TVP Historia Sobota, 15.04.2023 Zmiany z dnia 12.04.2023 w stosunku do raportu z dnia 29.03.2023 (dodano pozycję programową) 06:50 EPITAFIA KATYŃSKIE - ZDZISŁAW DZIADULSKI Cykl dokumentalny, 3 min, Polska, 2010 Scenariusz: Paweł Pawlicki, Paulina Brzezińska, Maciej Dancewicz, Piotr Weychert, Marek Drążewski, Muzyka: Monika Cybulska Zdzisław Dziadulski już jako szesnastolatek był członkiem Drużyn Strzeleckich, a jako osiemnastolatek 4 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich. Zgłosił się na ochotnika do szwadronu jazdy Władysława Prażmowskiego - Beliny. Wziął udział we wszystkich walkach pierwszego pułku legionowych ułanów. Po odmowie złożenia przez Legiony ponownej przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec został wcielony do armii austriackiej. Już w listopadzie 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko - bolszewickiej, jako dowódca plutonu karabinów maszynowych, a następnie zastępca dowódcy szwadronu. Był dwukrotnie ranny. Za okazane męstwo na polu walki z bolszewikami odznaczony został krzyżem Virtuti Militari. W 1922 roku został członkiem grupy olimpijskiej przy pierwszym pułku szwoleżerów w Warszawie. W roku 1924 uczestniczył w Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu. Polska drużyna jeździecka zajęła wtedy 6. miejsce w skokach. Cztery lata później na Olimpiadzie w Amsterdamie był zawodnikiem rezerwowym. Reprezentował Polskę w trzynastu międzynarodowych zawodach hipicznych. Między innymi w Nicei, Londynie, Rzymie i Mediolanie. We wrześniu 1939 roku walczył w składzie Mazowieckiej Brygady Kawalerii. 23 września podjęto decyzję, by drobnymi grupami przedzierać się na Węgry. W niewyjaśnionych okolicznościach pułkownik dostał się do niewoli sowieckiej. Osadzono go w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany w gmachu NKWD w Charkowie. (dodano pozycję programową) 15:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 15 KWIETNIA. ODC. 533 Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1874 - wystawa impresjonistów w Paryżu; 1945 - ukazał się pierwszy numer "Przekroju"; 1970 - sejm PRL skorygował postanowienia KK - upatrywano w tym narzędzie walki z politycznymi przeciwnikami; 1978 - pogrzeb Kazimierza Wierzyńskiego na Powązkach; (dodano pozycję programową) 19:00 GIGANCI HISTORII - POLSCY MEDALIŚCI OLIMPIJSCY Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Maciej Kurzajewski Dostarczali wielkich sportowych emocji, święcili triumfy w wyjątkowych momentach historii, reprezentowali nasz kraj na światowych arenach. Irena Szewińska, Robert Korzeniowski, Otylia Jędrzejczak, Kamil Stoch to tylko niektórzy z wybitnych polskich olimpijczyków, których biografie to gotowy materiał na filmową opowieść. Ich kariery, dramaty, wzloty i upadki. W tym odcinku teleturnieju zapytamy o najpiękniejsze momenty w historii polskiego olimpizmu. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 20:05 MAYERLING (MAYERLING) Melodramat historyczny, 134 min, Wielka Brytania/Francja 1969 Scenariusz i reżyseria: Terence Young Zdjęcia: Henri Alekan Muzyka: Francis Lai Aktorzy: Omar Sharif, Catherine Deneuve, James Mason, Ava Gardner, James Robertson Justice, Geneviţve Page, Andréa Parisy, Ivan Desny, Maurice Teynac i inni Uhonorowany nominacją do Złotego Globu melodramat z doborową obsadą. Terence Young, twórca m.in. znanych polskiej publiczności filmów: "Doczekać zmroku", "Samuraj i kowboje", "Joe Valachi", zrealizował interesujący remake głośnego dramatu z 1936 roku Anatole'a Litvaka z Charlesem Boyerem i Danielle Darrieux w rolach głównych. To tragiczne dzieje nieszczęśliwej miłości arcyksięcia Rudolfa, jedynego syna cesarza Franciszka Józefa i cesarzowej Elżbiety, do młodziutkiej i czarującej arystokratki Marii Vecsery. Jeden z największych romansów wszech czasów z tragicznym zakończeniem wielokrotnie rozpalał wyobraźnię twórców. Powstały filmy o tym wydarzeniu z dziejów rodziny cesarskiej, a także głośny spektakl baletowy z 1993 roku, wystawiany w londyńskiej operze królewskiej Covent Garden (TVP prezentowała przedstawienie w cyklu "Rewelacja miesiąca"). Wiedeń, rok 1888. Następca tronu cesarstwa Austro- Węgierskiego, arcyksiążę Rudolf (Omar Sharif), mimo sprzeciwu ojca zabiega o unieważnienie związku małżeńskiego. W tej sprawie zwraca się do najwyższych władz w Rzymie. Od samego początku jego małżeństwo było nieudane i nieszczęśliwe, zawarł je wbrew własnej woli. Ze względów politycznych został przymuszony do poślubienia w 1881 roku księżniczki Stefanii, córki belgijskiego króla Leopolda II. Z tego związku narodziła się jedyna córka Elżbieta. Dramatyczną walkę o unieważnienie małżeństwa arcyksiążę podejmuje wówczas, gdy przypadkowo poznaje 17-letnią Marię Vecserę (Catherine Deneuve). Zakochuje się bez pamięci w pięknej i czarującej wiedeńskiej arystokratce, a ona odwzajemnia jego płomienne uczucie. Pragnie jak najszybciej poślubić ukochaną ponad wszystko Marię, ale zalegalizowanie związku okazuje się niemożliwe, bowiem na drodze do ich szczęścia stoi nieugięty cesarz Franciszek Józef (James Mason). Życie zakochanej pary zamienia się w koszmar. Nie chcąc rezygnować z jedynej prawdziwej miłości kochankowie decydują się na krok ostateczny. Maria i Rudolf popełniają samobójstwo w pałacyku myśliwskim w niewielkiej miejscowości Mayerling, położonej kilkadziesiąt kilometrów od Wiednia.