TVP Historia Sobota, 18.03.2023 Zmiany z dnia 11.03.2023 w stosunku do raportu z dnia 08.02.2023 (dodano pozycję programową) 07:10 NAJPIĘKNIEJSZE WYSPY ŚWIATA - CZĘŚĆ 1. ARCHIPELAGI (WORLD’S GREATEST ISLANDS EP. 1 ARCHIPELAGOS) Film dokumentalny, 49 min, USA, 2018 Reżyseria: Martin Baker Sześcioodcinkowa dokumentalne seria opowiadająca o najwspanialszych wyspach świata. Egzotycznych, wulkanicznych, arkach dających schronienie ginącym gatunkom, wyspach koralowych i tych, które niebawem znikną pod wodą z powodu zmieniającego się klimatu. Wiele ciekawych informacji na temat powstania wysp, ich środowiska naturalnego, mieszkańców zarówno tych ludzkich, jak i reprezentujących faunę oraz fascynujące zdjęcia z lotu ptaka. Odwiedzimy Galapagos, Hawaje, Wyspę Norfolk i Lord Howe, Wyspę Bożego Narodzenia, Sycylię i Wyspy Liparyjskie, Malediwy, Cieśninę Torresa, Tannę, Grenlandię, Komodo i inne. Niewielu z nas udaje się dotrzeć choćby do jednej z nich. W pierwszej części tematem będą archipelagi. To grupy wysp położonych blisko siebie, najczęściej o wspólnej genezie i podobnej budowie geologicznej. Ze względu na ułożenie wysp można wyróżnić roje wysp, archipelagi składające się z bezładnie rozmieszczonych niedużych wysp oraz łańcuchy wysp, w których wyspy rozmieszczone są rzędem jedna obok drugiej. (dodano pozycję programową) 08:35 W KOTLE HISTORII - WACŁAW RZEWUSKI RUSZA NA WSCHÓD. WACŁAW Z ARABII - LOSY POLSKIEGO EMIRA Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) Awanturnik, łowca przygód i mistrz autokreacji. Poza tym poliglota, kawalerzysta i orientalista. Wacław Rzewuski podbił serca Beduinów i naprawdę został emirem. Po powrocie na Podole hodował konie arabskie, jadał i nosił się na arabską modłę, a do Powstania Listopadowego podobno ruszył w turbanie. Gotujemy dania z podróży na Wschód. (dodano pozycję programową) 10:40 WIDOKI Z RAJU. KULTURA OGRODOWA W ŚWIECIE ISLAMU - ODC. 1 PERSJA. RAJSKI WYNALAZEK (A GLIMPSE OF PARADISE - GARDEN CULTURE IN THE ISLAMIC WORLD) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Veronika Hofer Pięcioodcinkowy cykl dokumentalny - podróż po świecie islamu. Rozpoczyna się w ogrodach Imperium Perskiego, obejmuje zielone oazy na subkontynencie indyjskim, w Afryce Północnej i południowej Hiszpanii, a kończy refleksją o przyszłości w państwach Zatoki Perskiej. Ogrody są wehikułem do poznania i zrozumienia całego obszaru kulturowego w jego odrębności. Dokument skierowanyjest do odbiorców zainteresowanych podróżami i kulturą, ale także dla tych, którzy chcą poznać rejony o coraz większym znaczeniu na świecie, ich historię i kulturę. Odcinek 1 - "Persja. Rajski wynalazek". Pustynia w Iranie. Płaskowyż, otoczony szczytami gór. Suchy i jałowy. A jednak przez tysiące lat dzięki kunsztownej technologii nawadniania stawiano tu opór pustyni i uprawiano ogrody, które zyskały międzynarodową sławę. Są one przykładem i wzorem kultury ogrodowej świata islamskiego. Chcielibyśmy prześledzić ich początki na pustyni i wyruszyć w podróż przez gorące stepy do tych rześkich zielonych oaz. Przemierzamy wschodnią część Wyżyny Irańskiej. Przez wiele godzin nie widać nic poza pustym stepem i gołymi formacjami skał. Każdy podróżny zaczyna bardzo szybko tęsknić za odrobiną cienia i zieleni. Naszym celem jest pustynne miasto Jazd. Podobno to właśnie w tym dość nieoczekiwanym miejscu znajduje się zupełnie niezwykły ogród. (dodano pozycję programową) 11:45 PODRÓŻE PO BAŁTYKU: LATO NA WODZIE - FINLANDIA (CRUISING THE BALTIC SEA - A SUMMER ON THE WATER) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Johannes Backes Dokumentalna seria 5 ODCINKÓW, podróżnicza. Każdego roku do nadmorskich krajobrazów Bałtyku zbliża się nowy rodzaj krzyżowców, tak jak kiedyś łodzie wikingów czy statki Hanzy. Pływają po morzu, aby odkrywać korzenie cywilizacji europejskiej. Od zakończenia zimnej wojny i otwarcia Europy Wschodniej coraz więcej turystów wyrusza w długie rejsy po Bałtyku, jednym z najmłodszych mórz na świecie - powstałym po ostatniej epoce lodowcowej. Fascynują ich dobrze zachowane zamki, malownicze archipelagi, rozległe i dziewicze krajobrazy, marzycielskie wioski, historyczne metropolie handlowe i niekończące się piaszczyste plaże. Seria łączy niezwykłe piękno nadbałtyckich krajobrazów z ekskluzywnymi obrazkami życia na pokładzie statków wycieczkowych. Zobaczymy też atrakcje przyrodnicze i imponujące miasta, spotykając ich mieszkańców, którzy zaproszą nas do swojego domu. Podróż przez Morze Bałtyckie rozpoczyna się w Szwecji i prowadzi przez Finlandię i Sankt Petersburg do krajów bałtyckich. Równolegle do trasy po morzu i do dużych miast portowych widz odkryje ekscytujące przystanki na lądzie. Krajobrazy opowiedzą historię. Usłyszymy też codzienne historie ludzi, którzy tu mieszkają i pracują, sprawiają, że prawdziwa osobliwość tego świata staje się nam bliższa. Odc. 1. Szwecja; Odc. 2 Finlandia; Odc. 3 Sankt Petersburg; 4. Estonia; 5. Litwa i Łotwa. (dodano pozycję programową) 12:50 DUNAJ - ODC. 4 OD ŻELAZNYCH WRÓT DO MORZA CZARNEGO (THE DANUBE - FROM ITS SOURCE TO THE BLACK SEA) Film dokumentalny, 44 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Barbel Jacks Seria dokumentalna o Dunaju i miastach oraz krainach położonych nad tą europejską rzeką. To 2888 kilometrów, od źródła w Schwarzwaldzie do ujścia do Morza Czarnego, Dunaj łączy dziesięć krajów o bardzo różnych kulturach. Jest zatem nie tylko drugą najdłuższą rzeką Europy po Wołdze, ale także najbardziej międzynarodową rzeką na świecie. Dunaj był i jest jednym z najważniejszych szlaków handlowych w Europie i stanowi koło ratunkowe dla wielu ludzi. Po drodze przepływa przez wspaniałe krajobrazy, od krasowych gór Jury Szwabskiej, przez aluwialne i bagienne krajobrazy z unikalną florą i fauną, aż po imponujące kaniony Żelaznej Bramy i wreszcie rozległą deltę rzeki u jej ujścia do Morza Czarnego. Nie tylko wielkość Dunaju jest wyjątkowa, ale ma również własną wolę i jest jedyną dużą rzeką w Europie, która płynie z zachodu na wschód. Ta seria filmów przedstawia przyrodę i ludzi nad Dunajem oraz daje wgląd w ich różne życie, które kształtuje rzeka. Odcinki: Odc. 01: Od źródła do Linz; Odc. 02: Z Wachau do granicy Węgier; Odc. 03: Z Budapesztu do Belgradu; Odc. 04: Od Żelaznych Wrót do Morza Czarnego. (dodano pozycję programową) 15:00 QUO VADIS? - ODC. 3/6 Serial kostiumowy, 47 min, Polska 2002 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Kawalerowicz Zdjęcia: Andrzej J. Jaroszewicz Muzyka: Jan A. Kaczmarek Aktorzy: Paweł Deląg, Magdalena Mielcarz, Bogusław Linda, Michał Bajor, Jerzy Trela, Franciszek Pieczka, Krzysztof Majchrzak, Agnieszka Wagner, Małgorzata Pieczyńska, Danuta Stenka, Rafał Kubacki, Jerzy Nowak, Marta Piechowiak i inni Ursus sprowadza do Winicjusza Chilona. Przy tej okazji wychodzi na jaw zbrodnicza przeszłość sprzedajnego Greka, mimo to młodzieniec nadal wykorzystuje go do swoich spraw. Winicjusz prosi Ligię o wybaczenie, wyznaje jej miłość. Dziewczyna także go kocha, z czego zwierza się Kryspusowi, Piotrowi i Pawłowi z Tarsu. Apostoł Piotr zapewnia ją, że w tej miłości nie ma winy, lecz radzi, by unikała Winicjusza tak długo, dopóki jego serce nie otworzy się na prawdziwą wiarę. Dziewczyna opuszcza dom Kryspusa. Petroniusz jest szczęśliwy, odkrył bowiem Eunice i jej miłość. Krytykuje postawę chrześcijan. Winicjusz, spytany, czy chce przyjąć tę wiarę, stwierdza, że jest ona przeciwna jego naturze, a jednak pod wpływem Ligii zaczyna się zmieniać i poznawać nieznane mu dotąd wartości. Dzięki Chilonowi znów odnajduje Ligię. Prosi o jej rękę i Piotr apostoł błogosławi ich miłość. Tymczasem Neron opuszcza Rzym, którego zniszczenia pragnie, i udaje się do Ancjum. Żąda, by w podróży towarzyszyli mu Petroniusz z Winicjuszem. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 16:15 MAGICZNY OMAN - CZĘŚĆ 2: KADZIDLANYM SZLAKIEM (MAGICAL OMAN. PART 2: ALONG THE INCENSE ROUTE) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Roland Gockel, Rosie Koch Dwuczęściowa opowieść dokumentalna o Omanie. Poznamy magię Orientu - Sułtanat Omanu - legendarny dom Sindbada Żeglarza. To kraj niezwykłych skrajności: jałowa pustynia i surowe góry spotykają się z bujnymi zielonymi oazami i malowniczą linią brzegową. Kraina kadzideł, różnych ras wielbłądów i Beduinów, tradycyjnych bazarów i potężnych średniowiecznych zamków - świadectw bogatej i znaczącej historii handlu. Klimat Omanu jest wyjątkowo regionalny, a gęstość zaludnienia niska. To idealne warunki dla zadziwiającego i unikalnego zestawu roślin i zwierząt, które próbują żyć na pustyniach, w górach, wzdłuż wybrzeża i na zielonych, monsunowych wzgórzach na południu kraju. Poznamy bliżej całe spektrum piękna i różnorodności legendarnego Orientu, które pozostaje kwitnącą rzeczywistością w małym, ale postępowym Sułtanacie Omanu. Część druga - "Kadzidlanym szlakiem". Przetrwanie na pustyni w sercu Omanu wymaga wyjątkowych zdolności adaptacyjnych. Arabska antylopa oryks potrafi przeżyć bez wody nawet kilka dni. Białe futro, które odbija promienie słoneczne, chroni ją przed przegrzaniem. Niegdyś tysiące ich przemierzały pustynie Półwyspu Arabskiego. Dziś pozostała garstka. Te oryksy nie są już wolne i dzikie. Dla własnego bezpieczeństwa żyją za ogrodzeniem na rozległym terenie strzeżonym. Jednak dla antylop ta przestrzeń jest zbyt mała i nie zapewnia im wystarczająco pożywienia. Dlatego opiekuje się nimi zespół ekspertów. Dumne arabskie oryksy karmione są dwa razy dziennie sianem dowożonym z odległości wielu kilometrów. Oryksy zazwyczaj przemierzają pustynię w poszukiwaniu pożywienia. Ich niewola nastręcza wielu problemów, takich jak zaburzenia behawioralne i stres. Na świecie jest tylko kilka miejsc, gdzie rosną drzewa kadzidłowca i Dhofar jest jednym z nich. Już od dawna stanowią one źródło zamożności Omanu. (dodano pozycję programową) 19:55 1863 - KU WOLNOŚCI - 1863 - Z DYMEM POŻARÓW Teledysk, 3 min, Polska, 2023 Fragment koncertu inaugurującego obchody 160. rocznicy powstania styczniowego.