TVP Kultura Sobota, 25.03.2023 07:00 OPOLE NA BIS - 80 LAT POLSKIEGO RADIA CZ. 2 Koncert, 29 min, Polska, 2005 Reżyseria: Bolesław Pawica Scenariusz: Maria Szabłowska, Dorota Szpetkowska, Tomasz Kordeusz, Paweł Sztompke Wykonawcy: Maryla Rodowicz, Zbigniew Kurtycz, Maciej Maleńczuk, Myslovitz, Edyta Górniak, Blue Cafe, Marcin Rozynek, Kora I Maanam Przypomnienie fragmentów koncertu z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Radia, zarejestrowanego w amfiteatrze opolskim podczas tegorocznego, 42.KFPP w Opolu. 08:35 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MAGDALENA ZAWADZKA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem lata dzieciństwa i młodości wspomina popularna aktorka filmowa i teatralna, Magdalena Zawadzka. 09:15 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - REMBRANDT - DZIEŁA PÓŹNE (EXPOSITION ON SCREEN. REMBRANDT THE LATE WORKS) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym twórcy i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pośrednictwem prywatnych listów ożywi mało znane wątki biograficzne. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie, m. in. Leonarda, Rembrandta; Cezanne ' a, Moneta, Picassa. Odc. 4 Opowieść o artyście imieniem Rembrandt Harmenszoon van Rijn, holenderskim malarzu, rysowniku i grafiku. Uważanym powszechnie za jednego z największych twórców europejskich i światowych. Najmłodszy z dziewięciorga dzieci Rembrandt nie był zmuszany do pójścia w ślady ojca. Rodzice postanowili zapewnić mu wykształcenie, by kiedyś przydał się swojemu miastu. Ale chłopiec miał inne plany. Chciał zostać malarzem. Skończył 14 lat, porzucił szkołę i zaczął terminować u popularnego lejdejskiego artysty, Jacoba van Swanenburgha. Przez trzy lata sprzątał pracownię, naciągał płótno na krosna, mełł pigmenty. Po stażu wyjechał do Amsterdamu, by przez pół roku praktykować u mistrza Pietera Lastmana. 10:15 SERIALOWA NOSTALGIA - WOJNA DOMOWA - ODC. 8/15 - WIZYTA STARSZEJ PANI Serial komediowy, 47 min, Polska, 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Maria Zientarowa Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Alina Janowska, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Musiał, Elżbieta Góralczyk, Wanda Łuczycka, Wojciech Siemion, Jarema Stępowski Do państwa Jankowskich przyjeżdża z wizytą babcia. Poucza i strofuje wszystkich domowników, co najbardziej denerwuje wnuka. Starsza pani zmusza sąsiadki do drylowania wiśni i smażenia konfitur. Trafia nawet do szkoły Pawła, gdzie robi wykład nauczycielowi o szkodliwości noszenia miękkich kapci. 11:15 SERIALOWA NOSTALGIA - WOJNA DOMOWA - ODC. 9/15 - DZIEŃ MATKI Serial komediowy, 38 min, Polska 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Maria Zientarowa Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Irena Kwiatkowska, Kazimierz Rudzki, Krzysztof Musiał, Alina Janowska, Jarema Stępowski, Anna Jaraczówna, Andrzej Szczepkowski, Elżbieta Góralczyk, Mieczysław Czechowicz, Jan Kobuszewski, Marian Kociniak, Jerzy Bielenia, Andrzej Stockinger, Roman Kosiarkiewicz W niedzielę wypada Dzień Matki. Pan Jankowski i Paweł chcą uczcić panią Zofię. Mają precyzyjny plan: śniadanie, kąpiel z olejkiem, spacer, obiad w restauracji, odpoczynek po obiedzie, kino. Przygotowanie śniadania - i to bez sukcesu - trwa bardzo długo, w dodatku pęka rura. Woda zalewa sufit w mieszkaniu Kamieńskich. Ponadto pani Irena nie ma czym zmyć maseczki, nałożonej jej przez Anulę w prezencie na "zastępczy" Dzień Ciotki. Przychodzą trzej hudraulicy, którzy demolują całą kuchnię i łazienkę, po czym przerywają pracę, by spożyć śniadanie i solidnie popić je piwem. Państwo Kamińscy ewakuują się z domu, a pani Zofia zabiera się do sprzątania. O obiedzie i kinie ma ma już mowy. 15:00 TEATR TELEWIZJI - TRZY RAZY FREDRO Teatr, 107 min, Polska, 2013 Reżyseria: Jerzy Stuhr, Mikołaj Grabowski, Jan Englert Wykonawcy: Paulina Chylewska (prowadząca), Weronika Stabrawa, Mikołaj Winiarski Aktorzy: Maciej Stuhr, Agnieszka Radzikowska, Jerzy Stuhr, Roman Gancarczyk, Krzysztof Globisz, Paulina Puślednik, Krzysztof Wieszczek, Jerzy Trela, Piotr Adamczyk, Beata Ścibakówna, Wojciech Malajkat, Zbigniew Zamachowski, Janusz Gajos, Grzegorz Małecki, Ewa Konstancja Bułhak Transmisja trzech jednoaktówek Aleksandra Fredry. Sztuki grane kolejno w studiach Telewizji Polskiej w Katowicach, Krakowie i Warszawie, z udziałem publiczności, zostały przygotowywane specjalnie dla Teatru Telewizji z okazji jego 60 - lecia oraz 220. rocznicy urodzin Aleksandra Fredry. 1. "Świeczka zgasła" - prosta historia o dwojgu podróżnych, którzy zrządzeniem losu zatrzymują się na nocleg w tej samej leśnej chacie. Nie widzą się jednak w blasku jednej świeczki. A w takiej sytuacji wiele może się wydarzyć. 2. "Zrzędność i przekora" - opowieść o tym, jak młodość pokonała zrzędliwą starość i przekorę, uosobione w parze opiekunów zakochanej wbrew ich woli dziewczyny. 3. "Nikt mnie nie zna" - nieufny mąż postanawia sprawdzić wierność i miłość żony, udając kogoś innego. 17:35 RETRO KINO - SIEDMIU WSPANIAŁYCH (MAGNIFICENT SEVEN) Western, 128 min, USA 1960 Reżyseria: John Sturges Scenariusz: William Roberts Zdjęcia: Charles Lang Muzyka: Elmer Bernstein Aktorzy: Yul Brynner, Steve McQueen, Eli Wallach, Horst Buchholz, James Coburn, Charles Bronson, Robert Vaughn, Brad Dexter i inni Hollywoodzki reżyser John Sturges zrealizował swój western zafascynowany głośnym filmem Akiry Kurosawy "Siedmiu samurajów". Pozostał wierny oryginalnemu dramatowi samurajskiemu, chociaż zmieniło się kilka wątków, bohaterowie i miejsce akcji. Szlachetnie urodzonych rycerzy zastąpili kowboje, a japońskich wieśniaków - meksykańscy chłopi. Rzecz dzieje się na pograniczu Meksyku. Ubodzy mieszkańcy niewielkiej wioski terroryzowani są przez bandę opryszków pod wodzą niejakiego Calvero. Rozbójnicy zmuszają ich do płacenia wysokiego haraczu. Zdesperowani i coraz bardziej przerażeni wieśniacy zdają sobie sprawę, że sami nie zdołają się obronić. Wynajmują więc za symboliczne wynagrodzenie grupę rewolwerowców, którzy mają stawić czoło zuchwałym bandytom. W całej wiosce rozpoczynają się przygotowania do "powitania" przestępców. Rewolwerowcy uczą chłopów posługiwania się bronią. Następnie opracowują plan zasadzki. W filmie zwraca uwagę nominowana w 1961 r. do Oscara nastrojowa muzyka Elmera Bernsteina oraz znakomita gra odtwórców głównych ról z Yulem Brynnerem na czele. 20:00 BILET DO KINA - CAPTAIN FANTASTIC (CAPTAIN FANTASTIC) Dramat, 114 min, USA, 2016 Reżyseria: Matt Ross Scenariusz: Matt Ross Aktorzy: Viggo Mortensen, George Mackay Ben (Viggo Mortensen) jest ojcem sześciorga dzieci, które wspólnie z żoną wychowuje z dala od zgiełku miasta. Żyją inaczej niż przeciętna amerykańska rodzina: jedzą to, co uda im się upolować, nie chodzą do normalnej szkoły, uczą się sztuki przetrwania, żyjąc w miłości i wzajemnym szacunku. Kiedy sytuacja rodzinna zmienia się, muszą stawić czoła cywilizacji. 22:30 SCENA MUZYCZNA - KAROL SZYMANOWSKI QUARTET Koncert, 45 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Volodia Mykytka, Robert Kowalski, Karol Marianowski, Agata Szymczewska W kolejnym wydaniu Sceny Muzycznej gości Karol Szymanowski Quartet. Zespół rozpoczął naukę w Hochschule für Musik w Hanowerze u Hatto Beyerle. Kolejnymi mentorami kształtującymi muzyków byli Eberhard Feltz, Walter Levin, Izaak Stern, Bernard Greenhouse, Alfred Brendel, Seiji Ozawa, Friedemann Weigle oraz członkowie kwartetów Amadeus, Emerson, Juilliard i Guarneri. KSQ zyskał wielkie uznanie za zaangażowanie w muzykę Albana Berga oraz za premierowe wykonania dzieł dedykowanych zespołowi. Jednak to jako ambasadorzy muzyki Szymanowskiego oraz innych kompozytorów polskich i wschodnioeuropejskich, w tym Witolda Lutosławskiego, Sofii Gubaiduliny, Mieczysława Weinberga i Krzysztofa Pendereckiego, w ciągu kilku następnych lat kwartet zdołał uplasować się na szczycie międzynarodowej sceny muzycznej. Kwartet został uhonorowany m. in. w 2005 r. nagrodą Fundacji im. Karola Szymanowskiego, zaś w 2007 r. odznaczeniem Zasłużony dla Kultury Polskiej. W Scenie Muzycznej usłyszymy utwory polskich kompozytorów: Karola Szymanowskiego, Stanisława Moniuszko i Krzysztofa Pendereckiego. 23:30 SEANS KULTOWY - SZKARŁATNA ULICA (SCARLET STREET) Dramat, film noir, 97 min, USA, 1945 Reżyseria: Fritz Lang Scenariusz: Dudley Nichols Zdjęcia: Milton R. Krasner Aktorzy: Edward G. Robinson, Jess Barker, Samuel S. Hinds "Szkarłatna" ulica to jeden z najgłośniejszych filmów noir w dorobku Fritza Langa. Tragiczna historia amatorskiego malarza uwikłanego w niefortunny romans z pełnokrwistą femme fatale. W role odtwórców głównych ról wcielili się klasyczni aktorzy hollywoodzcy: Edward G. Robinson (pamiętny Mały Cezar) i Joan Bennett. Film jest remakiem filmu "Suka" Jeana Renoira. 01:20 WIECZÓR KINOMANA - ARMIA CIENI (L' ARMEE DES OMBRES) Dramat, 137 min, Francja 1969 Scenariusz na podstawie powieści Josepha Kessela i reżyseria: Jean - Pierre Melville Zdjecia: Pierre Lhomme Muzyka: Eric Demarsan Występują: Lino Ventura, Paul Meurisse, Simone Signoret, Jean - Pierre Cassel, Paul Crauchet, Christian Barbier, Serge Reggiani i inni Naprawdę nazywał się Jean - Pierre Grumbach, Melville to jego pseudonim z okresu wojennej działalności w konspiracji, przyjęty w dowód uznania dla talentu amerykańskiego pisarza, twórcy "Moby Dicka". Chociaż w ciągu 25 lat kariery reżyserskiej nakręcił zaledwie 12 filmów, zapewniły mu one szczególną pozycję w historii francuskiego kina. Nietypowa była już jego droga do filmowej kariery. Nigdy nie ukończył żadnej szkoły filmowej, mimo że jako młody chłopak spędzał całe dnie w kinie, wręcz "pochłaniając" amerykańskie obrazy z lat 1930 - 37, nie przeszedł stażu realizując filmy krótkometrażowe (nakręcił tylko jeden, w 1946 r. - "24 godziny z życia clowna"), nie asystował żadnemu ze swych sławnych kolegów. W czasie wojny Melville walczył we francuskiej kawalerii, później w armii angielskiej, a wreszcie we francuskim Ruchu Oporu. W 1945 r. wrócił do Paryża, gdzie założył własne studio filmowe, uniezależniając się dzięki temu - jako jeden z nielicznych reżyserów - od kaprysów producentów. Jego debiutancki film fabularny - "Milczenie morza" z 1949 r. - okazało się dziełem niezwykłym, w pełni dojrzałym, dało też początek tzw. kinu bezdialogowemu. W połowie lat 50. Melville zajął się filmem gangsterskim i pozostał mu wierny przez długie lata, świadomie transponując ukochane od młodości i w jego opinii najdoskonalsze wzory amerykańskie z lat 30. Spod ręki Melville'a wyszły takie arcydzieła gatunku, jak "Kapuś", "Bob Ryzykant", "Drugi oddech", "Samuraj", "W kręgu zła" czy "Glina". "Armia cieni" to trzeci film w dorobku Melville'a (po "Milczeniu morza" i "Leonie Morinie, księdzu") ukazujący życie Francuzów za okupacji. Podstawą scenariusza stała się wydana w 1943 r. powieść Josepha Kessela. Jej tematyka była Melville'owi - jako byłemu działaczowi Resistance - szczególnie bliska i niemal natychmiast zapragnął przenieść ją na ekran. Z różnych przyczyn mógł swe marzenie zrealizować dopiero ćwierć wieku później. Jego film przynosi ponury i krytyczny obraz okupowanej Francji: zrezygnowane, obojętne i bierne społeczeństwo, żandarmi kolaboranci, podporządkowani zaleceniom rządu Vichy, a pośród tego tytułowa "armia cieni", grupa anonimowych desperatów, którzy giną jeden po drugim, często zupełnie niepotrzebnie. Jest rok 1942. W okupowanej Francji działa siatka Ruchu Oporu. Jednym z członków jej marsylskiego oddziału jest Philippe Gerbier, inżynier, zwolennik De Gaulle'a. Aresztowany przez gestapo, zostaje następnie przewieziony do Paryża. Udaje mu się uciec stamtąd, zabijając strażnika i wrócić do Marsylii. Tu, wraz z dwoma współtowarzyszami: Flixem i Lemasque'iem, Gerbier wykonuje wyrok na zdrajcy, który go zadenuncjował. Do organizacji przystępuje niebawem także Jean - Franois, dawny kolega Flixa, który otrzymuje zadanie dostarczenia radiostacji Mathildzie, działaczce Ruchu Oporu w Paryżu. Przy okazji mężczyzna odwiedza swego brata, Luca Jardie. Z pozoru bogaty fantasta, Luc jest w rzeczywistości szefem całej siatki, o czym Jean - Franois nie ma pojęcia. Gerbier, ukrywający się w Lyonie, przygotowuje tymczasem ucieczkę 8 działaczy - w tym Luca - do Anglii. Wcześniej jednak gestapo aresztuje Flixa. Mathilde, Lemasque i "Bison" próbują go uwolnić, ale przybywają za późno: torturowany Flix umiera. W ręce oprawców trafia także Jean - Franois, który dał się dobrowolnie aresztować tylko po to, by uprzedzić kolegę o planowanej akcji. Gestapo ponownie aresztuje również Gerbiera i skazuje go na śmierć. Mathilde podejmuje heroiczną próbę jego uwolnienia. 05:20 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MAGDALENA ZAWADZKA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem lata dzieciństwa i młodości wspomina popularna aktorka filmowa i teatralna, Magdalena Zawadzka.