TVP Kultura                         Piątek, 12.05.2023


Zmiany z dnia 10.05.2023
w stosunku do raportu z dnia 26.04.2023

(dodano pozycję programową)
08:05 CO DALEJ? - GURU NOWEGO WSPANIAŁEGO ŚWIATA CZY GRABARZE CZŁOWIECZEŃSTWA?

Program publicystyczny, 20 min, Polska, 2023
Scenariusz: Paweł Krzemiński
Prowadzący: Piotr Gociek


Jedni chcą ludzkości pozwolić się rozwijać, inni chcą nią zarządzać i zaprojektować. Nowym idolem XXI wieku jest Yuval Noah Harari. To nie tylko autor popularnych książek "Homo deus 
czy Sapiens: od zwierząt do bogów", ale także autorytet, do którego zwracają się wpływowe postacie współczesnego świata. Jego zdaniem cyfrowa rewolucja i rozwój biotechnologii daje ludzkości okazję, by ją naprawić i poprawić. Jak? I co z tego wynika? Czy Harari to guru lepszej przyszłości, czy grabarz człowieczeństwa? 
Goście: - prof. JACEK HOŁÓWKA filozof etyk UW,  - GRZEGORZ GÓRNY autor książek i filmów, publicysta 
ROZMOWA 1: - Jak z perspektywy filozofa i etyka patrzy Pan na pokusy zarządzania światem? Projektowania przyszłości i nowych form społeczeństwa. - Religia, tożsamość, wspólnoty narodowe to wedle Harariego rzeczy nieważne. Człowiek jest szybko ewoluującym zwierzęciem, które trzeba powstrzymać, bo niszczy swój świat 
ROZMOWA 2: - Gdy szukaliśmy filozofa, który chciałby skomentować wywody Harariego, niemal wszyscy odpowiadali, że nie nie ma co komentować wywodów ignoranta. Ale to Harari 
jest dziś guru Doliny Krzemowej, pytają go o opinię Mark Zuckerberg, twórca FB, czy szef wydawnictwa Axel Springer. Co nas nie powinno dziwić, bo zdaniem Harariego to właśnie te oświecone elity, zwłaszcza Big Tech powinny nowym światem zarządzać i dbać o dobrostan ludzkości. - Choć pojęcie merytokracji zrobiło karierę dopiero w drugiej połowie XX w (ukuł 
je w 1958 socjolog Michael Young) to marzenie jest dużo starsze. Jeszcze przed II WŚ choćby Wells wzywał do tego, by oddać rządy nad ludzkością naukowcom, a nie generałom czy politykom. Ale skąd pewność, że naukowcy są dobrymi ludźmi? - Skąd ten gen samobójstwa w myśli Zachodu? To się pogłębia, już nie chodzi tylko o kulturę wstydu i przekonanie, że 
za całe zło świata odpowiada patriarchalny system chrześcijańskiego Zachodu. Schodzimy głębiej. Na poziom biologii. Wedle wykładni Harariego i jemu podobnych ludzie są bardziej 
okrutni i źli od zwierząt, zniszczyli planetę rolnictwem i przemysłem. Wniosek musi być jeden: człowiek jest pasożytem, którego z Ziemi trzeba usunąć. Podsumowanie Yuval Hoah Harari 
o swojej ulubionej książce: Kiedy czytasz Nowy wspaniały świat, nie wiesz, czy to utopia, czy dystopia. Zdumiewające jest to, że kiedy Huxley napisał to w latach 30. , wszyscy uznali to 
za dystopię. Kiedy czytasz to dzisiaj, coraz więcej ludzi myśli, że to utopia. Patrząc na naszą obecną trajektorię, jesteśmy na drodze do Nowego Wspaniałego Świata. Harari nie jest z tego powodu zmartwiony. Zatem my - powinniśmy.

 

(zmodyfikowano opis: Omówienie)
11:00 DOM - ODC. 6/25 - NOSIĆ SWOJĄ SKÓRĘ

Serial obyczajowy, min, Polska, 1980
Reżyseria: Jan Łomnicki
Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk
Zdjęcia: Bogusław Lambach
Muzyka: Waldemar Kazanecki
Aktorzy: Jolanta Żółkowska, Tomasz Borkowy, Bożena Dykiel, Stefania Iwińska, Barbara Soltysik, Joanna Szczepkowska, Anna Ciepielewska, Jan Englert, Wirgiliusz Gryń, Tadeusz 
Janczar, Wacław Kowalski, Gustaw Lutkiewicz, Zymunt Malanowicz

Andrzej i Basia są szczęśliwi w pierwszych miesiącach małżeństwa. Nie zdają sobie sprawy z rozterek, jakie przeżywają państwo Lawinowie, ilekroć odbierają listy od Łukasza z Kanady. Andrzej popada w konflikt z uczelnianą organizacją ZMP, martwi go też tryb życia jego brata, Bronka. Pomimo trudności Talar kończy studia, otrzymuje wymarzony dyplom inżyniera. 
Życie Bronka przypomina natomiast staczanie się po równi pochyłej; dawny bohater pracy socjalistycznej, zapijaczony i wykolejony, ginie tragicznie. Najmłodszy z braci, Leszek, obwinia Andrzeja o jego śmierć. Propagandowa szopka, jaką urządzają podczas pogrzebu szefowie organizacji młodzieżowej, pogłębia rozdźwięk w rodzinie Talarów. Konflikty i kłopoty osobiste
 nie pozwalają Andrzejowi w pełni cieszyć się sukcesami w fabryce, gdzie właśnie uruchomiono produkcję pierwszego samochodu marki Warszawa.