TVP Kultura Wtorek, 23.05.2023 Zmiany z dnia 24.05.2023 w stosunku do raportu z dnia 17.05.2023 (dodano pozycję programową) 17:20 CO DALEJ? - LAICYZACJA EUROPY - DROGA BEZ POWROTU? Program publicystyczny, 20 min, Polska, 2023 Prowadzący: Piotr Gursztyn Europa już nie jest chrześcijańska, Europa całkowicie się zlaicyzowała. - To diagnozy, z którymi trudno polemizować. Zadajmy więc pytanie: co dalej? W co będą wierzyć Europejczycy, czy pamiętają o swoich korzeniach i czy jest możliwe, że do nich wrócą? Dr Sebastian Duda, filozof, teolog, publicysta; Grzegorz Górny, dziennikarz, publicysta tygodnika Sieci, autor książek i filmów dokumentalnych. "Kim stali się Europejczycy, porzuciwszy religię - mówi Robert Redeker, francuski filozof i publicysta: "Dzisiaj Europejczycy są sierotami - w tym sensie, że stopniowo porzucali religię. Działo się to w długim długim okresie historycznym. Sekularyzacja zaczęła się w XVII wieku, przybierając różne kształty, i trwa nadal. Porzucenie religii nastąpiło w dwóch etapach. W pierwszym my Europejczycy zastąpiliśmy Boga historią, a w drugim historię zastąpiła nicość. Ta nicość to nihilizm, którego teraz doświadczamy. Sekularyzacja to po prostu dechrystianizacja, ale dzisiaj nie chcemy już jej tak nazywać. To chrześcijaństwo uczyniło z Europy ojczyznę, a nie tylko kontynent. Europa nie może tej dechrystianizacji przetrwać. Jeśli ona nastąpi - Europa pozostanie tylko kontynentem. Dlaczego jesteśmy sierotami? Bo nie wierzymy już w duszę, którą przykrywają maski postępu: naukowego, technicznego, medycznego, społecznego. To właśnie postęp sprawił, że czujemy się sierotami". Rozmowa 1 - Pyt. - Europa jest zmęczona, jest babcią, jest bezpłodna, nie tętni życiem. Słowa Franciszka w PE. A może rodzi się nowa, żywa, lepsza Europa postchrześcijańska? - Pyt. - Jaka może być wspólna aksjologia przyszłej Europy? W co będą wierzyć jej mieszkańcy? - Pyt. Liberalizm jako nowa religia? /jak w czasach antyku chrześcijaństwo zastąpiło kulty pogańskie/ Rozmowa 2 - Laicyzacja postępuje, chrześcijańska Europa w odwrocie. Ale coraz większego znaczenia wraz z masowym napływem imigrantów nabiera islam. Czyli następuje religijne zróżnicowanie. O tym mówi prof. Grace Davie, socjolog z Uniwersytetu w Exeter. "Obecnie wydaje się bardzo mało prawdopodobne, aby trend laicyzacji Europy Zachodniej zatrzymał się bądź odwrócił. Zwróćmy jednak uwagę także na inny kierunek, który obserwujemy w Europie Zachodniej - region ten staje się coraz bardziej zróżnicowany religijnie, głównie za sprawą imigracji. Obserwujemy więc z jednej strony laicyzację, a z drugiej - powrót kwestii religijnych do debaty publicznej. Nie radzimy sobie z tą różnorodnością zbyt dobrze. Rosnąca laicyzacja sprawia, że ludzie nie potrafią rozmawiać o religii, nie wiedzą, czym ona jest, brakuje im nawet odpowiedniego słownictwa. Rosnąca liczba imigrantów sprawia zaś, że będziemy mieli do rozwiązania wiele kwestii natury religijnej, o których nie będziemy potrafili nawet rozmawiać. I to jest wniosek raczej przygnębiający". - Pyt. Czy w próżnię wejdzie islam? - Pyt. Demografia: jak Europę mogą urządzić przybysze? A może sami zeuropeizują się na modłę liberalną? (dodano pozycję programową) 22:30 TEATR TELEWIZJI - TRAKTAT O MIŁOŚCI Spektakl teatralny, 50 min, Polska, 2016 Reżyseria: Agata Puszcz Zdjęcia: Witold Adamek Joanna Lipska (Agnieszka Podsiadlik) jest młodą Polką mieszkającą w Niemczech. Przeniosła się tam ze swoją kilkuletnią córeczką Janeczką, mając nadzieję na lepsze życie. Po przyjeździe rozpoczyna studia, potem poznaje przystojnego i miłego Niemca Jurgena Krenza (Piotr Domalewski), za którego wychodzi za mąż. Jest szczęśliwa. Jednak z upływem czasu sprawy się komplikują: Jurgen traci pracę, zaczynają się kłótnie i w wyniku jednej z nich w życie Lipskiej wkracza Helga Hertz (Dorota Landowska), pracownica Liebesamtu (Urzędu miłości), instytucji zajmującej się opieką nad dziećmi i młodzieżą. Od tego momentu sprawy przybierają coraz bardziej dramatyczny obrót. Młoda kobieta i jej dziecko znajdują się w potrzasku. Czy uda im się wygrać z systemem? Czy znajomość mechanizmów jego działania coś zmienia? Czy jedynym sposobem na przeciwstawienie się systemowi jest opuszczenie go, tak jak to zrobił były pracownik Liebesamtu Thiel (Andrzej Mastalerz), bądź złamanie narzuconego przez ten system prawa? Spektakl wyreżyserowany przez Agatę Puszcz nie daje łatwych odpowiedzi, skłania za to do refleksji nad granicami społecznej kontroli i podmiotowości jednostki oraz kosztami pozornego bezpieczeństwa i efektami wypaczonej, zinstytucjonalizowanej troski. (dodano pozycję programową) 03:45 CO DALEJ? - LAICYZACJA EUROPY - DROGA BEZ POWROTU? Program publicystyczny, 20 min, Polska, 2023 Prowadzący: Piotr Gursztyn Europa już nie jest chrześcijańska, Europa całkowicie się zlaicyzowała. - To diagnozy, z którymi trudno polemizować. Zadajmy więc pytanie: co dalej? W co będą wierzyć Europejczycy, czy pamiętają o swoich korzeniach i czy jest możliwe, że do nich wrócą? Dr Sebastian Duda, filozof, teolog, publicysta; Grzegorz Górny, dziennikarz, publicysta tygodnika Sieci, autor książek i filmów dokumentalnych. "Kim stali się Europejczycy, porzuciwszy religię - mówi Robert Redeker, francuski filozof i publicysta: "Dzisiaj Europejczycy są sierotami - w tym sensie, że stopniowo porzucali religię. Działo się to w długim długim okresie historycznym. Sekularyzacja zaczęła się w XVII wieku, przybierając różne kształty, i trwa nadal. Porzucenie religii nastąpiło w dwóch etapach. W pierwszym my Europejczycy zastąpiliśmy Boga historią, a w drugim historię zastąpiła nicość. Ta nicość to nihilizm, którego teraz doświadczamy. Sekularyzacja to po prostu dechrystianizacja, ale dzisiaj nie chcemy już jej tak nazywać. To chrześcijaństwo uczyniło z Europy ojczyznę, a nie tylko kontynent. Europa nie może tej dechrystianizacji przetrwać. Jeśli ona nastąpi - Europa pozostanie tylko kontynentem. Dlaczego jesteśmy sierotami? Bo nie wierzymy już w duszę, którą przykrywają maski postępu: naukowego, technicznego, medycznego, społecznego. To właśnie postęp sprawił, że czujemy się sierotami". Rozmowa 1 - Pyt. - Europa jest zmęczona, jest babcią, jest bezpłodna, nie tętni życiem. Słowa Franciszka w PE. A może rodzi się nowa, żywa, lepsza Europa postchrześcijańska? - Pyt. - Jaka może być wspólna aksjologia przyszłej Europy? W co będą wierzyć jej mieszkańcy? - Pyt. Liberalizm jako nowa religia? /jak w czasach antyku chrześcijaństwo zastąpiło kulty pogańskie/ Rozmowa 2 - Laicyzacja postępuje, chrześcijańska Europa w odwrocie. Ale coraz większego znaczenia wraz z masowym napływem imigrantów nabiera islam. Czyli następuje religijne zróżnicowanie. O tym mówi prof. Grace Davie, socjolog z Uniwersytetu w Exeter. "Obecnie wydaje się bardzo mało prawdopodobne, aby trend laicyzacji Europy Zachodniej zatrzymał się bądź odwrócił. Zwróćmy jednak uwagę także na inny kierunek, który obserwujemy w Europie Zachodniej - region ten staje się coraz bardziej zróżnicowany religijnie, głównie za sprawą imigracji. Obserwujemy więc z jednej strony laicyzację, a z drugiej - powrót kwestii religijnych do debaty publicznej. Nie radzimy sobie z tą różnorodnością zbyt dobrze. Rosnąca laicyzacja sprawia, że ludzie nie potrafią rozmawiać o religii, nie wiedzą, czym ona jest, brakuje im nawet odpowiedniego słownictwa. Rosnąca liczba imigrantów sprawia zaś, że będziemy mieli do rozwiązania wiele kwestii natury religijnej, o których nie będziemy potrafili nawet rozmawiać. I to jest wniosek raczej przygnębiający". - Pyt. Czy w próżnię wejdzie islam? - Pyt. Demografia: jak Europę mogą urządzić przybysze? A może sami zeuropeizują się na modłę liberalną?