TVP Nauka Wtorek, 16.05.2023 06:00 PRZYRODNIK NA TROPIE - ODC. 2 - BÓBR Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Prowadzący: Łukasz Bożycki Program przyrodniczy, w którym prowadzący przyrodnik Łukasz Bożycki porusza różne aspekty życia zwierząt w kontekście ich wzajemnych powiązań i oddziaływań. Wszystko, co nas otacza, jest ze sobą powiązane. Współpracuje lub się zwalcza, poluje lub ostrzega przed zagrożeniem. Przyroda, szczególnie ta dzika, jest połączona siecią powiązań, które odkrywa i objaśnia przyrodnik. Tylko dwa gatunki tak znacząco zmieniają środowisko, w którym żyją: bóbr i człowiek. Ludziom nie podoba się, że bobry ścinają drzewa albo budują tamy i zalewają okolicę. Często rozbierają te tamy, niszcząc ogromną bioróżnorodność. Jeśli jednak na bok odłożą złość, to zauważą, jak wiele gatunków zwierząt i roślin przyciągnęły do siebie bobry. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /26/ 25 min, Polska, 2017 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Jest takie miejsce na południu Polski, gdzie spotykają się zwierzęta dzikie, charakterystyczne dla tego regionu i egzotyczne, których środowisko naturalne jest oddalone o tysiące kilometrów. Sarny, małpka Kazik, orzeł, borsuk, sowa i egzotyczny bażant to kilkoro z tysięcy pacjentów przemyskiej lecznicy i Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt Chronionych, które dzisiaj poznamy. 07:00 CZY WIESZ, ŻE? - /11/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Z tego odcinka, dzięki sekretom chemików i ich eksperymentom, dowiemy się, jak skutecznie usunąć z odzieży plamy po sosie, winie, makijażu czy ołówku. Kiedy do prania stosować proszek, a kiedy płyn? W jakiej temperaturze pranie jest najbardziej skuteczne? I dlaczego zmywarka jest bardziej efektywna od ręcznego zmywania naczyń? 07:25 CZY WIESZ, ŻE? - /12/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Ten podpowie, jak zostać prawdziwym ekspertem w nowych technologiach. Jak - i jaki - wybrać telewizor? Ekran LCD czy plazmę? Czy naprawdę warto skusić się na ekran w rozmiarze XXL? Dlaczego są zakłócenia w Wi - Fi, gdy używamy mikrofalówki? A jak robić dobre zdjęcia? 07:50 JASNE JAK SŁOŃCE - WODA 3 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Krótkie felietony wideo, w których prowadzący przedstawia, analizuje i tłumaczy zjawiska, ciekawostki ze świata nauki. 08:00 EMOCJE - ODC. 27 WSZYSTKO JEST PODEJRZANE! TRACĘ ZAUFANIE? Program poradnikowy, 20 min, Polska, 2021 Reżyseria: Katarzyna Szczuka Scenariusz: Katarzyna Szczuka, Anna Mikołajczyk Muzyka: Marcin Kuczewski W tym odcinku: Dlaczego warto ufać ludziom? I jak radzić sobie z brakiem ufności? Co zrobić, gdy w czyichś oczach straciliśmy zaufanie albo gdy nas ktoś zawiódł? W tych sprawach poradzimy się eksperta. Opowiemy o swoich doświadczeniach. Nauczymy się, jak odbudować utracone zaufanie. 08:30 ASTRONARIUM - 111 - SZYBKIE BŁYSKI RADIOWE Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Pojawiają się dosłownie w mgnieniu oka. Tajemnicze sygnały z kosmosu, których źródło pozostaje nieznane. Tak zwane szybkie błyski radiowe to jedna z największych zagadek Wszechświata. W tym programie pokażemy, co wiadomo na ich temat. 09:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - SZALONY GENIUSZ - ŚWIATOWY SYSTEM BEZPRZEWODOWY (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Nikola Tesla. Był genialnym inżynierem, który pokonał potężnego Edisona, opracowując pierwszy na świecie system dystrybucji energii elektrycznej na dużą skalę, zapoczątkowując tym samym Erę Elektryczności. Ponad sto lat temu realizował projekty mające na celu stworzenie praktycznej komunikacji bezprzewodowej, która pomogłaby napędzać nowoczesną technologię telefonii komórkowej, a nawet technologie bezprzewodowej dystrybucji energii elektrycznej. Niestety, im bardziej gorliwie dążył do swoich ideałów, tym częściej inwestorzy go omijali, ostatecznie spychając Teslę do roli szalonego naukowca z zaledwie garstką kultowych wyznawców. W tym odcinku odkrywamy tragedie i ukryte tajemnice z życia geniusza, który znacznie wyprzedzał swoje czasy. 09:50 JASNE JAK SŁOŃCE - REAKCJA NURKOWA SSAKÓW 2 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta W tym odcinku wyjaśniamy, jak spowolnić procesy zachodzące w naszym organizmie. 10:00 KOPERNIK - ODC. 2 - ZIEMIA Serial TVP, 51 min, Polska, 1972 Reżyseria: Ewa Petelska, Czesław Petelski Scenariusz: Jerzy Broszkiewicz, Zdzisław Skowroński Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Czesław Wołłejko, Andrzej Antkowiak, Wiktor Sadecki, Leszek Herdegen, Henryk Boukołowski, Leon Niemczyk, Janusz Bylczyński Po powrocie z Włoch Mikołaj Kopernik osiada na Warmii. Jest administratorem dóbr kapituły, prowadzi praktykę lekarską. Dysponując ubogim instrumentarium, dokonuje śmiałych zabiegów chirurgicznych. Jednocześnie zajmuje się astronomią - w swojej samotni na wieży we Fromborku obserwuje gwiazdy. Gdy Krzyżacy oblegają zamek w Olsztynie, organizuje obronę i sam staje na czele polskich oddziałów odpierających najazd krzyżacki. 11:00 PRZYRODNIK NA TROPIE - ODC. 2 - BÓBR Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Prowadzący: Łukasz Bożycki Program przyrodniczy, w którym prowadzący przyrodnik Łukasz Bożycki porusza różne aspekty życia zwierząt w kontekście ich wzajemnych powiązań i oddziaływań. Wszystko, co nas otacza, jest ze sobą powiązane. Współpracuje lub się zwalcza, poluje lub ostrzega przed zagrożeniem. Przyroda, szczególnie ta dzika, jest połączona siecią powiązań, które odkrywa i objaśnia przyrodnik. Tylko dwa gatunki tak znacząco zmieniają środowisko, w którym żyją: bóbr i człowiek. Ludziom nie podoba się, że bobry ścinają drzewa albo budują tamy i zalewają okolicę. Często rozbierają te tamy, niszcząc ogromną bioróżnorodność. Jeśli jednak na bok odłożą złość, to zauważą, jak wiele gatunków zwierząt i roślin przyciągnęły do siebie bobry. 11:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /26/ 25 min, Polska, 2017 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Jest takie miejsce na południu Polski, gdzie spotykają się zwierzęta dzikie, charakterystyczne dla tego regionu i egzotyczne, których środowisko naturalne jest oddalone o tysiące kilometrów. Sarny, małpka Kazik, orzeł, borsuk, sowa i egzotyczny bażant to kilkoro z tysięcy pacjentów przemyskiej lecznicy i Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt Chronionych, które dzisiaj poznamy. 12:00 CZY WIESZ, ŻE? - /11/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Z tego odcinka, dzięki sekretom chemików i ich eksperymentom, dowiemy się, jak skutecznie usunąć z odzieży plamy po sosie, winie, makijażu czy ołówku. Kiedy do prania stosować proszek, a kiedy płyn? W jakiej temperaturze pranie jest najbardziej skuteczne? I dlaczego zmywarka jest bardziej efektywna od ręcznego zmywania naczyń? 12:30 CZY WIESZ, ŻE? - /12/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Ten podpowie, jak zostać prawdziwym ekspertem w nowych technologiach. Jak - i jaki - wybrać telewizor? Ekran LCD czy plazmę? Czy naprawdę warto skusić się na ekran w rozmiarze XXL? Dlaczego są zakłócenia w Wi - Fi, gdy używamy mikrofalówki? A jak robić dobre zdjęcia? 12:50 JASNE JAK SŁOŃCE - JAK Z BICZA STRZELIŁ 3 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Krótkie felietony wideo, w których prowadzący przedstawia, analizuje i tłumaczy zjawiska, ciekawostki ze świata nauki. 13:00 EMOCJE - ODC. 27 WSZYSTKO JEST PODEJRZANE! TRACĘ ZAUFANIE? Program poradnikowy, 20 min, Polska, 2021 Reżyseria: Katarzyna Szczuka Scenariusz: Katarzyna Szczuka, Anna Mikołajczyk Muzyka: Marcin Kuczewski W tym odcinku: Dlaczego warto ufać ludziom? I jak radzić sobie z brakiem ufności? Co zrobić, gdy w czyichś oczach straciliśmy zaufanie albo gdy nas ktoś zawiódł? W tych sprawach poradzimy się eksperta. Opowiemy o swoich doświadczeniach. Nauczymy się, jak odbudować utracone zaufanie. 13:25 JASNE JAK SŁOŃCE - WODA 3 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Krótkie felietony wideo, w których prowadzący przedstawia, analizuje i tłumaczy zjawiska, ciekawostki ze świata nauki. 13:30 ASTRONARIUM - 111 - SZYBKIE BŁYSKI RADIOWE Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Pojawiają się dosłownie w mgnieniu oka. Tajemnicze sygnały z kosmosu, których źródło pozostaje nieznane. Tak zwane szybkie błyski radiowe to jedna z największych zagadek Wszechświata. W tym programie pokażemy, co wiadomo na ich temat. 14:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - SZALONY GENIUSZ - ŚWIATOWY SYSTEM BEZPRZEWODOWY (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Nikola Tesla. Był genialnym inżynierem, który pokonał potężnego Edisona, opracowując pierwszy na świecie system dystrybucji energii elektrycznej na dużą skalę, zapoczątkowując tym samym Erę Elektryczności. Ponad sto lat temu realizował projekty mające na celu stworzenie praktycznej komunikacji bezprzewodowej, która pomogłaby napędzać nowoczesną technologię telefonii komórkowej, a nawet technologie bezprzewodowej dystrybucji energii elektrycznej. Niestety, im bardziej gorliwie dążył do swoich ideałów, tym częściej inwestorzy go omijali, ostatecznie spychając Teslę do roli szalonego naukowca z zaledwie garstką kultowych wyznawców. W tym odcinku odkrywamy tragedie i ukryte tajemnice z życia geniusza, który znacznie wyprzedzał swoje czasy. 14:50 JASNE JAK SŁOŃCE - DZIEDZICZENIE GENÓW 2 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Krótkie felietony wideo, w których prowadzący przedstawia, analizuje i tłumaczy zjawiska, ciekawostki ze świata nauki. 15:00 SZPIEDZY WŚRÓD ZWIERZĄT S.I - ODC. 2. INTELIGENCJA (SPY IN THE WILD) Cykl dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: John Downer Miniseria dokumentalna BBC Worldwide. Cztery odcinki opowieści o najsprytniejszych zwierzętach. Fascynujące podobieństwa w sposobach zachowania u zwierząt i ludzi. Przebiegłość, techniki szpiegowskie i oszustwa są tu na porządku dziennym. Kolejne części serii opowiedzą o blaskach i cieniach miłości, różnej inteligencji, odcieniach przyjaźni i łobuzerskich wyczynach w świecie fauny. Zwierzęta kochają, smucą się, oszukują i wymyślają sposoby na osiągnięcie celu zupełnie tak jak my ludzie. Nowa generacja kamer szpiegowskich ujawni, jak bardzo zwierzęta przypominają nasze zachowania. Jak bystre są zwierzęta, gdy przychodzi im rozwiązywać problemy życiowe? W lasach na Borneo żyje jeden z najbliższych kuzynów człowieka orangutan. Wspaniałe stworzenia mają 97% naszego DNA. Są to jedne z najinteligentniejszych zwierząt na Ziemi. Sfilmowanie zachowań tych bystrych naczelnych wymaga wyjątkowego szpiega, udającego prawdziwego orangutana. Młode orangutany uczą się przez nieustanne badanie otoczenia. W zimnych i surowych warunkach na Alasce zwierzęta również polegają na sprycie, by przeżyć. Wydry morskie gromadzą się tu w grupach, unoszących się na wodzie. Bardzo trudno się do nich zbliżyć, dlatego szpieg wydra jest rzadką szansą, by przeprowadzić infiltrację w ich świecie. Poznamy też innych szpiegów w różnych częściach świata. Następnym razem ekipa szpiegów sfilmuje niezwykłą przyjaźń zwierząt i na ile podobna jest ona do naszej, ludzkiej. 16:00 KOPERNIK - ODC. 2 - ZIEMIA Serial TVP, 51 min, Polska, 1972 Reżyseria: Ewa Petelska, Czesław Petelski Scenariusz: Jerzy Broszkiewicz, Zdzisław Skowroński Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Czesław Wołłejko, Andrzej Antkowiak, Wiktor Sadecki, Leszek Herdegen, Henryk Boukołowski, Leon Niemczyk, Janusz Bylczyński Po powrocie z Włoch Mikołaj Kopernik osiada na Warmii. Jest administratorem dóbr kapituły, prowadzi praktykę lekarską. Dysponując ubogim instrumentarium, dokonuje śmiałych zabiegów chirurgicznych. Jednocześnie zajmuje się astronomią - w swojej samotni na wieży we Fromborku obserwuje gwiazdy. Gdy Krzyżacy oblegają zamek w Olsztynie, organizuje obronę i sam staje na czele polskich oddziałów odpierających najazd krzyżacki. 17:00 JAK TO DZIAŁA - EKOLOGIA - CO2 Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Radosław Brzózka Prowadzący: Radosław Brzózka W tym odcinku: czym jest dwutlenek węgla oraz dlaczego jego niekontrolowana emisja do atmosfery jest tak bardzo niebezpieczna dla naszej planety. Program zaczynamy w szklarniach, gdzie Radek Brzózka opowiada o efekcie cieplarnianym, aby później odnieść go do atmosfery Ziemi. W tym odcinku pokazujemy głównych winowajców dużych emisji CO2 oraz zastanawiamy się, jakie kroki można podejmować, aby emisje ograniczać. Autor zabiera nas do cementowni oraz na uczelnie, gdzie nasi rozmówcy opowiadają, co można zrobić już dziś oraz do czego dążymy. Pokazujemy także, że CO2 może mieć pozytywne zastosowanie i w stanie superkrytycznym może służyć do zabezpieczania żywności. Radek Brzózka, pasjonat nauki i techniki, znany widzom TVP m.in. z programu "Jak to działa?". Specjalnie dla TVP Nauka przygotował serię "Jak to działa - Ekologia", w której przybliża widzom naukowe rozwiązania służące ochronie naszej planety, bezpieczeństwu i komfortowi naszego życia. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /27/ 21 min, Polska, 2017 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W kolejnym odcinku programu zobaczymy dwie historie. Pierwsza, jak z filmu, która nadaje nowe znaczenie cytatowi z Forresta Gumpa - "Run, Forrest, run!" (Biegnij, Forrest, biegnij!). To wzruszająca opowieść o psie, wielu dniach jego cierpienia i wytrwałości lekarzy. Druga - o hańbiącym człowieka procederze, czyli targach koni, podczas których często zapomina się, że przedmiotem handlu jest żywe stworzenie. Jaki los czekałby Foresta i ciężarną klacz, gdyby nie determinacja dobrych, wrażliwych ludzi? 18:00 CZY WIESZ, ŻE? - /13/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. W tym - wszystko o stopach. Jak dbać o nie zimą? Jakie nosić obuwie, aby nie szkodzić stopom ani kręgosłupowi? Jak zaradzić brzydkiemu zapachowi stóp? Jednym słowem - jak mieć zdrowe i piękne stopy. 18:30 CZY WIESZ, ŻE? - /14/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Ten jest o letnich potrawach, które przygotowujemy, gdy piękna pogoda zachęca do wyjazdu na piknik. O tym, jak chronić produkty spożywcze przed upałem i co sprawia, że działają chłodziarki oraz jak bezpiecznie grillować i zaskoczyć gości na grillu niecodziennym smakiem codziennych potraw. 18:50 JASNE JAK SŁOŃCE - RÓŻOWY 2 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Krótkie felietony wideo, w których prowadzący przedstawia, analizuje i tłumaczy zjawiska, ciekawostki ze świata nauki. 19:00 NA WSZELKI WYPADEK! - POPARZENIA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Oparzenia należą do dramatycznych urazów, które mogą dotknąć każdego człowieka, a według statystyk, oparzeniom ulega 10% naszej populacji, z czego większość to dzieci. Co robić w przypadku oparzeń? Jak rozpoznać rodzaj oparzenia? A co najważniejsze, jak złagodzić ból i zapobiec powstaniu blizny? Ale na początek warto powiedzieć, co to jest poparzenie i kiedy o nim mówimy. "Na wszelki WYPADEK!" to cykl, w którym ratownicy i lekarze uczą, jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy. Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Udzielając pierwszej pomocy oparzonemu, zawsze w pierwszej kolejności pamiętamy o zapewnieniu bezpieczeństwa ratownikowi. Należy odciąć źródło energii, a chorego zaopatrywać w bezpiecznym miejscu. 19:30 ASTRONARIUM - 1/21 (112) - NOBLE ZA CZARNE DZIURY Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Czarne dziury - tajemnicze twory, których grawitacji nic nie jest się w stanie wymknąć. Kiedyś były jedynie teoretyczną ciekawostką. Dziś wiemy, że istnieją naprawdę. W 2020 roku fundamentalne wyniki w tej dziedzinie uhonorowano Nagrodą Nobla. W tym programie pokażemy, czego się dzięki nim dowiedzieliśmy. 20:00 CZY W PRACY ZASTĄPI MNIE ROBOT? (WILL A ROBOT STEAL MY JOB?) Film dokumentalny, 53 min, Wielka Brytania, 2018 Sztuczna inteligencja rozwija się w zawrotnym tempie, ale co to oznacza dla rynku pracy? Twórcy filmu sprawdzają, czy i jak roboty mogą sprawić, że praca większości ludzi na świecie okaże się niepotrzebna i stawiają pytanie, czy którekolwiek z naszych miejsc pracy jest bezpieczne? Ekskluzywne wywiady m.in. z guru technologii, futurologami, w tym z autorem bestsellera Rise of the Robots’ Martinem Fordem oraz niektórymi z najbardziej zaawansowanych robotyków na świecie, przekonują, że rozpoczęła się era rosnącej automatyzacji, która już kształtuje całe nasze życie. Choć myślimy o robotach przede wszystkim jako maszynach w fabrykach, okazuje się, że prawnicy, księgowi, a nawet artyści stoją w obliczu przyszłości, w której ich źródło utrzymania jest zagrożone przez sztuczną inteligencję. Od samojezdnych samochodów Tesli, przez robo-dziennikarzy piszących wiadomości za pomocą algorytmów i sztucznie inteligentnych komików, stoimy w obliczu przyszłości, w której ogromne rzesze ludzkości oddadzą swoją pracę maszynom. W filmie padają także pytania, czy potrafimy przystosować się do radykalnie zmieniającej się przyszłości, przyjąć technologię i wykorzystać rozwój robotów dla naszego własnego dobra. 21:00 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT - / 14/ (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 6) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne, dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. 22:00 KOPERNIK - ODC. 2 - ZIEMIA Serial TVP, 51 min, Polska, 1972 Reżyseria: Ewa Petelska, Czesław Petelski Scenariusz: Jerzy Broszkiewicz, Zdzisław Skowroński Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Czesław Wołłejko, Andrzej Antkowiak, Wiktor Sadecki, Leszek Herdegen, Henryk Boukołowski, Leon Niemczyk, Janusz Bylczyński Po powrocie z Włoch Mikołaj Kopernik osiada na Warmii. Jest administratorem dóbr kapituły, prowadzi praktykę lekarską. Dysponując ubogim instrumentarium, dokonuje śmiałych zabiegów chirurgicznych. Jednocześnie zajmuje się astronomią - w swojej samotni na wieży we Fromborku obserwuje gwiazdy. Gdy Krzyżacy oblegają zamek w Olsztynie, organizuje obronę i sam staje na czele polskich oddziałów odpierających najazd krzyżacki. 23:00 JAK TO DZIAŁA - EKOLOGIA - CO2 Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Radosław Brzózka Prowadzący: Radosław Brzózka W tym odcinku: czym jest dwutlenek węgla oraz dlaczego jego niekontrolowana emisja do atmosfery jest tak bardzo niebezpieczna dla naszej planety. Program zaczynamy w szklarniach, gdzie Radek Brzózka opowiada o efekcie cieplarnianym, aby później odnieść go do atmosfery Ziemi. W tym odcinku pokazujemy głównych winowajców dużych emisji CO2 oraz zastanawiamy się, jakie kroki można podejmować, aby emisje ograniczać. Autor zabiera nas do cementowni oraz na uczelnie, gdzie nasi rozmówcy opowiadają, co można zrobić już dziś oraz do czego dążymy. Pokazujemy także, że CO2 może mieć pozytywne zastosowanie i w stanie superkrytycznym może służyć do zabezpieczania żywności. Radek Brzózka, pasjonat nauki i techniki, znany widzom TVP m.in. z programu "Jak to działa?". Specjalnie dla TVP Nauka przygotował serię "Jak to działa - Ekologia", w której przybliża widzom naukowe rozwiązania służące ochronie naszej planety, bezpieczeństwu i komfortowi naszego życia. 23:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /27/ 21 min, Polska, 2017 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W kolejnym odcinku programu zobaczymy dwie historie. Pierwsza, jak z filmu, która nadaje nowe znaczenie cytatowi z Forresta Gumpa - "Run, Forrest, run!" (Biegnij, Forrest, biegnij!). To wzruszająca opowieść o psie, wielu dniach jego cierpienia i wytrwałości lekarzy. Druga - o hańbiącym człowieka procederze, czyli targach koni, podczas których często zapomina się, że przedmiotem handlu jest żywe stworzenie. Jaki los czekałby Foresta i ciężarną klacz, gdyby nie determinacja dobrych, wrażliwych ludzi? 00:05 CZY WIESZ, ŻE? - /13/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. W tym - wszystko o stopach. Jak dbać o nie zimą? Jakie nosić obuwie, aby nie szkodzić stopom ani kręgosłupowi? Jak zaradzić brzydkiemu zapachowi stóp? Jednym słowem - jak mieć zdrowe i piękne stopy. 00:35 CZY WIESZ, ŻE? - /14/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Ten jest o letnich potrawach, które przygotowujemy, gdy piękna pogoda zachęca do wyjazdu na piknik. O tym, jak chronić produkty spożywcze przed upałem i co sprawia, że działają chłodziarki oraz jak bezpiecznie grillować i zaskoczyć gości na grillu niecodziennym smakiem codziennych potraw. 01:00 NA WSZELKI WYPADEK! - POPARZENIA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Oparzenia należą do dramatycznych urazów, które mogą dotknąć każdego człowieka, a według statystyk, oparzeniom ulega 10% naszej populacji, z czego większość to dzieci. Co robić w przypadku oparzeń? Jak rozpoznać rodzaj oparzenia? A co najważniejsze, jak złagodzić ból i zapobiec powstaniu blizny? Ale na początek warto powiedzieć, co to jest poparzenie i kiedy o nim mówimy. "Na wszelki WYPADEK!" to cykl, w którym ratownicy i lekarze uczą, jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy. Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Udzielając pierwszej pomocy oparzonemu, zawsze w pierwszej kolejności pamiętamy o zapewnieniu bezpieczeństwa ratownikowi. Należy odciąć źródło energii, a chorego zaopatrywać w bezpiecznym miejscu. 01:30 ASTRONARIUM - 1/21 (112) - NOBLE ZA CZARNE DZIURY Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Czarne dziury - tajemnicze twory, których grawitacji nic nie jest się w stanie wymknąć. Kiedyś były jedynie teoretyczną ciekawostką. Dziś wiemy, że istnieją naprawdę. W 2020 roku fundamentalne wyniki w tej dziedzinie uhonorowano Nagrodą Nobla. W tym programie pokażemy, czego się dzięki nim dowiedzieliśmy. 02:00 CZY W PRACY ZASTĄPI MNIE ROBOT? (WILL A ROBOT STEAL MY JOB?) Film dokumentalny, 53 min, Wielka Brytania, 2018 Sztuczna inteligencja rozwija się w zawrotnym tempie, ale co to oznacza dla rynku pracy? Twórcy filmu sprawdzają, czy i jak roboty mogą sprawić, że praca większości ludzi na świecie okaże się niepotrzebna i stawiają pytanie, czy którekolwiek z naszych miejsc pracy jest bezpieczne? Ekskluzywne wywiady m.in. z guru technologii, futurologami, w tym z autorem bestsellera Rise of the Robots’ Martinem Fordem oraz niektórymi z najbardziej zaawansowanych robotyków na świecie, przekonują, że rozpoczęła się era rosnącej automatyzacji, która już kształtuje całe nasze życie. Choć myślimy o robotach przede wszystkim jako maszynach w fabrykach, okazuje się, że prawnicy, księgowi, a nawet artyści stoją w obliczu przyszłości, w której ich źródło utrzymania jest zagrożone przez sztuczną inteligencję. Od samojezdnych samochodów Tesli, przez robo-dziennikarzy piszących wiadomości za pomocą algorytmów i sztucznie inteligentnych komików, stoimy w obliczu przyszłości, w której ogromne rzesze ludzkości oddadzą swoją pracę maszynom. W filmie padają także pytania, czy potrafimy przystosować się do radykalnie zmieniającej się przyszłości, przyjąć technologię i wykorzystać rozwój robotów dla naszego własnego dobra.