TVP Kultura Poniedziałek, 08.05.2023 11:00 DOM - ODC. 2/25 - ZAPOMNIJ O MNIE Serial obyczajowy TVP, 85 min, Polska, 1980 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Jolanta Żółkowska, Wacław Kowalski, Bożena Dykiel, Anna Ciepielewska, Joanna Szczepkowska, Wirgiliusz Gryń, Jan Englert, Henryk Bista, Hanna Lachman, Jerzy Michotek, Józef Nowak, Barbara Sołtysik, Barbara Rachwalska, Stanisław Zaczyk, Aleksander Kalinowski, Gustaw Lutkiewicz Basia Lawinówna nadal poszukuje Łukasza. Po aresztowaniu matki dziewczyna jeszcze bardziej pogardliwie i wrogo traktuje zakochanego w niej Andrzeja. Ale właśnie interwencja Talara sprawia, że pani Lawinowa zostaje zwolniona. Wraca wreszcie ze stalagu znany przed wojną piłkarz, Kostek Bawolik. Jest zazdrosny o kinooperatora Rajmunda Wrotka, żyją z żoną obok siebie. Na Złotej przybywa lokatorów i rodzą się nowe konflikty między nimi. Życie toczy się wartko, a codzienne problemy jednoczą nowych i starych mieszkańców. Tworzy się nowa społeczność. 12:40 REŻYSERZY - JOSEPH MANKIEWICZ 3/10 SEZON 4 (THE DIRECTORS - JOSEPH MANKIEWICZ) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Josepha Mankiewicza, reżysera "Wszystko o Ewie", "Listów do trzech żon", "Garnca miodu". 13:40 PTAK SZEŚCIAN (EL PAJAROCUBO / THE CUBICBIRD) Film animowany, 9 min, Kolumbia, 2019 Reżyseria: Jorge Alberto Vega Scenariusz: Marcos Mas Wykonawcy: Anibal Gutierrez Krótki film animowany. Pedro, mały ptak, który urodził się i żyje w domu Jaime, nigdy nie był na wolności. W pierwsze urodziny śni mu się sowa, która podpowiada mu, że musi być silniejszy, aby uzyskać wolność. Od tego dnia Pedro je, ile może, i już nie mieści się w klatce. Przyjmuje jej kształt sześcianu i odlatuje w świat. Wieści o jego ucieczce szybko s ię roznoszą wśród zwierząt. (opis dystrybutora) 13:50 WIATR (WIND) Film animowany, 3 min, Niemcy, 2013 Reżyseria: Robert Löbel Scenariusz: Robert Löbel Krótki film animowany o mieszkańcach pewnego wietrznego kraju. Co prawda bezustannie wiejący wiatr zakłóca ich codzienne życie, ale sprytni mieszkańcy nauczyli się, jak sobie radzić w tych trudnych warunkach. 14:30 SŁYNNY NAJAZD NIEDŹWIEDZI NA SYCYLIĘ (LA FAMEUSE INVASION DES OURS EN SICILE) Film animowany, 78 min, Włochy/Francja, 2019 Autor: Dino Buzzati Reżyseria: Lorenzo Mattotti Scenariusz: Lorenzo Mattotti, Thomas Bidegain, Jean - Luc Fromental Wykonawcy: Andrzej Chyra, Roman Gutek, Antonina Żbikowska, Stanisław Biczysko, Damian Kulec, Agnieszka Mrozińska Pełnometrażowy film animowany. Początkiem niezwykłej przygody jest zaginięcie królewskiego syna. Targany tęsknotą Leoncjo, władca sycylijskich niedźwiedzi, wyrusza wraz z poddanymi do krainy człowieka w poszukiwaniu księcia. Dobre intencje władcy zostają jednak mylnie odebrane przez ludzi, którzy kierowani żądzą władzy i chciwością atakują przybyszów. Czy te dwa światy da się ze sobą pogodzić? W krainie pełnej magicznych postaci, gdzie wszystko jest możliwe, zaczyna się walka o miłość, wpływy i władzę. W polskiej wersji językowej postaciom głosów użyczyli m.in. Andrzej Chyra i Roman Gutek. Film miał swoją premierę w Cannes, został też zauważony na festiwalach w Sevilli i Annecy. (ŹRÓDŁO: opis dystrybutora) 16:05 CZESKIE ŚNIADANIE - NEMOCNICE NA KRAJI MESTA. SZPITAL NA PERYFERIACH S.I - ODC. 9 - POŻEGNANIE (ODCHOD) Serial obyczajowy, 49 min, Czechosłowacja, 1977 Reżyseria: Jaroslav Dudek Scenariusz: Jaroslav Dietl Aktorzy: Ladislav Chudik, Ladislav Frej, Milos Kopecky, Marta Motlova, Daniela Kolarova, Jana Stiepankova, Eliska Balzerova, Josef Abrham, Josef Vinklar, Andrea Cunderlikova, Viktor Preiss Profesor Sova - ordynator oddziału ortopedii - podejmuje decyzję o przejściu na emeryturę, przeprowadza ostatnią operację, żegna się z zespołem. Dr Strosmajer czeka na nominację na miejsce Sovy. Przekreśla ją bójka z zięciem i próba samobójcza córki. Dr Elżbieta zakochuje się w młodym, przystojnym pacjencie. 18:05 ALFABET KOMEDIANTÓW - BARBARA KRAFFTÓWNA Cykl dokumentalny, 39 min, Polska, 1991 Scenariusz: Agata Sierant, Mirosława Jurkowska Aktorzy: Barbara Krafftówna Program poświęcony znakomitej aktorce Barbarze Krafftównie. Uczennica słynnego krakowskiego studia dramatycznego Iwo Gralla występowała praktycznie równolegle na scenie teatralnej, w filmie, w radiu i telewizji. Debiutowała jako 18-letnia dziewczyna w Teatrze na Wybrzeżu w sztuce Gajcego "Homer i Orchidea", a potem przeszła triumfalnie przez sceny w Łodzi, Wrocławiu i w Warszawie. Była Klarą w "Ślubach panieńskich" Fredry, Audrey w "Jak się wam podoba" Williama Szekspira, a po "Paradach" Potockiego nazwano ją mistrzynią transformacji. Wszechstronne możliwości aktorskie Krafftówny ujawniły się w pełni w repertuarze współczesnym. O jej kreacjach w "Matce" , "Kurce wodnej", "Iwonie Księżniczce Burgunda" Witkacego, czy "Indyku" Mrożka krytycy wyrażali się z najwyższym uznaniem. W 1953 r. Barbara Krafftówna zadebiutowała w filmie. Zagrała w bardzo ważnych dla polskiej kinematografii produkcjach: "Nikt nie woła" w reż. Kutza, "Pamiętnik znaleziony w Saragossie" i "Jak być kochaną" w reż. Wojciewcha Hasa. Ten ostatni film przyniósł jej w 1963 r. nagrodę za wybitną kreacje aktorską na MFF w San Francisco. Kolejne role ujawniły szeroki wachlarz jej możliwości jako aktorki komediowej. Pełne ciepła, zawsze zabawne i wzbudzające sympatię były grane przez nią postaci w "Czterech pancernych i psie", "Przygodzie z piosenką", "Przygodach Pana Michała". W 1983 r. wyjechała do Los Angeles. Zagrała ponownie w "Matce" Witkacego. Za tę rolę, zagraną w języku angielskim - otrzymała nagrodę prestiżowego miesięcznika "The Drama Logue". Poza filmem i teatrem Barbara Krafftówna miała jeszcze jedną pasję - kabaret. Z ogromnym powodzeniem występowała u Jana Pietrzaka w kabarecie Pod Egidą, a przede wszystkim w Kabarecie Starszych Panów. 19:00 MIELIŚMY WTEDY PO SZESNAŚCIE LAT Program rozrywkowy, 45 min, Polska, 1961 Reżyseria: Jerzy Dobrowolski Prowadzący: Jerzy Dobrowolski Wykonawcy: Elżbieta Czyżewska, Halina Dziewięcka, Barbara Krafftówna, Teresa Mikołajczuk, Barbara Rylska, Józef Nowak, Bronisław Pawlik, Mieczysław Czechowicz, Jan Kobuszewski, Jerzy Magórski Program Jerzego Dobrowolskiego zawierający szlagiery śpiewane przez Barbarę Rylską, Mieczysława Czechowicza, Jana Kobuszewskiego, Barbarę Krafftównę. 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - PAPILLON (PAPILLON) Dramat, 139 min, USA 1973 Reżyseria: Franklin J. Schaffner Scenariusz na podstawie powieści Henri Charrire'a: Donald Trumbo, Lorenzo Semple Jr Zdjęcia: Fred Koenekamp Muzyka: Jerry Goldsmith Aktorzy: Steve McQueen, Dustin Hoffman, Victor Jory, Woodrow Parfrey, Bill Mumy, George Coulouris, Ratna Assan, William Smithers i inni Henri Charriere zmarł w lipcu 1973 r. w jednej z madryckich klinik. Odszedł w tym samym roku, w którym wszedł na ekrany film zrealizowany według jego powieści. Ten syn nauczyciela z małego miasteczka w Masywie Centralnym od wczesnej młodości należał do paryskiego półświatka przestępczego, który nadał mu pseudonim Papillon (Motyl) od tatuażu na piersiach. Na początku lat 30.27 - letni Charriere został skazany na dożywotnią katorgę za morderstwo, którego nie popełnił. Zesłano go do kolonii karnej w Gujanie Francuskiej. Miała ona już wówczas długą i ponurą tradycję: od 1852 r. nie było z niej powrotu. Zdarzały się nieliczne wyjątki: kapitan Dreyfuss powrócił z tamtejszej Diabelskiej Wyspy, ale wymagało to wieloletniej batalii o jego uwolnienie. Skazaniec posyłany do Gujany statkiem towarowym trafiał do dżungli, gdzie tropikalne choroby, żółta febra, insekty, jadowite węże i nieludzka harówka zabijały w ciągu roku 80 procent nowo przybyłych. Francja - nowoczesne, demokratyczne państwo - przez niemal wiek tolerowała te przerażające fakty. Żyjąc w takim piekle, Charriere nie dał się jednak złamać. Trzykrotnie podejmował próbę ucieczki i wreszcie doczekał chwili, gdy w 1945 r. postanowiono zlikwidować gujańską kaźń. Charriere pod zmienionym nazwiskiem zamieszkał w Wenezueli. W 1967 r. kupił książkę Albertine Sarrazin, niezłomnej uciekinierki z domów poprawczych i więzień. Zafascynowany jej opowieścią, postanowił opisać własną historię. Wydana w 1969 r. powieść stała się światowym bestsellerem. Od razu też zainteresował się nią producent Robert Dorfmann, który dostrzegł w niej znakomity materiał na film. Tytułową rolę miał zagrać początkowo Jean - Paul Belmondo. Do ekranizacji "Papillona" przymierzał się także Roman Polański, który główną rolę chciał powierzyć Warrenowi Beatty. Ostatecznie reżyserii podjął się Franklin J. Schaffner, twórca "Tego najlepszego", "Planety małp", "Pattona" czy "Chłopców z Brazylii". Postać Papillona odtwarza Steve McQueen, który za tę rolę otrzymał bajeczne, jak na tamte czasy, honorarium miliona dolarów. Zdjęcia kręcono w Hiszpanii i na Jamajce. Na pokładzie statku wiozącego go do Gujany Papillon poznaje innego skazańca, Louisa Degę, genialnego fałszerza pieniędzy. Dega ma przy sobie dużą sumę pieniędzy poukrywaną w różnych zakamarkach na ciele. Silny, rosły Papillon zgadza się zostać jego "ochroniarzem" w zamian za sfinansowanie ucieczki z kolonii karnej. Na miejscu obaj mężczyźni trafiają do obozu pracy w środku dżungli. Papillon kupuje łódź, ale zdradzony przez pośrednika zostaje schwytany i wtrącony do lochu. Jego minimalne racje żywnościowe potajemnie uzupełnia Dega. Gdy strażnicy zauważają dodatkową żywność, domagają się podania nazwiska dobroczyńcy. Nie chcąc wydać przyjaciela, Papillon zostaje za karę zamknięty w całkowitych ciemnościach. Uwolniony po dwóch latach, w ciężkim stanie trafia do szpitala, gdzie - odzyskawszy nieco siły - natychmiast zaczyna obmyślać kolejną ucieczkę. Dega, który dzięki swym pieniądzom zapewnił sobie względny spokój i komfort w obozie, waha się, czy uciec wraz z nim. Dopiero gdy na jego oczach strażnik zabija jednego z więźniów, rusza z Papillonem. Z pomocą chorych z kolonii trędowatych obaj przedostają się do Kolumbii i tam zatrzymuje ich wojskowy patrol. Tylko Papillonowi udaje się wymknąć z ich rąk. Ale droga do 22:55 PANORAMA KINA POLSKIEGO - TATARAK Dramat obyczajowy, 82 min, Polska, 2009 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Andrzej Wajda Zdjęcia: Paweł Edelman Muzyka: Paweł Mykietyn Aktorzy: Krystyna Janda, Paweł Szajda, Jan Englert, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Julia Pietrucha, Roma Gąsiorowska, Krzysztof Skonieczny, Paweł Tomaszewski, Mateusz Kościukiewicz, Marcin Łuczak Wykonawcy: Jakub Mazurek "Tatarak", film oparty na opowiadaniu Jarosława Iwaszkiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, wydaje się na początku subtelną i wzruszającą historią o niemożliwej miłości, jednak Andrzej Wajda idzie dalej, tworząc wielowymiarową opowieść o miłości, która przychodzi za późno, i o śmierci, która zawsze przychodzi za wcześnie. Marta, kulturalna kobieta w średnim wieku, która jest żoną Doktora (Jan Englert) z małego miasteczka, nie wie o tym, że jest śmiertelnie chora. Od lat opłakuje śmierć swoich dwóch synów, którzy zginęli w powstaniu warszawskim. Pewnego dnia Marta poznaje znacznie młodszego od siebie mężczyznę, prostego robotnika Bogusia, który oczarowuje ją swoją młodością i niewinnością. Ich spotkania na brzegu rzeki porośniętej tatarakiem są naznaczone wzajemną fascynacją dwóch istnień, z których jedno zmierza do przedwczesnego końca, drugie zaś wkracza dopiero w dojrzałość. Jednak los obchodzi się z nimi okrutnie. To dopiero pierwsza warstwa historii, bo "Tatarak" to również film o tworzeniu filmu, a główna bohaterka jest nie tylko fikcyjną Martą, ale i aktorką, która ją gra. Andrzej Wajda wplótł w opowiadanie Iwaszkiewicza autentyczne monologi Krystyny Jandy na temat przedwczesnej śmierci jej męża, cenionego operatora Edwarda Kłosińskiego, któremu film jest dedykowany. W ten sposób obie kobiety - Krystyna i Marta - zlewają się w jedną głęboko zranioną istotę, która musi znaleźć w sobie siłę i poradzić sobie z perspektywą nieuniknionej śmierci. 01:30 SIEDMIU WSPANIAŁYCH (MAGNIFICENT SEVEN) Western, 128 min, USA 1960 Reżyseria: John Sturges Scenariusz: William Roberts Zdjęcia: Charles Lang Muzyka: Elmer Bernstein Aktorzy: Yul Brynner, Steve McQueen, Eli Wallach, Horst Buchholz, James Coburn, Charles Bronson, Robert Vaughn, Brad Dexter i inni Hollywoodzki reżyser John Sturges zrealizował swój western zafascynowany głośnym filmem Akiry Kurosawy "Siedmiu samurajów". Pozostał wierny oryginalnemu dramatowi samurajskiemu, chociaż zmieniło się kilka wątków, bohaterowie i miejsce akcji. Szlachetnie urodzonych rycerzy zastąpili kowboje, a japońskich wieśniaków - meksykańscy chłopi. Rzecz dzieje się na pograniczu Meksyku. Ubodzy mieszkańcy niewielkiej wioski terroryzowani są przez bandę opryszków pod wodzą niejakiego Calvero. Rozbójnicy zmuszają ich do płacenia wysokiego haraczu. Zdesperowani i coraz bardziej przerażeni wieśniacy zdają sobie sprawę, że sami nie zdołają się obronić. Wynajmują więc za symboliczne wynagrodzenie grupę rewolwerowców, którzy mają stawić czoło zuchwałym bandytom. W całej wiosce rozpoczynają się przygotowania do "powitania" przestępców. Rewolwerowcy uczą chłopów posługiwania się bronią. Następnie opracowują plan zasadzki. W filmie zwraca uwagę nominowana w 1961 r. do Oscara nastrojowa muzyka Elmera Bernsteina oraz znakomita gra odtwórców głównych ról z Yulem Brynnerem na czele.