TVP Dokument Piątek, 19.05.2023 Zmiany z dnia 05.05.2023 w stosunku do raportu z dnia 20.04.2023 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 06:00 DZIKA POLSKA - KORYTARZE ŻYCIA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2009 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Artur Tabor Telewizyjna przygoda przyrodnicza, zaskakujące sytuacje, pasjonaci dzikich zwierząt i piękno przyrody. Dzikie puszcze i rozległe nadrzeczne bagna stanowiły większą część przyrody Polski jeszcze tysiąc lat temu, stwarzając idealne warunku do życia dla rysi, wilków czy niedźwiedzi. Na przestrzeni dziejów i rozwoju ludzkiej cywilizacji przybywało miast, zagęszczała się sieć dróg, aż w końcu znacznie zmalał obszar lasów, a bagna zanikły niemal zupełnie. Niegdyś osobniki gatunków mogły się spotykać na przestrzeni tysięcy kilometrów, dzisiaj oddzielone są od siebie nieprzekraczalnymi barierami, stworzonymi przez człowieka. Zanim Polskę na dobre poszatkują autostrady i drogi ekspresowe, trzeba wytyczyć korytarze dla zwierząt, twierdzą naukowcy i ekolodzy. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 07:05 NOTACJE - OLGIERD ŁUKASZEWICZ. ROZMOWY Z DUCHAMI Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2013 Autor: Agnieszka Chmielińska Olgierd Łukaszewicz (rocznik 1946), aktor teatralny i filmowy. Bohater mówi, że należy do pokolenia marzec' 68. Wtedy zdjęto "Dziady" z afisza. Brał udział wówczas w protestach. Teraz organizuje spektakle uliczne dotykające problematyki narodowo - wyzwoleńczej, bo mówi, że czasem lubi rozmawiać z duchami. Bohater urodził się na Śląsku. To rodzice rozwijali jego zainteresowania artystyczne. Postanowił zdawać na PWST w Krakowie. Jeszcze w trakcie studiów związał się z Teatrem STU, gdzie występował wielokrotnie. Potem zaczęły się role filmowe. Pierwszy zawodowy sukces wg bohatera to premiera "Soli ziemi czarnej" Kazimierza Kutza, po której otrzymał propozycję od Andrzeja Wajdy zagrania w filmie "Brzezina". Wcielił się tu w postać wątłego młodzieńca, chorego na suchoty. Z czasem Olgierd Łukaszewicz zaczął otrzymywać właśnie takie role chorowitych, wrażliwców, neurotyków. "Seksmisja" z kolei była radosną stacją na drodze jego aktorskiego życia. Ostatnie lata przyniosły bohaterowi dwie role: Generała Nila i prymasa Wyszyńskiego. Na koniec bohater wyznaje, że jest szczęśliwy, że udało mu się zagrać tyle wspaniałych ról i współpracować z wielkimi reżyserami. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 07:15 IZBA DZIECKA Film dokumentalny, 9 min, Polska, 1981 Reżyseria: Grażyna Popowicz Film dokumentalny opowiada o milicyjnej izbie dziecka, do której trafia młodzież po ucieczkach z domu i z problemami z prawem. Rozmowy wychowawców z wychowankami oraz ich rodzicami przeplatane są ujęciami z izbowej świetlicy. Etiuda Szkoły Filmowej. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 07:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 61 OPINOGÓRA Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Opinogórę. Historia tej miejscowości splotła się z losami rodu Krasińskich, jednego z najpotężniejszych na Mazowszu. Jego przedstawiciel Zygmunt Krasiński, autor m.in. "Nie - Boskiej komedii", zapisał się na kartach polskiej literatury jako wybitny twórca epoki romantyzmu. Pamięć po tej epoce jest tu pielęgnowana do dziś. Na łagodnych wzniesieniach Opinogóry Górnej rozciąga się ponad 20 - hektarowy Zespół Pałacowo - Parkowy Muzeum Romantyzmu. Sercem parku krajobrazowego w stylu angielskim jest neogotycki Pałacyk Krasińskich, który wraz z zabudowaniami dworskimi i folwarkiem tworzą kompleks muzealny o wyjątkowej wartości historycznej. Nieopodal znajduje się wieś Krasne, która nieprzerwanie od XIV w. do początków XX wieku pozostawała w rękach Krasińskich herbu Ślepowron. To właśnie od nazwy Krasne wywodzi się nazwisko magnackiego rodu. Jego przedstawiciele spoczywają tu w podziemiach XVI - wiecznego kościoła ufundowanego przez biskupa krakowskiego Franciszka Krasińskiego. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 08:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /81/ Reality show, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 12:00 UKRAIŃCY - ODC. 2. OKSANA Serial dokumentalny, 41 min, Polska, 2022 Reżyseria: Julia Łuczkowska Scenariusz: Julia Łuczkowska Serial przedstawia niezwykle zróżnicowane losy emigrantów i uchodźców z Ukrainy. Oksana pochodzi z Kijowa. Jest kobietą pracowitą i ambitną. Oddaną matką i zapracowaną bizneswoman. Żyje w ciągłym biegu. Oksana przyjechała do Polski ponad trzy lata temu z najmłodszą córką, Xenią, dołączając do dwójki starszych dzieci: Elizy (18 lat) i Aleksandra (21 lat), którzy uczyli się w technikum. Mimo że mąż Oksany nie chciał opuszczać Ukrainy, postanowiła wyjechać z nadzieją, że mąż do niej dołączy, niestety, tak się nie stało. Małżeństwo się rozpadło. W Polsce Oksana zaczynała od zera. Przez pierwsze dwa miesiące była taksówkarką, następnie otworzyła kiosk, w którym wykonywała poprawki krawieckie. Obecnie oprócz kiosku ma imponujący zakład krawiecki w prestiżowej lokalizacji, w którym zatrudnia 5 szwaczek. Oksana szyje ubrania na zamówienie. W prowadzeniu działalności pomaga jej syn. Ostatnio musiała przerwać pracę nad własnymi projektami. Skupiła się na pomocy Ukrainie, szyjąc kamizelki kuloodporne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 12:55 DOMINUM MONTES - GÓRY JANA PAWŁA II Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2017 Reżyseria: Adam Kraśnicki Scenariusz: Adam Kraśnicki Film opowiada o obecności gór w życiu Karola Wojtyły, późniejszego Papieża Jana Pawła II. Poznamy najważniejsze miejsca i sytuacje związane z górami, które wpisały się w papieską biografię. Wojtyła nade wszystko pokochał góry, szukał w nich odpoczynku i ukojenia, duchowej inspiracji i spokoju. Podziwiał je. Tutaj wędrował, jeździł na nartach, kontemplował i modlił się. Tatry, Beskidy, Bieszczady i Alpy. Prologiem i częścią pierwszą filmu jest opowieść o początkach jego wędrówki i latach spędzonych w Tatrach, na Podhalu, w Beskidzie Małym i Bieszczadach. Przypomnimy między innymi najciekawsze miejsca w Tatrach (które odwiedził Jan Paweł II w 1983 roku) oraz wybrane miejsca z programu pamiętnej wizyty apostolskiej w Tatrach i w Zakopanem w roku 1997. Część druga to podróż papieskim tropem wiodącym ku umiłowanym górskim szlakom w Alpach Włoskich i Dolomitach (miejsca letnich i zimowych pobytów wakacyjnych papieża), także krótkich wycieczek w góry Abruzji. Film bogato ilustrowany archiwaliami, fragmentami poematu papieża Jana Pawła II "Tryptyk rzymski" oraz muzyką w wykonaniu Trebuni - Tutków. Wysłuchamy anegdot i wspomnień oraz osobistych komentarzy i refleksyjnych wypowiedzi wielu świadków i uczestników tych wydarzeń, wśród nich kard. Stanisława Dziwisza, abp. Mieczysława Mokrzyckiego. Film nie jest turystycznym przewodnikiem po górskich szlakach, ale pogłębioną refleksją nad mistyką i majestatem gór w życiu i posłudze bohatera opowieści. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 19:00 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - IRAN. SKARBY PERSJI (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 20:10 BRUDNE PIENIĄDZE - ODC. 3 FAŁSZYWE LEKI (DIRTY DOLLARS INC. / DOLLARS NOIRS / EP. 3 HEALTH, A KILLER IDEA FOR PROFIT) Cykl dokumentalny, 50 min, Francja, 2018 Reżyseria: Sylvain Braun Nielegalny handel nie ma granic dla przestępców, którzy go uprawiają. Ta seria śledcza ujawnia międzynarodowe schematy, które działają i rozprzestrzeniają się na naszych oczach, pomimo coraz surowszych przepisów i wzmocnionych zabezpieczeń. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 00:05 NOTACJE - HALINA WINIARSKA. MÓJ TEATR Cykl dokumentalny, 11 min, Polska, 2013 Autor: Maria Nockowska Halina Winiarska, aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, ur. w 1933 r w Chrzanowie. Studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, po aktorskim egzaminie eksternistycznym występowała w teatrach w Radomiu, Zielonej Górze, Poznaniu. Od roku 1966 do 2003 związana z gdańskim Teatrem Wybrzeże, gdzie stworzyła najciekawsze role w repertuarze klasycznym i dramatach współczesnych. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 00:25 AMERYKAŃSKI BRZEG LEOPOLDA TYRMANDA Film dokumentalny, 51 min, Polska, 1996 Reżyseria: Stefan Chazbijewicz Scenariusz: Katarzyna Kwiatkowska, Maciej Gawęcki Zdjęcia: Tomasz Wert Film dokumentalny o okresie amerykańskim Leopolda Tyrmanda po wyjeździe z Polski do jego śmierci. O jego życiu i pracy opowiadają znajomi, przyjaciele i żona Mary Ellen Tyrmand. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 01:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - CIĄG DALSZY NASTĄPIŁ Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki W tym odcinku o tytule "Ciąg dalszy nastąpił" - to dla nas wielki dzień. Kilka miesięcy temu z podziemi dawnego banku w Krośnie wydobyliśmy ważący prawie trzy tony silnik stacjonarny, który napędzał kiedyś rezerwowy generator prądu. Milczał, bo nie był potrzebny przez prawie siedemdziesiąt lat. Został również pozbawiony wielu istotnych części. Przez cztery miesiące uczniowie i nauczyciele ze szkoły technicznej w Krośnie remontowali go. O tym remoncie opowiemy w programie i oczywiście podejmiemy próbę uruchomienia silnika. Nasza wyprawa w okolice Boguchwały i Czudca ma także za zadanie uczulić widzów na zabytki techniki, które ciągle można odnaleźć w naszym otoczeniu. Pierwszym przykładem będzie zabytkowy most - jeden z tych nielicznych ocalałych po wojnach, który został zbudowany w technice nitowania na gorąco. Dziś mało kto pamięta, że byliśmy liderami w budowie nowoczesnych mostów i że jako pierwsi zaczęliśmy je budować metodą spawania. Tę piękna kartę historii techniki przypomnimy. Pokażemy również liczącą ponad sto lat starą cegielnię i jej urządzenia techniczne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 03:05 ŁYŻECZKA ŻYCIA Film dokumentalny, 21 min, Polska, 2004 Reżyseria: Michał Nekanda - Trepka Scenariusz: Michał Nekanda - Trepka Zdjęcia: Michał Bukojemski, Andrzej Jaroszewicz Muzyka: Jerzy Satanowski Irena Sendlerowa kierująca Referatem Dziecięcym w "Żegocie", podając się za funkcjonariuszkę służb sanitarnych w getcie, ocaliła życie 2, 5 tysiącu żydowskich dzieci. Jej doskonale zorganizowana działalność polegała na wywożeniu ich z getta i znalezieniu im polskich rodzin zastępczych. Do dziś utrzymuje kontakt z wieloma z nich. Jedną z uratowanych jest Elżbieta Ficowska, która opuściła rodziców jako sześciomiesięczne niemowlę. Przetransportowana w drewnianej skrzynce na wozie pomiędzy cegłami miała przy sobie jedynie srebrną łyżeczkę z wygrawerowaną datą urodzin i imieniem.