zwierząt świata. Lato ukazało niezwykłą różnorodność Yellowstone. Wkrótce jednak znów wszystko pokryje zimowa powłoka. Na przygotowanie się do zimy zostało już niewiele tygodni. To czas jeszcze jednej, ostatniej eksplozji życia w Yellowstone. Nadchodzi najkrótsza, ale za to najpiękniejsza pora roku - jesień. 15:35 PERSOWIE. HISTORIA IRANU - ODC. 3/3 (PERSIA: A HISTORY OF IRAN) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Samira Ahmed Dzięki tej serii widzowie będą mogli odkryć fascynującą i skomplikowaną historię Persji, pierwszego imperium na świecie, które powstało w szóstym wieku przed Chrystusem i wywarło wielki wpływ na kulturę rzymską, bizantyjską i arabską. To świat królów i najeźdźców, epickich poetów i wyjątkowych artystów. Twórców dokumentu najbardziej interesuje żywotność perskiej cywilizacji. Język farsi przetrwał wszystkie inwazje, rewolucje i religijne zawieruchy. Perską mowę i obyczaje przyjmowali Mongołowie, Turkmeni, Turcy i Afgańczycy. Islamizacji nie towarzyszyła arabizacja. Najeźdźcy zapożyczyli od Persów stroje, kuchnię, architekturę, administrację, nawet Aladyna i "Opowieści z tysiąca i jednej nocy". "Szahname", poetycki epos z przełomu X i XI wieku, do dziś jest publicznie recytowany, "Rubajaty" - wolnomyślicielskie wiersze Omara Chajjama stały się bestsellerem na Zachodzie 800 lat po śmierci autora. Kopuła meczetu w Isfahanie swego czasu była największa na świecie. Persowie mieli nawet swojego Machiavellego, który napisał podręcznik dobrego rządzenia. Jeden z szachów zajął Delhi i zasiadł na Pawim Tronie, lecz kres imperialnym ambicjom położyły europejskie potęgi. XX wiek zajmuje w tym cyklu zaledwie siedem minut i to głównie w kontekście polityki historycznej Mohammeda Rezy Pahlaviego uważającego się za nowego Cyrusa. Od 40 lat, gdy władzę przejęli ajatollahowie, niewielu ludzi z Zachodu widziało Iran. Brytyjczykom udało się dostać pozwolenie na filmowanie. Narratorka, Samira Ahmed, rozmawia z tubylcami, przechadza się po bazarze, zagląda do klubu - siłowni. Perskie dzieje przedstawione są w porządku chronologicznym. Od starożytnych wykopalisk, pozostałości zigguratu w Czoga Zanbil, ruin Suzy i Persepolis. Ahmed odwiedza świątynię zoroastrian, w której płonie wieczny ogień, zachwyca się perską kaligrafią, ceramiką i rzemiosłem artystycznym. Atrakcyjności filmowi dodają orientalna muzyka i niesamowite krajobrazy. 17:05 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 20/24 Serial historyczno-sensacyjny, 55 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Muzyka: Andrzej Trzaskwski Aktorzy: Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Janusz Bukowski, Miłogost Reczek, Piotr Grabowski, Witold Dębicki, Piotr Konieczyński, Marta Klubowicz Różycka, Stanisław Jaskułka, Zbigniew Buczkowski, Marian Glinka, Dariusz Jakubowski, Jan Monczka, Mirosław Kowalczyk Admirał Canaris żąda informacji o stanie floty polskiej i rozmieszczeniu wojska na Oksywiu. Radca Voraczek dostarcza Relkemu listę potencjalnych informatorów. Wybór pada na kolejarza Mamela, który ma znajomego w Sztabie Marynarki. Obserwacja kolejarza prowadzona przez Niemców pozwala ustalić Relkemu i Voraczkowi, że w ich siatce nastąpił przeciek. Mamel regularnie odwiedza mieszkanie Ewy Leber pracującej w sztabie niemieckiego dowództwa. Kolejarz jest niewątpliwie łącznikiem między Ewą a polskim wywiadem, któremu dziewczyna dostarcza informacji z dowództwa. Voraczek oraz jego agenci aresztują Ewę i przygotowują zasadzkę na kolejarza. Zatrzymany przez Niemców Mamel zgadza się z nimi współpracować. Ma nadal udawać łącznika Ewy, aresztowanej w sekrecie. Czarek dostaje od niej kartkę z prośbą o szybkie spotkanie, ale brak na kartce umówionych znaków wzbudza jego nieufność. Jedzie do Królewca, lecz pójście do mieszkania Ewy zleca bagażowemu, który chętnie zarobi parę marek. Sam w przebraniu obserwuje, jak agenci Voraczka wyprowadzają jego posłańca od Ewy. Podwójny agent "Hubert" informuje Czarka, że Mamel pracuje dla Niemców i jest przez ich agentów pilnie strzeżony. By go zatrzymać, Polacy organizują misterną akcję, która kończy się powodzeniem. Z Berlina nadchodzi wiadomość, że aresztowany Georg otrzymał wyrok dożywocia, natomiast Benita i Renata - obywatelki niemieckie - karę śmierci. 18:10 POZA PODEJRZENIEM Film dokumentalny, 31 min, Polska, 2020 Reżyseria: Marzena Kumosińska Scenariusz: Marzena Kumosińska Zdjęcia: Yori Fabian Fabularyzowany dokument o młodych ludziach uwikłanych w realia Polski po 1945 roku. Wśród rozmaitych form oporu przeciwko umacniającemu się reżimowi komunistycznemu znalazły się również metody cywilne oparte na pracy wywiadowczej i zbieraniu informacji o bezprawiach nowej władzy. Bronka Borowska ma 24 lata. Doświadczona w wywiadzie AK, jest łączniczką łódzkiej komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Otrzymuje zadanie pozyskania dla organizacji pracownika Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi. Czesław Stachura wkrótce staje się cennym informatorem. W tej opowieści dominują pytania, zarówno o wybory, przed jakimi obydwoje stawali, jak i nasze możliwości zbliżenia się do prawdy. Film wyprodukowany został przez łódzki ośrodek TVP na zlecenie TVP Historia. Autorka jest jednocześnie pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej. 18:50 HISTORIA POLSKI - KRZYŻ WŁOSZCZOWA 1984 Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2019 Reżyseria: Lesław Skuza Scenariusz: Lesław Skuza Zdjęcia: Lesław Skuza, Paweł Woldan Muzyka: Andrzej Krauze Film jest opowieścią o strajku szkolnym młodzieży szkół zawodowych w obronie krzyża we Włoszczowie w 1984 r. Opowiedzą ją sami uczestnicy - jak tamte wydarzenia wspominają i oceniają. Ta perspektywa wydaje się mieć szczególne znaczenie teraz, kiedy miejsce Kościoła i krzyża we współczesnej Polsce wydaje się być na powrót kwestionowane. Motywem przewodnim historii PRL jest walka z krzyżem, nie tylko jako symbolem Kościoła katolickiego, ale też symbolem niezależności Polaków, symbolem ich wolności. 19:55 CZARNOBYL. ZAPIS TRWOGI (CHERNOBYL: HOUR BY HOUR) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2021 Wypadek w Czarnobylu uwolnił co najmniej sto razy więcej promieniowania niż bomby atomowe zrzucone na Hiroszimę i Nagasaki. Tysiące mieszkańców zostało wysiedlonych, a niezliczona liczba Europejczyków nadal nosi blizny po tym, co stało się tamtej katastrofalnej nocy w Czarnobylu. Dzisiaj postapokaliptyczny krajobraz okolic najsłynniejszej elektrowni jądrowej świata to nie lada atrakcja turystyczna, więc nic dziwnego, że Ukraina wnosi o wpisanie strefy zakazanej na listę światowego dziedzictwa ludzkości. Porzucone gospodarstwa, opustoszałe blokowiska, zardzewiałe wesołe miasteczko, gnijące książki i portrety przywódców. Elektrownia nad Prypecią miała być jednym z symboli potęgi gospodarczej czerwonego imperium, służyła legitymizacji jego władzy nad Ukrainą i Białorusią. Komunizm od początku odwoływał się do idei technicznego postępu, dlatego awaria najnowszego z reaktorów była ciosem dla wizerunku ZSRR. Swoje zrobiła też, zawstydzająca dla Kremla, zachodnia akcja pomocy dla ofiar. Wypadek ten przypomniał również światu śmiertelną potęgę energii jądrowej. Ale czy był on katalizatorem upadku ZSRR? 21:00 NAMIBIA, LUDOBÓJSTWO II RZESZY (NAMIBIA, THE GENOCIDE OF THE SECOND REICH) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2012 W latach 1904 - 1907 Niemcy dokonali pierwszego ludobójstwa XX wieku. Na terenach Niemieckiej Afryki Południowo - Zachodniej (dzisiejszej Namibii) przeprowadzili eksterminację dwóch afrykańskich ludów: Nama i Herero. Dwie trzecie ludności Herero i połowa ludu Nama zginęła w niemieckiej kolonii, wielu z nich w obozach koncentracyjnych. Do dziś potomkowie ocalałych ubiegają się o odszkodowania od niemieckiego rządu. 22:05 MAŁA MOSKWA Melodramat, 113 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Waldemar Krzystek Zdjęcia: Tomasz Dobrowolski Muzyka: Zbigniew Karnecki Aktorzy: Lesław Żurek, Svetlana Khodchenkova, Dimitrij Uljanov, Elena Leszczyńska, Andrzej Grabowski, Artem Tkachenko, Jurij Itskov Kinowa wersja "Małej Moskwy" Waldemara Krzystka, nagrodzona w 2008 r. Złotymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Film wyróżniono ponadto nagrodą za główną rolę kobiecą oraz dwiema specjalnymi nagrodami TVP. "Małej Moskwie" przypadło również aż 5 Polskich Nagród Filmowych - Orłów (m. in. za scenariusz, scenografię i kostiumy). Ten deszcz najbardziej prestiżowych wyróżnień polskiego przemysłu filmowego wzbudził różne reakcje i podzielił krytyków. Niektórzy z recenzentów uznali, że Waldemar Krzystek nakręcił patetyczny, staroświecki film, w którym narracja, prowadzenie kamery i kompozycja kadrów przywodzą na myśl kinowe wzorce sprzed kilku dekad. Zaś zwolennicy "Małej Moskwy" podkreślali, że to film dla ludzi, a nie krytyków, błyskotliwie zrealizowany ważny epicki obraz, pozytywny przykład kina historycznego o zakazanej miłości w epoce PRL - u, o zniewoleniu jednostki w systemie totalitarnym. Wojska radzieckie stacjonowały w Polsce prawie pół wieku: od końca II wojny aż do roku 1993. W Legnicy mieścił się najpotężniejszy w naszym kraju garnizon Armii Czerwonej. W latach 60. zakwaterowani tam żołnierze i cywile stanowili niemal połowę mieszkańców miasta, które nazywano wówczas właśnie Małą Moskwą. Sierpień 1968 roku, pierwsze dni agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Jurij Swietłow, radziecki pilot wojskowy, tuż przed kolejnym lotem bojowym nad Pragę widzi na lotnisku swoją żonę, młodą i śliczną Wierę. Gdy w nocy wraca do bazy, jeszcze na płycie lotniska dowiaduje się, że Wiera nie żyje. Jak głosi oficjalna wersja, popełniła samobójstwo. Trzydzieści lat później Jura jest znowu w Polsce, w Legnicy. Stoi na płycie tego samego wojskowego lotniska, teraz już opuszczonego i zrujnowanego. Idzie na grób żony, widzi też groby dawnych znajomych, ich dzieci. Do współczesnej Legnicy przyjeżdża również córka Wiery, też Wiera. Dziewczyna, równie piękna jak matka, nienawidzi jednak rodzicielki samobójczyni za to, że zostawiła ją samą na świecie krótko po jej urodzeniu się, a jeszcze bardziej za to, że przez jej romans ona jest... bękartem. Wiera pracuje w Niemczech, w rosyjskim koncernie gazowym. Wyniosła, elegancka, przyzwyczajona do luksusu źle się czuje w Polsce, nie lubi Polaków. W przeciwieństwie do Jurija, który ma z Legnicy także i dobre wspomnienia, ona myśli o tym miejscu i ludziach jak najgorzej. Swietłowowie przyjeżdżają do Legnicy w 1967 roku, wraz z kolejną grupą żołnierzy i oficerów. Zamieszkują w wydzielonym z miasta wysokim murem osiedlu wojskowym. Miesiąc później, w dniu 50. rocznicy Rewolucji Październikowej, Wiera wygrywa polsko - radziecki konkurs piosenkarski.. Wtedy też poznaje Michała Janickiego, młodego i przystojnego podporucznika Wojska Polskiego, który jako odpowiedzialny za sprawy kulturalno - oświatowe wręcza jej nagrodę. Zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia. Piękna Rosjanka początkowo broni się przed nim i kiełkującym uczuciem. Romans Wiery i Michała zostaje wykryty przez radzieckie władze wojskowe wskutek zdrady zastraszonych ormiańskich sąsiadów. Tajemnica wychodzi na jaw po ogłoszeniu alarmu bojowego w radzieckich jednostkach wojskowych, przygotowujących się wraz z sojusznikami do napaści na Czechosłowację. We współczesnej Polsce dorosła już córka Wiery i Michała postanawia zobaczyć swojego biologicznego ojca. Tymczasem Jura przekonuje ją, że Michał zginął w tym samym okresie co Wiera, w wypadku samochodu wojskowego za czechosłowacką granicą. Kiedy mała Wiera przyszła na świat, Jura odbiera żonę ze szpitala z nowo narodzoną córką. Prosi, żeby żona nigdy nie pokazała dziecka Michałowi, prawdziwemu ojcu dziewczynki. Po drodze Jura dostaje rozkaz wojskowy. Trwa inwazja na Czechosłowację. Aresztowany Michał, w czasie przesłuchania w radzieckim więzieniu wyskakuje przez okno. Wiera naiwnie prosi o zgodę na pozostanie w Polsce i zmianę obywatelstwa. Zostaje wyśmiana, poniżona i upokorzona. Tymczasem zapada decyzja o zatuszowaniu romansu Rosjanki i Polaka. We współczesnej Polsce dorosła już córka Wiery na cmentarzu poznaje prawdę o śmierci matki i staje oko w oko ze swoim prawdziwym ojcem. 00:05 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. BITWA O NOCNE NIEBO Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki "Bitwa o nocne niebo" Nasze potoczne wyobrażenie o wojnie to tyraliery żołnierzy ścierających się w rozbłyskach wybuchów i kłębach dymu. To zionące ogniem stalowe potwory, pożerające się nawzajem. Ale gdzieś daleko w tle trwał również pojedynek najtęższych mózgów obydwu walczących stron, owocujący niesłychanym przyspieszeniem technicznym. Ten wątek wojennych dziejów będzie dziś przedmiotem naszego zainteresowania. To już kolejna akcja organizowana przez Prywatne Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych w Krośnie. A szukać będziemy miejsca ukrycia urządzeń, które wykorzystywała tu w czasie wojny przeciwlotnicza obsługa naziemna. "Pirat" Nasza kolejna opowieść także dotyczyć będzie interesującego eksponatu, tym razem przeznaczonego dla Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Szybowiec Pirat, który będziemy mieli okazję zobaczyć, to drugi wyprodukowany w Polsce prototyp ukrycia urządzeń, które wykorzystywała tu w czasie wojny przeciwlotnicza obsługa naziemna. 00:40 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICA CICERO Kameralne i studyjne (widowisko), 49 min, Polska, 2003 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Andrzej Glacel Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Był październik 1943 roku. Niemcy przegrały dwie wielkie bitwy na froncie wschodnim. Losy wojny odwróciły się. Wielka Armia Czerwona zaczęła spychać na zachód Wermacht. W Wielkiej Brytanii alianci zachodni przygotowywali się do inwazji na kontynent, która miała nastąpić w połowie 1944 roku. Nie zapadła jednak decyzja, gdzie wyladują wojska alianckie. Dla Niemców poznanie miejsca inwazji miało cenę wygrania wojny. 01:40 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - U - BOOT CZ. 1 Magazyn, 24 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Ładysław Lipkowski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) W tym odcinku o działaniach niemieckiej floty podwodnej w czasie I wojny światowej. Jakie wnioski Niemcy wyciągnęły z przegranej i jaką miały koncepcję działań morskich wobec Wielkiej Brytanii w nowej wojnie. Zwycięstwo niemieckich okrętów podwodnych tzw. u - bootów oznaczałoby przerwanie linii żeglugowych do Wielkiej Brytanii, która pozbawiona surowców, paliwa i broni z USA i kolonii musiałaby skapitulować. U - booty mogły zmienić losy II wojny światowej. W audycji przedstawiono wnętrze niemieckiego okrętu podwodnego (ekspozycja w Deutscheus Museum w Monachium) oraz materiały archiwalne z czasów II wojny światowej.