TVP Kultura Wtorek, 02.05.2023 07:55 KSIĘGA PRZESTRZENI S.III - ZIELONE NUMERY Program edukacyjny, 28 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Beata Hyczko Zdjęcia: Andrzej Wojciechowski Wykonawcy: Jakub Tolak W odcinku pokazujemy budynki stanowiące efekt poszukiwań w zakresie architektury ekologicznej, bardziej przyjaznej środowisku naturalnemu, lepiej wpisanej w krajobraz i odpowiadającej na wyzwania, jakie niesie kryzys klimatyczny. Pojawią się tu zielone dachy i zielone ściany, a także mieszkania wyposażone we własne szklarnie. Przedstawimy: - Dom mieszkalny Evergreen 365 w Poznaniu (Insomia): eksperymentalny budynek wielorodzinny, w którym każde mieszkanie zostało wyposażone w niewielką własną szklarnię ulokowaną na balkonie lub tarasie. - Przedszkole nr 4 w Żorach (to projekt): przedszkole na osiedlu domów jednorodzinnych, które z braku miejsca na tradycyjny ogródek jordanowski, otrzymało ogród na dachu. - Filia Dąb Domu Kultury Koszutka w Katowicach (PA+U Rafał Mazur): dom kultury w trudnej dzielnicy Katowic wtopiono w zieleń pobliskiego parku dzięki porośniętej zielenią rampie, - Siedziba Fundacji Nauki Polskiej w Warszawie (FAAB): jedyny dotychczas zrealizowany w tej skali i zarazem w pełni udany przykład zastosowania żyjących, roślinnych, pionowych ścian w elewacji budynku, - Zespół apartamentów River View w Gdańsku (APA Wojciechowski): rzadki przypadek połączenia świetnego projektu architektury mieszkaniowej z działaniami na rzecz zapewnienia mieszkańcom maksymalnej ilości zieleni w ramach wielkomiejskiego kwartału położonego w ścisłym centrum historycznego miasta, O swoich projektach opowiadać będą: Szymon Januszewski (Evergreen 365), Adam Białobrzeski (Fundacja Nauki Polskiej). Temat uzupełni esej Oskara Grąbczewskiego prezentujący historię trzech słynnych konkursów na projekt Świątyni Opatrzności na warszawskim Wilanowie, a przede wszystkim zwycięzcę ostatniego z nich. Ten wizjonerski, niezwykle nowatorski pod względem rozwiązań ekologicznych, o dziesięciolecia wyprzedzający swoją epokę projekt Marka Budzyńskiego, okazał się zbyt śmiały i nigdy nie doczekał się realizacji. 08:35 ZAGINIONE SKARBY - "PORTRET MŁODZIEŃCA" Film animowany, 5 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska Muzyka: Michał Izydorczyk Wykonawcy: Kacper Kaliszewski Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki. Odcinek przedstawia historię kradzieży obrazu "Portret młodzieńca", który Rafael Santi namalował w 1514 roku. Jest to najsłynniejszy obraz zagrabiony z Polski w czasie wojny. Należał wówczas do kolekcji Muzeum Książąt Czartoryskich. 08:55 MÓJ WUJASZEK (MON ONCLE) Komedia satyryczna, 111 min, Francja 1958 Scenariusz i reżyseria: Jacques Tati Zdjęcia: Jean Bourgoin Muzyka: Alain Romans, Franck Barcellini Wyk. Jacques Tati, Jean - Pierre Zola, Alain Becourt, Lucien Fregis, Dominique Marie, Betty Schneider, Andre Dino, Denise Peronne, Yvonne Arnaud i inni Postać pana Hulot narodziła się wraz z drugim filmem fabularnym Jacques ' a Tatiego - "Wakacje pana Hulot" z 1953 r. Grany przez samego reżysera pozornie niezgrabny wielkolud z kamienną twarzą, dodający sobie fasonu fajką, pochylony do przodu, jakby stale gotowy do nawiązania rozmowy, niezależny, ale szukający ciepłych kontaktów z ludźmi, miał być odtąd główną postacią wszystkich filmów tego twórcy. Tati, doskonały obserwator ludzkich zachowań, w kolejnych dziełach "Mój wujaszek", "Playtime", "Pan Hulot wśród samochodów") stworzył galerię barwnych postaci po to, by je wszystkie wydrwić. Komiczne scenki wzbogacał znakomitymi gagami dźwiękowymi, a jednocześnie - co charakterystyczne - unikał dialogów, redukując je do niezbędnego minimum. Jeśli już z ekranu padały słowa, to okazywały się głupie, banalne i pretensjonalne jak wypowiadające je osoby. "Mój wujaszek", pierwszy film Tatiego zrealizowany w kolorze, choć wywołał sprzeczne opinie krytyki, stał się wielkim wydarzeniem artystycznym. Wśród licznych przyznanych mu wyróżnień wymienić trzeba nagrodę specjalną jury na MFF w Cannes w 1958 r. i Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego. Tati wykpiwa w nim ślepe podążanie za postępem dla samej zasady postępu, uleganie - wbrew wewnętrznym potrzebom - modzie na techniczne nowinki, dobrowolne podporządkowywanie się dyktatowi form i zachowań. Dekoracje i gadżety zastępują kontakty międzyludzkie, niszczą naturalne więzi. Burżuazyjnemu, zhierarchizowanemu światu sztywnych reguł i kodeksów, o których istnieniu przypominają wszechobecne znaki (strzałki, linie ciągłe, tablice, lampki sygnalizacyjne itd.), przeciwstawia Tati swobodny, pełen życia, wręcz chaotyczny świat paryskich przedmieść, straganiarzy, rzemieślników, drobnych sklepikarzy, dozorców i zamiataczy ulic, małych urwisów i zażywnych kumoszek. Wśród takich ludzi żyje Hulot i znacznie więcej ma z nimi wspólnego niż ze swymi zamożnymi krewnymi. Pan Hulot od czasu do czasu składa wizyty swej siostrze i jej mężowi Charles ' owi, bogatemu przemysłowcowi. 9 - letni synek państwa Arpelów, Gerard, setnie się nudzi w ultranowoczesnej, sterylnej i pustej willi rodziców, wśród automatów i cudownych wynalazków, które stanowią przedmiot dumy matki i ojca. Uwielbia za to wujka, który chętnie bierze udział w jego zabawach, nie troszcząc się zbytnio, by siostrzeniec wracał do domu na czas i w czystym ubraniu. Charles Arpel jest coraz bardziej zaniepokojony złym wpływem kuzyna na Gerarda i zazdrosny o sympatię, jaką malec darzy wujka. Broniąc brata przed gniewem męża, pani Arpel próbuje wyswatać Hulota ze swoją sąsiadką. Z tej okazji urządza w ogródku przyjęcie, ale impreza okazuje się całkowitym "niewypałem". Charles Arpel po raz kolejny ulega żonie i zgadza się zatrudnić Hulota w swoim zakładzie. Nowy pracownik musi jednak szybko pożegnać się z posadą, gdyż przez nieuwagę psuje całą dzienną produkcję i wywołuje niemałe zamieszanie wśród załogi. Aby pozbyć się wreszcie kłopotliwego szwagra, zdesperowany Charles mianuje go przedstawicielem swojej firmy na prowincji. 11:00 RODZINA POŁANIECKICH - ODC. 5/7 SPEŁNIENIE Serial obyczajowy, 80 min, Polska 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Andrzej Mularczyk, Bożena Hlebowicz na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Anna Nehrebecka, Andrzej May, Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Jan Englert, Czesław Wołłejko, Bronisław Pawlik, Ewa Żukowska, Ewa Szykulska, Anna Milewska, Andrzej Seweryn, Leonard Pietraszak, Alicja Jachiewicz, Irena Malkiewicz, Andrzej Szalawski i inni Wiosna roku 1894. Odbywa się ślub Maryni i Stanisława. Miodowy miesiąc młodzi spędzają w Wenecji, spotykają tam malarza Bukackiego. Tymczasem w Warszawie Maszko popada w coraz większe kłopoty finansowe; majątek żony okazał się bowiem mitem tworzonym po to, by znaleźć męża. Połanieccy po powrocie z Wenecji często bywają na letnisku u Bigiela, wspólnika Stacha, gdzie spotykają się z licznymi znajomymi. 12:35 POLSKA, JAKIEJ NIE ZNACIE Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2020 Reżyseria: J. Feist Scenariusz: P. Greenberg Zdjęcia: L. Foolks "Polska, jakiej nie znacie" (Hidden Poland) to film dokumentalny zrealizowany przez dziennikarza CBS News Travel Petera Greenberga, przedstawiający ukryte skarby Polski, czyli miejsca szczególne i wyjątkowe, których nie sposób znaleźć w przewodnikach turystycznych po naszym kraju. Zdjęcia do filmu powstawały m.in. w Białowieży, Tatrach i nad Bałtykiem i były realizowane np. przy pomocy szybowców i balonów. Bohaterem filmu jest nie tylko przyroda, ale także ludzie wyjątkowych zainteresowań i pasji: sportowcy, artyści, piloci. To oni są prawdziwym ukrytym skarbem Polski. 14:10 TUŻ PRZED ZMIERZCHEM Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marzena Strąk Scenariusz: Marzena Strąk, Katarzyna Haber Monograficzny film dokumentalny prezentujący postać i twórczość Janusza Lewandowskiego - malarza, którego prace noszą znamiona polskiego symbolizmu i ekspresjonizmu. Ten nietuzinkowy artysta to niezwykle ważna postać dla naszego współczesnego malarstwa. Twórczość Janusza Lewandowskiego była we współczesnej sztuce polskiej zjawiskiem osobnym, rozwijała się na marginesie awangardy. Artysta nie chciał wymyślać swojej postawy wobec sztuki, nie godził się na fikcyjną kreację samego siebie. Najważniejsza była jego wewnętrzna prawda. Tematy tkwiły w nim. Janusz Lewandowski był właściwie malarzem jednego motywu - płaskiego, monotonnego mazowieckiego pejzażu, w który wprowadzał postaci z onirycznych, surrealnych wizji. Głównym narratorem jest wnuczka bohatera, Aleksandra Lewandowska, z wykształcenia historyk sztuki. Jest ona przewodnikiem, opowiada o życiu dziadka. W dokumencie wypowiadają się również artyści, krytycy, rodzina, budując obraz życia artystycznego w realiach PRL - u. 14:40 WOJNA PŁCI (THE BATTLE OF THE SEXES) Komedia, 80 min, Wielka Brytania, 1959 Reżyseria: Charles Crichton Scenariusz: Monja Danieschewsky Zdjęcia: Freddie Francis Muzyka: Stanley Black Aktorzy: Peter Sellers, Constance Cummings, Meadows White, Robert Morley, Alex Mackenzie Film powstał na podstawie opowiadania Jamesa Thurbera. Pożeraczka męskich serc, Angela Barrow zostaje wysłana przez swoją firmę do Edynburga, żeby prześledzić sprawy dotyczące kwestii eksportu. Spotyka biznesmena, Roberta MacPhersona, który przekonuje nowopoznaną kobietę, żeby pomogła mu wprowadzić jego firmę w XX wiek. Personel firmy ma nieco inne pomysły na modernizację. Zaczyna się wojna pomiędzy starymi i nowymi metodami biznesu. 16:15 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - GOYA, PORTRETY Z CIAŁA I KRWI (EXPOSITION ON SCREEN. GOYA, VISIONS OF FLESH AND BLOOD) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Odc. 8. Goya zajmuje miejsce między dwoma wielkimi luminarzami malarstwa hiszpańskiego: Velzquezem z XVII wieku, a Picassem z wieku XX. Stoi na skrzyżowaniu dróg, jedną nogą jeszcze w starym świecie, ale drugą już w nowoczesności. Patrzy na rozwój historii, obserwuje świat z wielką ciekawością i przenikliwą inteligencją. Wystawa pokazuje Goyę, który swojej epoce przygląda się trochę z boku. Jego dzieła po dwustu latach wciąż intrygują, ponieważ miał głęboką wizję człowieka. Zabiera nas w podróż po Hiszpanii w burzliwych czasach przełomu XVIII i XIX wieku. Jest to zarazem podróż bardzo osobista. 17:55 WIELCY, WIĘKSI I NAJWIĘKSI - HISTORIA FESTIWALI OPOLSKICH. 1968 - 1972 - PRZYSZEDŁ WALEC I CO DALEJ? 41 min, Polska, 1993 Scenariusz: Mariusz Jeliński Zdjęcia: Grzegorz Szczygielski, Stanisław Ścieżko Wykonawcy: Wojciech Młynarski, Kazimierz Grześkowiak, Marek Grechuta, Tadeusz Woźniak, Urszula Sipińska, Jan Pietrzak, Alibabki, Czerwone Gitary, No To Co, Anawa Program poświęcony historii festiwali opolskich. W drugiej części wspomnienia z lat 1968 - 1972. 22:15 TEATR TELEWIZJI - MĄŻ, ŻONA, DZIEWCZYNA I ZŁODZIEJ CZYLI SCENY MIŁOSNE Z SHAKESPEARE'A Spektakl teatralny, 72 min, Polska, 1996 Autor: William Shakespeare Przekład: Stanisław Barańczak Reżyseria: Radosław Piwowarski Scenariusz: Małgorzata Dziewulska, Radosław Piwowarski Zdjęcia: Przemysław Skwirczyński Muzyka: Marcin Pospieszalski Aktorzy: Mariusz Bonaszewski, Dorota Segda, Jolanta Fraszyńska, Konrad Imiela, Cezary Kusyk, Bolesław Abart, Jerzy Matysiak Koń, Kinga Preis Adaptacja fragmentów dramatów Szekspira (Makbet, Otello, Romeo i Julia). Współczesne młode małżeństwo podczas samochodowej wyprawy na trafia na parking u podnóża góry z ruinami zamku. Razem z poznanymi tam osobami, na jedną noc stają się postaciami z utworów Szekspira, poznając tym sposobem głębię swoich uczuć, pożądań i namiętności. 23:40 MŁODA POLSKA - WARZYWA I OWOCE Film krótkometrażowy, 26 min, Polska, 2021 Reżyseria: Maciej Jankowski Scenariusz: Maciej Jankowski Aktorzy: Joanna Gonschorek, Bronka Nowicka, Jakub Wojtas, Piotr Łukawski Krótki film fabularny. Otyły dwunastolatek Wojtek wstydzi się siebie i swojej mamy, która prowadzi podupadający sklepik spożywczy. Pewnego pechowego dnia nastolatek się buntuje. Chcąc zmienić matkę, doprowadza niestety do jej upokorzenia. (źródło: filmpolski.pl)