TVP Dokument Piątek, 24.03.2023 06:00 DZIKA POLSKA - WISŁA NA BIEGUNACH Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzenie: Tomasz Kłosowski, Artur Tabor Telewizyjna przygoda przyrodnicza, zaskakujące sytuacje, pasjonaci dzikich zwierząt i piękno przyrody. Program pokazuje świat dzikich zwierząt, przyrody oraz ludzi, którzy ją chronią. Każdy program to ekspedycja w najbardziej niedostępne i dzikie miejsca w Polsce. Bohaterami cyklu są szaleńcy natury, ludzie, którzy ulegli głębokiej fascynacji jakąś cząstką przyrody polskiej, jakimś gatunkiem żywych organizmów, jakimś przejawem życia, jakąś sprawą. Prowadzący program Tomasz Kłosowski i Artur Tabor będą spotykać tych szaleńców w terenie i ruszać śladem ich fascynacji. Bohaterowie będą ich wciągać w swe działania, a przynajmniej aktywnie je demonstrować. Dzika Polska rusza tropem Ekspedycji Wisła, kajakowej wyprawy międzynarodowej, zorganizowanej przez znanego podróżnika, polarnika, zdobywcę dwóch biegunów ziemi, Marka Kamińskiego. Ideą tej wyprawy jest przywrócenie Wisły Polakom jako źródła życia, historii i kultury oraz zwrócenie uwagi na zagrożenia, które niesie ze sobą zanieczyszczenie środowiska i zanik źródeł czystej wody na świecie. Dlatego w czasie ekspedycji przeprowadzone zostaną badania Wisły z wody, lądu i powietrza. Na ich podstawie zostanie stworzona dokumentacja stanu Wisły, historia rzeki, z której możemy się uczyć i wyciągać wnioski na przyszłość. Ekspedycja Wisła ma być kroplą, która zmieni sposób myślenia o Wiśle, rzece, od której Polacy się odwrócili. Wisła jest wciąż naturalna, dynamiczna i żywa. Jest ostoją rzadkich, prawie niespotykanych już gdzie indziej gatunków ptaków. Sąsiadują tu ze sobą wielki busz i wielka, piaskowa pustynia. To ważny szlak wędrówkowy ptaków i ryb. Tutaj można jeszcze spotkać mieszkańców nadrzecznych wsi na tradycyjnych łódkach wśród wezbranych wód. Wisła staje się magnesem dla przyrodników i ludzi przygody. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.II - ODC. 19 NA TORACH HISTORII Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Radosław Kotarski tym razem dosłownie i w przenośni podąża torami historii. Sprawdza, jak dawniej podróżowano koleją i dowiaduje się czym było piąte koło u wozu. Poznaje także sekrety, które skrywa zabytkowa parowozownia w Wolsztynie oraz próbuje uruchomić dawne maszyny i drezyny. To prawdziwie historyczna podróż. 07:05 NOTACJE - GRAŻYNA BARSZCZEWSKA. WIELOKROTNE ŻYCIE Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2015 Grażyna Barszczewska, aktorka teatralna i filmowa, znana także z występów w Teatrze Polskiego Radia. Ukończyła w 1970 roku Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Debiutowała w Nowej Hucie rolą Niny Zariecznej w "Czajce" Antoniego Czechowa, przedstawieniu reżyserowanym przez Irenę Byrską (1970). "Trudną, głęboką rolę Niny Zariecznej gra młodziutka artystka z pełnią uczucia, z urzekającą prostotą, umiejąc zarazem w scenie finalnej wydobyć silne akcenty dramatyczne" - notowała po premierze Krystyna Zbijewska ("Dziennik Polski" 1970, nr 90). 07:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE S.I - ODC. 6 ŻYRARDÓW Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Dora Rosłońska Zdjęcia: Wojciech Chlebek, Jacek Banach Prowadzenie: Tomasz Bednarek W tym odcinku Tomasz Bednarek odwiedza Żyrardów. 24 lipca 1833 roku powstał tu jeden z największych i najnowocześniejszych zakładów przemysłowych w Europie Środkowej - Fabryka Wyrobów Lnianych. Starą przędzalnię, pierwszy budynek, zaprojektował wybitny architekt Jan Jakub Gay. Dookoła powstały budynki mieszkalne dla pracowników i cała infrastruktura. Tworząca się osada fabryczna dała początek miastu, które dziś ma wiele twarzy, w zależności od tego kto opowiada jego historię. Poznamy ją z każdej strony. Odwiedzimy m.in. dawny bielnik fabryki, miejsce, gdzie suszono i bielono materiał. Tu istnieje teraz Muzeum Lniarstwa, gdzie można obejrzeć Żyrardów widziany oczami robotników. Większość maszyn jest nadal sprawna, a pracownikom muzeum marzy się, by przywrócić choć niewielką linię produkcyjną fabryki. Tomasz Bednarek odwiedzi również willę Dittricha - dawnego właściciela fabryki oraz słynną Resursę, gdzie bywała miejska elita. 07:50 WETERYNARZE Z SERCEM - /25/ Reality show, 25 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Beata Szymańska Pies, kot i koń to najbardziej popularne zwierzęta, związane z człowiekiem. Pies kojarzony jest z wiernością, kot z własnymi drogami, a koń kiedyś z pracą dla człowieka, a ostatnio częściej ze sportem i rekreacją. Wydawałoby się, że wiemy o nich wszystko. Ale czy zdajemy sobie sprawę, że zwierzęta te cierpią na wielorakie schorzenia, i że dzisiaj medycyna weterynaryjna daje im szansę na leczenie, jakie lekarze oferują człowiekowi? Zobaczcie, co dzisiaj mogą zdziałać weterynarze z sercem. 08:20 FASCYNUJĄCE MIEJSCA - FASCYNUJĄCY MADAGASKAR - LASY PÓŁNOCY (FASCINATING MADAGASCAR - THE FORESTS OF THE NORTHEAST) Cykl dokumentalny, 14 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Steffen Sailer, Annette Scheurich Przyjrzymy się z bliska bujnym lasom Madagaskaru - państwa wyspiarskiego położonego w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, u południowo - wschodnich wybrzeży Afryki. Madagaskar - rajska wyspa na Oceanie Indyjskim z niepowtarzalnym krajobrazem przyrody i mieszkańcami kochającymi zabawę. Wyspa leży 500 km od wybrzeży Afryki. To czwarta co do wielkości wyspa na Ziemi, odseparowana od reszty świata od 90 milionów lat. Półwysep Masoala w północno - wschodniej części kraju to jeden z najbogatszych w gatunki regionów na świecie. Największym miastem w regionie jest Maroantsetra z 22 tysiącami mieszkańców. To główne centrum wymiany handlowej rozmaitych towarów i punkt tranzytowy dla egzotycznych przypraw uprawianych na wyspie. Park narodowy na Półwyspie Masoala jest największym rezerwatem w północno - wschodnim Madagaskarze. Las dochodzi do oceanu. Las deszczowy Masoalas leży w regionie o jednym z największych opadów na świecie. Każdego roku spada 4 tysiące litrów deszczu na metr kwadratowy. Północno - wschodni region Madagaskaru zachował sporo dziewiczej przyrody. Jednak tylko wtedy, gdy pokolenia Malgaszy dalej będą szanować przyrodę, fascynujące dziedzictwo naturalne Madagaskaru ma przyszłość. 08:40 PUŁAPKI KONSUMENCKIE - ODC. 4 MANIA HIGIENY (CONSUMERS TRAPS 4. THE HYGIENE MANIA / VERBRAUCHERCHECK 4. HYGIENEWAHN) Serial dokumentalny, 44 min, Austria/Niemcy, 2019 Reżyseria: Andrea Eder, Christine Grabner W odcinku czwartym o tym, jak ustrzec się przed manią higieny i co to w ogóle jest. Jak często i czym myć ręce oraz całe ciało, jak sprzątać, czyścić różne sprzęty dookoła siebie. Czy bakterie, które nas otaczają, są do usunięcia, czy jednak niektóre są po prostu niegroźne dla nas? A co z naszą odpornością? Jak ją wzmacniać? Jak wiadomo, mamy zbyt dużo chemii wokół siebie, co wpływa źle na nasze zdrowie. Jak to zmieniać? 09:35 CZY ŻÓŁWIE CZEKA ZAGŁADA? (THE LAST TURTLES?) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: John Boyle Ten fascynujący dokument bada wpływ globalnego ocieplenia na przetrwanie żółwi jako gatunku. Poznamy nie tylko kwestię temperatury, która implikuje płeć rodzących się osobników tego gatunku, ale także inne problemy, takie jak znikanie plaż lęgowych z powodu podnoszenia się poziomu mórz. To wszystko przyczynia się do nieubłaganego spadku liczebności tego wspaniałego i wrażliwego gatunku. W ciągu swojego życia pokonują w oceanie dziesiątki tysięcy kilometrów. Mimo to potrafią odnaleźć tę samą plażę wiele lat po tym, jak ją opuściły. Teraz wyspa Raine maleńki fragment bariery koralowej na Oceanie Spokojnym odsłoniła zupełnie nową tajemnicę. Każdego roku nawet 50 tysięcy samic wychodzi tu na brzeg, by złożyć jaja. Badacze dokonali niezwykłego odkrycia. Wygląda na to, że przychodzą tu na świat niemal wyłącznie samice. Prawie w ogóle nie wykluwają się tu małe samce. Jeśli to zjawisko się upowszechni, może zagrozić istnieniu tych pradawnych stworzeń. 10:35 NAJMNIEJSZE KRAJE EUROPY - ODC. 2 MONAKO - MAŁY WIELKI KRAJ (MICROSTAATEN EP. 2 MONACO - KLEINES LAND GANZ GROSS / EUROPE'S MICROSTATES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o najmniejszych państwach Europy. Mikropaństwa Andory, Liechtensteinu, Luksemburga, Malty, Monako i San Marino są bardzo łatwe do przeoczenia. Są wciśnięte między największe kraje. Niemniej jednak mikropaństwom udało się zachować własne tradycje oraz florę i faunę, które obecnie są rzadkością dla reszty świata. Niezwykłe lokalizacje mikropaństw często znajdują się w ekstremalnych regionach górskich lub przybrzeżnych, co czyni je rajem dla zagrożonych gatunków. Jednak stabilność ich środowiska naturalnego jest zagrożona przez problemy środowiskowe, które należy rozwiązać. Podróżujemy do każdego z tych mikropaństw i opowiadamy historie ich odważnych wysiłków na rzecz zachowania ich naturalnych cech i kulturowej autonomii. Odcinek drugi to wycieczka do Monako, niewielkiego miasta - państwa, położonego w Europie Południowej, nad Morzem Śródziemnym, w obrębie Riwiery Francuskiej. Od 1866 r. jest w unii celnej z Francją, od 1918 r. francuskie wojsko może stacjonować na terenie Monako, a Francja ma prawo zatwierdzania zawieranych przez to państwo umów międzynarodowych. Piękne, bogate, wymarzone miejsce turystyczne, owiane atmosferą luksusu. 11:30 RZECZ POLSKA S.I - SYSTEM LAMP ART Cykl dokumentalny, 11 min, Polska, 2018 Scenariusz i reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński 100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości! Cykl TVP Kultura to propozycja przyjrzenia się krajowej sztuce projektowania. Będzie to zarówno odpowiedź na obserwowaną od jakiegoś czasu modę na przedmioty vintage, jak i promocja najciekawszych nowych rozwiązań projektowych. Choć polski design w ostatnich latach staje się jednym z naszych eksportowych hitów, to wciąż zbyt mało się o nim mówi. Program ma opowiadać o konkretnych przedmiotach, rekonstruując historię ich powstania, pokazując ich funkcję w przestrzeni, przedstawiając twórców i projektantów. Ta opowieść o rzeczach stanie się również opowieścią o najnowszej historii Polski. 11:50 ŻYWIOŁ Reportaż, 16 min, Polska, 1979 Scenariusz: Tadeusz Litowczenko Zdjęcia: Mirosław Skrzypczak Powódź w okolicach miejscowości Kramsk (dawn. woj. konińskie) w 1979 roku. 14 marca wezbrane wody Warty przerwały wały we wsi Święte. W województwie konińskim zalanych zostało ponad 90 tys. hektarów gruntu. W gminie Kramsk woda zniszczyła 840 gospodarstw. W ciągu czterech dni wojsko ewakuowało 1350 osób, 3420 sztuk trzody chlewnej, bydła i koni. Powodzianom dostarczano amfibiami żywność i lekarstwa. Od 23 marca 1979 roku woda zaczęła opadać. Dwa miesiące po powodzi na miejscu tragedii pojawia się ponownie ekipa telewizyjna. Ludzie wracają do opuszczonych domostw. Usuwają szkody i zniszczenia. Pokazują zalane obejścia, opowiadają o swoich nieszczęściach. Zniszczone zasiewy, utracone zapasy. Mimo to potrzeba przetrwania. Paradoksalnie, kolejnym żywiołem, z którym muszą się zmierzyć powodzianie, okazuje się biurokracja. W zakończeniu reportażu nazwiska osób oczekujących natychmiastowej pomocy ze strony państwa. 12:15 TATARZY POLSCY ODC. 2 Telenowela dokumentalna, 39 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Natasza Ziółkowska "Tatarzy polscy" - cykl filmów na temat współczesnych Tatarów, potomków dawnych osadników na ziemiach polskich. Bohaterów i tematy łączy miejsce lub przynależność do grupy (np. Kruszyniany, Białystok, Zespół Buńczuk). W społeczności polskich Tatarów związki rodzinne i środowiskowe są nieuniknione, ponieważ jest to mała społeczność. Odcinki są narracyjnie skupione wokół święta (np. Ramadan, czy Ramadan Bajran), wydarzenia religijnego, jak azanienie, ślub, pogrzeb czy innych wydarzeń, np. realizacja teledysku do piosenki tatarskiej z udziałem łuczników, tancerzy skupionych wokół jednego zespołu. 13:00 TU SIĘ ŻYJE Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2018 Reżyseria: Kinga Dębska Optymistyczny film o odchodzeniu, o niezwykłym hospicjum w Wilnie i o zwariowanej siostrze Michaeli, która w ramach dodawania otuchy realizuje najbardziej szalone marzenia swoich podopiecznych. Uważa, że przed śmiercią potrzebujemy załatwić niezałatwione wcześniej sprawy, spełnić jakieś marzenie, choćby to była lampka koniaku. Według niej trafia się do hospicjum, żeby odkryć siebie i spokojnie pożegnać się z życiem. Będzie to próba odczarowania idei hospicjum i wzruszająca opowieść o ludziach na ostatniej prostej. 13:55 DZIKA PRZYRODA IRLANDII (WILD IRELAND / IRLAND - GRÜNE INSEL AM RANDE EUROPAS) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: John Murray Dokument o unikalnej przyrodzie Irlandii. Kraj nazywany szmaragdowym klejnotem na zachodnim krańcu Europy to ostatni skrawek lądu przed wielką pustką Oceanu Atlantyckiego. Wyspiarska placówka całkowicie zdana na kaprysy morza. Atlantyckie sztormy rozpędzają się czasem przez trzy tysiące kilometrów, nim uderzą w pierwszy napotkany ląd. Ten nieposkromiony ocean wpływa na życie wszystkich stworzeń, które zamieszkują zachodnie wybrzeże Irlandii. Przez tysiąclecia Europejczycy nie mieli pojęcia, co się kryło za zachodnim horyzontem. Zapuszczały się tam jedynie walenie, ptaki i ryby. Wiodły je tam trasy ich życiowych wędrówek. Ostatnim przystankiem przed wielką wodą było dla nich zachodnie wybrzeże Irlandii - prawdziwy kraniec świata. To trzecia pod względem wielkości wyspa Europy, należąca do archipelagu Wysp Brytyjskich. Fascynujące zdjęcia od wybrzeży i wód Oceanu Atlantyckiego z wielorybami, aż po północne góry z niezwykłymi ptakami, część z nich migruje tutaj z Grenlandii czy Islandii. Zobaczymy majestatyczne łososie powracające z Arktyki, które kontynuują podróż rzekami i potokami kontynentu europejskiego. Irlandia to atlantycka strefa roślinna, kombinacja gatunków arktycznych, alpejskich i mnóstwo ssaków. W Irlandii istnieje 6 parków narodowych i kilka rezerwatów. Od milionówlat Ocean Atlantycki kształtuje zachodnie wybrzeże Irlandii. Wiatr i fale wpływają na każdy aspekt tutejszego życia. Przetrwać mogą tylko najwytrzymalsze stworzenia. Od niecałych 10 tysięcy lat dzielą tę wyspę z ludźmi. Niektórzy z nich na zachodnim wybrzeżu szukali magii i tajemniczości. Pozostałości ich zamków i klasztorów nadal nam o nich przypominają. Dla tych pionierów oraz dla dzikich zwierząt, z którymi dzielili tę ziemię, zachodnie wybrzeże Irlandii było i pozostanie wyjątkowym miejscem. 14:55 POWRÓT PTAKÓW NA JEZIORA (BIRDS OF THE LAKES RETURN) Film dokumentalny, 54 min, Słowenia, 2018 Reżyseria: Matej Vranic Dokument o ptakach i ich ochronie, która jest coraz ważniejszym wyzwaniem dla różnorodności biologicznej. Film pokazuje, że dzięki pragmatycznym inicjatywom możliwa jest ponowna naturalizacja obszarów, które zostały zdewastowane przez przemysł. Zadziwiające szczegóły naszych dyskretnych sąsiadów można zaobserwować podczas czterech pór roku, odsłaniając ich tętniącą życiem egzystencję: walkę o przetrwanie w warunkach zimowych; wiosenny powrót migrantów, którzy spędzili zimę na południu; okres gniazdowania i krycia; jesienne migracje i zimowe przygotowania do pobytu. 16:05 PUŁAPKI KONSUMENCKIE - ODC. 5 SKUTKI UBOCZNE (CONSUMERS TRAPS 5. ATTENTION, SIDE EFFECTS! / VERBRAUCHERCHECK 5. NEBENWIRKUNGEN) Serial dokumentalny, 44 min, Austria/Niemcy, 2019 Reżyseria: Andrea Eder, Christine Grabner W odcinku piątym zajmiemy się wszelkiego rodzaju skutkami ubocznymi różnych produktów, które na pierwszy rzut oka są zupełnie niewinne. Jak je rozpoznawać, co sprawdzać przy zakupie i na co zwracać szczególną uwagę? 17:00 NAJMNIEJSZE KRAJE EUROPY - ODC. 3 MALTA - MAŁY WIELKI KRAJ (MICROSTAATEN EP. 3 MALTA - KLEINES LAND GANZ GROSS / EUROPE'S MICROSTATES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o najmniejszych państwach Europy. Mikropaństwa Andory, Liechtensteinu, Luksemburga, Malty, Monako i San Marino są bardzo łatwe do przeoczenia. Są wciśnięte między największe kraje. Niemniej jednak mikropaństwom udało się zachować własne tradycje oraz florę i faunę, które obecnie są rzadkością dla reszty świata. Niezwykłe lokalizacje mikropaństw często znajdują się w ekstremalnych regionach górskich lub przybrzeżnych, co czyni je rajem dla zagrożonych gatunków. Jednak stabilność ich środowiska naturalnego jest zagrożona przez problemy środowiskowe, które należy rozwiązać. Podróżujemy do każdego z tych mikropaństw i opowiadamy historie ich odważnych wysiłków na rzecz zachowania ich naturalnych cech i kulturowej autonomii. W odcinku trzecim poznamy Maltę, wyspiarskie państwo - miasto położone w Europie Południowej, na Morzu Śródziemnym, 81 km na południe od Włoch. Obejmuje cały archipelag Wysp Maltańskich, jednakże większość ludności mieszka na głównej wyspie, w zespole miejskim Valletty, stolicy Malty, w 2018 r. Europejskiej Stolicy Kultury. Państwo na morzu - urocze dla tych, którzy lubią pływać i odpoczywać na plaży. 18:00 ZNIEWALAJĄCY GARY COOPER (GARY COOPER, THE IRRESISTIBLE) Film dokumentalny, 53 min, USA, 2019 Reżyseria: Clara Kuperberg, Julia Kuperberg Gary Cooper - amerykański bohater i symbol seksu przez trzy lub cztery dekady zdobył dwa Oscary dla najlepszego aktora oraz honorowy Oscar pod koniec życia, który w imieniu umierającego aktora odebrał jego przyjaciel James Stewart. Filmowcy mieli szczęście, że córka Gary'ego Coopera, Maria Cooper Janis, współpracowała i zechciała porozmawiać o ojcu - aktorze. Dowiadujemy się, że Cooper przeprowadził wiele badań na temat osób, które miał grać i podsumował swoją sztukę w następujący sposób: Jeśli wiem, kim jest ta osoba, nie muszę działać. 19:05 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - INDIE. TYSIĄCE ZAPACHÓW POŁUDNIA (FLAVORS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Indie południowe to kolebka kultury Drawidów, kraina o długiej historii dynastycznej, imperialnej i kupieckiej. Sztuka i tradycje są tu do dziś niezwykle żywe. Wspaniałe pejzaże, świątynie i pałace nie pozostawią obojętnym nikogo, kto postanowi zwiedzić ten region. To także idealne miejsce dla ludzi szukających strawy duchowej. Podróż na południe Indii to niezapomniane przeżycie. Stosunkowo spokojna Kerala słynie z gościnności. Ten bogaty stan od wieków przyciąga kupców i poszukiwaczy przygód. Największe miasto stanu - Koczin, składa się z wielu wysp i półwyspów, między którymi kursują promy. Fort Koczin to historyczne centrum miasta. Warto spędzić tu kilka dni, by poznać historię regionu i odwiedzić liczne galerie sztuki. Całe miasto jest zwrócone ku morzu. Jedną z atrakcji stanową rozłożone, charakterystyczne sieci rybackie. Zostały tu przywiezione przez Chińczyków, na przełomie XIV i XV wieku. 20:10 WYMUSZONE ZEZNANIA (FALSE CONFESSIONS) Film dokumentalny, 58 min, Dania, 2018 Reżyseria: Katrine Philp Muzyka: Jonas Colstrup Film dokumentalny analizujący ludzkie zachowania w obliczu wymuszonych zeznań. Każdy przypadek wymuszonego zeznania to nie tylko pytanie, dlaczego niewinna osoba przyznaje się do niepopełnionej zbrodni. To także drugie: dlaczego oskarżyciel, sąd, ławnicy, sąd apelacyjny nie zwracają na to uwagi. Drobiazgowe wywiady, badania laboratoryjne, poszukiwania na miejscu i ponad sto lat rozwoju psychologii mówią nam: gdy kłamie się w sprawie dowodów, oczywistego stanu rzeczy, zmienia się ludzką percepcję, wspomnienia, prawie każdy aspekt funkcji poznawczych. Złamać można każdego. Każdego roku wielu amerykańskich podejrzanych przyznaje się do niepopełnionych przestępstw, a eksperci twierdzą, że przeszkoleni śledczy mogą skłonić każdego do przyznania się do czegokolwiek. Podczas procesu policyjnego przesłuchania w USA powszechnie stosuje się technikę Reida, złożoną taktykę psychologiczną, aby skłonić podejrzanych do przyznania się do popełnienia przestępstwa. Przez lata, za zamkniętymi drzwiami, w pomieszczeniach pozbawionych urządzeń rejestrujących proces, wyszkoleni śledczy z ogromnym sukcesem skłaniali oskarżonych do przyznania się, często bez względu na to, czy podejrzany rzeczywiście jest winny. Film śledzi cztery przypadki, wszystkie związane z fałszywymi zeznaniami i analizuje psychologiczny aspekt tego, jak ludzie ostatecznie przyznają się do przestępstw, których nie popełnili oraz konsekwencje tych zeznań dla oskarżonych, ich rodzin i całego społeczeństwa. Zobaczymy, jak łatwo można utknąć w tunelowej wizji pewnego śledczego, który wierzy, że to ty jesteś sprawcą. Nagroda dla filmu na LA Film Festival we wrześniu 2018. 21:20 MONACOGATE (MONACOGATE) Film dokumentalny, 49 min, Francja, 2019 Reżyseria: Pascal Henry Dokument o meandrach politycznych związanych z Monaco. Na początku sprawy odkrycie telefonicznych wiadomości tekstowych w telefonie prawnika rosyjskiego miliardera. Główny bohater Dimitry Rybolovlev jest bliskim przyjacielem księcia Alberta i właścicielem klubu piłkarskiego Monako. Potajemnie przygotowywał aresztowania rywala biznesowego z pomocą wysokich władz i wyższych rangą funkcjonariuszy policji. To śledztwo rozwija się, ujawniając siatkę korupcji na dużą skalę w tym wysoce tajemniczym świecie ludzi bardzo bogatych i wpływowych. 22:25 PRAWDZIWE PSY - ODC. 2/12 Serial dokumentalny, 25 min, Polska 2001 Realizacja: Krzysztof Lang Pomysł serialu: Patryk Wega Konsultacja: Dariusz Janas Współpraca: Marcin Koszałka, Patryk Wega Zdjęcia: Marcin Koszałka Muzyka: Abel Korzeniowski Podkomisarz Krzysztof Tkaczyk, który ma za sobą 8 lat służby, zwierza się, że im dłużej pracuje w Wydziale Zabójstw KS, tym mniej wierzy w człowieka i nabiera przekonania, że zabić może każdy, a potem wszelkimi sposobami chce uniknąć odpowiedzialności. Teraz ze Sławomirem Opalą jedzie nad Jeziorko Czerniakowskie, gdzie znaleziono zwłoki mężczyzny. Aspirant Krzysztof Balawender ma przed sobą ważny dzień - dzień meczu, który zadecyduje o mistrzostwie Polski. Oddziały krakowskiej prewencji działają w pociągach. Oddziały stołeczne przejmą kibiców na dworcu. Docierają informacje, że podobno zmierzający na mecz są "nagrzani" i mają niebezpieczne przedmioty. Tkaczyk szuka nad jeziorkiem śladów, które pomogłyby wyjaśnić tajemnicę śmierci mężczyzny. Denat nie ma przy sobie dokumentów. Sądząc po dłoniach i plamach na odzieży, jest pracownikiem budowlanym. W kieszeni ma plastikowe krzyżyki, jakich używają glazurnicy. Zapewne był zatrudniony na jednej z pobliskich budów. Rzecz w tym, że jest ich ponad pięćdziesiąt. Tkaczyk z Opalą przedstawiają sprawę przełożonym. Ktoś próbował upozorować, że mężczyzna pośliznął się, wpadł do wody i uderzył głową w leżące tam kamienie. Nie ma jednak wątpliwości, że kamienie zostały specjalnie ułożone, zapewne już po zbrodni. Zdjęcia denata rozsyłane są do wszystkich jednostek policji. Być może tą drogą uda się ustalić jego tożsamość. Oczywiście, pod warunkiem że nie jest cudzoziemcem pracującym "na czarno". Na stadionie mężczyzna kierujący reakcjami kibiców podgrzewa i bez tego gorącą atmosferę. Nagle, w jednym z sektorów zaczyna się zadyma. Teraz mężczyzna prosi o opanowanie emocji, nikt go jednak nie słucha. Meczu już nie ma. Jest bitwa. Coraz bardziej rozjuszeni pseudokibice dewastują stadion. Do akcji ruszają oddziały prewencji. Krzysztof Balawender krzyczy do adiotelefonu, dowodząc swoim oddziałem. Widok policji rozjusza kiboli jeszcze bardziej. Policjanci nie ustępują. Stopniowo wypychają wszystkich ze stadionu. Najagresywniejsi lądują w "sukach". Nad stadionem unoszą się kłęby czarnego dymu. Płoną foteliki w jednym z sektorów. Przyjeżdża straż pożarna. Stadion wygląda jak pobojowisko. Tym razem Balawenderowi nie udało się uchronić mienia publicznego. Sekcja znalezionych nad jeziorkiem zwłok mężczyzny potwierdza przypuszczenia policjantów. To nie topielec. Zgon nastąpił po uderzeniach w głowę tępym narzędziem. Kilka dni później do Komendy przychodzi mężczyzna i zgłasza zaginięcie kolegi, a zarazem krajana z Mrągowa. Zaginiony jest glazurnikiem i obaj mieli pracować na budowie. W ten sposób udało się ustalić personalia denata. Kto jednak i dlaczego go zabił? 23:00 AGENT 566 - ODCINEK 3. ODPOWIEDZIALNY ZA WŁASNĄ ŚMIERĆ? (AGENT 566 EP. 3 RESPONSIBLE FOR HIS OWN DEATH?) Serial dokumentalny, 54 min, Izrael, 2020 Reżyseria: Liora Amin Batmatz, Eyal Tavor Scenariusz: Itay Landsberg Serial dokumentalny opowiadający o losach pewnego izraelskiego szpiega, Eli Cohena. W maju 1960 r. Mosad zaproponował mu współpracę, ponieważ potrzebował agentów w Syrii, a on potrafił mówić po arabsku z syryjskim akcentem przejętym od rodziców. Przyjął więc tożsamość zamożnego biznesmena branży tekstylnej, Kamela Amina Tabeta i pod tym nazwiskiem działał. Był on jednym z najskuteczniejszych agentów wywiadowczych, najlepszym izraelskim szpiegiem. Spenetrował najwyższe władze syryjskie cywilne i wojskowe przekazując władzom swojego kraju niezwykle cenne informacje wywiadowcze. Pierwszy obywatel Izraela stracony za szpiegostwo. Do tej pory strona syryjska nie wydała ciała Cohena jego krewnym. Cohen stał się bohaterem narodowym w Izraelu. Ten film to pierwsza opowieść o jego życiu, ale opowiedziana dokładnie i odsłaniająca całe mnóstwo sekretów na temat działalności agenta, które przez ponad 55 lat były trzymane w ścisłej tajemnicy. 00:10 GOPR Reportaż, 22 min, Polska, 1986 Zdjęcia: Tadeusz Owsianko Materiał przedstawiający GOPR - jego członków, problemy, z którymi muszą borykać się w swojej codziennej pracy, a także nagrania z akcji ratunkowych. Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe to organizacja prowadząca akcje ratownicze, szkolenia, zapobiegająca wypadkom na terenach górskich Polski. GOPR powstał w 1952 r. w Zakopanem z inicjatywy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. W materiale spotkanie młodzieży z ratownikami GOPR. Wspomnienia ratowników z najbardziej zapamiętanych przez nich akcji ratunkowych. Procedury towarzyszące pracy ratowników GOPR. Liczne zdjęcia górskich krajobrazów oraz utrwalone na taśmie filmowej fragmenty akcji ratunkowych, m.in. zakończone sukcesem poszukiwania zaginionego czeskiego turysty. 00:35 NOTACJE - ZOFIA CZERWIŃSKA REZYDENTKA SPATIF - U Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2014 Autor: Maria Nockowska Zofia Czerwińska (ur. 19 marca 1933 r. w Poznaniu), aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, absolwentka PWST w Krakowie, bywalczyni dawnego SPATiF - u. 00:55 POŁOŻNA Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2019 Stanisława Leszczyńska w lutym 1943 roku za pomoc osadzonym w łódzkim getcie zostaje aresztowana przez gestapo i wraz z trójką dzieci zesłana do obozu Auschwitz - Birkenau. Tam przechodzi straszliwą próbę życiową. Zostaje akuszerką i w nieludzkich warunkach, na skraju wyczerpania, odbiera 3000 porodów, nie tracąc ani jednego dziecka. Jej nazwisko, jako jednej z czterech najwybitniejszych Polek ostatniego tysiąclecia, zostaje umieszczone na Kielichu Życia i Przemiany Narodu złożonym przez kobiety polskie na Jasnej Górze. Na czym polegał fenomen tej niezwykłej kobiety? W czym tkwiła jej siła? Dlaczego nawet w obliczu śmierci nigdy nie straciła wiary w sens tego, co robi? 02:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 283 POLOWA LEKCJA HIOSTORII Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2022 Autor: Adam Sikorski "Polowa lekcja historii" Kock to ziemia dotknięta wyjątkowo mocno przez ostatnią wojnę. Tu rozegrał się dramat Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie, a później Niemcy rozpętali tu falę straszliwych zbrodni. Ich też szlakiem ruszymy dzisiaj. Miejscowi regionaliści tu zorganizowali dla młodzieży rajd rowerowy z przystankami w miejscach martyrologii. Dzięki temu wspomnimy dziś takie wydarzenia jak pacyfikacja Talczyna, mord na 74 Polakach dokonany przez Niemców w odwecie za zabicie przez miejscową partyzantkę jednego oficera niemieckiego czy spalenie wsi Bronisławów. Nie wiemy, jak trwałe ślady pozostaną w umysłach młodych ludzi odbywających tę podróż w przestrzeni i czasie. Ale odjeżdżamy skąd z przekonaniem, że była to dobra lekcja historii. 02:30 HENRYK WIENIAWSKI - ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ Film dokumentalny, 59 min, Polska, 1991 Reżyseria: Emilia Skalska Scenariusz: Edmund Grabkowski Film dokumentalny będący próbą przedstawienia życia i twórczości Henryka Wieniawskiego, który był swego rodzaju fenomenem epoki. Autorzy filmu odwołują się do XIX - wiecznych dokumentów, zdjęć, sztychów, wspomnień i listów. W filmie prezentacja fragmentow utworów artysty, m.in.: "Polonez D", "Scherzo tarantella", "Obertas", "Kaprysy", Fragm. koncertów: D - moll i Fis - moll, "Fantazja na temat własny". 03:35 POLSKIE ORLĘTA NA PAKISTAŃSKIM NIEBIE Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Anna Pietraszek Zdjęcia: Rafał Szendzielarz W 1947 r. , gdy Pakistan powstawał jako niepodległe państwo, nowy rząd tego kraju zwrócił się do dowództwa lotniczego brytyjskiej armii z prośbą o wskazanie pilotów najbardziej doświadczonych i zaufanych, którzy by mogli podjąć zadanie utworzenia sił powietrznych w Pakistanie. Brytyjscy specjaliści zaproponowali polskich oficerów, pilotów, którzy wciąż po zakończeniu II wojny światowej, pozostawali w składzie armii brytyjskiej, a mieli najlepsze osiągnięcia bojowe. Na ochotnika, jako dowódca przyszłej grupy pilotów tworzących siły powietrzne Pakistanu, zgłosił się bardzo młody oficer, Władysław Turowicz, wraz z żoną Zofią, także pilotką, cywilną i spadochroniarką. Oboje przeszli przez piekło zesłania na Syberię, uratowani przez Armię gen. Andersa dotarli do Anglii i tam walczyli o wolność dla świata, dla Polski. Nie mogli wrócić do Ojczyzny, zniewolonej przez sowiecki totalitaryzm. Zorganizowana została grupa kilkunastu pilotów, którzy przylecieli do Pakistanu w 1947 r. pod dowództwem Turowicza. I tak rozpoczęły się narodziny Pakistańskich Sił Powietrznych, do dzisiaj uchodzących za najbardziej profesjonalne i bojowe w świecie. Turowicz bardzo szybko został awansowany do stopnia generała, jest otaczany czcią na miarę Żwirki i Wigury w Polsce. Każdy pakistański pilot zna jego życiorys, dąży do zdobycia takich umiejętności jak jego Hero - Turowicz. Mistrz na pakistańskim niebie. Generał zmarł pod koniec lat 70. Pochowany jest w Karaczi. Nikomu nigdy nie było solą w oku, że państwo Turowiczowie to katolicy. W filmie wspomnienia kilku generałów pakistańskich, najbliższych przyjaciół i wychowanków gen. Turowicza.