TVP Nauka Niedziela, 30.04.2023 06:00 WAŻNE CZY NIEWAŻNE - ODC. 16 - NIE DOTYKAJ MNIE. (WHY IT MATTERS: FUTURE TECH) Serial dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania, 2022 Czym jest Metaverse? Jak możemy żyć ponad 100 lat? A czego możemy się nauczyć od otaczającego nas świata przyrody? Dołączymy do fanatyka technologii, Joshuy Lima, w jego podróży w przyszłość, aby odkryć najnowocześniejsze technologie, które zmieniają świat, jaki znamy. Od życia, pracy i zabawy w wirtualnym świecie po najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii bezdotykowych i innowacji biomimikry. Od firm spożywczych wykorzystujących technologię blockchain w celu zabezpieczenia swojego łańcucha dostaw, po tych, którzy zarabiają na życie dzięki aplikacjom do przejmowania przejazdów, podróżujemy po całym świecie, aby dowiedzieć się, dlaczego to ma znaczenie. 06:30 SONDA 2 S.I - (2) Program popularnonaukowy, 22 min, Polska, 2016 Reżyseria: Konrad Smuga Scenariusz: Tomasz Rożek, Michał Majak Prowadzący: Tomasz Rożek Odcinek "Niedościgniona natura". Gdy w XV wieku Leonardo Da Vinci tworzył modele maszyn latających, inspirował się budową skrzydła nietoperza. Ludzie zawsze podglądali naturę. Nowoczesna technologia jest bezradna bez kopiowania tego, co naturalne. Drapacze chmur, szybkie pociągi, samoloty odrzutowe i okręty podwodne, ale także kosmiczne materiały czy implanty wszczepiane do ciała człowieka nie mogłyby powstać, gdyby ich twórcy nie czerpali pomysłów z przyrody. Bionika nie jest jednak zwykłym naśladowaniem przyrody. To raczej twórcza inspiracja jej rozwiązaniami. 07:00 JAK TO DZIAŁA - ODC. 139 SKĄD BIERZE SIĘ PRĄD W NASZYCH DOMACH Magazyn, 25 min, Polska, 2017 Autor: Radek Brzózka Reżyseria: Malgorzata Kosturkiewicz W tym odcinku wyjaśniamy ogólną zasadę działania generatorów prądu. Zwracamy także uwagę, że przesył energii elektrycznej jest równie ważny jak jej produkcja. Wskazujemy główne konwencjonalne źródła energii elektrycznej w Polsce (węgiel brunatny i kamienny) i wyjaśniamy, dlaczego ten surowiec dominuje w naszym kraju. Wskażemy zasoby surowców naturalnych w Polsce, odwiedzimy centrum zarządzania siecią przesyłową. 07:30 JAK TO DZIAŁA - ODC. 140 JAK DZIAŁA PTAK? Magazyn, 25 min, Polska, 2017 Trudno mówić o ptakach, nie wspominając o ich niezwykłych umiejętnościach - o możliwości latania. W drodze ewolucji musiało wykształcić się wiele mechanizmów umożliwiających ptakom oderwanie się od ziemi. Powiemy też o postrzeganiu barw i rytuale dziobania. Ptaki także bywają wskaźnikami jakości środowiska naturalnego. Niektóre gatunki wybierają na swój dom miejsca, które są ciche, z dala od ludzi i nieskażone nawozami. Do takich gatunków należą żurawie. 08:00 SZKOŁA JUTRA - NEURONAUKA W SŁUŻBIE EDUKACJI ODC. 1 (THE SCHOOL OF TOMORROW) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Neuronauka i nowe technologie rewolucjonizują edukację. Spotykając się z naukowcami i innowatorami, a także nauczycielami, dziećmi i rodzicami na całym świecie, miniserial odpowiada na palące pytanie: jak nauka może pomóc nam kształtować szkołę jutra? Korelacja między klasą społeczną a wynikami w szkole jest głównym problemem na całym świecie. Ten miniserial w dwóch odcinkach jest próbą wyjścia poza ideologiczne ujęcia problemu. Jest pragmatycznym, naukowym i międzynarodowym badaniem technik edukacyjnych. 09:05 CZY WIESZ, ŻE? - /292/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 09:40 CZY WIESZ, ŻE? - /294/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 10:10 NA KOSMICZNYM FRONCIE - KOSMICZNE POTWORY (COSMIC FRONT: THE MONSTERS OF THE UNIVERSE - GAMMA - RAY BURSTS) Film dokumentalny, 51 min, Japonia, 2020 Rozbłyski gamma to niezwykłe kosmiczne eksplozje. W ciągu kilku sekund uwalniają taką samą ilość energii, jaką nasze Słońce wyemituje w ciągu całego swojego życia. Ale wybuchy są również nieuchwytne. Ich zdarzenia są nieprzewidywalne i znikają zbyt szybko. Naukowcy zastanawiali się nad tą tajemnicą przez ponad pół wieku, kiedy w styczniu 2019 roku zespół z Uniwersytetu Tokijskiego z powodzeniem zaobserwował najsilniejszy zarejestrowany rozbłysk gamma z obserwatorium naziemnego. Czy jesteśmy bliżej prawdy? Najnowsze odkrycia z frontu. 11:10 WIELKI, WSPANIAŁY POMYSŁ - /3/ (THE BIG IDEA) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2017 Postępy w nauce i technologii dzieją się w tak zawrotnym tempie, że trudno za nimi nadążyć. Ale jakie innowacje mogą naprawdę zmienić nasze życie na lepsze? W tym serialu naukowym jego gospodarz, Justin Bratton, entuzjasta technologii, podróżuje po całym świecie, aby zbadać wielkie idee świata. Od robotów towarzyszących w Japonii po przyszłość transplantacji narządów, od amerykańskiego wynalazku, który może sprawić, że przeciętny człowiek będzie biegał szybciej niż Usain Bolt, po brytyjskich naukowców próbujących uczynić ludzi mądrzejszymi, Justin angażuje się w testowanie tych pomysłów, uczenie się, jak one działają, od czołowych ekspertów technologii i odkrywanie, co przyniesie przyszłość. Podróżuje także do Szwecji i Niemiec, aby spotkać się z zespołami ds. innowacji Volvo i Mercedes, aby zaprezentować najnowsze technologie w bezpieczeństwie samochodów. 11:35 WIELKI, WSPANIAŁY POMYSŁ - /4/ (THE BIG IDEA) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2017 Postępy w nauce i technologii dzieją się w tak zawrotnym tempie, że trudno za nimi nadążyć. Ale jakie innowacje mogą naprawdę zmienić nasze życie na lepsze? W tym serialu naukowym jego gospodarz, Justin Bratton, entuzjasta technologii, podróżuje po całym świecie, aby zbadać wielkie idee świata. Od robotów towarzyszących w Japonii po przyszłość transplantacji narządów, od amerykańskiego wynalazku, który może sprawić, że przeciętny człowiek będzie biegał szybciej niż Usain Bolt, po brytyjskich naukowców próbujących uczynić ludzi mądrzejszymi, Justin angażuje się w testowanie tych pomysłów, uczenie się, jak one działają, od czołowych ekspertów technologii i odkrywanie, co przyniesie przyszłość. Podróżuje także do Szwecji i Niemiec, aby spotkać się z zespołami ds. innowacji Volvo i Mercedes, aby zaprezentować najnowsze technologie w bezpieczeństwie samochodów. 12:00 TĘTNO PIERWOTNEJ PUSZCZY - NIEKOŃCZĄCY SIĘ WYŚCIG Cykl dokumentalny, 29 min, Polska, 1995 Autor: Bożena Walencik, Jan Walencik Reżyseria: Bożena Walencik, Jan Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Krystian Matysek, Jan Walencik Wykonawcy: Krystyna Czubówna Opowieść o unikatowej przyrodzie pierwotnego lasu - Puszczy Białowieskiej. W jej centrum znajduje się Białowieski Park Narodowy - ścisły rezerwat przyrody, uznany przez UNESCO za obiekt "Światowego dziedzictwa ludzkości". Rezerwat ten to 20 mil kwadratowych dziewiczego lasu, urozmaiconego bagnami i łąkami. Żyją tam żubry, łosie, dziki, jelenie, wilki, rysie i bobry - tak jak przed tysiącami lat. To unikatowy kompleks leśny w skali europejskiej. 12:50 CZY WIESZ, ŻE? - /296/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:30 POLSKIE PARKI NARODOWE - BIESZCZADZKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 14:00 VOLCANO ODYSSEY Film dokumentalny, 84 min, Francja, 2012 Wulkany dają i zabierają. Po części przyczyniły się do wyginięcia dinozaurów, ale także pomogły pojawić się na naszej planecie ssakom. Aby zrozumieć potęgę wulkanów, twórcy tego filmu cofają się ze swoją opowieścią w czasie i śledzą życie pewnego gorącego punktu wulkanicznego na Oceanie Indyjskim. 15:30 GIGANCI NAUKI - POLSKA NAUKA W DOBIE OŚWIECENIA Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Tematem tego odcinka teleturnieju będzie polska nauka w dobie Oświecenia. Polskie podręczniki, czasopisma i publikacje naukowe epoki. Czołowe postacie polskiej nauki oświeceniowej. Rozwój archeologii i muzealnictwa. Najważniejsze dokonania naukowe doby Oświecenia w zakresie nauk ścisłych, biologii, medycyny, ekonomii. Ośrodki nauki na ziemiach polskich. Akademie i organizacje naukowe, Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Idee "wieku świateł" przenikały wszelkie dziedziny życia we wszystkich krajach europejskich. W Polsce najważniejszym ośrodkiem Oświecenia stał się dwór królewski. Wokół Stanisława Augusta Poniatowskiego skupili się pisarze, uczeni i politycy reprezentujący nurt reformatorski. Wiek światła i rozumu przyniósł Polsce drugą na świecie a pierwszą w Europie Konstytucję oraz pionierski na świecie zalążek Ministerstwa Oświaty, jakim była Komisja Edukacji Narodowej. Rozkwit przeżywała nad Wisłą nauka. W rozwój zarówno nauk przyrodniczych, jak i matematycznych wniosło wkład wielu ówczesnych uczonych, proponując nowe rozwiązania i teorie. "Giganci nauki" to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej. To znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów - pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się. 16:25 CZY WIESZ, ŻE? - /300/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:00 KANAŁ AUGUSTOWSKI. DZIEŁO ŻYCIA IGNACEGO PRĄDZYŃSKIEGO Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2020 Reżyseria: Leszek Wiśniewski Scenariusz: Leszek Wiśniewski Osią scenariuszową tego filmu jest dychotomia: człowiek i jego dzieło. Człowiek to Ignacy Prądzyński generał, inżynier, fortyfikator, genialny strateg i budowniczy. Dzieło to Kanał Augustowski, jeden z polskich cudów techniki, działający od blisko dwustu lat zabytek, od lat przygotowywany do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. I człowiek, i jego dzieło są wprawdzie obecne w świadomości historycznej Polaków, nawet rozpoznawalne, ale Ignacy Prądzyński kojarzony jest głównie z powstaniem listopadowym, sytuowany gdzieś pomiędzy Chłopickim, Skrzyneckim i Bemem, zaś Kanał Augustowski znany głównie jako wakacyjna atrakcja turystyczna, często lokowany bywa gdzieś na Mazurach. Jak zwykle więc wiedza o rzeczach ważnych jest powierzchowna i stereotypowa. 18:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - /4/ (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. "W sidłach Frankensteina" zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. 18:55 WAŻNE CZY NIEWAŻNE - ODC. 18 - DEKODUJEMY PRZYSZŁOŚĆ. ZEJŚCIE POD ZIEMIĘ (WHY IT MATTERS: FUTURE TECH) Serial dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania, 2022 Czym jest Metaverse? Jak możemy żyć ponad 100 lat? A czego możemy się nauczyć od otaczającego nas świata przyrody? Dołączymy do fanatyka technologii, Joshuy Lima, w jego podróży w przyszłość, aby odkryć najnowocześniejsze technologie, które zmieniają świat, jaki znamy. Od życia, pracy i zabawy w wirtualnym świecie po najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii bezdotykowych i innowacji biomimikry. Od firm spożywczych wykorzystujących technologię blockchain w celu zabezpieczenia swojego łańcucha dostaw, po tych, którzy zarabiają na życie dzięki aplikacjom do przejmowania przejazdów, podróżujemy po całym świecie, aby dowiedzieć się, dlaczego to ma znaczenie. 19:30 SONDA 2 S.I - (2) Program popularnonaukowy, 22 min, Polska, 2016 Reżyseria: Konrad Smuga Scenariusz: Tomasz Rożek, Michał Majak Prowadzący: Tomasz Rożek Odcinek "Niedościgniona natura". Gdy w XV wieku Leonardo Da Vinci tworzył modele maszyn latających, inspirował się budową skrzydła nietoperza. Ludzie zawsze podglądali naturę. Nowoczesna technologia jest bezradna bez kopiowania tego, co naturalne. Drapacze chmur, szybkie pociągi, samoloty odrzutowe i okręty podwodne, ale także kosmiczne materiały czy implanty wszczepiane do ciała człowieka nie mogłyby powstać, gdyby ich twórcy nie czerpali pomysłów z przyrody. Bionika nie jest jednak zwykłym naśladowaniem przyrody. To raczej twórcza inspiracja jej rozwiązaniami. 20:00 VOLCANO ODYSSEY Film dokumentalny, 84 min, Francja, 2012 Wulkany dają i zabierają. Po części przyczyniły się do wyginięcia dinozaurów, ale także pomogły pojawić się na naszej planecie ssakom. Aby zrozumieć potęgę wulkanów, twórcy tego filmu cofają się ze swoją opowieścią w czasie i śledzą życie pewnego gorącego punktu wulkanicznego na Oceanie Indyjskim. 21:30 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ISLAM AFRYKAŃSKI ODC. 13 Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2007 W tym odcinku Wojciech Cejrowski przedstawia swoją fascynację islamem - żywą religią, której rytuałów skrupulatnie przestrzega wielu mieszkańców Afryki. Rozmawia z imamem, na brzegu modli się ze swoim przewodnikiem, odwiedza poligamiczną rodzinę, próbując zrozumieć ten typ organizacji społecznej. 22:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 14 - EKWADOR ZNACZY RÓWNIK Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2007 Tym razem Wojciech Cejrowski odwiedza najmniejsze państwo andyjskie położone po obu stronach równika. Nazwa tego kraju - Ecuador - to po hiszpańsku właśnie "równik". Dlaczego Ekwador nazywa się Aleją Wulkanów? Gdzie leży punkt najbardziej oddalony od środka Ziemi? Co pozostało po imperium Inków, a co po hiszpańskich konkwistadorach? Jak smakuje świnka morska i czym zapłacimy na indiańskim targu? Odpowiedzi na te pytania znajdą się w kolejnym odcinku podróżującego "boso przez świat" Wojciecha Cejrowskiego. 22:30 SZKOŁA JUTRA - NEURONAUKA W SŁUŻBIE EDUKACJI ODC. 1 (THE SCHOOL OF TOMORROW) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Neuronauka i nowe technologie rewolucjonizują edukację. Spotykając się z naukowcami i innowatorami, a także nauczycielami, dziećmi i rodzicami na całym świecie, miniserial odpowiada na palące pytanie: jak nauka może pomóc nam kształtować szkołę jutra? Korelacja między klasą społeczną a wynikami w szkole jest głównym problemem na całym świecie. Ten miniserial w dwóch odcinkach jest próbą wyjścia poza ideologiczne ujęcia problemu. Jest pragmatycznym, naukowym i międzynarodowym badaniem technik edukacyjnych. 23:35 RAPORT NAUKOWY - /30/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 00:10 POGODA - WYŚCIG KU PROGNOZIE (THE WEATHER: THE RACE TO FORECAST) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2019 Reżyseria: Stephane Begoin Film dokumentalny o najnowszych metodach prognozowania pogody. Meteorologia poczyniła ogromne postępy w ostatnich dziesięcioleciach. Aby dostarczyć najdokładniejszą prognozę pogody, naukowcy wysyłają satelity, opracowują coraz bardziej wyrafinowane modele komputerowe, wykonują coraz więcej pomiarów. Dzisiaj prognozy 24 - godzinne są wiarygodne w 95%, a prognozy 3 - dniowe w 80%. Raporty pogodowe są częścią naszego codziennego życia i nawet jeśli pogoda jest jednym z najpopularniejszych i najczęściej oglądanych programów telewizyjnych, publiczność nie wie, jak pozyskuje się wiedzę na ten temat. Jak naukowcy przewidują pogodę i co roku poprawiają swoje prognozy? Jak pomagają nam unikać katastrof? Prześledzimy te procesy począwszy od zapowiedzi śniegu w Japonii aż po aurę na pustyni w Namibii, od huraganów w Ameryce Środkowej po burze śródziemnomorskie, na pokładach łodzi lub samolotów badaczy czy też w stacjach wystrzeliwujących satelity ten dokument zapewnia wyjątkowe materiały zdjęciowe wykonane w największych aktualnie trwających misjach badawczych pogody; dodatkowo zobaczymy nowoczesne model pogodowe w 3D i ciekawe sekwencje graficzne. 01:10 JAK TO DZIAŁA - ODC. 139 SKĄD BIERZE SIĘ PRĄD W NASZYCH DOMACH Magazyn, 25 min, Polska, 2017 Autor: Radek Brzózka Reżyseria: Malgorzata Kosturkiewicz W tym odcinku wyjaśniamy ogólną zasadę działania generatorów prądu. Zwracamy także uwagę, że przesył energii elektrycznej jest równie ważny jak jej produkcja. Wskazujemy główne konwencjonalne źródła energii elektrycznej w Polsce (węgiel brunatny i kamienny) i wyjaśniamy, dlaczego ten surowiec dominuje w naszym kraju. Wskażemy zasoby surowców naturalnych w Polsce, odwiedzimy centrum zarządzania siecią przesyłową. 01:45 JAK TO DZIAŁA - ODC. 140 JAK DZIAŁA PTAK? Magazyn, 25 min, Polska, 2017 Trudno mówić o ptakach, nie wspominając o ich niezwykłych umiejętnościach - o możliwości latania. W drodze ewolucji musiało wykształcić się wiele mechanizmów umożliwiających ptakom oderwanie się od ziemi. Powiemy też o postrzeganiu barw i rytuale dziobania. Ptaki także bywają wskaźnikami jakości środowiska naturalnego. Niektóre gatunki wybierają na swój dom miejsca, które są ciche, z dala od ludzi i nieskażone nawozami. Do takich gatunków należą żurawie. 02:15 NA KOSMICZNYM FRONCIE - KOSMICZNE POTWORY (COSMIC FRONT: THE MONSTERS OF THE UNIVERSE - GAMMA - RAY BURSTS) Film dokumentalny, 51 min, Japonia, 2020 Rozbłyski gamma to niezwykłe kosmiczne eksplozje. W ciągu kilku sekund uwalniają taką samą ilość energii, jaką nasze Słońce wyemituje w ciągu całego swojego życia. Ale wybuchy są również nieuchwytne. Ich zdarzenia są nieprzewidywalne i znikają zbyt szybko. Naukowcy zastanawiali się nad tą tajemnicą przez ponad pół wieku, kiedy w styczniu 2019 roku zespół z Uniwersytetu Tokijskiego z powodzeniem zaobserwował najsilniejszy zarejestrowany rozbłysk gamma z obserwatorium naziemnego. Czy jesteśmy bliżej prawdy? Najnowsze odkrycia z frontu.