TVP Kultura Wtorek, 23.05.2023 07:55 KSIĘGA PRZESTRZENI S.II - METR NA GŁOWĘ STUDENTA Program edukacyjny, 30 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Beata Hyczko Prowadzący: Bogna Świątkowska, Jarosław Trybuś Przegląd gatunku, który w ostatnich latach zrobił w Polsce oszałamiającą karierę, przede wszystkim dzięki dotacjom z UE, ale także dzięki zmianie w myśleniu. Budynki akademickie zaczęto bowiem znów projektować nie tylko pod kątem utylitarnych potrzeb, ale tak by były również piękne. W odcinku pokażemy kilka reprezentatywnych przykładów, analizując główne tendencje w projektowaniu dla studentów. Zobaczymy: - Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka w Katowicach (HS99), - Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (Vostok Design) - Instytut Informatyki UMCS Lublinie (Biuro Architektoniczne Plewa) - Centrum Innowacji i Zaawansowanych Technologii Politechniki Lubelskiej (AMC Chołdzyński) - Hala Gier Zespołowych AWF w Poznaniu (Neostudio Architekci) 08:35 ZAGINIONE SKARBY - "ZAĆMIENIE SŁOŃCA W ROKU 1851" Film animowany, 4 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska Muzyka: Michał Izydorczyk Wykonawcy: Kacper Kaliszewski Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki. Odcinek przybliża historię obrazu "Zaćmienie słońca w roku 1851" ("Widok Warszawy od strony Pragi"), autorstwa Marcina Zaleskiego. Obrazy Marcina Zaleskiego (1796 - 1877) wykorzystywano obok prac Canaletta do zrekonstruowania warszawskich obiektów historycznych, które ucierpiały w czasie II wojny światowej. 08:55 MAŁA APOKALIPSA (LA PETITE APOCALYPSE) Dramat psychologiczny, polityczny, czarna komedia, 106 min, Polska/Włochy/Francja, 1992 Autor: Tadeusz Konwicki Reżyseria: Costa-Gavras Scenariusz: Costa-Gavras, Jean - Claude Grumberg Zdjęcia: Patrick Blossier Muzyka: Philippe Sarde Aktorzy: Pierre Arditi, Andre Dussollier, Jiri Menzel, Anna Romantowska, Maurice Benichou, Chiara Caselli, Carlo Brandt, Tadeusz Stanisławski Jan, Jacques Denis, Andreas Voutsinas, Henryk Bista, Kazimierz Kaczor, Beata Tyszkiewicz, Olga Grumberg "Mała apokalipsa" powstała na motywach wydanej w 1979 r. powieści Tadeusza Konwickiego pod tym samym tytułem. Film zrealizował francuski reżyser Costa - Gavras, twórca m.in. dramatów politycznych: "Z" i "Sekcja specjalna". Opowiedziana historia została utrzymana w stylistyce gorzkiej satyry, miejscami przypomina klasyczną komedię. Wydarzenia rozgrywają się we współczesnym Paryżu, a miejscem akcji jest elegancki salon, gdzie odbywa się przyjęcie. Wśród zaproszonych gości są znane postaci ze środowiska lewicowych intelektualistów. W maju 1968 roku stali oni na paryskich barykadach, teraz dbają już tylko o swoje błyskotliwe kariery i życie w dostatku. Na przyjęciu jest również polski pisarz, Stanisław, rezydent, były mąż pani domu, Polki, obecnie żony Francuza - Henriego. Polak opuszcza towarzystwo, by w swej służbówce oddać się pisaniu. Usiłując naprawić instalację elektryczną, przypadkowo powoduje spięcie. Wskutek wywołanego przez pisarza zamieszania, dochodzi do nieporozumienia. Francuscy przyjaciele - Henri i Jacques - nabierają bowiem przekonania, że Stan próbował popełnić samobójstwo. Powodów tego aktu rozpaczy od razu dopatrują się w osobistych niepowodzeniach pisarza (tutejsi wydawcy nie kwapią się z publikacją jego dzieł), jak również w sytuacji, w jakiej znalazła się jego ojczyzna - Polska - tak dziś odległa od mitu "Solidarności". Od tej pory główny wątek filmu koncentruje się wokół planu, jaki obmyślają Henri i Jacques. Nie zamierzają oni bynajmniej odwodzić Stana od zamiaru popełnienia samobójstwa. Wolą raczej zrobić dobry interes na jego rzekomej rozpaczy. Postanawiają więc, że pisarz dokona spektakularnego smospalenia na placu św. Piotra w Rzymie w obecności papieża, tłumu wiernych i kamer telewizyjnych. Obok takiego aktu rozpaczy, na pewno nikt nie przejdzie obojętnie. Po nagłośnieniu sprawy, nazwisko pisarza będzie na ustach całego świata. Wydawnictwa zaczną zabiegać o publikacje jego dzieł w rekordowym nakładzie, stacje telewizyjne zainteresują się emisją dokumentu o jego ostatnich dniach życia. Przyjaciele ostro zabierają się do realizacji szalonego planu: wynajmują ekipę telewizyjną, organizują przyspieszony przekład książek Stana na francuski. Teraz muszą już tylko dopilnować, by przypadkiem pisarzowi nie przyszedł do głowy pomysł, by zabić się wcześniej. Tymczasem Stan ma sceptyczny stosunek do całego zamieszania wokół jego osoby. Interesuje go jedynie fakt, że zaczyna odzyskiwać zainteresowanie byłej żony, Barbary. W końcu jednak nadchodzi ten dzień... 11:00 DOM - ODC. 13/25 - COŚ SIĘ KOŃCZY, COŚ SIĘ ZACZYNA Serial obyczajowy, 78 min, Polska 1996 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Muzyka: Waldemar Kazanecki Zdjęcia: Bogusław Lambach Aktorzy: Tomasz Borkowy, Halina Rowicka, Tomasz Mędrzak, Jan Englert, Bożena Dykiel, Zbigniew Buczkowski, Wirgiliusz Gryń, Leonard Andrzejewski, Helena Kowalczykowa, Jerzy Bończak i inni Jest rok 1968. W domu przy Złotej nowe porządki zaprowadza prymitywny dozorca Prokop. Zaszczuty przez niego doktor Kazanowicz wyskakuje przez okno. Podczas demonstracji po zdjęciu z afisza "Dziadów" do aresztu trafiają Gosia i Mietek, lecz zostają wypuszczeni przez Gienka Popiołka, kierującego akcją milicji. Łukasz Zbrożny, usunięty z uczelni za działalność polityczną, tego samego dnia dowiaduje się, że został ojcem. 12:35 DZIWAK? - INTERPRETACJE Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2021 Reżyseria: Anna Duda Scenariusz: Anna Duda Jak to by było być Norwidem? Bo wszyscy mówią, że geniusz, ale że dziwak, że samotnik, że nieszczęśnik, że nikt go nie rozumiał, że z życiem niespecjalnie dał sobie radę, że skazany na zły los, że kochał w uniesieniu bez wzajemności, zmarł w biedzie w przytułku, a i po śmierci pochowano go obok tych, których specjalnie nie lubił. A co jeśli to mit? Co jeśli Norwid był towarzyski, lubiany, współpracował z Polonią na emigracji? Co jeśli się stylizuje, bo jego wybór wynika z obserwacji życia? Żeby zrozumieć Norwida, trzeba pójść za nim, podążyć za jego azymutami (Niemcy, Włochy, Francja, Stany Zjednoczone), trzeba popatrzeć na tamten świat w kontekście czasów, w których żył i poprzez wybrane teksty wierszy, listów, dramatów, prozy z perspektywy jego jako filozofa, indywidualisty, artysty wszechstronnego. Film to próba artystycznego odtworzenia spojrzenia Norwida na współczesne mu czasy, próba zrozumienia jego sposobu myślenia, postrzegania świata i sztuki. To próba stworzenia bohatera, z którym widzowie będą współodczuwali, którego portret będzie na miarę najbardziej fascynującego bohatera filmowego, któremu wszyscy sekundują, podziwiają go albo który wręcz wywołuje politowanie, ale wobec którego ma się intensywne emocje, którego się żałuje, ale jednocześnie z ciekawością podąża za jej losem. 13:45 MŁODY DUCH TAŃCA - REPORTAŻ Z JAPONII Reportaż, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Reportaż z polsko - japońskiego projektu Młody Duch Tańca. W tegorocznym MDT wzięło udział 50 młodych tancerzy z Polski i Japonii (m.in. finaliści konkursu Młody Tancerz Roku 2019, Prix de Lausanne czy Youth American Grand Prix). Projekt przedstawia polskie tańce ludowe i narodowe oraz tańce w różnych technikach, od klasycznej po stepowanie, do muzyki polskich kompozytorów i autorstwa znanych polskich choreografów. Wydarzeniu towarzyszą projekcje multimedialne przygotowane przez Janusza Marchewę oraz czterdziestoosobowa Koncertowa Orkiestra Dęta Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Fryderyka Chopina w Olsztynie pod kierownictwem Janusza Cieplińskiego. 16:20 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - JA, CLAUDE MONET (EXPOSITION ON SCREEN. I, CLAUDE MONET) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. Są to m.in. dzieła Leonarda, Rembrandta, Cezanne ' a, Moneta, Picassa. Odcinek 7. to spotkanie z Monetem. Urodził się w roku 1840 w Paryżu, ale dorastał w Hawrze. Urodził się niesforny i już jako małe dziecko lekceważył zasady. Szkoła wydawała mu się więzieniem. Nie mógł znieść zamknięcia w murach przez cztery godziny dziennie. W Hawrze, mając około 15 lat, zdobył renomę karykaturzysty. Był znany w całym mieście. Brał od 10 do 20 franków za portret. Podpisywał się drugim imieniem, Oskar. 17:55 WIELCY, WIĘKSI I NAJWIĘKSI - HISTORIA FESTIWALI OPOLSKICH. 1983 - 1987 - WAŻNE TO, ŻE ZNÓW BYŁ 39 min, Polska, 1993 Scenariusz: Mariusz Jeliński Zdjęcia: Grzegorz Szczygielski Wykonawcy: Anna Jurksztowicz, Krystyna Prońko, Jacek Skubikowski, Ewa Bem, Mieczysław Szcześniak, Maryla Rodowicz, Edyta Geppert, Zbigniew Wodecki, Bogdan Smoleń, Justyna Holm, Barbara Sikorska, Lady Pank, Papa Dance, Bolter Audycja poświęcona historii festiwali opolskich. W tym odcinku wspomnienia o festiwalach z lat 1983 - 1987. 20:00 LEKKIE OBYCZAJE - DZIĘKUJĘ CI, ŻYCIE (MERCI LA VIE (THANK YOU, LIFE)) Dramat, 113 min, Francja, 1990 Reżyseria: Blier Bertrand Aktorzy: Ginsburg Charlotte, Grinberg Anouk, Girardot Annie, Depardieu Gerard, Michael Blanc, Jean Carmet Pewnego razu na drodze spotykają się dwie młode dziewczyny. Jedna, ubrana w suknie ślubną, została opuszczona przez pana młodego. Druga pcha przed sobą wózek dziecinny. Dziewczyny zaprzyjaźniają się ze sobą. Przeżywają nierealne zdarzenia, w których rzeczywistość miesza się z fikcją. Spotykają też wiele osób, z których część jest wytworem ich wyobraźni. 22:30 TEATR TELEWIZJI - DOM NA GRANICY Teatr, 47 min, Polska, 1981 Reżyseria: Tadeusz Lis Aktorzy: Marian Kociniak, Urszula Popiel, Elżbieta Dankiewicz, Andrzej Balcerzak, Andrzej Buszewicz, Jerzy Święch, Tadeusz Wieczorek, Julian Jabczyński, Marcin Sosnowski, Rafał Jędrzejczyk, Jerzy Grałek, Leszek Świrgoń, Ryszard Łukowski, Magda Brungiel, Ota Lis Pacyfistyczna groteska napisana przez Mrożka około 1964 roku. Przez spokojny, mieszczański dom, politycy postanawiają wytyczyć granice państwa. Po długo trwającej konferencji ogłaszają "wolność, równość, braterstwo". Następuje uroczyste podpisanie traktatu o granicach. Mieszkańcy domu otrzymują informację, jak mają się poruszać, kiedy mogą przekraczać granicę, jakie muszą mieć dokumenty. Teściowa nie może podejść do szafy, bo ta jest po drugiej stronie granicy. Nie wszyscy słuchają nakazów. Padają strzały, są ofiary. Małżonkowie szukają sposobu, jak niepostrzeżenie przekroczyć granicę przebiegająca przez środek ich sypialni. Życie rodziny staje się coraz trudniejsze. Rosną stawki celne. Wreszcie w domu zjawiają się nieproszeni goście - w mundurach i z bronią. Mąż, mimo że dawno już ukrywa się pod stołem wśród patriotów, nie wytrzymuje i postanawia nielegalnie opuścić dom. Ucieczka kończy się zastrzeleniem dezertera. 23:35 MŁODA POLSKA - NA DRODZE Film krótkometrażowy, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Bartosz Nowacki Scenariusz: Bartosz Nowacki Zdjęcia: Michał Sterzyński Aktorzy: Szymon Bobrowski, Adam Bobik, Magdalena Boczarska Podczas długiej podróży kobieta zabiera autostopowicza. Mężczyzna od samego początku nie wzbudza zaufania, a kobieta, czując niepokój i narastające zagrożenie, postanawia zabrać kolejną osobę. W zamkniętej przestrzeni auta między trójką nieznajomych nawiązuje się pełna napięcia gra. Bohaterowie skrywają tajemnice, które ujawniając się małymi krokami, doprowadzą do tragicznych w skutkach wydarzeń. 00:10 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - CZAS APOKALIPSY (APOCALYPSE NOW) Dramat, 147 min, USA, 1979 Reżyseria: Francis Ford Coppola Scenariusz: Francis Ford Coppola Aktorzy: Marlon Brando, Robert Duvall, Martin Sheen, Frederic Forrest, Albert Hall, Sam Bottoms, Laurence Fishburne Wykonawcy: Janusz Kozioł Adaptacja opowiadania Josepha Conrada "Jądro ciemności". Przeniesiona w realia wojny wietnamskiej historia kapitana Willarda, który otrzymuje misję odnalezienia i zlikwidowania pułkownika Kurtza. 02:50 NIEDZIELA Z... ROMANEM LASOCKIM Program publicystyczny, 40 min, Polska, 2022 Występował na liczących się estradach koncertowych świata, m.in. w paryskiej Salle Gaveau, wiedeńskiej Bsendorfer Saal, nowojorskiej Carnegie Hall oraz w największych centrach koncertowych Europy, Azji, USA i Kanady. Grał z najwybitniejszymi polskimi dyrygentami. Zapraszany jest do prowadzenia kursów mistrzowskich na całym świecie, m.in. w Niemczech, Francji, Holandii, Hiszpanii. Od lat siedemdziesiątych zaangażowany jako pedagog. Bohaterem kolejnego odcinka programu jest jeden z najwybitniejszych polskich skrzypków prof. Roman Lasocki.