TVP Kultura Sobota, 13.05.2023 07:00 WARSZAWA DA SIĘ LUBIĆ Program rozrywkowy, 37 min, Polska, 1960 Reżyseria: Konrad Swinarski Zdjęcia: Michał Szymański Aktorzy: Wojciech Pokora, Elżbieta Czyżewska, Barbara Rylska, Zofia Mrozowska, Mieczysław Czechowicz, Józef Nowak Wykonawcy: Stanisław Grzesiuk Muzyczny program rozrywkowy w reżyserii Konrada Swinarskiego. Przeboje lat czterdziestych i pięćdziesiatych (m.in. "Małe mieszkano na Mariensztacie", "Na prawo most, na lewo most", "Autobus czerwony"), których tematem jest Warszawa. W programie oprócz popularnych aktorów wystąpił bard Warszawy Stanisław Grzesiuk. 08:40 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MARTA LIPIŃSKA Magazyn, 23 min, Polska, 2020 Reżyseria: JOANNA MAKOWSKA Prowadzący: MARTA PERCHUĆ-BURZYŃSKA Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem swoje dzieciństwo i młodość wspomina znana i popularna aktorka filmowa i teatralna, Marta Lipińska. Rozmowa toczy się w warszawskim parku Królikarnia, miejscu dziecięcych zabaw małej Marty. 09:20 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - OSOBLIWY ŚWIAT HIERONIMA BOSCHA (EXPOSITION ON SCREEN. THE CURIOUS WORLD OF HIERONYMUS BOSCH) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. M.in. Leonardo, Rembrandt; Cezanne, Monet, Picasso. Odc. 10. Bosch i jego osobliwy świat. Hieronim Bosch, a właściwie Joen van Aken, urodził się w s - Hertogenbosch w południowych Niderlandach około roku 1450. Został artystą, jak cała jego rodzina. Aby się z niej wyróżnić, zaczął się podpisywać łacińską wersją swojego imienia, Hieronimus, i skróconą nazwą rodzinnego miasta Bosch. Hieronim zmarł w roku 1516. Dla uczczenia życia i dzieła artysty miasto przygotowało program wydarzeń na cały rok. Muzeum Brabancji Północnej zorganizowało najbardziej ambitną w swojej historii wystawę, codziennie do pierwszej w nocy oglądaną przez tłumy. Interesujące, że z wielu dzieł Boscha pamięta się mnóstwo detali z wyjątkiem głównego tematu. 10:20 SERIALOWA NOSTALGIA - RODZINA LEŚNIEWSKICH - ODC. 6/7 - SKOK Serial przygodowy, 29 min, 7 odc. , Polska 1978 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Łęski, Krystyna Bogler Występują: Krystyna Sienkiewicz, Krzysztof Kowalewski, Barbara Krafftówna, Tadeusz Kwinta, Wanda Majer, Zygmunt Zintel, Bogusław Sochnacki, Józef Pieracki oraz dzieci: Agata Młynarska, Maciej Strojny, Magda Scholl, Tomasz Brzeziński Piętą achillesową Agnieszki jest gimnastyka. Na lekcjach WF dziewczynka jest najgorsza w klasie, a szczególne kłopoty sprawiają jej skoki przez kozła. Przypadkowo z pomocą małej sąsiadce przychodzi pan Dziwny, z zawodu cyrkowiec. Pod jego kierunkiem Agnieszka zaczyna trenować. Wraz z pierwszymi, jeszcze niewielkimi sukcesami przełamuje własną niechęć do gimnastyki, brak odwagi i kompleksy. 10:55 SERIALOWA NOSTALGIA - RODZINA LEŚNIEWSKICH - ODC. 7/7 - WYWIADÓWKA Serial przygodowy, 28 min, 7 odc. , Polska 1978 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Łęski, Krystyna Bogler Występują: Krystyna Sienkiewicz, Krzysztof Kowalewski, Barbara Krafftówna, Tadeusz Kwinta, Wanda Majer, Zygmunt Zintel, Bogusław Sochnacki, Józef Pieracki oraz dzieci: Agata Młynarska, Maciej Strojny, Magda Scholl, Tomasz Brzeziński Dobiegają końca uniwersyteckie studia mamy - czeka ją jeszcze ostatni egzamin, przed którym ma wielką tremę. Bąble, wziąwszy sobie bardzo do serca jej los, postanawiają "interweniować" u profesora Radosza, zdaniem mamy najgorszego dla studentów "krwiopijcy". Występ bliźniaków na uczelni wywołuje niemałą sensację. Na szczęście studentka zdaje egzamin, i to na piątkę, a Bąble otrzymują od profesora Radosza wielki tort. 11:40 MAZURKI NAD WISŁĄ - MARIZA NAWROCKA Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marzena Strąk Scenariusz: Janusz Prusinowski Mariza Nawrocka jest konserwatorką dzieł sztuki oraz pasjonatką śpiewu tradycyjnego. Jest uczennicą Marii Siwiec, z którą prowadziła cykl warsztatów pieśni ludowych. Wielokrotnie występowała na festiwalach, wiejskich i miejskich potańcówkach, weselach, a także współorganizowała warsztaty i muzyczne zabawy z dziećmi. Badaczka muzycznych tradycji Polski. 12:20 OBRAZ (LE TABLEAU / THE PAINTING) Film animowany, 76 min, Belgia/Francja, 2011 Reżyseria: Jean - Francois Laguionie Scenariusz: Jean - Francois Laguionie, Anik Leray Wykonawcy: Jessica Monceau, Adrien Larmande, Thierry Jahn Pełnometrażowy film animowany. Nowatorska, poruszająca bajka animowana, w której nieukończone płótno malarskie staje się sceną barwnego konfliktu. W świecie malowidła żyją trzy rodzaje postaci: Gotowce (w pełni narysowane i pokolorowane), Połowiczni (ukończeni tylko po części) i Zarysy (tylko pobieżnie naszkicowani). Gotowce rządzą dopóki jeden z nich, Ramo, nie zakocha się w Claire pochodzącej z niższej sfery Połowicznych. Ramo chce porozmawiać z malarzem, żeby spytać, czy jej portret zostanie kiedykolwiek ukończony. Przepiękna wizualnie podróż budząca do życia obrazy. Każdy obraz jest utrzymany w swym własnym unikalnym stylu, nawiązującym do prac Matisse'a, Pierre'a Bonnarda i Andre Deraina. (opis festiwalowy, źródło: wff.pl) 13:50 ZNACHOR Melodramat, 126 min, Polska, 1981 Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jacek Fuksiewicz, Jerzy Hoffman Zdjęcia: Jerzy Gościk Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Jerzy Binczycki, Anna Dymna, Tomasz Stockinger, Bernard Ładysz, Bożena Dykiel, Artur Barciś, Andrzej Kopiczyński, Piotr Fronczewski, Piotr Grabowski, Jerzy Trela, Maria Homerska, Igor Śmiałowski "Znachor", jak żaden inny polski film przedwojenny, otoczony jest legendą. Wpłynęła na nią niezwykła popularność książki Tadeusza Dołęgi - Mostowicza, według której został zrealizowany. Już w 1934 roku Michał Waszyński przeniósł na ekran inną powieść tego autora - "Prokurator Alicja Horn", cztery lata później zrealizował "Znachora", a w roku 1939 "Testament profesora Wilczura". Ten ostatni film po raz pierwszy zaprezentowany został w Generalnej Guberni w roku 1942, ale nie zachowała się jego żadna kopia, wiadomo jedynie, że w pierwszej scenie "Testamentu" pojawia się sam Dołęga - Mostowicz. W sumie w latach 1934 - 39 przeniesiono na ekran 10 dzieł tego pisarza i bez przesady powiedzieć można, iż miał on bardzo duży wpływ na oblicze polskiego kina lat 30. Do jego utworów sięgano także po wojnie. W 1956 Jan Rybkowski zrealizował "Nikodema Dyzmę", a w roku 1983 Stanisław Lenartowicz "Pamiętnik pani Hanki". Powodzenie wprowadzonych do szerokiego rozpowszechniania na początku lat 70. przedwojennych kinowych przebojów, takich jak "Znachor" i "Profesor Wilczur", sprawiło, że TVP nakręciła dwa seriale według utworów Dołęgi - Mostowicza: "Doktor Murek" i "Kariera Nikodema Dyzmy". W roku 1982 powstała kolejna adaptacja "Znachora" zrealizowana przez Jerzego Hoffmana z Jerzym Binczyckim w roli głównej. Opuszczony przez żonę i siedmioletnią córeczkę Marysię znany chirurg, profesor Wilczur, szuka pocieszenia w alkoholu. Zostaje ograbiony i pobity, na skutek czego traci pamięć. Po kilkunastu latach włóczęgi, pod przybranym nazwiskiem Antoniego Kosiby, osiada na wsi i zyskuje sławę jako znakomity znachor. Marysia, którą umierająca matka oddała na wychowanie właścicielce sklepu, wyrosła na piękną pannę i pracuje u swej opiekunki. Zakochuje się z wzajemnością w młodym hrabim, Leszku Czyńskim, ale jego rodzice nie zgadzają się na ślub. Do dziewczyny wzdycha też syn karczmarza, Zenek, który patrzy z zawiścią na jej znajomość z Czyńskim. Kiedy młodzi wybierają się na wycieczkę motocyklem, Zenek zastawia na nich pułapkę i oboje ulegają wypadkowi. Marysia jest umierająca. Życie ratuje jej znachor Kosiba, który kradnie potrzebne do operacji narzędzia chirurgiczne. Trafia za to do więzienia. Tymczasem Leszek Czyński po wyjściu ze szpitala wyjeżdża na rekonwalescencję do Szwajcarii. Matka okłamuje go, że Marysia nie żyje. Hrabia wraca do kraju z zamiarem popełnienia samobójstwa na grobie ukochanej. 16:45 TEATR TELEWIZJI - LOVE Teatr, 41 min, Polska, 1993 Reżyseria: Andrzej Strzelecki Scenariusz: Andrzej Strzelecki Aktorzy: Wiesław Stefaniak, Wojciech Paszkowski, Cezary Poks, Jacek Poks, Leszek Abrahamowicz, Piotr Furman, Jan Raczkowski Wykonawcy: Jan Raczkowski Telewizyjna wersja przedstawienia przygotowanego w Teatrze Rampa na Targówku w Warszawie. Wiązanka znanych i nieznanych utworów o miłości z lat przedwojennych i współczesnych, w nowatorskich interpretacjach. Piosenki opowiadają indywidualną historię miłosną każdego z bohaterów. W wykonaniu samych mężczyzn między innymi: "Miłość ci wszystko wybaczy", "Och, ty w życiu", "Karuzela", "Znamy się tylko z widzenia", "Staruszek do wszystkiego", "Mój pierwszy bal", "Wio koniku", "Dziwny jest ten świat", "Gdzie ci mężczyźni". Piosenkom towarzyszą opowieści o pieczeniu kruchych babeczek, przyczynach siwienia, robótkach na drutach, hodowaniu ptaków, wykonaniu suchego bukietu, przedstawieniu sympatii rodzinie. 20:00 BILET DO KINA - NASZ NAJLEPSZY ROK (CE QUI NOUS LIE / BACK TO BURGUNDY) Film obyczajowy, 108 min, Francja 2017 Reżyseria: Cedric Klapisch Scenariusz: Cedric Klapisch, Santiago Amigorena Aktorzy: Ana Girardot, Francois Civil, Pio Marmai, Maria Valverde, Yamee Couture, Florence Pernel, Eric Caravaca Po 10 latach nieobecności w domu do rodzinnej winnicy w Burgundii wraca Jean, by odwiedzić ciężko chorego ojca, który przebywa w szpitalu. Spotyka się ze swoją siostrą Juliette i bratem Jeremie. Rodzeństwo od dawna nie utrzymywało bliskich kontaktów. Teraz muszą znaleźć wspólny język, na nowo nawiązać rodzinne relacje, odzyskać wzajemne zaufanie, a także wyjaśnić sobie wiele spraw. Ojciec zawsze marzył, by jego dzieci kontynuowały rodzinną tradycję, by zostały w domu i zajęły się winnicą. Juliette i Jeremie podporządkowali się woli ojca, pomagali mu przy uprawie winorośli. Ale Jean został czarną owcą w rodzinie, odwrócił się od nich, wyjechał z domu, by podróżować po świecie, żył na własny rachunek. Zaczepił się w winnym biznesie w Chile, gdzie poznał Alicię. Potem razem kupili winnicę w Australii. Był daleko od domu, nie przyjechał nawet wtedy, kiedy umarła matka. Teraz przyszło mu zmierzyć się z przeszłością, stawić czoło wszystkim pretensjom i żalom. Wkrótce ojciec umiera. Rodzeństwo dziedziczy winnicę, pojawiają się nowe problemy i wyzwania. Jean chce sprzedać rodzinną posiadłość, co rozwiąże ich finansowe kłopoty. Juliette próbuje pogodzić skłóconych braci, aby uratować winnicę i przywrócić jej dawną świetność. Ponadto ingeruje w sprawy Jeana, kiedy dowiaduje się, że jego związek z Alicią przeżywa kryzys. 22:25 SCENA MUZYCZNA - DANCE OF FIRE QUARTET Koncert, 50 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Waldemar Żarów, Piotr Wybraniec, Tomasz Żymła, Grzegorz Tobis DANCE OF FIRE to pierwszy w Polsce kwartet klarnetowy specjalizujący się w muzyce folkowej. Źródłem ich inspiracji jest muzyka bałkańska, klezmerska oraz polska. Do dźwięku klarnetów dodają perkusję oraz etniczne instrumenty dęte, co tworzy unikatowe brzmienie zespołu. 23:25 SEANS KULTOWY - DOBRY, ZŁY I BRZYDKI (THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY / IL BUONO, IL BRUTTO, IL CATTIVO) Western, 171 min, Włochy/Hiszpania 1966 Reżyseria: Sergio Leone Scenariusz: Age - Scarpelli, Luciano Vincenzoni Zdjęcia: Tonino Delli Colli Muzyka: Ennio Morricone Aktorzy: Clint Eastwood, Eli Wallach, Lee Van Cleef, Aldi Giuffr, Mario Brega, Luigi Pistilli, Rada Rassimov, Enzo Petito i inni Zmarły w 1989 r. Sergio Leone nie wymyślił ani europejskiego, ani nawet włoskiego westernu, bowiem naśladownictw tego gatunku próbowano na Starym Kontynencie już od dawna. Grzeszyły one jednak brakiem polotu i nieudolnością. Także i Leone, podejmując w 1964 r. jako początkujący reżyser realizację filmu "Za garść dolarów", na wszelki wypadek, w obawie przed niepochlebnymi recenzjami, umieścił w czołówce nie swoje prawdziwe nazwisko, ale pseudonim Bob Robertson. Uczynił słusznie, gdyś krytyka zmiażdżyła jego spaghetti - western, pierwszy z trylogii, na którą złożyły się także "Za kilka dolarów więcej" z 1966 r. i właśnie "Dobry, zły i brzydki". Ponieważ jednak tamten pierwszy film odniósł oszałamiający sukces komercyjny, Sergio Leone poszedł za ciosem: nie tylko nakręcił dwa kolejne westerny, ale już śmiało się pod nimi podpisał. We wszystkich trzech jedną z głównych ról zagrał Clint Eastwood, z którego trylogia Sergia Leone uczyniła gwiazdę ekranu. Bohater serialu "Rawhide" pewnie jeszcze długo terminowałby w amerykańskiej telewizji, gdyby nie propozycja włoskiego reżysera. Jego pozycja rosła z każdym tytułem. Z wynoszącego ponad milion dolarów budżetu "Dobrego, złego i brzydkiego" (więcej niż wydano na dwa poprzednie filmy razem) aż jedną czwartą pochłonęło honorarium Eastwooda. Po trzech udanych rolach wrócił do Hollywood w glorii sławy, zajmując należne miejsce obok Johna Wayne'a i Steve'a McQueena. Westernowa trylogia nie zakończyła też przygody Sergia Leone z tym gatunkiem filmowym. Reżyser jeszcze wielokrotnie do niego wracał, realizując m.in. "Dawno temu na Dzikim Zachodzie" czy "Garść dynamitu". Tytułowi dobry, zły i brzydki nie tworzą w filmie zgodnej grupy: zdecydowanym przeciwnikiem jasnowłosego, sprytnego i "dobrego" gringo Joego (Eastwood) oraz pochodzącego z meksykańskiej biedoty brzydkiego Tuco (Wallach) jest okrutny i bezwzględny Setenza (Van Cleef). Żaden z nich nie staje jednak w obronie prawa i porządku, wszyscy trzej chcą się obłowić. W ogarniętym wojną secesyjną kraju wydaje się to stosunkowo łatwe. Oto bowiem w wojennym zamęcie przepada gdzieś skrzynia ze skradzionymi dwustoma tysiącami monet dolarowych. Szuka jej, nie przebierając w środkach, Setenza, nie wie jednak, gdzie znajduje się skarb. Tymczasem Joe i Tuco zawiązują spółkę, próbując inaczej się wzbogacić. Zdobywają pieniądze za pomocą sprytnej sztuczki: Joe wydaje szeryfom Tuco, za którego głowę wyznaczono nagrodę, a zgarnąwszy pieniądze, oswobadza wspólnika i obaj uciekają do kolejnego miasteczka, powtarzając ten sam numer. Gdy za którymś razem Tuco o mało nie przypłaca fortelu życiem, postanawia pozbyć się Joego. Ponieważ Joe zabija trzech nasłanych na niego rewolwerowców, Tuco chwyta go sam i wywozi na pustynię na powolną śmierć z gorąca i pragnienia. "Blondie" ratuje skórę wyznając Meksykaninowi, że zna miejsce ukrycia skrzyni z dolarami. Obaj znów ruszają w drogę, ale wkrótce wpadają w ręce Setenzy. 05:15 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MARTA LIPIŃSKA Magazyn, 23 min, Polska, 2020 Reżyseria: JOANNA MAKOWSKA Prowadzący: MARTA PERCHUĆ-BURZYŃSKA Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem swoje dzieciństwo i młodość wspomina znana i popularna aktorka filmowa i teatralna, Marta Lipińska. Rozmowa toczy się w warszawskim parku Królikarnia, miejscu dziecięcych zabaw małej Marty.