TVP Historia                         Środa, 17.05.2023


Zmiany z dnia 10.05.2023
w stosunku do raportu z dnia 26.04.2023

(dodano pozycję programową)
15:35 GIGANCI HISTORII - BITWA O MONTE CASSINO

Teleturniej, 45 min, Polska, 2023
Reżyseria: Tomasz Motyl
Scenariusz: Mikołaj Korzyński
Prowadzący: Przemysław Babiarz

Żołnierze! Bitwa 2. Korpusu Polskiego pod Monte Cassino przejdzie do historii. 22 dni bez przerwy pod ciężkim ogniem, w najtrudniejszych warunkach bytowania, 
7 dni zaciętego boju o niemieckie fortyfikacje, oto wspaniały wysiłek woli i poświęcenia waszego, który nie ma wielu równych nie tylko w historii tej wojny, ale i w historii
świata - pisał 20 maja 1944 r. gen. Władysław Anders do żołnierzy 2. Korpusu. Dwa dni wcześniej, polska flaga została wywieszona na ruinach klasztoru na Monte Cassino. 
Polacy odnieśli spektakularne zwycięstwo. Bitwa o Monte Cassino to jedna z największych batalii II wojny światowej na froncie zachodnim. Podczas trwającej pół roku 
bitwy straty obu stron wyniosły ponad 75 tysięcy żołnierzy. Wśród poległych było także 923 żołnierzy polskich. Ponad trzy tysiące odniosło rany. Droga na Rzym została 
otwarta. 




(dodano pozycję programową)
18:50 HISTORIA POLSKI - MELDUNEK PRZYNIÓSŁ GOŁĄB

Film dokumentalny, 28 min, Polska, 2004
Autor: Andrzej Kunert
Reżyseria: Zofia Kunert
Scenariusz: Zofia Kunert, Andrzej Kunert
Zdjęcia: Krzysztof Kadłubowski

Opowieść o udziale Polaków w bitwie o "otwarcie drogi na Rzym" w dniach 11-18 maja 1944 roku, w czwartym, decydującym natarciu aliantów na klasztor na Monte Cassino. 
Wiadomość o zwycięstwie przyniósł do dowództwa podobno gołąb pocztowy, o czym nie omieszkał poinformować swoich czytelników "Goniec karpacki". Według gazety, 
depesza zawierała tylko literę "V".
Ta historia jest punktem wyjścia opowieści o walkach żołnierzy II Korpusu w kampanii włoskiej. Film przypomina sylwetki dowódców II Korpusu: gen. Władysława Andersa, 
gen. Klemensa Rudnickiego, gen. Nikodema Sulika, gen. Bronisława Ducha oraz jedynego polskiego biskupa odznaczonego orderem Virtuti Militari - Józefa Gawliny.




(dodano pozycję programową)
19:30 DAR WOLNOŚCI - ZA MONTE CASSINO

Cykl dokumentalny, 18 min, Polska, 2019

Cykl pięciu filmów według scenariusza i w reżyserii Sławomira S. Górskiego, wyprodukowanych przez Muzeum Żołnierzy Wyklętych. 
Edmund Bardecki, strzelec IV. Batalionu Moździerzy, Kompanii Wsparcia, walk na froncie włoskim II WŚ. Urodzony 5 maja 1924 r. 
w Królówce, w województwie tarnopolskim, na Kresach. Jako chłopiec wraz z matką wysłany do Kazachstanu. Wstępuje do formowanego 
II Korpusu, uchodzi z ZSRS i bierze udział w Kampanii Włoskiej. Pragnie wrócić do Polski. Perspektywa szalejącego komunizmu 
i nienawiść do żołnierzy wracających z frontów zachodnich może złamać jego życie. Przedostaje się do Kanady, zakłada rodzinę. 
Przed końcem życia pozostawia przejmujące świadectwo. 



(dodano pozycję programową)
20:00 WIELKA DROGA
(.)
Film wojenny, 87 min, Polska/Włochy, 1946
Reżyseria: Michał Waszyński
Zdjęcia: Stanisław Lipiński, Seweryn Steinwurzel
Muzyka: Henryk Wars
Aktorzy: Jadwiga Andrzejewska, Renata Bogdańska, Albin Ossowski

Losy pary narzeczonych rozłączonych wojną: od oblężenia Warszawy w 1939 roku do formowania armii Andersa w ZSRR, poprzez tułaczkę 
w Iranie, Iraku, Palestynie i Egipcie aż po kampanię włoską. Istotnym i najbardziej wartościowym elementem filmu są autentyczne wstawki 
dokumentalne, m. in. z bitwy pod Monte Cassino, w której bohater filmu - Adam zostaje ranny. 
(filmpolski. pl)