TVP Kultura Czwartek, 02.03.2023 08:00 EUREKA BIBLIOTEKA! Reportaż, 9 min, Polska, 2022 Scenariusz: Małgorzata Nieciecka - Mac Wykonawcy: Krzysztof Grzybowski (prowadzący) W trzecim odcinku programu "Eureka Biblioteka" odwiedzamy Leszno. Miejska Biblioteka Publiczna im. Stanisława Grochowiaka od grudnia 2022 roku posiada imponujący zbiór płyt, gazet i pamiątek dokumentujących historię polskiej muzyki, szczególnie jazzowej. W ogromnym, nowoczesnym budynku instytucji zorganizowano pokój poświęcony patronowi instytucji, urodzonemu w Lesznie poecie, autorowi "Płonącej żyrafy". A za co mieszkańcy Leszna kochają czytanie? Odpowiedź w najbliższym programie "Eureka Biblioteka". 09:20 CHŁOPCY Komediodramat, 80 min, Polska 1973 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Stanisław Grochowiak Zdjęcia: Wiesław Rutowicz, Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Kazimierz Opaliński, Zofia Mrozowska, Zdzisław Mrożewski, Aleksander Dzwonkowski, Ignacy Machowski, Wacław Kowalski, Barbara Ludwiżanka, Maja Komorowska, Zofia Małynicz, Joanna Poraska, Krystyna Kołodziejczyk, Alina Szpakówna i inni "Kto z nas nie schodzi w kopalnie dzieciństwa? Kto z nas nie błądzi światłem po tych ścianach Gdzie w czarnych rzeźbach węgla kamiennego Pełno odcisków Paproci i zwierząt" - - pisał Stanisław Grochowiak w wierszu "Zejście", będącym swego rodzaju hołdem dla tego, co w człowieku jakże cenne - krainy dzieciństwa. Motyw powrotu do młodości, do czasu, kiedy kształtuje się ludzka osobowość, legł też u podstaw innego utworu autora "Ahaswera" - sztuki "Chłopcy", którą na ekran przeniósł Ryszard Ber. Głównymi bohaterami filmu są Kalmita, Pożarski, Jo - Jo, Smarkul, profesor Perlec i hrabina De Profundis - pensjonariusze domu starców, prowadzonego przez siostry zakonne. Jedna z nich, Maria, pragnie wprowadzić w życie ośrodka rządy silnej ręki i żelazną dyscyplinę. Czeka ją wszakże trudne zadanie. Mimo zaawansowanego wieku, jej podopieczni robią wszystko, by zachować jak największą niezależność. Ich walka z zasadniczą siostrą staje się miejscami groteskowa i przypomina sztubackie wybryki. Staruszkowie chichoczą z uciechy, gdy komuś uda się w łazience narysować "świński" obrazek. Niczym grupa młokosów przemycają do pokoju alkohol i kieliszki. Duchowym przywódcą buntowników jest 75 - letni Kalmita, umieszczony niegdyś w pensjonacie przez znacznie młodszą żonę. Małżonka, która do tej pory odwiedzała go raz do roku, niespodziewanie postanawia zabrać Kalmitę do domu. Czy pozostali na placu boju kontestatorzy znajdą w sobie dość siły, by skutecznie przeciwstawić się zakusom siostry Marii? Film Ryszarda Bera to wzruszająca, poetycka, znakomicie sfotografowana historia o ludziach zamkniętych we własnym, izolowanym świecie, żyjących wspomnieniami z "dawnych, dobrych lat". Wielką siłą "Chłopców" jest rewelacyjne aktorstwo. Po premierze filmu byli nawet krytycy, którzy pisali, że jest ono "za dobre". "Chłopcy" stali się także jednym z ważniejszych dokonań w artystycznej biografii Bera, którego kilka lat wcześniej krytycy w zasadzie spisali na straty. Tym filmem reżyser udowodnił, że negatywne oceny jego możliwości twórczych były przedwczesne. Sukces "Chłopców" to wprawdzie w dużej mierze zasługa doskonałego scenariusza Grochowiaka, ale autonomiczność filmowej inscenizacji Bera nie podlega dyskusji. Nagroda dla Kazimierza Opalińskiego na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Telewizyjnych w Pradze w 1973 roku. 11:00 OGNIEM I MIECZEM - ODC. 1/4 Serial historyczny, przygodowy, 49 min, Polska 2000 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Hoffman Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Izabella Scorupco, Michał Żebrowski, Aleksander Domogarow, Krzysztof Kowalewski, Bohdan Stupka, Zbigniew Zamachowski, Wiktor Zborowski, Daniel Olbrychski, Ewa Wiśniewska, Andrzej Seweryn, Wojciech Malajkat, Rusłana Pysanka, Marek Kondrat, Gustaw Holoubek, Andrzej Kopiczyński, Maciej Kozłowski, Adam Ferency, Gustaw Lutkiewicz i inni Premierę serialu "Ogniem i mieczem" poprzedziło znakomite przyjęcie kinowej wersji dzieła Jerzego Hoffmana. Obejrzało je ponad siedem milionów widzów, nie wspominając już o nagrodach i wyróżnieniach dla twórców filmu. Geneza powstania oraz wieloletnie kłopoty związane z realizacją "Ogniem i mieczem" obrosły legendą. Film Hoffmana przeszedł też do historii jako w pełni udana superprodukcja, która sprostała ogromnym oczekiwaniom zarówno widzów, jak i krytyki. Reżyserowi udało się pozyskać nie tylko rekordowe - jak na polską kinematografię - środki na realizację, lecz także znakomitych aktorów, których kreacje zapadają głęboko w pamięć. Krzysztof Kowalewski, Zbigniew Zamachowski, Wiktor Zborowski z powodzeniem nadali indywidualny rys postaciom Zagłoby, Wołodyjowskiego i Podbipięty, nie wchodząc przy tym w kolizję z duchem powieściowego pierwowzoru. Dla Michała Żebrowskiego rola Skrzetuskiego stała się trampoliną do kariery, której widomym znakiem były tytułowe kreacje w "Panu Tadeuszu" Andrzeja Wajdy i "Wiedźminie" wg prozy Andrzeja Sapkowskiego. Prawdziwym objawieniem był jednak Aleksander Domogarow, rosyjski aktor, odtwarzający postać Bohuna. W opinii wielu to właśnie on stworzył najbardziej przejmującą kreację filmu. Na uwagę zasługuje też niezwykła skrupulatność w odtworzeniu realiów epoki, plastyczne, "epickie" zdjęcia oraz przekonująco zainscenizowane sceny batalistyczne. Telewizyjna, 4 - odcinkowa wersja epopei Hoffmana łącznie trwa około dwudziestu minut dłużej od filmu kinowego. Różnice między obiema wersjami są w zasadzie niedostrzegalne. Ze względu na specyfikę serialu materiał został nieco inaczej zmontowany, a fabuła zyskała trochę inny rytm. Jan Skrzetuski, poseł księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, wracając z Krymu ratuje życie pułkownikowi kozackiemu Bohdanowi Chmielnickiemu. Podczas postoju w karczmie, zaatakowany przez podstarostę Czaplińskiego, daje popis szlacheckiej krzepy, wyrzucając napastnika na bruk. Czyn ten wzbudza uznanie u dwu innych gości: Onufrego Zagłoby i Longina Podbipięty. Obaj rycerze szybko zaprzyjaźniają się ze Skrzetuskim i wspólnie ruszają w dalszą drogę. Wkrótce natrafiają na rozbitą kolaskę i wybawiają z opresji kniahinię Kurcewiczową oraz piękną bratanicę jej nieboszczyka męża, Helenę. Jan zakochuje się w dziewczynie od pierwszego wejrzenia. Helena odwzajemnia afekt, lecz na drodze do jego rozwoju staje poważny problem. Młoda Kurcewiczówna została bowiem przyrzeczona innemu - podpułkownikowi kozackiemu Jurko Bohunowi. Skrzetuskiemu udaje się nakłonić kniahinię do zmiany decyzji. Wkrótce książę Wiśniowiecki wysyła Jana z nową misją na Sicz. Skrzetuski dowiaduje się o planowanym przez Chmielnickiego powstaniu i wysyła swego totumfackiego Rzędziana do kniahini, by ostrzegł ją przed niebezpieczeństwem. Sam niebawem dostaje się do niewoli tatarskiej. 12:05 OUR QUEEN - NASZA KRÓLOWA ELŻBIETA CZ. 2 (OUR QUEEN. A MOMENTOUS YEAR FOR A BUSY MONARCH) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2013 Reżyseria: Michael Waldman Scenariusz: Robert Hardman Portret jednej z najbardziej znanych i szanowanych kobiet na świecie. Reżyser Michael Walkman oraz pisarz królewskich bestsellerów Robert Hardman przedstawiają królową Elżbietę w roku określanym jako jeden z najważniejszych w jej życiu. Unikalne zdjęcia rodziny królewskiej, pracowników dworu, premierów Wielkiej Brytanii, wnętrz pałaców podczas diamentowego jubileuszu. Film pokazuje ogrom pracy, której musi podołać królowa Elżbieta II w ostatnich latach, kiedy jej wiek już nie pomaga. Niezwykłe jest, ile spotkań i podróży musi odbyć. To unikalne studium przywództwa, charakteru wyjątkowej bohaterki, wspaniałych widowisk dworskich wraz ich zakulisowymi smaczkami. 13:40 CHOPIN. PRAGNIENIE MIŁOŚCI Dramat biograficzny, 116 min, Polska, 2002 Reżyseria: Jerzy Antczak Scenariusz: Jerzy Antczak, Jadwiga Barańska Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Fryderyk Chopin Aktorzy: Danuta Stenka, Adam Woronowicz, Bożena Stachura, Andrzej Zieliński, Marian Opania, Jerzy Zelnik, Jadwiga Barańska, Anna Radwan, Piotr Adamczyk Filmowa opowieść o życiu Fryderyka Chopina. Twórcy ekranowej biografii główny nacisk kładą na burzliwy związek Chopina z najgłośniejszą francuską pisarką epoki romantycznej, George Sand. Ilustrację do melodramatycznej historii stanowi muzyka genialnego kompozytora. W rytm rozbrzmiewających w tle utworów rozgrywa się wielkie widowisko o miłości i nienawiści, zdradzie i odtrąceniu, straconych złudzeniach i nadziei. Biografię Chopina już wcześniej przenosili na ekran filmowcy niemieccy, francuscy, amerykańscy, brytyjscy, a także polscy. W fabularnych filmach o nim nie mogło zabraknąć ważnej postaci w jego życiu, George Sand. W niemieckim "Nocturno der Liebe" z 1918 r. zagrał Chopina Conrad Veidt, 9 lat później we francuskim niemym filmie "La valse de l'adieu" wystąpił Pierre Blanchard. Historię miłości polskiego kompozytora i francuskiej pisarki utrwalił na ekranie w 1945 r. reżyser Charles Vidor. Amerykańska wersja nosiła tytuł "A Song to Remember", a w głównych rolach wystąpili: Cornel Wilde i Merle Oberon. Pierwszy polski film fabularny o Chopinie "Młodość Chopina" Aleksandra Forda, obejmujący jedynie lata młodzieńcze kompozytora, został nakręcony w 1952 r. z Czesławem Wołłejko w roli głównej. Polskim widzom znane są również dwa inne filmy: brytyjska "Improwizacja" z 1991 r. z Hugh Grantem jako Chopinem, któremu partneruje Judy Davis, oraz "Błękitna nuta" Andrzeja Żuławskiego nakręcona we Francji w tym samym roku, w której wystąpił znany polski pianista, Janusz Olejniczak, a jako George Sand pojawiła się Marie - France Pisier. "Chopin - pragnienie miłości" składa się jakby z trzech części. Pierwsza przedstawia Chopina w Warszawie. Wielki patriota nienawidzi księcia Konstantego, ale ulega naciskom ojca, który prosi go, by spełniał kaprysy szaleńca i tyrana. Młody Fryderyk posłusznie zjawia się więc na każde żądanie, by swoją muzyką koić napady szału księcia. W końcu i ojciec się zbuntuje. Na wieść o zbliżającym się wybuchu powstania listopadowego wysyła umuzykalnionego syna do Paryża, poświęcając posag dwóch córek. Jest rok 1831, w mieście nad Sekwaną szaleje epidemia cholery, która zbiera śmiertelne żniwo. To wówczas na ulicy zawalonej trupami Fryderyk po raz pierwszy zobaczy zbulwersowaną sytuacją sławną francuską pisarkę George Sand, która również zwróci na niego uwagę. Przez pierwsze miesiące nikt nie interesuje się młodym, zdolnym twórcą z Polski, który jest tam tylko niechcianym artystą na emigracji. Ale już wkrótce otworzą się przed nim wszystkie drzwi Paryża. Przyjaciel Albert dzięki swoim szerokim kontaktom organizuje koncert u baronowej Rothschild. Etiudy Chopina gra sam wielki Liszt, wywołując zachwyt śmietanki towarzyskiej Paryża. Sława kompozytora rośnie, staje się on ulubieńcem salonów. Kolejny etap w paryskim życiu Fryderyka Chopina to znajomość z George Sand, która zmienia cały jego świat. Początkowo artysta broni się przed tą miłością, wciąż pamiętając o przysiędze złożonej w Polsce Marii, której rodzice wahają się z przyjęciem chorowitego pretendenta do ręki córki. Ale słabe zdrowie Chopina i jego niezdecydowanie nie przeszkadzają pisarce George Sand, nie zważa również na różnicę wieku. Targana wielkimi uczuciami i namiętnością, jest gotowa dla niego do największych poświęceń. Chorego na gruźlicę artystę wywozi na Majorkę, gdzie ciepły klimat ma pomóc mu w odzyskaniu sił, otacza troskliwą opieką, znosi jego egoizm, kaprysy.Po raz pierwszy do Nohant Chopin przyjeżdża w 1839 r. , przez następne osiem lat będzie tu spędzał letnie wakacje. Komponuje najpiękniejsze utwory, a George Sand nareszcie zaczyna normalnie oddychać po nieudanym małżeństwie i równie burzliwych romansach. Szczęście kochanków burzy jednak coraz bardziej zazdrosny o matkę Maurycy, który nienawidzi Chopina. Oliwy do ognia dolewa dorastająca córka George, Solange, która zaczyna rywalizować z matką o względy jej kochanka. 16:00 PRZECIWIEŃSTWA I PARY - HITCHCOCK/TRUFFAUT (HITCHCOCK/TRUFFAUT) Film dokumentalny, 76 min, Francja/USA, 2015 Reżyseria: Kent Jones Film to oglądany po latach zapis legendarnego spotkania dwóch wizjonerów kina. Historia realizacji wywiadu rzeki, przeprowadzonej przez osiem dni rozmowy między wielkimi reżyserami, których na pierwszy rzut oka, poza pasją do kina, nic nie łączy. Z jednej strony dystyngowany człowiek legenda: Alfred Hitchcock, uznawany wówczas za najsprawniejszego rzemieślnika w historii kina, z drugiej młody gniewny: znajdujący się u progu kariery Francois Truffaut, wywrotowiec, rzecznik kina autorskiego, współtwórca francuskiej Nowej Fali. Autorzy filmu, korzystając ze wspaniałych materiałów archiwalnych, wzbogacają historię wypowiedziami twórców współczesnego kina: Martina Scorsese, Oliviera Assayasa, Petera Bogdanovicha, Wesa Andersona, Kiyoshi Kurosawy i wielu innych, by opowiedzieć historię spotkania dwóch pozornie przeciwstawnych żywiołów. Oglądane dziś zderzenie tych osobowości budzi na nowo pytanie: czym jest kino? Czy tylko tanią, wyrastającą z jarmarcznych sztuczek, wyolbrzymioną i spulchnioną przez gigantyczne budżety i lata pogoni za nowinkami technicznymi papką dla mas? Czy może polem dla artystów, narzędziem umożliwiającym przekazywanie swojego credo w sposób najpełniejszy, w stopniu nieosiągalnym dla malarzy, rzeźbiarzy, poetów, pisarzy, muzyków? Zapis spotkania Truffauta z Hitchcockiem to prawdziwa uczta dla kinomanów, swoisty podręcznik myślenia o i pojmowania kina. To film o historii powstania biblii kinomanów, wydanej po raz pierwszy w 1966 roku, kształtującej kilka pokoleń twórców i miłośników X Muzy. Ale przede wszystkim film oddaje sprawiedliwość wielkiemu Alfredowi Hitchcockowi, twórcy, który udowodnił, że nawet najbardziej dopasowany klucz do serca widzów, otwiera je dopiero w rękach prawdziwego artysty. 18:05 BENEFIS - JADWIGI BARAŃSKIEJ I JERZEGO ANTCZAKA W TEATRZE STU CZ. 1 Artystyczne/estradowe (widowisko), 50 min, Polska, 1999 Reżyseria: Krzysztof Jasiński Scenariusz: Krzysztof Jasiński Wykonawcy: Krzysztof Jasiński (prowadzący), Anna Radwan, Halina Kunicka, Janusz Olejniczak, Jadwiga Barańska, Jerzy Antczak, Karol Strassburger, Ewa Dałkowska, Tomasz Miernowski, Magdalena Zawadzka, Jerzy Kamas, Monika Luft Benefis artystycznej pary małżeńskiej: Jadwigi Barańskiej - niezapomnianej Barbary Niechcicowej z "Nocy i dni" i nieskazitelnie pięknej hrabiny Cosel, oraz Jerzego Antczaka - znakomitego reżysera teatralnego i filmowego, zarejestrowany 13 września 1999 roku w Teatrze STU w Krakowie. Gośćmi jubilatów podczas uroczystego koncertu byli m. in.: Karol Strasburger, Kapela Staśka Wielanka, Janusz Olejniczak, Ewa Dałkowska, Tomasz Miernowski, Danuta Rinn, Anna Radwan, Halina Kunicka, Magdalena Zawadzka, Jerzy Kamas, Grupa Rafała Kmity, Kabaret pod Wyrwigroszem, Monika Luft, Lucjan Kydryński, Alicja Jachiewicz, Stefan Schmidt, Janina Traczyk, Rafał Dziwisz, Arkadiusz Lipnicki. Nazwiska Jadwigi Barańskiej i Jerzego Antczaka, będących od ponad 40 lat małżeństwem, znają w Polsce niemal wszyscy. Rzadko zdarza się, by aktor tak bardzo był utożsamiany z odtwarzaną przez siebie postacią, jak stało się to w przypadku Jadwigi Barańskiej i zagranej przez nią Barbary Niechcicowej z "Nocy i dni". Choć artystka ma w swoim dorobku kilkadziesiąt ról teatralnych i filmowych, ta jedna kreacja zdominowała jej wizerunek. Część publiczności może nawet nie pamięta nazwiska aktorki, za to większości automatycznie kojarzy jej twarz z bohaterką filmowej adaptacji powieści Marii Dąbrowskiej. Jerzy Antczak rozpoczynał karierę artystyczną od aktorstwa, w latach 60. zajął się reżyserią, realizował głównie przedstawienia Teatru Telewizji, kręcił filmy. Tak się jednak złożyło, że największym powodzeniem i uznaniem cieszyły się przedsięwzięcia, w których jedną z głównych ról powierzał żonie, by wspomnieć tutaj tylko "Hrabinę Cosel" czy nominowane do Oskara za 1976 rok "Noce i dnie", będące jednym z najsłynniejszych dokonań polskiej kinematografii. Ponad 30 lat temu małżonkowie zamieszkali w Stanach Zjednoczonych. Początkowo Jerzy Antczak piastował funkcję attache kulturalnego, gdy wprowadzono stan wojenny, postanowili nie wracać do kraju. Pierwsze lata były trudne. Jerzy Antczak pisywał teksty do reklamówek, robił korekty scenariuszy. Autentyczny talent, doświadczenie i umiejętność przekazywania swojej wiedzy innym sprawiły, że został wykładowcą reżyserii w prestiżowej szkole filmowej w Los Angeles. Jadwiga Barańska zrezygnowała z wykonywania zawodu. Odeszła u szczytu sławy i w pełni aktorskich możliwości. Zajęła się rodziną i domem, zdobyła także nowe kwalifikacje na kursach scenopisarstwa. W 1994 roku Jerzy Antczak zrealizował dla TVP ekranizację "Damy kameliowej" na motywach powieści Aleksandra Dumasa, według scenariusza Jadwigi Barańskiej. Często przyjeżdżają do kraju, głównie, by urzeczywistniać kolejne wspólne przedsięwzięcie artystyczne. 19:00 BENEFIS - JADWIGI BARAŃSKIEJ I JERZEGO ANTCZAKA W TEATRZE STU CZ. 2 Artystyczne/estradowe (widowisko), 45 min, Polska, 1999 Reżyseria: Krzysztof Jasiński Scenariusz: Krzysztof Jasiński Wykonawcy: Krzysztof Jasiński (prowadzący), Anna Radwan, Halina Kunicka, Janusz Olejniczak, Jadwiga Barańska, Jerzy Antczak, Karol Strassburger, Ewa Dałkowska, Tomasz Miernowski, Magdalena Zawadzka, Jerzy Kamas, Monika Luft Benefis znakomitej pary gości, wybitnej aktorki i pedagog Jadwigi Barańskiej i jej męża wybitnego polskiego reżysera Jerzego Antczaka 20:05 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - POCIĄGI POD SPECJALNYM NADZOREM (OSTRE SLEDOVANE VLAKY) Komediodramat wojenny, 89 min, Czechosłowacja, 1966 Reżyseria: Jiri Menzel Scenariusz: Bohumil Hrabal, Jiri Menzel Zdjęcia: Jaromir Sofr Aktorzy: A Prazak, D Zikova, Vaclav Neckar, Josef Somr, Vlastimil Brodsky, Vladimir Valenta, Alois Vachek, Ferdinand Kruta, Jitka Bendova, Jitka Zelenohorska, Libuse Havelkova, Kveta Fialova, Pavla Marsallowa, Marie Jezkova, Zuzana Minchova Akcja filmu rozgrywa się w czasie okupacji hitlerowskiej. Bohaterami są pracownicy małej stacyjki kolejowej. Młody chłopak po skończeniu kursu kolejarskiego rozpoczyna praktykę na stacji, na której starsi koledzy uczą go życia. Mimo porażek życiowych młodzieńca stać na bohaterski czyn - wysadza niemiecki pociąg z amunicją. W czasie akcji zostaje zastrzelony. 22:15 ZAGUBIONY DIAMENT - ANDRZEJ KORZYŃSKI Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2015 Reżyseria: Grzegorz Brzozowicz Scenariusz: Grzegorz Brzozowicz Film dokumentalny o znanym polskim kompozytorze Andrzeju Korzyńskim. Urodzony w 1940 r. Korzyński odniósł sukces zarówno w muzyce rozrywkowej, eksperymentalnej, jak i filmowej. Mimo swego bogatego dorobku pozostaje w Polsce relatywnie nieznany, ale na Zachodzie jego twórczość spotyka się z dużym zainteresowaniem. Nakładem brytyjskiej wytwórni Finders Keepers ukazało się pięć płyt z jego muzyką filmową. Film opowiada niezwykłą historię kompozytora od lat 60. i jego pracy z czołowymi wykonawcami polskiej estrady, poprzez tworzenie muzyki do wybitnych polskich i zagranicznych filmów w latach 70. i 80. , przedstawia też równoległe działania artysty na polu elektronicznego eksperymentu. Klamrą spinającą film jest kultowy status polskiego kompozytora w Anglii ukazany poprzez poświęcone mu koncerty i wydawnictwa. 01:45 SAKAWA (SAKAWA) Film dokumentalny, 80 min, Niderlandy (Holandia), 2019 Reżyseria: Ben Asamoah Film dokumentalny o oszustach internetowych z Ghany. Grupa oszustów nazywająca się 'sakawa', pozyskuje dane potencjalnych klientów z internetu lub z wyrzuconych na śmieci twardych dysków. Na wysypiskach śmieci elektronicznych znajduje się skarbnica informacji. Otwarcie twardych dysków i uzyskanie dostępu do zdjęć i danych osobistych ich byłych właścicieli to stosunkowo prosta sprawa. W internecie prawie każdego można oszukać, znając imię, nazwisko i adres. Posługując się tymi danym, oszuści wchodzą w kontakt z potencjalnymi klientami, żeby wyłudzać pieniądze. Robią to w różny sposób, albo obiecując przyjazd do pracy, albo oferując usługi seksualne. Wyszukują różne sposoby pozyskania zaufania i związania się z klientem, zmieniając głos w telefonie lub deklarując, że pieniądze są bardzo potrzebne na paszport albo na pomoc komuś choremu. Precyzyjnie wybierają kraje bogate, samotnych emerytów lub osoby naiwne. A wszystko po to, by uniknąć ubóstwa. Młoda matka z Ghany ze zdumieniem patrzy na amerykańską ulicę, którą wyklikała w Google Maps w ciągu kilku sekund - to Ama, należąca do grona ghańskich internetowych oszustów zwanych Sakawa. Łączą oni współczesne oszustwa internetowe z tradycyjnymi afrykańskimi rytuałami wudu. Oszukują głównie obcokrajowców, szczególnie z Europy. Mają na to łatwe wytłumaczenie. Kraje europejskie okradały Afrykę z zasobów takich jak złoto, boksyt, kobalt, diamenty przemysłowe, fosforowe, skały, metale z grupy platynowców, wermikulit czy cyrkon. A teraz oni - oszuści z Sakawy - odbijają to sobie z nawiązką. Kradnąc pieniądze z Europy, postrzegając to jako akt zadośćuczynienia za popełnione na nich wcześniej kolonialne zbrodnie. W ubogiej Ghanie to jeden ze skutecznych sposobów na przetrwanie i poradzenie sobie z wszechobecnym bezrobociem. Brak skrupułów nie razi tu nikogo. Ile współczucia można się spodziewać po kimś, kto co tydzień musiał kupować rybę o wartości 250 euro dla swojego szefa, podczas gdy sam zarabiał zaledwie 12 euro miesięcznie?