TVP Kultura Czwartek, 11.05.2023 09:15 MŁYN I KRZYŻ (MILL AND THE CROSS, THE) Dramat kostiumowy, 91 min, Polska/Szwecja, 2010 Reżyseria: Lech Majewski Scenariusz: Michael Francis Gibson, Lech Majewski Zdjęcia: Adam Sikora, Lech Majewski Muzyka: Lech Majewski, Józef Skrzek Aktorzy: Rutger Hauer, Michael York, Charlotte Rampling, Joanna Litwin, Dorota Lis Inspiracją stała się książka amerykańskiego pisarza, historyka i krytyka sztuki, Michaela F. Gibsona "Młyn i Krzyż", będąca wnikliwą analizą obrazu "Droga krzyżowa", Pietera Bruegla. W zrealizowanym z ogromną dbałością o szczegóły filmie, reżyser ukazuje losy 12 postaci z namalowanego w 1564 roku słynnego obrazu. Niezwykłe, ekranowe dzieło Lecha Majewskiego powstawało trzy lata, większość zdjęć kręcono w plenerach Jury Krakowsko - Częstochowskiej. Sfilmowany materiał poddano precyzyjnej obróbce komputerowej, z wykorzystaniem najnowszych technologii. Rok 1564. Niderlandzki malarz Pieter Bruegel (w tej roli Rutger Hauer), na zamówienie antwerpskiego bankiera i kolekcjonera dzieł sztuki, Nicolaesa Jonghelincka, rozpoczyna prace nad obrazem, przedstawiającym procesję na Kalwarię. 11:00 DOM - ODC. 5/25 - PONAD 200 CZWARTKÓW Serial obyczajowy, 97 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Jolanta Żółkowska, Wacław Kowalski, Tadeusz Janczar, Bożena Dykiel, Anna Ciepielewska, Stanisław Zaczyk, Joanna Szczepkowska, Wirgiliusz Gryń, Jan Englert, Henryk Bista, Hanna Lachman, Józef Nowak, Barbara Sołtysik, BarbaraRachwalska, Ewa Błaszczyk, Mirosław Konarowski i inni Basia Lawinówna trafia do szpitala w Otwocku. Choroba zbliża ją do Andrzeja, który okazuje dziewczynie wiele czułości, a w końcu odważy się zaproponować jej małżeństwo. Los nie szczędzi mu jednak zmartwień. Będąc potajemnie w rodzinnym Sierpuchowie, Talar jest świadkiem zabójstwa młodego ZWM - owca. Oskarżony o popełnienie zbrodni zostaje Wiktor. Andrzej wie, że jego przyjaciel z dawnych lat jest niewinny, usiłuje mu pomóc, lecz niewiele może zdziałać. W sanatorium w Otwocku przypadkiem spotyka dawnego dowódcę. Za dezercję Andrzeja oficer został zdegradowany, przez całe lata żył myślą o zemście. Następny konflikt wywołuje pojawienie się w Warszawie drugiego z braci Talarów. Bronek zyskał sławę bohatera pracy socjalistycznej. Wyrwany ze środowiska wiejskiego, chce użyć życia w stolicy, nic sobie nie robi z braterskich przestróg. Wszystkie niepowodzenia rekompensuje jednak Andrzejowi ślub z Basią. Państwo Lawinowie cieszą się szczęściem córki. Cios spada nieoczekiwanie. Nazajutrz po ślubie przychodzi list z Kanady od Łukasza. Dawny narzeczony Basi żyje. 12:55 ZDOLNE BESTIE TE KOSSAKI... Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2020 Reżyseria: Marta Wegiel Scenariusz: Marta Wegiel Zdjęcia: Maciej Mroziewicz Wykonawcy: Krzysztof Gadacz Film opowiada o życiu i twórczości kilku pokoleń rodziny Kossaków: od Juliusza, Wojciecha i Jerzego, słynnych malarzy - batalistów, po kobiety, literatki, znacznie różniące się w swojej twórczości, Marię Pawlikowską - Jasnorzewską, Magdalenę Samozwaniec i Zofię Kossak - Szczucką. Narratorem filmu jest przedstawicielka piątego pokolenia rodziny: Joanna Kossak, malarka, specjalizująca się w portretach koni. 14:35 DZIEŃ ŚWIĄTECZNY (ET JOUR DE FETE) Komedia, 76 min, Francja, 1949 Reżyseria: Jacques Tati Scenariusz: Jacques Tati, Henri Marquet Zdjęcia: Jacques Sauvageot, Jacques Mercanton Muzyka: Jean Yatove Aktorzy: Jacques Tati, Guy Decomble, Santa Relli, Paul Frankeur Akcja "Dnia świątecznego" toczy się we Francji, w małym miasteczku Sainte - Severe - sur - Indre. Kiedy? Niedługo po zakończeniu drugiej wojny światowej, skoro film Jacquesa Tati powstał w 1949 roku. I już wtedy autor scenariusza, reżyser i odtwórca głównej roli w jednej osobie, jako drobny Francuzik z wąsikiem listonosz Francois próbuje pogodzić swą prowincjonalną, drobnomieszczańską, ubiegłowieczną duszę z wyzwaniami nowoczesności. Śmiesząc nieporadnością w prostych gagach, wzrusza podobnie jak niegdyś Charlie Chaplin lub Buster Keaton. Innym źródłem humoru w filmie jest sama prowincjonalność otoczenia: jarmarczne rozrywki, gęsi na szosie itp. , a dla koneserów języka i obyczajowości także lokalny dialekt i czar specyficznych dialogów. Listonosz Francois, wieczny pechowiec i fajtłapa, jest wyśmiewany wśród lokalnej społeczności. Na jarmarku świątecznym, gdzie nie może sobie nawet poradzić z masztem flagowym, koledzy spijają go i zachęcają do obejrzenia dokumentalnego filmu przedstawiającego amerykańskie tempo życia. A tam, aby jak najprędzej dostarczać przesyłki pocztowe, angażuje się samoloty, helikoptery, spadochroniarzy... Obudzony na kacu w wagonie towarowym skromny doręczyciel dostrzega niedoskonałość swojej pracy i wyrusza - na rowerze - w podróż, aby doganiać nowoczesność. A wszystko to w latach, kiedy mówiło się, że amerykańscy żołnierze zostaną dłużej w Niemczech i stara Europa nigdy już nie będzie taka sama. Tymczasem po latach francuska poczta sponsorowała odświeżenie kopii filmu jako dzieła kultowego nie tylko dla listonoszy... 16:15 PRZECIWIEŃSTWA I PARY: LEGENDARNE HOLLYWOODZKIE PARY - ELIZABETH TAYLOR I RICHARD BURTON (ICONIC COUPLES: ELIZABETH TAYLOR & RICHARD BURTON EP. 6) Cykl dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Anne - Cecile Genre, Bertrand Tessier Miniseria opowiadająca o dziesięciu najbardziej znanych parach artystów Hollywood. Wiele nigdy wcześniej niepublikowanych materiałów filmowych, klipów z udziałem Richarda Burtona i Elizabeth Taylor, Katharine Hepburn i Spencera Tracy, Jean Harlow i Williama Powella, ClarkaGable i Carole Lombard, Barbary Stanwyck i Roberta Taylora, Humphreya Bogarta i Lauren Bacall. Bohaterami szóstego odcinka będą Elizabeth Taylor i Richard Burton. Pobierali się i rozwodzili dwukrotnie. Richard i Liz byli w sobie zakochani, odkąd zagrali w "Kleopatrze". Byli czystym "produktem" wytwórni MGM. Ona zaczęła karierę jako dziecko z Lassie, a on był biednym walijskim chłopcem. Oboje z charyzmatyczną prezencją i dobrym wyglądem na zawsze. 17:55 BENEFIS - JERZEGO HOFFMANA CZ. 1/2 Program artystyczny, 52 min, Polska, 2003 Reżyseria: Krzysztof Jasiński Scenariusz: Krzysztof Jasiński Wykonawcy: Jerzy Hoffman, Małgorzata Braunek, Hanka Bielicka, Aleksander Domagarow, Wojciech Malajkat, Zbigniew Zamachowski, Anna Dymna, Andrzej Kopiczyński, Ewa Wiśniewska, Gustaw Lutkiewicz, Leszek Teleszyński Koncert okolicznościowy, zarejestrowany w krakowskim Teatrze STU, gdzie wybitny reżyser, Jerzy Hoffman świętował swój benefis w towarzystwie znakomitych polskich artystów: Małgorzaty Braunek, Barbary Brylskiej, Hanki Bielickiej, Michała Żebrowskiego, Krzysztofa Kowalewskiego, Ewy Wiśniewskiej, Andrzeja Kopiczyńskiego, Jerzego Bończaka, Bogdana Stupki, Anny Dymnej, Jerzego Treli, Tomasza Stockingera, Wojciecha Malajkata, Marka Perepeczki, Gustawa Lutkiewicza, Magdaleny Zawadzkiej, Leszka Teleszyńskiego, Adama Ferency, Artura Barcisia, Anny Majcher i wielu innych. Jerzy Hoffman jest jednym z najwybitniejszych polskich reżyserów, autorem wielu znaczących dzieł rodzimej kinematografii, filmów telewizyjnych, kinowych i dokumentalnych. Do historii przejdzie zapewne jako ten, który dokonał ekranizacji "Trylogii" Henryka Sienkiewicza. Urodzony w Krakowie, syn zamożnych inteligentów, wiódłby beztroskie i dostatnie życie, gdyby nie II wojna światowa. Wraz z rodzicami, lekarzami z zawodu, został zesłany na Syberię. To było zupełnie nowe doświadczenie. Pomimo trudów i biedy dla chłopaka, którym wówczas był, wyjazd i pobyt w głębi Rosji okazał się niebezpieczną, ale ekscytującą przygodą. Na dalekiej Syberii poznawał klasykę polskiej literatury: "Pana Tadeusza", "Grażynę", "Konrada Wallenroda", "Sonety krymskie", tam po raz pierwszy przeczytał "Pana Wołodyjowskiego" i "Potop". Trzecia część wielkiego dzieła Sienkiewicza, "Ogniem i mieczem", trafiła w jego ręce dopiero po wyzwoleniu, gdyż wcześniej wysłany przez ojca egzemplarz zarekwirowała wojskowa cenzura. Zgodnie z kolejnością, w jakiej dorastający chłopiec czytał sienkiewiczowski, barwny opis życia i wydarzeń dziejowych w siedemnastowiecznej Polsce, dojrzały reżyser przenosił na ekran kolejne tomy "Trylogii". Zanim powstał pierwszy obraz z sienkiewiczowskiej serii, Jerzy Hoffman był już doświadczonym reżyserem. Wspólnie z Edwardem Skórzewskim, poznanym podczas studiów w moskiewskim Instytucie Filmowym, realizował filmy dokumentalne osadzone we współczesnych polskich realiach, m. in. "Uwaga chuligani" i "Dzieci oskarżają". Razem nakręcili również swój pierwszy film fabularny, "Gangsterzy i filantropi", później były kolejne: "Prawo i pięść" i "Trzy kroki po ziemi". W końcu ich drogi się rozeszły. Hoffman już samodzielnie przystąpił do pracy nad "Panem Wołodyjowskim". Film miał premierę w 1968 roku. W 1974 roku wszedł na ekrany nominowany do Oscara "Potop". Na ekranizację ostatniej części "Trylogii" reżyser musiał czekać aż 30 lat. 18:55 BENEFIS - JERZEGO HOFFMANA CZ. 2/2 Program artystyczny, 47 min, Polska, 2003 Reżyseria: Krzysztof Jasiński Scenariusz: Krzysztof Jasiński Wykonawcy: Zbigniew Zamachowski, Anna Dymna, Andrzej Kopiczyński, Ewa Wiśniewska, Gustaw Lutkiewicz, Leszek Teleszyński, Jerzy Hoffman, Małgorzata Braunek, Hanka Bielicka, Aleksander Domagarow, Wojciech Malajkat Koncert okolicznościowy, zarejestrowany w krakowskim Teatrze Stu, gdzie wybitny reżyser, Jerzy Hoffman świętował swój benefis w towarzystwie znakomitych polskich artystów. Jerzy Hoffman jest jednym z najwybitniejszych polskich reżyserów, autorem wielu znaczących dzieł rodzimej kinematografii, filmów telewizyjnych, kinowych i dokumentalnych. Do historii przejdzie zapewne jako ten, który dokonał ekranizacji "Trylogii" Henryka Sienkiewicza. 20:00 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - WSTĘP DO FILMU - UPADŁE ANIOŁY Felieton, 5 min, Polska, 2023 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie pt. "Upadłe anioły", reż. Wong Kar - Wai 20:05 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - UPADŁE ANIOŁY (FALLEN ANGELS (DUOLUO TIANSHI)) Dramat psychologiczno-obyczajowy, 92 min, Hongkong 1995 Scenariusz i reżyseria: Wong Kar-Wai Zdjęcia: Christopher Doyle Muzyka: Frankie Chan i Roel A. García Występują: Leon Lai Ming, Takeshi Kaneshiro, Charlie Young, Karen Mok, Michele Reis, Chan Fai-Hung, Chen Wanlei i inni Dzieło Wonga Kari-Wai, Chińczyka z Hongkongu porównywanego często do Quentina Tarantino. "Upadłe anioły" nakręcił on w rok po słynnym "Chungking Express", określając je jako trzecią część trylogii, której dwie pierwsze części zawarte były w tamtym głośnym obrazie. Prezentowane na festiwalach w Berlinie, Toronto, Karlovych Varach, Vancouver, Rotterdamie i Stambule "Anioły" nie stanowią bezpośredniej kontynuacji "Chungking Express", chociaż można tam znaleźć liczne do niego nawiązania. Jest to, jak i poprzednio, opowieść o samotności ludzi w wielkim mieście, o przypadkowych spotkaniach, mijaniu się uczuć. Reżyser łączy na ekranie elementy dreszczowca, dramatu psychologicznego, komiksu. Miesza pocięte na drobne kawałki historie kilku osób i z tego pozornego bezładu powoli, jakby przypadkiem, wyłania się spójna historia. W warstwie technicznej rozbiegane kadry, przerysowania, przyśpieszenia, deformacje postaci dopełniają sekwencje stylizowane na amatorskie zapisy wideo, kadry kolorowe przechodzą w czarno-białe. Ekspresyjna forma podkreśla oryginalność i okrutne piękno tego filmu. Ekranowy Hongkong to miasto monstrum niemal ciągle spowite w mrokach nocy, tonące w deszczu. Bohaterowie żyją niczym owady: zamknięci w ciasnych, obskurnych mieszkaniach, w których czołowe miejsce zajmuje łóżko i grający na okrągło telewizor. Wędrują stale po tych samych miejscach, wykonują powtarzające się czynności. Najczęściej milczą, swoje myśli i pragnienia wypowiadają głównie z offu. Wong Chi-Ming jest płatnym zabójcą. Nie lubi i nie chce o nic pytać, woli, żeby inni decydowali, kto i dlaczego ma zginąć. Od dłuższego czasu współpracuje z tajemniczą agentką, która przekazuje mu zlecenia i pieniądze. Wong domyśla się, że dziewczyna kocha się w nim, nie wie jednak, że przybrało to niemal formę obsesji. Wampowata agentka grzebie nawet w wyrzucanych przez niego śmieciach, chcąc w ten sposób dowiedzieć się czegoś bliższego o ukochanym. Niemowa He Zhiwu, były więzień mieszkający z ojcem, nocami włamuje się do sklepów i punktów usługowych. Zachowując się jak ich właściciel, siłą wymusza na przypadkowych "klientach" korzystanie z ich oferty, próbując w ten dziwaczny sposób nawiązać kontakt z innymi. Obsesyjnie filmuje wszystko kamerą wideo, zwłaszcza sceny z życia swojego ojca - dozorcy, którego hobby syna wyraźnie irytuje. Ale gdy He śpi, mężczyzna samotnie ogląda nakręcony kadry. Syn będzie je z kolei oglądał, gdy ojciec umrze. Jednemu i drugiemu te zapisy uświadomią wzajemną bliskość i przywiązanie. Tymczasem Wong postanawia wycofać się z dotychczasowej pracy. Zostawia agentce wiadomość w ich ulubionym barze brzmiącą: "Szafa grająca, piosenka 1818". Pod tym numerem kryje się utwór "Forget him" (Zapomnij o nim). Sam próbuje się związać z pomarańczowowłosą punkówką o przezwisku Baby. Agentka prosi go jednak, żeby wykonał jeszcze ostatnie zlecenie. Zabójca wyraża zgodę. Okaże się to dla niego zgubne w skutkach. 22:15 BRANFORD MARSALIS - CZARODZIEJ DŹWIĘKU (BRANFORD MARSALIS - THE SOUNDILLUSIONIST) Film dokumentalny, 57 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Reinhold Jaretzky Branford Marsalis to jeden z najlepszych jazzmanów na świecie. Amerykański saksofonista w trakcie swojej kariery współpracował z takimi gwiazdami jak Art Blakey, Miles Davis czy Sting. Film "Branford Marsalis - Czarodziej dźwięku" (Branford Marsalis - The Soundillusionist) opowiada historię tego genialnego muzyka. Wszystko zostało wzbogacone o materiały archiwalne i wypowiedzi samego mistrza. 01:35 KINO NOCNE - BEZMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI Dramat sensacyjny, 122 min, Polska, 2006 Reżyseria: Wiesław Saniewski Scenariusz: Wiesław Saniewski Zdjęcia: Mariusz Palej Muzyka: Maciej Muraszko Aktorzy: Jan Frycz, Bożena Stachura, Robert Olech, Jan Englert, Artur Barciś, Artur Żmijewski, Danuta Stenka, Robert Gonera, Ewa Wencel, Ewa Błaszczyk, Maria Pakulnis, Marieta Żukowska, Edwin Petrykat Dramat sądowy inspirowany prawdziwymi wydarzeniami. Absolwent prawa, Łukasz, zastanawia się nad wyborem aplikacji. Ostatecznie jednak postanawia porzucić zawód prawnika. Chce poświęcić się swojej prawdziwej pasji - fotografice. Ale ojciec Łukasza nie daje za wygraną, próbuje nakłonić syna, by został obrońcą. Kontaktuje go ze swoim kolegą, wziętym adwokatem Michałem Wilczkiem, mając nadzieję, że ten przekona chłopaka. Podczas spotkania przy kieliszku, Łukasz zwierza się jednak adwokatowi ze swoich wątpliwości i obaw. Wilczek opowiada Łukaszowi historię pewnego procesu sprzed kilkunastu lat. Uczestniczył w nim jako oskarżyciel posiłkowy i pełnomocnik rodziców ofiary. Sprawa dotyczyła śmierci Dominiki, młodej dziennikarki telewizyjnej, będącej w zaawansowanej ciąży. Została zamordowana w swoim mieszkaniu, a o zabójstwo oskarżono jej starszego kolegę z pracy, realizatora Jerzego Kutra, z którym była związana uczuciowo, choć jej wybranek miał żonę i dwoje dzieci. Jerzy nie przyznał się do winy. Wilczek rozmawiał wówczas z prokuratorem, dawnymi kochankami Kutra i byłym mężem ofiary. Za podwójne zabójstwo domagał się podczas procesu wysokiego wymiaru kary dla oskarżonego. Prokuratura nie miała żadnych dowodów bezpośrednich, a jedynie motyw. Wkrótce wydano wyrok. Historia opowiedziana przez adwokata mocno intryguje Łukasza, który postanawia na własną rękę rozwikłać zagadkę śmierci Dominiki.