TVP Kultura Niedziela, 26.02.2023 06:55 ZŁOTE PRZEBOJE Koncert, 54 min, Polska, 1999 Autor: Maria Szabłowska, Małgorzata Górzańska, Krzysztof Szewczyk Wykonawcy: Maryla Rodowicz, Skaldowie, Łucja Prus, Wojciech Młynarski, Trubadurzy, Halina Frąckowiak Koncert Złotych Przebojów zarejestrowany 31.01.98 w Sali Kongresowej PKiN w Warszawie. Najpopularniejsze przeboje z lat 60. i 70. śpiewają wykonawcy, którzy wylansowali je przed laty oraz piosenkarze i zespoły młodego pokolenia. "Złoty Żorżyk" to nagroda, którą w rozmaitych kategoriach przyznawano gwiazdom koncertu. Występują: Czesław Niemen z z zespołem Studio 7 Jarosława Zawadzkiego i kwartetem smyczkowym Grupa Mo Carta, Wojciech Młynarski, Skaldowie i Łucja Prus, Karin Stanek oraz Krzysztof Krawczyk i Trubadurzy. 08:00 NABOŻEŃSTWO EWANGELICKIE W WODZISŁAWIU ŚLĄSKIM Sprawozdanie, 60 min, Polska, 2023 Autor: Małgorzata Foester - Biesiada W czasie tego nabożeństwa, które dla luteranów stanowi centrum życia duchowego całej wspólnoty, będzie można usłyszeć kazanie i pieśni przeznaczone na pierwszą niedzielę pasyjną tzw. Invocavit [Wzywać mnie będzie]. Zapraszamy do oglądania w gościnnych progach parafii ewangelickiej i kościoła, najstarszego obiektu sakralnego w Wodzisławiu Śląskim [XV w.], znajdujących się na terenie diecezji katowickiej. 09:05 OD UCHA DO UCHA - MAURICE RAVEL - MOJA MATKA GĘŚ (MAURICE RAVEL: MA MERE L'OIE) Koncert, 18 min, Wielka Brytania, 2018 Wykonawcy: Marin Alsop, Britten - Pears Orchestra Suita "Moja Matka Gęś" to utwór Ravela, skomponowany z myślą o dzieciach. Inspiracją dla kompozytora były baśnie Charles ' a Perraulta. Każda z części przenosi słuchacza w inny, niezwykły świat. Poznajemy Śpiącą Królewnę, Tomcia Palucha, odwiedzamy chiński dwór cesarzowej i przysłuchujemy się rozmowie Pięknej i Bestii. Finał opowieści to zdumiewający Zaczarowany Ogród. 09:25 OD UCHA DO UCHA - SMOK I MUZYKA (SMOK I MUZYKA) Film animowany, 8 min, Szwajcaria, 2015 Reżyseria: Camille Muller Opowieść o dziewczynce, która zaprzyjaźnia się z leśnym smokiem w krainie, gdzie król pozwala tylko na wojskowe marsze. Jednak ta dwójka przyjaciół stara się grać inną muzykę. 09:35 OD UCHA DO UCHA - KONCERT PICCOLO (KONCERT PICCOLO) Film animowany, 6 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Ceylan Beyoglu Mały flet Piccolo wyrusza w pełną przygód podróż, by poznać swoją melodię. 09:45 OD UCHA DO UCHA - SCENA MUZYCZNA - DŹWIĘKI NIEODKRYTE Koncert, 40 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Nina Kodorska, Nina Kodorska, Maciej Wojcieszczuk, Mateusz Wachowiak, Paweł Płaczkowski, Oliwier Andruszczenko, Damian Marat "Dźwięki nieodkryte" to spektakl muzyczny, który łączy ze sobą dwa światy. Dowodzi, że muzyka jest zarówno wokół nas, jak i w nas samych i absolutnie każdy, kiedy tylko zechce, może stać się artystą. Szukanie dźwięków, poznawanie instrumentów, a także odkrywanie całego spektrum możliwości, które daje nam głos i nasze ciało to główne idee tego wydarzenia, czyniące z niego prawdziwe muzyczne show. Zabawna poetycka narracja przeplatana wyjątkowymi kompozycjami, piosenkami granymi na żywo, poruszy zarówno małego jak i starszego widza, a być może odkryje w nich wirtuozów. 12:15 BILET DO KINA - GAMBIT, CZYLI JAK OGRAĆ KRÓLA (GAMBIT) Komedia kryminalna, 85 min, USA 2012 Reżyseria: Michael Hoffman Scenariusz: Ethan Coen, Joel Coen Aktorzy: Colin Firth, Cameron Diaz, Alan Rickman, Tom Courtenay, Stanley Tucci, Cloris Leachman, Julian Rhind - Tutt, Pip Torrens Brytyjczyk Harry Deane jest kustoszem imponującej kolekcji obrazów ekscentrycznego lorda Shabandara. Wyjątkowo nikczemny typ porządnie dał się we znaki spokojnemu kuratorowi sztuki, więc ten postanawia się zemścić za wszystkie poniżenia i krzywdy. Zamierza namówić go do kupna bezwartościowego, sfałszowanego Moneta. Do realizacji planu jest potrzebna jednak piękna kobieta, którą kustosz musi znaleźć. Wraz ze słynnym fałszerzem dzieł sztuki, Majorem, wyrusza do Alpine w stanie Teksas w poszukiwaniu królowej rodeo, PJ Puznowski. To wnuczka sierżanta odpowiedzialnego za schwytanie w 1945 roku Hermanna Goringa, znanego z grabieży dzieł sztuki z całej Europy. Harry jest pewny, że udział PJ uwiarygodni jego intrygę. Ona się zgadza za odpowiednią opłatą i już następnego dnia wspólnie przystępują do realizacji sprytnego planu. W kolorowym magazynie ukazuje się wkrótce zdjęcie królowej rodeo z jej babcią na tle dzieła Moneta. Oczywiście pismo ogląda Shabandar, a Harry Deane obiecuje sprawdzić czy obraz jest prawdziwy. W przypadku potwierdzenia oryginału, Shabandar jest gotów wyłożyć 12 milionów funtów. Sprawy zaczynają się komplikować, gdy niemający doświadczenia z kobietami Harry, ulega urokowi pięknej PJ. 13:55 WĘDROWIEC POLSKI - W DOLINIE SANU Reportaż, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska Wykonawcy: Krzysztof Koehler (prowadzący) Odcinek rozpoczynamy od nauki wytwarzania naczyń glinianych w Centrum Garncarstwa w Medyni Głogowskiej. Następnie nasz wędrowiec udaje się na poszukiwanie jarmarku, aby sprzedać swoje dzieło. W dalszej wędrówce dociera do Łańcuta, gdzie poszukuje pałacu Jana Potockiego. Natrafia na Dyrektora Muzeum, który umożliwa mu oglądanie sali teatralnej, gdzie Jan Potocki, autor "Rękopisu znalezionego w Saragossie" urządzał swoje reduty. Po drodze trafia do wsi Markowa, aby porozmawiać o rodzinie Ulmów. Na koniec decyduje się jeszcze odwiedzić ostatnie miejsce: czyli Ulanów i Bractwo Flisackie. Cykl programów, którego celem jest przybliżenie historii, tradycji, kultury różnych regionów Polski. Prowadzącym ten niekonwencjonalny kulturalny przewodnik po Polsce jest poeta, literaturoznawca i krytyk literacki Krzysztof Koehler. 14:35 SCENA MUZYCZNA - RAVEL PIANO DUO Koncert, 42 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Ravel Piano Duo W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi jeden z czołowych polskich duetów fortepianowych Ravel Piano Duo. Agnieszka Kozło i Katarzyna Ewa Sokołowska kształciły się pod kierunkiem prof. Mai Nosowskiej w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz w klasie mistrzowskiej duetu Hansa - Petera Stenzl i Volkera Stenzl w Hochschule fur Musik und Theater Rostock. Obszerny repertuar duetu obejmuje kompozycje na cztery ręce i dwa fortepiany od epoki baroku do czasów obecnych. Zespół ma na swoim koncie wiele prawykonań oraz kilka płyt, z których dwie otrzymały nagrody Fryderyk. 15:35 SERIALOWA NOSTALGIA - PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 13/13 - HEKTOR KAMIENIECKI Serial historyczny, przygodowy, 30 min, Polska 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Andrzej Łapicki, Barbara Brylska, Bogusz Bilewski, Tadeusz Schmidt, Andrzej Jurczak, Antoni Lewek, Czesław Wołłejko, Andrzej Szalawski Ataki Turków zostają odparte, bohaterska załoga twierdzy chce bronić się dalej. Mimo to dochodzi do podpisania rozejmu. Wojsko opuszcza zamek, wyjeżdżają też Basia i pan Zagłoba. Pan Michał i Ketling, wierni przysiędze, pozostają w twierdzy. 16:10 SERIALOWA NOSTALGIA - WOJNA DOMOWA - ODC. 1/15 - CIĘŻKIE JEST ŻYCIE Serial komediowy, 30 min, Polska 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Maria Zientarowa Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Alina Janowska, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Musiał, Elżbieta Góralczyk, Jarema Stępowski, Irena Dziedzic Przekomiczna Irena Kwiatkowska i niezapomniany Kazimierz Rudzki jako rodzice Pawła, Alina Janowska jako pełna werwy, atrakcyjna ciotka i Andrzej Szczepkowski, dystyngowany, o wspaniałym poczuciu humoru wujek Anulki, wreszcie zabawny Jarema Stępowski, który zbierał suchy chleb dla konia - pozostali w pamięci widzów oglądających przed laty "Wojnę domową". Autorka scenariusza, Mira Michałowska - pisarka, dziennikarka, satyryk i tłumaczka literatury anglosaskiej, m. in. Hemingwaya - pod pseudonimem Maria Zientarowa publikowała w latach 50. i 60. na łamach "Przekroju" swoje opowiastki z życia dwóch rodzin. Kolejne rozdziały "prozy w odcinkach" złożyły się na książkę, później powstał scenariusz telewizyjny. Olbrzymie powodzenie pierwszej, 7 - odcinkowej serii filmów - Złoty Ekran w kategorii programów rozrywkowych, Złota Maska dla Aliny Janowskiej - skłoniły realizatorów do kontynuowania serialu i nakręcenia następnych 8 odcinków. "Wojna domowa" jest przede wszystkim komedią - mówiła autorka scenariusza. - Nie chciałam atakować młodzieży ani rodziców, ani tym bardziej szkoły, acz nie twierdzę, że właśnie ta instytucja ma być powszechnie przestrzeganym tabu. Chciałam zabawić trochę telewidzów kosztem drobnych śmiesznostek dnia codziennego... Po 30 latach staraniem oficyny "Trio" ukazało się trzecie, poprawione wydanie książki. Z tej okazji spotkali się współtwórcy sukcesu telewizyjnej "Wojny domowej". - W naszym serialu nie było bezpośrednich odwołań do polityki, ale lansowanie innych wzorców niż komsomolskie było dla władz trudne do przyjęcia. Do dziś mam w swoim archiwum wycinek z "Walki Młodych", w którym zarzucono nam, że takie nieodpowiedzialne seriale jak nasza "Wojna domowa" spowodowały ruchy młodzieżowe 1968 roku - wspominał reżyser Jerzy Gruza. Oczywiście, podobnie bezsensowne zarzuty nie zmniejszyły ani na jotę sympatii widzów wobec bohaterów serialu. Publiczność doceniła świetne aktorstwo, dowcipne dialogi, w pełni profesjonalny warsztat reżyserski i dobrą oprawę muzyczną, w tym kilka szczególnie wpadających w ucho piosenek. W pierwszym odcinku przedstawia się widzom Paweł Jankowski, trochę zbuntowany, naburmuszony nastolatek. Chłopak zwierza się pani Irenie, sąsiadce z tej samej klatki, jakie ma ciężkie życie w domu. Rodzice zrzędzą, każą mu się myć, zapędzają do odrabiania lekcji. A on nie ma głowy do takich rzeczy. Marzy o karierze aktorskiej w telewizji, jednakże ojciec stanowczo się temu sprzeciwia. Paweł na własną rękę podejmuje próbę dostania się do telewizji, ale jego kandydatura odpada. Wtedy, o dziwo, tata czuje się urażony i sam prosi, by powierzono synowi jakąś rolę. 16:50 ZAGINIONE - ODNALEZIONE - CZARNY NESESER Magazyn, 12 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Rafał Wiśniewski (prowadzący) Wrzesień 1939 r. Z siedziby Polskiego Radia przy ul. Zielnej 25, trzech mężczyzn wynosi bezcenne płyty z nagraniami z okresu agresji niemieckiej na Polskę. Są tam miedzy innymi nagrania prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, ministra spraw zagranicznych Józefa Becka i reportaże z oblężenia Warszawy autorstwa amerykańskich i brytyjskich korespondentów. Dwa metalowe pudła zabiera podpułkownik Wacław Lipiński, drugą część wyniósł amerykański dziennikarz polskiego pochodzenia Eugeniusz Domachowski, czarny neseser z trzecią częścią depozytu ukrył Mirosław Panufnik. Jesienią 1939 roku z siedziby polskiego radia wyniesiono bezcenne płyty. Wacław Lipiński w obawie przed aresztowaniem przekazał płyty Halinie Przedpełskiej i Stefanii Żaboklickiej. Kobiety podjęły decyzję o zamurowaniu dwóch metalowych pudeł z płytami w ścianie willi na ulicy Hoene - Wrońskiego w Warszawie. Eugeniusz Domachowski, jako obywatel państwa neutralnego (Stany Zjednoczone przystąpiły do wojny dopiero pod koniec 1941 r.), miał szansę wywieźć nagrania do USA, do czego jednak nie doszło. Tuż przed wyjazdem z Polski, 2 listopada 1939 roku, przekazał depozyt swojej kuzynce Genowefie Domachowskiej. Ta zaś przekazała płyty Pawłowi i Teodorze Olszewskim, których znała, ponieważ uczyła ich syna języka angielskiego. Olszewscy ukryli depozyt w piwnicy swojego sklepu Mikrochemia, znajdującego się podówczas przy ul. Marszałkowskiej 124. Ostatnią partię płyt w czarnym neseserze wyniósł Mirosław Panufnik, kierownik amplifikatorni Polskiego Radia. Prawdopodobnie zostały one ukryte w budynku przy ul. Księdza Skorupki 14, gdzie mieściła się pracownia lutnicza i mieszkanie jego ojca. Mirosław Panufnik zginął 16 września 1944 r. , podczas Powstania Warszawskiego. Nagrania wyniesione przez podpułkownika Wacława Lipińskiego zostały przyniesione do Polskiego Radia przez Halinę Przedpełską i Stefanią Żaboklicką. Również płyty wyniesione przez Eugeniusza Domachowskiego zostały odzyskane, do studia radiowego przyniósł je syn państwa Olszewskich Tomasz. Niestety nagrań wyniesionych przez Mirosława Panufnika nie odnaleziono do tej pory. Dziś w zbiorach Archiwum Polskiego Radia znajdują się 93 płyty stanowiące dwie spośród trzech części nośników uratowanych przez pracowników Polskiego Radia. Los trzeciej części, na którą składała się połowa ewakuowanych płyt, do dziś pozostaje nieznany. 17:15 NIEDZIELA Z...TWÓRCZOŚCIĄ JERZEGO GRUZY Dysk./wywiad/debata, 42 min, Polska, 2020 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Miał być rzeźbiarzem, pływakiem i królem wełny. Został człowiekiem telewizji. Trafił do niej przypadkiem i spędził 45 lat, tworząc kultowe programy rozrywkowe, seriale czy spektakle. Jeden z najdowcipniejszych polskich reżyserów, który twierdził, że wszystko, co pisał i robił w życiu, to było naigrywanie się z samego siebie. W kolejnym odcinku cyklicznego programu "Niedziela z..." wspominamy zmarłego w 2020 roku Jerzego Gruzę. 23:05 KROMER FESTIVAL BIECZ 2021 - WSPÓLNOTA TEKSTU, RÓŻNORODNOŚĆ MUZYKI Koncert, 78 min, Polska, 2021 Koncert otwierający 7. Kromer Festival Biecz to powtórny występ kontratenora Filippo Minecciego i orkiestry Arte dei Suonatori. Po zaprezentowanym w ubiegłym roku przedpremierowym programie quasi - Passione, w 2021 artyści przywieźli do Biecza pełny program koncertu zbudowany wokół jednego tekstu - słynnej, poetyckiej i niezwykle popularnej w dawnych wiekach Pasji Chrystusowej autorstwa jednego z największych librecistów XVIII - wiecznych Pietra Metastasia. Idea stojąca za repertuarem odsłania ewolucję muzyki na przestrzeni ponad ośmiu dekad, począwszy od roku 1730 i napisanej w Wiedniu przez Antonia Caldarę Passione di Ges Cristo, aż po rok 1812 i drezdeńską Pasję Francesca Morlacchiego. W tę podróż przez style, epoki i najważniejsze ośrodki muzyczne Włoch, Niemiec i Austrii zabrał słuchaczy wybitny, obdarzony niezwykłą ekspresją kontratenor Filippo Mineccię oraz świetny polski zespół instrumentów dawnych, czyli Arte dei Suonatori prowadzony od skrzypiec przez Aureliusza Golińskiego. 00:40 RAJSKA JABŁOŃ Film psychologiczno - obyczajowy, 102 min, Polska 1985 Scenariusz na podstawie powieści Poli Gojawiczyńskiej i reżyseria: Barbara Sass Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Zbigniew Raj Aktorzy: Izabela Drobotowicz - Orkisz, Ewa Kasprzyk, Marta Klubowicz, Piotr Bajor, Krzysztof Kolberger, Mariusz Dmochowski, Iga Cembrzyńska, Anna Romantowska, Jan Englert, Zofia Czerwińska i inni Dwie związane ze sobą tematycznie powieści "Dziewczęta z Nowolipek" i "Rajska jabłoń" Poli Gojawiczyńskiej ukazały się drukiem w latach 1934 - 35 i od razu zdobyły popularność wśród czytelników, a także uznanie krytyki. W 1937 roku Józef Lejtes przeniósł na ekran "Dziewczęta z Nowolipek". Po wojnie Stanisław Wohl dokonał telewizyjnej adaptacji obu książek. Film Barbary Sass jest trzecią ekranizacją dyptyku, chyba najciekawszą. Jest początek lat 20. Kwiryna i Roman są już małżeństwem i razem prowadzą sklep. Amelka została żoną bogatego aptekarza. Bronka pracuje jako sekretarka w Towarzystwie Dobroczynności. Ich życie prywatne nie układa się jednak najlepiej. Kwiryna jest chorobliwie zazdrosna o męża, nazbyt - w jej opinii - interesującego się młodymi klientkami ich sklepu. Mąż natomiast ma jej za złe nadmierną interesowność i kierowanie się wyłącznie chęcią zysku. Amelka nawiązuje romans z Andrzejem, bratankiem proboszcza miejscowej parafii. Gdy romans wychodzi na jaw, chłopak zmuszony jest opuścić Warszawę. Przygnębiona kobieta nie zauważa nawet początkowo, że jej mąż przyjął do pracy młodego, przystojnego prowizora. Bronka musiała porzucić pracę sekretarki, gdyż jej zwierzchniczka podejrzewała dziewczynę o romans z jej mężem Ignacym. Ten jednak wkrótce odnajduje Bronkę i uczucie między nimi wybucha z nagłą siłą. Ignacy nie chce porzucić żony, jego kochanka zaczyna więc spotykać się z innymi mężczyznami. Pogłębia się kryzys w małżeństwie Kwiryny i Romana. Wkrótce okazuje się, że Roman jest bardzo ciężko chory. Tymczasem Amelka otrząsnąwszy się po rozstaniu z Andrzejem nawiązuje kolejny romans - z prowizorem. Aptekarz domyśla się wszystkiego, ale woli nie reagować. Pewnego wieczoru Amelka decyduje się jednak sama wyznać mu prawdę. 02:35 TERAZ ANIMACJE! - DENKA OD BUTELEK (CUL DE BOUTEILLE/ SPECKY FOUR EYES) Film animowany, 8 min, Francja, 2010 Reżyseria: Jean - Claude Rozec Scenariusz: Jean - Claude Rozec Wykonawcy: Dominique Pinon Krótki film animowany. Arnaud ma dużą wadę wzroku i musi nosić okulary. I to nie byle jakie: gruba oprawka, przez którą odstają mu uszy i która ściska mu nos, szkła tak grube, że jego oczy przypominają małe czarne punkty. Arnaud o wiele bardziej woli niewyraźny i wielokształtny świat krótkowzroczności, zamieszkały przez potwory, jednorożce i inne chimery, które pojawiają się dzięki jego bogatej wyobraźni. (opis festiwalowy) 02:50 TERAZ ANIMACJE! - KOLEJKI (THE QUEUES / ZASTUPY) Film animowany, 7 min, Czechosłowacja, 1980 Reżyseria: Helena Slavikova Rabarova Scenariusz: Helena Slavikova Rabarova Krótki film animowany składający się z kilku zabawnych historii o staniu w kolejkach. 04:10 MELVILLE, OSTATNI SAMURAJ (MELVILLE, THE LAST SAMOURAI) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2020 Reżyseria: Cyril Leuthy Film przybliża sylwetkę Jean - Pierre'a Melville'a, mistrza francuskiego kina gangsterskiego, autora m.in. takich obrazów jak: "W kręgu zła", "Armia cieni", "Samuraj".