TVP Kultura Piątek, 24.03.2023 Zmiany z dnia 22.03.2023 w stosunku do raportu z dnia 14.02.2023 (dodano pozycję programową) 07:05 DO DZIEŁA Magazyn, 15 min, Polska, 2022 Prawo. Prawo greckie pochodziło od bogów, prawo rzymskie od ludzi. Czy ludzie tworzą prawo dla siebie, czy przeciwko sobie? Czy prawo ma być gwarancją stabilności i trzymać pragnienia ludzi w karbach, czy zmieniać się pod wpływem ich roszczeń i namiętności? Rozmowa oparta na literaturze, m.in.: Henryk Kupiszewski "Prawo rzymskie a współczesność", Franciszek Longchamps de Berier "Być prawnikiem."Trzy medytacje", Seneka"Medea", Herbert L. S. Hart"Pojęcie prawa", Hannah Arendt "Odpowiedzialność i władza sądzenia", Mikołaj Kopernik"O obrotach ciał niebieskich i inne pisma". Gość programu: ks. prof. Franciszek Longchamps de Berier. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 14:40 WIELKA MAJÓWKA Komedia, 87 min, Polska 1981 Reżyseria: Krzysztof Rogulski Scenariusz: Krzysztof Rogulski i Marek Rymuszko Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Marek Jackowski Występują: Zbigniew Zamachowski, Jan Piechociński, Anna Moczkowska, Roman Kłosowski, Wiesław Michnikowski, Czesław Wołłejko, Jerzy Kryszak, Krzysztof Kowalewski Fabuła filmu oparta została na prawdziwym wydarzeniu. Przedstawia historię dwóch chłopców, którzy zdobyli dużą sumę pieniędzy i bardzo prędko bezmyślnie je wydali. Kilkunastoletni Rysiek ucieka z zakładu poprawczego. W poszukiwaniu jedzenia włamuje się do willi konwojenta zakładów mięsnych, gdzie oprócz pełnej lodówki znajduje także milion złotych - sumę wówczas zawrotną. Zaprzyjaźnia się z Julkiem, hochsztaplerem, który ma gotowy pomysł jak wykorzystać skradzione pieniądze. Chłopcy lekką ręką wydają całą sumę i wiodą życie pełne wrażeń. Rysiek zakochuje się w Agnieszcze. Cała trójka zostaje wkrótce aresztowana. Podczas sądowej rozprawy wszyscy są tak zasłuchani w wywody prokuratora, że nikt nie zauważa, jak obaj chłopcy i dziewczyna wychodzą z sali. Niewątpliwą atrakcją filmu jest udział zespołu Maanam. Ścieżkę dźwiękową skomponował Marek Jackowski, a Kora śpiewa pięć piosenek - "Kiedyś", "Stoję", "Hollywood", "Tango", "Oddech szczura". (dodano pozycję programową) 17:30 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - KERTU ORRO Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Jolanta Rzegocka, Anna Szałańska, Piotr Poraj Poleski Program "Res Poloniae - o Polsce z oddali" to cykl wywiadów przeprowadzonych przez Jolantę Rzegocką w różnych krajach. Tym razem dziennikarka odwiedza Estonię, gdzie rozmawia z przedstawicielami kulturalnych elit. Misją programu jest wzajemne poznanie się Polaków i Estończyków, odnalezienie w Estonii polskich śladów, a także uświadomienie sobie wszystkiego, co może łączyć obydwa narody. Bohaterką odcinka jes. Kertu Orro, dyrektorka Państwowej Agencji Koncertowej Eesti Kontsert, w dużej mierze kreująca kulturę muzyczną w Estonii. W 2022 roku organizowała w Estonii Rok Polskiej Opery, zapraszając na występy Polską Operę Królewską i Operę Śląską. (dodano pozycję programową) 20:00 WIECZÓR KINOMANA - WSTĘP DO FILMU - ARMIA CIENI Dysk./wywiad/debata, 4 min, Polska, 2023 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie "Armia cieni", reż. Melville Jean - Pierre. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 02:45 SÓL ZIEMI (SALT OF THE EARTH) Film dokumentalny, 105 min, Brazylia/Francja/Włochy, 2014 Reżyseria: Wim Wenders, Juliano Ribeiro Salgado Scenariusz: Juliano Ribeiro Salgado, David Rosier, Wim Wenders Zdjęcia: Hugo Barbier, Juliano Ribeiro Salgado Muzyka: Laurent Petitgand Sebastio Salgado, legendarny brazylijski fotograf, podróżował po całym świecie przez 40 lat. Dokumentował ludzkość w okresie dramatycznych zmian, będąc tym samym świadkiem najważniejszych wydarzeń na świecie: konfliktów wojennych, ludobójstwa, klęsk głodu i przymusowych emigracji. Sławę przyniosły mu cykle czarno - białych fotografii poświęcone kondycji człowieka, w których zajrzał wprost do jądra ciemności ludzkości, obrazując cierpienie, okrucieństwo i śmierć. W swoim nowym projekcie fotograficznym, zatytułowanym "Genesis", poświęconym pięknu Ziemi, po raz pierwszy zdecydował się odejść od fotografii społecznej na rzecz dokumentowania terenów nietkniętych przez zachodnią cywilizację, gdzie bez przeszkód nadal rozwija się fauna i flora, i gdzie można zobaczyć krajobrazy jakby zaczerpnięte właśnie z Księgi Rodzaju. Film pokazuje życie Sebastio Salgado, jego prace, dzięki którym stał się jednym z najsłynniejszych fotografów na świecie, a także emocjonalną i psychologiczną przemianę, jaką przeszedł po powrocie do Brazylii i zaangażowaniu się w prowadzenie farmy z żoną Llią. Poznajemy Salgado z dwóch perspektyw: jego syna Juliano oraz Wima Wendersa, współreżysera filmu, który sam jest również fotografem. Juliano ma w tym filmie kluczowe znaczenie nie tylko z powodu prezentowanych w filmie archiwalnych materiałów z wyjazdów, w których towarzyszył słynnemu ojcu, ale także dzięki ujawnieniu kilku tajemnic z ich rodzinnego życia oraz wzruszającym intymnym scenom, w których szczerze analizuje relacje z ojcem. Wątki osobiste doskonale uzupełnia obiektywne spojrzenie Wendersa, co sprawia, że film jest nie tylko filmową ucztą dla oka, ale również pasjonującym i wielowątkowym portretem ikony współczesnej fotografii. Wybrane festiwale i nagrody: 2015 Nominacja do Oscara w kategorii: Najlepszy Film Dokumentalny, 2014 MFF Cannes: Nagroda Specjalna Krytyki Un Certain Regard, Wyróżnienie Specjalne Jury Ekumenicznego, 2014 MFF San Sebastin: Nagroda Publiczności, 2014 MFF Troms: Nagroda Publiczności. (dodano pozycję programową) 04:35 ZAGINIONE - ODNALEZIONE - "OPŁAKIWANIE CHRYSTUSA" WARSZTAT LUCASA CRANACHA STARSZEGO Magazyn, 12 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Rafał Wiśniewski (prowadzący) Obraz utracony ze zbiorów wrocławskich w lutym 1946 roku. Powrócił do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu nastąpił 31 stycznia 2022 roku. Opłakiwanie Chrystusa z warsztatu Lucasa Cranacha starszego to obraz zaliczany do najcenniejszych obiektów utraconych w wyniku II wojny światowej. To wyjątkowej klasy dzieło sztuki przez niemal 80 lat znajdowało się na liście polskich strat wojennych. Dzięki badaniom proweniencyjnym zidentyfikowano je w zbiorach Muzeum Narodowego w Sztokholmie, które dobrowolnie i bezkosztowo zwróciło obiekt do Polski. W czasie II wojny światowej Opłakiwanie Chrystusa wywieziono do składnicy dzieł sztuki w Kamieńcu Ząbkowickim (Kamenz), gdzie znajdowało się ono do końca 1945 roku. W lutym 1946 roku miało miejsce włamanie do składnicy, podczas którego zaginęło ponad 100 obrazów. Wśród nich zapewne znajdowało się także Opłakiwanie Chrystusa, gdyż nie zostało ono odnalezione przez polską ekipę ewakuacyjną, która dotarła do składnicy 10 lutego 1946 roku. Po zakończeniu II wojny światowej Wrocław znalazł się w granicach Polski i na mocy przepisów prawa międzynarodowego państwo polskie stało się sukcesorem spuścizny materialnej miasta, w tym również utraconych wrocławskich zbiorów artystycznych. Dzieło zostało wpisane na listę zaginionych i poszukiwanych polskich strat wojennych. W roku 1970 na aukcji w Mariefred Muzeum Narodowe w Sztokholmie nabyło Opłakiwanie Chrystusa od spadkobierców zmarłego Sigfrida Häggberga, szwedzkiego inżyniera i przedsiębiorcy, który od początku lat 20. mieszkał i pracował w Polsce jako dyrektor dwóch polskich spółek zależnych LM Ericsson. W czasie II wojny światowej współpracował on z polskim podziemiem, jako jeden z tzw. warszawskich Szwedów, za co został w lipcu 1943 r. w Berlinie skazany na śmierć. Ułaskawiono go po interwencji władz szwedzkich. Dzięki badaniom proweniencyjnym prowadzonym przez pracowników Muzeum Narodowego we Wrocławiu, przede wszystkim przez dyrektora Muzeum prof. Piotra Oszczanowskiego oraz dzięki poszukiwaniom archiwalnym dr. Roberta Hesia, kierownika Gabinetu Dokumentów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, udało się zidentyfikować obraz w kolekcji Muzeum Narodowego w Sztokholmie. 25 września 2019 roku w magazynach Muzeum Narodowego w Sztokholmie w obecności dyrekcji tego muzeum udostępniono obraz do oględzin pracownikom polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przeprowadzono analizę konserwatorską obiektu w oparciu o oględziny zarówno w świetle rozproszonym, kierunkowym bocznym, jak i w promieniach UV. Dokonano porównania z archiwalnymi materiałami fotograficznymi. Celem było stwierdzenie, czy obraz okazany jest tożsamy z dziełem znajdującym się na liście strat wojennych. W czerwcu 2020 roku Muzeum Narodowe w Sztokholmie oficjalnie rekomendowało rządowi szwedzkiemu bezwarunkowy zwrot dzieła do Polski. Opłakiwanie Chrystusa uroczyście powróciło do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu 31 stycznia 2022 roku. Można je podziwiać na ekspozycji stałej w galerii Sztuka europejska XV - XX w. (dodano pozycję programową) 05:05 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 10 ROZMOWY Z WARTBURGIEM Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Tym razem Radosław Kotarski wraca do czasów powojennych, gdy polska motoryzacja stawała na nogi. Wyrusza w podróż takimi pojazdami jak warszawa, syrena czy wartburg i sprawdza ich użyteczność w praktyce. Dla jednych ten powrót do przeszłości będzie powrotem do czasów dzieciństwa, a dla innych subiektywnym przewodnikiem po motoryzacji Europy Środkowej i Wschodniej. Co wyniknie ze skonfrontowania zabytkowych samochodów z nowoczesnymi realiami?