TVP Kultura Środa, 22.03.2023 08:55 PORTRET PODWÓJNY Film obyczajowy, 108 min, Polska 2000 Reżyseria: Mariusz Front Scenariusz: Mariusz Front, Elżbieta Piekacz Zdjęcia: Jacek Januszyk Aktorzy: Maciej Adamczyk, Elżbieta Piekacz, Adam Bauman, Adam Bosko, Irena Front, Paweł Grzelak, Maciej Karpiński, Bogusław Kierc, Agnieszka Wosińska, Tomasz Zygadło, Xawery Żuławski Uhonorowany nagrodą jury "za poszukiwanie nowych form wyrazu" oraz nagrodą jury młodzieżowego na FPFF w Gdyni w 2001 r. film obyczajowy będący właściwie serią obrazów, okruchów codzienności, układających się w rozbudowaną mozaikę. To zrealizowana w konwencji paradokumentu, dramatyczna, choć niepozbawiona optymizmu historia dwojga młodych ludzi, polskich inteligentów, artystycznych dusz, wchodzących w dorosłe - prywatne i zawodowe - życie, szukających swojego miejsca na Ziemi. Film stanowi debiut fabularny Mariusza Fronta, rocznik 1965, absolwenta malarstwa w krakowskiej ASP i reżyserii, którą ukończył w łódzkiej "filmówce". Scenariusz powstawał niemal trzy lata i stanowi wspólne dzieło Mariusza Fronta oraz jego dziewczyny Elżbiety Kopacz, grającej w filmie jedną z dwóch głównych ról. Poza parą bohaterów większość ról odtwarzają aktorzy nieprofesjonalni - rodzina Elżbiety Piekacz, matka Mariusza Fronta, autentyczne postaci ze środowiska filmu, telewizji i reklamy. On, Michał, ukończył wydział reżyserii i stara się o możliwość nakręcenia debiutanckiego filmu na podstawie własnego scenariusza, ona, Ewa, jest początkującą aktorką. Oboje przyjechali do Warszawy w nadziei, że tu szybciej zrealizują swoje marzenia. Zamieszkują w wynajętej kawalerce, w oczekiwaniu na zawodowe spełnienie pracują w hipermarkecie. W wolnych chwilach on wędruje od producenta do producenta, usiłując zainteresować któregoś z nich swoim scenariuszem, ona chodzi na castingi, licząc, że wreszcie dostanie rolę. Jemu była żona i teściowa bronią dostępu do kilkuletniego synka, więc z konieczności rzadko go widuje. Jej ojciec odszedł z domu, gdy była jeszcze mała, więc wie, jak bardzo dzieci to przeżywają. Namawia go, żeby nie bacząc na zachowanie teściowej, odwiedzał synka, podtrzymywał więź z nim. Ani Michał, ani Ewa nie mają układów czy zamożnych rodziców, którzy "popchną" ich kariery, wesprą, umożliwią. O wszystko muszą sami zabiegać. Przeżywają upokorzenia, rozczarowania, frustracje. Duszą się w ciasnocie małego mieszkanka, a jednocześnie oddalają od siebie, szarpią się z samymi sobą i światem, który tak wiele obiecywał, a tak niewiele teraz daje. 11:00 U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 7/12 Serial komediowy, obyczajowy, 39 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya-Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Trwa polowanie bandytów na Jerzego Bociana, a on po raz kolejny wymyka się z zasadzki. Ukrywa się na posterunku strzeżonym przez osamotnionego terminatora Mariana Cielęckiego. Okazuje się, że pułapkę na świadka koronnego zastawił generał Dowbój, w którym Bocian rozpoznaje jednego z przestępców. Służbista Marian wraz z agentami unieszkodliwia Dowboja i jego pomocnika. Po powrocie do domu Luśka oznajmia rodzicom, że zamierza wyjść za mąż za Mariana. 11:55 WILLIAM HOLDEN, MIĘDZY ŚWIATŁEM A CIENIEM (WILLIAM HOLDEN, THE RELUCTANT STAR) Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2019 Reżyseria: Julia Kuperberg, Clara Kuperberg William Holden (1918 - 1981), amerykański aktor filmowy. Laureat Oscara za film "Stalag 17" w reż. J. J. Seftona i "Sieć" w reż. S. Lumeta. American Film Institute umieścił go na 25. miejscu na liście największych aktorów na świecie. Był w dodatku bohaterem wojennym, pasjonatem sztuki, brał udział w akcjach mających na celu ochronę przyrody. Jednocześnie dał się poznać jako człowiek surowy, który nie szczędził swoim kolegom słów krytyki, wdawał się w rozliczne romanse, bywał agresywny i zbyt często szukał pocieszenia w alkoholu, który stał się wreszcie przyczyną jego zguby. Jego najważniejsze filmy to "Złoty chłopiec", "Bulwar Zachodzącego Słońca", "Stalag 17", "Sabrina", "Płonący wieżowiec", "Most na rzece Kwai", "Sieć", "Konnica". 13:30 PAS DE DEUX Dramat, 34 min, Polska, 2003 Reżyseria: Kinga Lewińska Scenariusz: Kinga Lewińska Zdjęcia: Konrad Spyra Aktorzy: Krzysztof Globisz, Gabriela Kownacka, Przemysław Chojęta, Małgorzata Sadowska, Andrzej Szopa, Karol Stępkowski, Gabriela Czyżewska Pokazywany w 2002 roku na festiwalu w Gdyni w ramach konkursu Polskie Kino Niezależne film, który stanowił pracę absolutoryjną Kingi Lewińskiej, wówczas studentki IV roku reżyserii na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Akcja rozgrywa się w małym miasteczku. Józef Struziak (Krzysztof Globisz), miejscowy weterynarz, jest znudzony codziennymi obowiązkami, swoją żoną Anną (Gabriela Kownacka) i jej dość nietypową, jak na prowincjonalną rzeczywistość, pasją - baletem. Anna była kiedyś tancerką, do dziś z nostalgią wspomina tamte lata, wyobraża sobie, jak mogłoby potoczyć się jej życie, gdyby nie zrezygnowała ze sztuki. Józefa drażni jednak jej zamiłowanie do muzyki poważnej, ćwiczone przed lustrem baletowe kroki, wystudiowane gesty. Odreagowuje małżeński stres i rutynę, spotykając się potajemnie z kochanką w swoim gabinecie przy rynku. Pewnego dnia do weterynarza przyjeżdża na praktyki student, Wiktor Malec (debiutujący na ekranie Przemysław Chojęta). Sytuacja w domu Struziaków zaczyna się dość szybko zmieniać. Józef wykorzystuje obecność gościa, aby tym częściej wymykać się na schadzki, a Anna dostrzega w nieśmiałym, pełnym dobrej woli chłopaku bratnią duszę i wciąga go w swoje domowe próby baletowe. Józef postanawia maksymalnie wykorzystać sytuację i wreszcie ułożyć sobie życie po nowemu. Pozorując wezwanie do nagłego wypadku pryszczycy, wychodzi z domu. Pod jego nieobecność Anna wkłada swój dawny strój baletnicy, aby przećwiczyć z praktykantem pas de deux z "Jeziora abędziego". Ale za skąpa sukienka ciśnie, więc trzeba ją trochę rozsznurować, spocony od podnoszenia tancerki Wiktor zdejmuje koszulę i wtedy Józef wraca niespodziewanie z "frontu walki z pryszczycą". Przyłapawszy żonę "na zdradzie", pakuje manatki i pełen świętego oburzenia opuszcza dom. Udaje się do kochanki, ale tam czeka go niemiła niespodzianka. 14:20 SZCZĘŚLIWY CZŁOWIEK Film obyczajowy, 84 min, Polska, 2000 Scenariusz i reżyseria: Małgorzata Szumowska Zdjęcia: Marek Gajczak, Michał Englert Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Jadwiga Jankowska-Cieślak, Małgorzata Hajewska-Krzysztofik, Piotr Jankowski, Roman Gancarczyk, Mieczysław Grąbka, Andrzej Hudziak Wyróżniony za wartości artystyczne na festiwalu w Salonikach w 2000 r. film jest pełnometrażowym debiutem fabularnym Małgorzaty Szumowskiej. Zanim reżyserka nakręciła "Szczęśliwego człowieka", było o niej głośno w filmowym świecie. Córka znanych krakowskich dziennikarzy, absolwentka łódzkiej "filmówki" już w pierwszych realizacjach dokumentalnych wykazała nieprzeciętny talent i umiejętność starannej i wnikliwej obserwacji rzeczywistości. Przebojem weszła narynek filmowy szkolnymi etiudami i dokumentami zrealizowanymi tuż po studiach, zdobywając prestiżowe nagrody i wyróżnienia w kraju i za granicą m.in. w Tel - Awiwie, Bolonii, Tampere, Meksyku. Akcja "Szczęśliwego człowieka" została osadzona w realiach współczesnej rzeczywistości polskiej. To kameralny, pozbawiony efektów komercyjnych rodzinny dramat, rozgrywający się w scenerii ubogich i ponurych miejsc Krakowa. Smutna historia trojga ludzi i ich skomplikowanych relacji uczuciowych. Reżyserka filmu bardziej niż o tempo narracji zadbała o psychologiczne portrety bohaterów, przeżywających życiową tragedię. Krytyka zgodnie podkreślała znakomitą grę przede wszystkim Jadwigi Jankowskiej - Cieślak i Małgorzaty Hajewskiej - Krzysztofik. Specyficzną atmosferę filmu podtrzymują zdjęcia młodych operatorów, Marka Gajczaka i Michała Englerta, którzy umiejętnie ukazują zwykłych ludzi wtopionych w tło brudnych i odrapanych krakowskich kamienic. Matka (Jadwiga Jankowska - Cieślak) i jej 30 - letni syn Janek (Piotr Jankowski) mieszkają razem w ubogiej dzielnicy miasta, w starym domu. Los ich nie rozpieszcza, nigdy nie zaznali szczęścia ani dobrobytu. Janek jest życiowym nieudacznikiem. Choć w szkole był prymusem i skończył studia, nie zrobił błyskotliwej kariery zawodowej. Nie ma nawet stałej pracy, zarabia dorywczo, pisując artykuły do gazet. Bezrobotna matka dostaje w końcu obietnicę posady. Musi jednak przedtem poddać się rutynowym badaniom. Diagnoza lekarska przekreśla wszystko. Kobieta ma raka płuc, zostało jej zaledwie kilka miesięcy życia. Próbuje zataić swój stan zdrowia przed jedynakiem. On jednak dowiaduje się o nieuleczalnej chorobie matki. Sądząc, że rodzicielka nie zdaje sobie sprawy ze śmiertelnego zagrożenia, prosi lekarzy, by ukryli przed nią prawdę. Rozpoczyna się rodzinny dramat, a jego bohaterowie prowadzą specyficzną grę, wzajemnie się oszukując. Wychowany przez matkę syn chciałby, choć na krótko, dać jej szczęście, spełnić wszystkie marzenia, wynagrodzić lata smutku i cierpień. Gdy na horyzoncie pojawia się kobieta, postanawia się z nią ożenić. Namawia ją do odegrania roli narzeczonej i przyszłej synowej, by sprawić radość matce. Tymczasem Marta (Małgorzata Hajewska - Krzysztofik), robotnica w wytwórni mrożonek, samotnie wychowująca córkę Manię, wiele w życiu przeszła. Przeżywa własny dramat, choć stara się tego nie okazywać na zewnątrz. 16:00 MISTRZOWIE KINA - RITA HAYWORTH, BOGINI MIŁOŚCI (RITA HAYWORTH, THE LOVE GODDESS) Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2019 Reżyseria: Julia Kuperberg, Clara Kuperberg Reżyserki przedstawiają sylwetkę Rity Hayworth, jednej z największych gwiazd Hollywoodu, która zasłynęła z tytułowej roli filmu "Gilda", a scena zdejmowania przez nią czarnej rękawiczki przeszła do historii kina. Była uosobieniem seksu i femme fatale. Sama, nie zaznała szczęścia w małżeństwie. Miała pięciu mężów, a postępująca choroba Alzheimera definitywnie przerwała jej karierę artystyczną. 17:10 KSIĘGA PRZESTRZENI S.III - PIONY I POZIOMY EDUKACJI Magazyn, 27 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Beata Hyczko Zdjęcia: Andrzej Wojciechowski Wykonawcy: Jakub Tolak Ostatnie lata to znakomity czas dla architektury budynków służących edukacji. Obejrzymy najlepsze realizacje tego typu obiektów: od nowej siedziby słynnego uniwersyteckiego wydziału po kameralny żłobek i przedszkole w małym mieście. Odwiedzimy szkołę podstawową ulokowaną w budynku dawnej fabryki i liceum, którego formę zdeterminował hałas sąsiedztwa. Projektantka przedszkoli opowie o rewolucji w projektowaniu budynków dla małych dzieci, a autor gminnej biblioteki o wpływie architektury na czytelnictwo. 17:45 ZAGINIONE SKARBY - "LEŻĄCA LWICA" Film animowany, 5 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska Muzyka: Michał Izydorczyk Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki. Odcinek przybliża historię dzieła zatytułowanego "Leżąca lwica" - jednego z trzech rysunków Albrechta Dürera, które należały do najcenniejszych obiektów w zbiorach Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Odzyskanie dzieła ze Związku Radzieckiego nastąpiło w 1923 r. 17:55 POŁOWY NA RZECE WSPOMNIEŃ - WIELKIE DAMY Magazyn, 24 min, Polska, 1990 Zdjęcia: Jan Muszyński Wykonawcy: Jerzy Waldorff (prowadzący) W tym odcinku opowieść Jerzego Waldorffa o aktorkach: Marlenie Dietrich, Hance Ordonównie, Grecie Garbo i Mirze Zimińskiej. Audycja ilustrowana archiwalnymi materiałami filmowymi i ikonograficznymi. 18:30 NIKT TYLKO TY Koncert, 31 min, Polska, 1972 Reżyseria: Janusz Rzeszewski Scenariusz: Wojciech Furman Wykonawcy: Tadeusz Ross(Prowadzący), Ewa Miodyńska, Małgorzata Niemirska, Jadwiga Wejcman, Ewa Wiśniewska, Tadeusz Ross, Elżbieta Bojanowicz, Krystyna Janowska, Halina Łęska, Joanna Podczaska Program rozrywkowy oparty na piosenkach z repertuaru przedwojennych gwiazd polskiego kabaretu: Hanki Ordonówny, Miry Zimińskiej - Sygietyńskiej i Zuli Pogorzelskiej. 19:15 POWRÓĆMY JAK ZA DAWNYCH LAT - WIECZÓR 3 Artystyczne/estradowe (widowisko), 31 min, Polska, 1978 Reżyseria: Janusz Rzeszewski Scenariusz: Grażyna Lustych, Janusz Rzeszewski Wykonawcy: Andrzej Piszczatowski, Jarema Stępowski, Bohdan Łazuka, Jan Kobuszewski, Jolanta Zykun, Halina Kunicka, Joanna Jędryka, Piotr Fronczewski, Mirosława Maludzińska, Jerzy Felczyński, Tadeusz Suchocki Piosenki z repertuaru kabaretów warszawskich z lat 20. i 30. śpiewają aktorzy i piosenkarze. "Nocami już w gwiazdy spoglądam..." śpiewają Jan Kobuszewski i Jolanta Zykun. "Umówiłem się z nią na dziewiątą" muz. H. Wars, sł. E. Schlechter, śpiewa Bohdan Łazuka. "Miłość ci wszystko wybaczy" muz. H. Wars, sł. J. Tuwim, śpiewa Joanna Jędryka "Tango andrusowskie" muz. J. Petersburski, sł. A. Włast, śpiewa Jarema Stępowski "Całuję twoją dłoń madame" muz. Ralph Erwin, sł. A. Włast, śpiewa Piotr Fronczewski. "Chciałabym i boję się" sł. M. Hemar, śpiewa Halina Kunicka "Ramona" muz. Wayne, śpiewa Bohdan Łazuka "Ja się boję sama spać" muz. J. Petersburski, sł. A. Włast - śpiewa Jolanta Zykun "Powróćmy jak za dawnych lat" śpiewa Andrzej Piszczatowski "Halo, cała Warszawa zobaczyć musi to..." piosenka finałowa w wykonaniu wszystkich artystów 23:00 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - CZEGO SIĘ BAŁA VIRGINIA WOOLF? (WHAT WAS VIRGINIA WOOLF AFRAID OF?) Film dokumentalny, 47 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Vance Goodwin, Adrian Munsey Virginia Woolf, przedstawicielka brytyjskiego modernizmu w literaturze XX wieku, należąca do Grupy Bloomsbury, przez większość życia zmagała się z chorobą psychiczną. Popełniła samobójstwo 28 marca 1941 roku. Podczas ostatniego spaceru obciążyła kieszenie płaszcza kamieniami i weszła do rzeki Ouse. W domu zostawiła list pożegnalny do męża, Leonarda Woolfa. Zmęczona nawrotami choroby psychicznej, nie znalazła w sobie siły na dalszą walkę. Jej ciało znaleziono po miesiącu. Jej małżeństwo trwało 29 lat, a z mężem, który bardzo ją wspierał, łączyła ją głęboka więź intelektualna, 00:05 JAZZ JUNIORS - TRIBUTE TO TOMASZ STAŃKO CZ. 1 Koncert, 58 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Adam Pierończyk, Avishai Cohen, Joe Martin, Jeff "Tain" Watts "Tribute to Tomasz Stańko" to koncert przygotowany specjalnie na zamówienie festiwalu Jazz Juniors. Liderem projektu jest Adam Pierończyk, jeden z najwyżej cenionych polskich saksofonistów jazzowych, w ostatnich latach najczęściej zapraszany do współpracy przez samego Stańkę. Do koncertu poświęconego zmarłemu w lipcu 2018 roku jednemu z najznakomitszych artystów w historii polskiego jazzu zaproszeni zostali światowi giganci, w tym trębacz Avishai Cohen, perkusista Jeff Tain Watts i basista Joe Martin. 01:20 LEKKIE OBYCZAJE - MADE IN BANGLADESH (MADE IN BANGLADESH) Dramat, 90 min, Dania/Francja, 2019 Reżyseria: Rubaiyat Hossain Scenariusz: Rubaiyat Hossain, Philippe Barrire Aktorzy: Rikita Nandini Shimu, Novera Rahman, Deepanwita Martin Shimu (Rikita Nandini Shimu) pracuje jako szwaczka w fabryce ubrań w Dhace. Swoją pracą utrzymuje nie tylko siebie, ale również swojego bezrobotnego męża. Zachowanie zarządców fabryki po pożarze, w którym ginie jedna z pracownic, motywuje Shimu do udziału w spotkaniu na temat praw pracowniczych. Wspierana przez lokalną działaczkę na rzecz praw kobiet, zaczyna organizować w fabryce związek zawodowy. Jednakże, napotyka opór na każdym kroku: zarządcy fabryki grożą jej na wszystkie sposoby, współpracownice nie chcą jej wspierać w strachu przed utratą pracy, a urzędnicy odwlekają formalności. 03:10 MŁODA POLSKA - WENUS Z WILLENDORFU Dramat, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Zuzanna Grajcewicz Scenariusz: Zuzanna Grajcewicz, Ewa Radzewicz Zdjęcia: Ewa Radzewicz Aktorzy: Katarzyna Strączek, Sonia Roszczuk, Jan Hrynkiewicz, Anna Antoniewicz, Justyna Wasilewska Krótki film fabularny. Kamila to ambitna dziewczyna, która żyje w świecie, w którym nadwaga wyznacza ideał piękna i status społeczny. Im więcej ważysz, tym więcej znaczysz. Kiedy chudość Kamili zostaje zdemaskowana, dziewczyna zostaje zwolniona z pracy i porzucona przez chłopaka. Porzuca swój fałszywy pogrubiający strój i postanawia stawić czoła rzeczywistości, a więc przytyć. Decyduje się pójść do kliniki Fit&Fat, żeby poddać się kompleksowej terapii. Czy Kamili uda się przystosować do otaczającego ją świata? (źródło: filmpolski.pl) 04:15 LIST Z MASANJIA (LETTER FROM MASANJIA) Film dokumentalny, 56 min, Kanada, 2018 Reżyseria: Leon Lee Historia chińskiego więźnia politycznego Suna Yi, przetrzymywanego i torturowanego w obozie pracy w Masanjia. Kiedy rozpaczliwy list SOS napisany przez Suna Yi pojawia się w zestawie dekoracji halloweenowych sprzedawanych w Oregonie, wywołuje łańcuch wydarzeń, który obnaża przerażające naruszenia praw człowieka i prowadzi do szeroko zakrojonej reformy rynku pracy w Chinach. [źródło: naekranie.pl]