TVP Nauka Czwartek, 25.05.2023 06:00 POLSKIE PARKI NARODOWE - PARK NARODOWY BORY TUCHOLSKIE Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /33/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W kolejnym odcinku odwiedzamy Społeczne schronisko dla bezdomnych zwierząt w Celestynowie. Dowiemy się o wspaniałej akcji, która pomaga zwierzakom przetrwać mrozy. Nie musicie jechać do Białowieży, aby zobaczyć żubry. Odwiedziliśmy Pomorze Zachodnie, gdzie dzięki inicjatywie człowieka, od kilkunastu lat, żubry żyją szczęśliwie w wolnych stadach. 06:55 CZY WIESZ, ŻE? - /25/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:20 CZY WIESZ, ŻE? - /26/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 16 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:40 NOTACJE - MAREK DZIENKIEWICZ. GEOMETRIA TO NIE JEST ASCEZA Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2020 Marek Dzienkiewicz urodził się w 1951 r. w Warszawie. Ukończył Wydział Malarstwa warszawskiej ASP, uzyskując dyplom z wyróżnieniem w pracowni prof. Tadeusza Dominika. Od 1989 r. prowadził pracownię tkaniny na Wydziale Malarstwa w macierzystej uczelni, a w 2014 r. uzyskał tytuł profesora sztuk plastycznych. Jego malarstwo to abstrakcja figur i form. Swoje prace komponuje z modułów wywodzących się z figur geometrycznych. W latach 80 - tych przeszedł od malarstwa i tkaniny do obiektu i rzeźby. Używał nietypowych materiałów takich jak korek, klepka dębowa czy tekturowe rurki. Konstrukcje jego obrazów tworzą ściśle geometryczny podział płaszczyzny, z którego emanuje emocja i muzyczność koloru. Posługując się orfistycznymi, purystycznymi, strukturalnymi oraz symultanicznymi środkami wyrazu, tworzy obrazy liryczne i wieloznaczne. Wziął udział w licznych wystawach zbiorowych i indywidualnych. Jego prace znajdują się w kolekcjach prywatnych w kraju i zagranicą, a także w Muzeum Narodowym oraz w kolekcji Galerii Studio w Warszawie. Laureat Złotej Odznaki ZPAP. 07:55 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - W DOBRYCH RĘKACH Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Gospodarzem programu jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów. 08:25 ASTRONARIUM - 6/21 (117) - KOSMICZNA DRABINA ODLEGŁOŚCI Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Jak daleko są gwiazdy i galaktyki, które widzimy na niebie? Aby mierzyć dystans we Wszechświecie, astronomowie posługują się specjalnym narzędziem. To tak zwana drabina odległości. W tym programie pokażemy projekt polskich naukowców, który pozwolił ją udoskonalić. 08:55 FANTASTYCZNA PRZYSZŁOŚĆ: CHIŃSKA REWOLUCJA NAUKOWA (CHINA`S SCIENCE REVOLUTION) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Okazuje się, że w dzisiejszych Chinach działa więcej naukowców niż w innych krajach na świecie. Wielu z nich jest prawdziwymi liderami w swoich dziedzinach, przyczyniając się do postępu w medycynie, produkcji żywności, robotyce, radioastronomii, fizyce wysokich energii, badaniach głębinowych, informatyce kwantowej i kosmologii. Ich praca kształtuje nie tylko przyszłość Chin, ale przyszłość nas wszystkich. W filmie podążamy za wyzwaniami związanymi z budową najczulszego na świecie detektora neutrin, spotykamy akwanautę i inżyniera morskiego, który tworzy nowy typ łodzi podwodnej do regularnych podróży w niezbadane, największe głębiny morskie oraz odkrywamy nowe osiągnięcia w rolnictwie, które sprostają wyzwaniu wykarmienia całej populacji naszej planety, która do 2050 roku ma osiągnąć liczbę dziesięciu miliardów mieszkańców. 10:00 GIGANCI NAUKI - LODOWCE I LĄDOLODY Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Występują na prawie każdym kontynencie. Są ogromne, choć tracą swoją masę w rekordowo szybkim tempie. Lodowce i Lądolody. Budzą podziw i szacunek, stanowią obiekt niestrudzonych badań naukowców, a na niektórych z nich ci odważniejsi, uprawiali nawet wspinaczkę. Ich topnienie jest najbardziej widocznym dowodem na zmiany klimatu. A przez to coraz trudniej odpowiedzieć na pytanie, ile jest naprawdę lodu na świecie. Powierzchnia lądolodu Antarktydy, Grenlandii oraz lodowców na reszcie kontynentów to około 16 mln km2. Tematami tego odcinka teleturnieju będą: Lodowce oraz lądolody, występowanie, geneza ich powstania oraz ich udział w formowaniu naszej planety. Flora i fauna regionów pokrytych lodem. Zdobywcy biegunów Ziemi. Bogactwa naturalne obszarów podbiegunowych i ich pozyskiwanie. Odkrycia archeologiczne w lodowcach. Polacy na Antarktydzie. Wpływ zmian klimatycznych na lodowce. 11:00 POLSKIE PARKI NARODOWE - PARK NARODOWY BORY TUCHOLSKIE Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 11:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /33/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W kolejnym odcinku odwiedzamy Społeczne schronisko dla bezdomnych zwierząt w Celestynowie. Dowiemy się o wspaniałej akcji, która pomaga zwierzakom przetrwać mrozy. Nie musicie jechać do Białowieży, aby zobaczyć żubry. Odwiedziliśmy Pomorze Zachodnie, gdzie dzięki inicjatywie człowieka, od kilkunastu lat, żubry żyją szczęśliwie w wolnych stadach. 11:55 CZY WIESZ, ŻE? - /25/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:20 CZY WIESZ, ŻE? - /26/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 16 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:40 EUREKA - MATERIAŁ KONSTRUKCYJNY Z ODPADÓW 14 min, Polska, 2023 Reżyseria: Wojciech Królikowski Scenariusz: Wojciech Królikowski W cyklu "Eureka" TVP Nauka przedstawia sylwetki polskich naukowców i wynalazców. Bohaterką odcinka jest Kaja Orzechowska, studentka Wydziału Inżynierii Materiałowej Politechniki Śląskiej. Wraz z zespołem równie młodych naukowców opracowała metodę recyklingu szyb samochodowych, które są wyjątkowo trudnym do utylizacji odpadem. Powstaje z nich materiał nadający się do używania w budownictwie. Znalazły się firmy zainteresowane wdrożeniem tego pomysłu, a sam projekt zyskał grant w programie "Talenty jutra". Kaja w trakcie studiów wzięła udział w 9 wymianach międzynarodowych, krótko i długoterminowych, aktualnie studiuje w Turcji, wkrótce wyjeżdża na 4 miesiące na Maltę, a w tak zwanym "międzyczasie" reprezentuje Politechnikę Śląską podczas finału Eureca - Pro STEM Innovation Contest w Belgii. Jej pasją są sporty walki. 13:00 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - W DOBRYCH RĘKACH Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Gospodarzem programu jest doktor Łukasz Grabarczyk, jedyny polski neurochirurg operujący w wojennych szpitalach w Ukrainie, wieloletni szef kliniki Budzik w Olsztynie, absolwent Uniwersytetu we Freiburgu, który swoje umiejętności doskonalił w USA i Japonii. Poprowadzi widzów przez tajniki nowatorskich operacji dokonywanych w polskich szpitalach, pokazując pracę lekarzy, nowoczesne technologie medyczne i procedury umożliwiające sprawny przebieg zabiegów. 13:30 ASTRONARIUM - 6/21 (117) - KOSMICZNA DRABINA ODLEGŁOŚCI Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Jak daleko są gwiazdy i galaktyki, które widzimy na niebie? Aby mierzyć dystans we Wszechświecie, astronomowie posługują się specjalnym narzędziem. To tak zwana drabina odległości. W tym programie pokażemy projekt polskich naukowców, który pozwolił ją udoskonalić. 14:00 FANTASTYCZNA PRZYSZŁOŚĆ: CHIŃSKA REWOLUCJA NAUKOWA (CHINA`S SCIENCE REVOLUTION) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Okazuje się, że w dzisiejszych Chinach działa więcej naukowców niż w innych krajach na świecie. Wielu z nich jest prawdziwymi liderami w swoich dziedzinach, przyczyniając się do postępu w medycynie, produkcji żywności, robotyce, radioastronomii, fizyce wysokich energii, badaniach głębinowych, informatyce kwantowej i kosmologii. Ich praca kształtuje nie tylko przyszłość Chin, ale przyszłość nas wszystkich. W filmie podążamy za wyzwaniami związanymi z budową najczulszego na świecie detektora neutrin, spotykamy akwanautę i inżyniera morskiego, który tworzy nowy typ łodzi podwodnej do regularnych podróży w niezbadane, największe głębiny morskie oraz odkrywamy nowe osiągnięcia w rolnictwie, które sprostają wyzwaniu wykarmienia całej populacji naszej planety, która do 2050 roku ma osiągnąć liczbę dziesięciu miliardów mieszkańców. 15:00 WIELKIE WYNALAZKI - /6/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:00 GIGANCI NAUKI - LODOWCE I LĄDOLODY Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Występują na prawie każdym kontynencie. Są ogromne, choć tracą swoją masę w rekordowo szybkim tempie. Lodowce i Lądolody. Budzą podziw i szacunek, stanowią obiekt niestrudzonych badań naukowców, a na niektórych z nich ci odważniejsi, uprawiali nawet wspinaczkę. Ich topnienie jest najbardziej widocznym dowodem na zmiany klimatu. A przez to coraz trudniej odpowiedzieć na pytanie, ile jest naprawdę lodu na świecie. Powierzchnia lądolodu Antarktydy, Grenlandii oraz lodowców na reszcie kontynentów to około 16 mln km2. Tematami tego odcinka teleturnieju będą: Lodowce oraz lądolody, występowanie, geneza ich powstania oraz ich udział w formowaniu naszej planety. Flora i fauna regionów pokrytych lodem. Zdobywcy biegunów Ziemi. Bogactwa naturalne obszarów podbiegunowych i ich pozyskiwanie. Odkrycia archeologiczne w lodowcach. Polacy na Antarktydzie. Wpływ zmian klimatycznych na lodowce. 17:00 PERŁY BAŁTYKU - PÓŁWYSEP HELSKI Serial dokumentalny, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Prowadzący: dr Andrzej Kruszewicz Bałtyk jest pełen tajemnic. Te najciekawsze ukrywa głęboko w swojej toni i wysoko ponad nią. To najmłodsze morze świata, które nieustannie się zmienia. W jednym milimetrze bałtyckiej wody żyje ponad 5 milionów organizmów. Bo Bałtyk, wbrew wszystkiemu - nie umiera. Życie w nim dopiero nabiera rozpędu. Dr Andrzej Kruszewicz postanawia przyjrzeć się mu z bliska. Odc. 3 Mierzeja Helska to jeden z najbardziej zdumiewających półwyspów na świecie. Ta ogromna ściana piasku odchodzi od lądu i wbija się w głąb morza. Z lotu ptaka przypomina kosę. Oddziela wzburzony Bałtyk od Zatoki Gdańskiej i spokojnej Zatoki Puckiej. 17:25 WETERYNARZE Z SERCEM - /34/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zabierzemy dzisiaj widzów w niezwykle miejsce, gdzie radość z życia istnieje mimo wszystko i wbrew wszystkiemu. To właśnie tu każdy z nas uczy się szacunku i pojmuje określenie żywa istota w odniesieniu do zwierząt. To miejsce to Przystań Ocalenie, gdzie ludzie przywracają zwierzętom wiarę w człowieka, który je skrzywdził bądź porzucił. To tu walczy się o ich prawo do życia i spokoju, choćby tylko na te ostatnie dni, aby odchodziły z tego świata, patrząc w oczy człowieka ze spokojem i wdzięcznością, a nie ze strachem i cierpieniem. 17:50 STACJA INNOWACJA - 12 Program edukacyjny, 15 min, Polska, 2020 Scenariusz: Joanna Tryniszewska, Joanna Klimowska - Kronic Prowadzący: Radosław Brzózka W Polsce coraz częściej rozumiemy, że zamiast kupować zagraniczne technologie, warto inwestować w te rodzime - i to nawet niemałe pieniądze. W efekcie nauka i biznes coraz bardziej się do siebie zbliżają, a to sprawia, że Polska może coraz skuteczniej konkurować - poprzez innowacje. Pokażemy polskich wynalazców pracujących na uczelniach, w firmach i instytucjach badawczych, których wynalazki podbijają światowe rynki, zmieniając życie ludzi, poprawiając je i udoskonalając. Pokażemy, że Polacy są nie tylko odkrywczymi, ale i dojrzałymi biznesmenami, bo wiedzą, że oprócz samej innowacji niezwykle ważny jest pomysł na firmę, komercjalizacja technologii oraz znajomość konkurencji; że liczy się doświadczenie biznesowe, kompletny plan rozwoju produktu i wprowadzenia go na rynek. Bo inaczej nawet najlepszy wynalazek może się, po prostu, nie przebić. Pokażemy w końcu młode pokolenie, które w szkołach, na uczelniach i w domowych zaciszach pracuje nad swoimi wynalazkami, które mają usprawnić otaczający ich świat. W tym odcinku: system informatyczny Predictail, wynalazek start - up - u Predictail. Innowacyjny system pomaga z wyprzedzeniem wykryć problemy związane z działaniem maszyn i urządzeń, przewidzieć awarię i podjąć środki zapobiegawcze. Opracowany przez zespół Predictail algorytm analizuje dane, szuka między nimi korelacji i wykrywa, kiedy pomiary z danej maszyny zaczynają różnić się od normalnych. Wtedy w ciągu kilku sekund ogłasza alarm. 18:05 CZY WIESZ, ŻE? - /27/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:30 CZY WIESZ, ŻE? - /28/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:00 KUCHENNE RECEPTY - ODC.13 21 min, Polska, 2021 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Zdjęcia: Marcin Szymański, Łukasz Głąb Prowadzący: Michał Mularczyk, Anna Soporek Wykonawcy: Piotr Dobosz Medyczno - kulinarny poradnik dr. Michała Mularczyka. W programie lekarz, w towarzystwie szefa kuchni, podpowiadać będzie, jak gotować, by w potrawach, po obróbce termicznej, zostało jak najwięcej ważnych składników oraz jak przyrządzać klasyczne dania, by były one zarówno smaczne, jak i zdrowe. W każdym odcinku podane będą trzy konkretne recepty na dania nie tylko wyglądające apetycznie, ale i pozytywnie wpływające na organizm człowieka. Prezentujemy zaskakujące smaki, intrygująco łączymy produkty, przypominamy zapomniane przepisy, a wszystko to w kuchennej, smacznej atmosferze! Sylwester - bal, impreza roku. Jedni bawią się po domowemu, inni balują na całego. Dla tych pierwszych garść inspiracji na pyszne jedzenie prezentuje Cezary Powała. Po pierwsze wontony - w naszym wypadku będą to koszyczki z ciasta won - ton z nadzieniem z soczewicy, chrzanu i ogórka kiszonego oraz z pstrąga. Po drugie: sałatka z komosy ryżowej z szynką dojrzewającą i kozim serem, a na pointę - koktajl mleczny w dwóch wersjach: alkoholowej (z advocatem) i bez alkoholu, na migdałowym mleku roślinnym. Wszystko przygotowane zostało przez Cezarego w klimacie finger food party. W tym odcinku, z okazji sylwestra, nie ma rozmowy w gabinecie! Zamiast niej - podsumowanie sezonu w formie zabawnej montażówki z lektorem i muzyką. 19:30 ASTRONARIUM - 7/21 (118) - GWIAZDOZBIORY Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Gwiazdozbiory - niezwykłe figury pokrywające nocne niebo. Od zarania dziejów staramy się nadawać im znaczenie, dopatrując się wśród nich zwierząt i mitycznych postaci. W tym programie pokażemy, skąd wziął się podział nieba na gwiazdozbiory. I do czego jest nam potrzebny. 20:00 ZIEMIA. PLANETA ZAGROŻONA (EARTH EMERGENCY) Film dokumentalny, 60 min, USA, 2021 Dokument o zagrożeniach dla naszej planety wynikających z globalnego ocieplenia jest kolejnym elementem układanki, dopełniającym znane już aspekty tego wyniszczającego zjawiska na Ziemi. Większość z nas słyszała o globalnym ociepleniu, niewielu rozumie, w jaki sposób środowisko naturalne odpowiada na działalność człowieka. Niezwykłe materiały filmowe zawarte w tym filmie, którego narratorem jest Richard Gere, wywiady z wiodącymi klimatologami, udział w nim aktywistów, m.in. Grety Thunberg i Jane Fondy, pozwalają zrozumieć, w jaki sposób działalność człowieka wywołuje zagrożenia, spychając zjawiska pogodowe, a nawet klimat na Ziemi, do punktu, z którego nie ma powrotu - i co musimy zrobić jako ludzkość, aby ten proces powstrzymać. 21:00 WIELKIE WYNALAZKI - /20/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 22:00 GIGANCI NAUKI - LODOWCE I LĄDOLODY Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Występują na prawie każdym kontynencie. Są ogromne, choć tracą swoją masę w rekordowo szybkim tempie. Lodowce i Lądolody. Budzą podziw i szacunek, stanowią obiekt niestrudzonych badań naukowców, a na niektórych z nich ci odważniejsi, uprawiali nawet wspinaczkę. Ich topnienie jest najbardziej widocznym dowodem na zmiany klimatu. A przez to coraz trudniej odpowiedzieć na pytanie, ile jest naprawdę lodu na świecie. Powierzchnia lądolodu Antarktydy, Grenlandii oraz lodowców na reszcie kontynentów to około 16 mln km2. Tematami tego odcinka teleturnieju będą: Lodowce oraz lądolody, występowanie, geneza ich powstania oraz ich udział w formowaniu naszej planety. Flora i fauna regionów pokrytych lodem. Zdobywcy biegunów Ziemi. Bogactwa naturalne obszarów podbiegunowych i ich pozyskiwanie. Odkrycia archeologiczne w lodowcach. Polacy na Antarktydzie. Wpływ zmian klimatycznych na lodowce. 23:00 PERŁY BAŁTYKU - PÓŁWYSEP HELSKI Serial dokumentalny, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Prowadzący: dr Andrzej Kruszewicz Bałtyk jest pełen tajemnic. Te najciekawsze ukrywa głęboko w swojej toni i wysoko ponad nią. To najmłodsze morze świata, które nieustannie się zmienia. W jednym milimetrze bałtyckiej wody żyje ponad 5 milionów organizmów. Bo Bałtyk, wbrew wszystkiemu - nie umiera. Życie w nim dopiero nabiera rozpędu. Dr Andrzej Kruszewicz postanawia przyjrzeć się mu z bliska. Odc. 3 Mierzeja Helska to jeden z najbardziej zdumiewających półwyspów na świecie. Ta ogromna ściana piasku odchodzi od lądu i wbija się w głąb morza. Z lotu ptaka przypomina kosę. Oddziela wzburzony Bałtyk od Zatoki Gdańskiej i spokojnej Zatoki Puckiej. 23:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /34/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zabierzemy dzisiaj widzów w niezwykle miejsce, gdzie radość z życia istnieje mimo wszystko i wbrew wszystkiemu. To właśnie tu każdy z nas uczy się szacunku i pojmuje określenie żywa istota w odniesieniu do zwierząt. To miejsce to Przystań Ocalenie, gdzie ludzie przywracają zwierzętom wiarę w człowieka, który je skrzywdził bądź porzucił. To tu walczy się o ich prawo do życia i spokoju, choćby tylko na te ostatnie dni, aby odchodziły z tego świata, patrząc w oczy człowieka ze spokojem i wdzięcznością, a nie ze strachem i cierpieniem. 00:05 CZY WIESZ, ŻE? - /27/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:30 CZY WIESZ, ŻE? - /28/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:00 KUCHENNE RECEPTY - ODC. 13 PARTY 21 min, Polska, 2021 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Zdjęcia: Marcin Szymański, Łukasz Głąb Prowadzący: Michał Mularczyk, Anna Soporek Wykonawcy: Piotr Dobosz Medyczno - kulinarny poradnik dr. Michała Mularczyka. W programie lekarz, w towarzystwie szefa kuchni, podpowiadać będzie, jak gotować, by w potrawach, po obróbce termicznej, zostało jak najwięcej ważnych składników oraz jak przyrządzać klasyczne dania, by były one zarówno smaczne, jak i zdrowe. W każdym odcinku podane będą trzy konkretne recepty na dania nie tylko wyglądające apetycznie, ale i pozytywnie wpływające na organizm człowieka. Prezentujemy zaskakujące smaki, intrygująco łączymy produkty, przypominamy zapomniane przepisy, a wszystko to w kuchennej, smacznej atmosferze! Sylwester - bal, impreza roku. Jedni bawią się po domowemu, inni balują na całego. Dla tych pierwszych garść inspiracji na pyszne jedzenie prezentuje Cezary Powała. Po pierwsze wontony - w naszym wypadku będą to koszyczki z ciasta won - ton z nadzieniem z soczewicy, chrzanu i ogórka kiszonego oraz z pstrąga. Po drugie: sałatka z komosy ryżowej z szynką dojrzewającą i kozim serem, a na pointę - koktajl mleczny w dwóch wersjach: alkoholowej (z advocatem) i bez alkoholu, na migdałowym mleku roślinnym. Wszystko przygotowane zostało przez Cezarego w klimacie finger food party. W tym odcinku, z okazji sylwestra, nie ma rozmowy w gabinecie! Zamiast niej - podsumowanie sezonu w formie zabawnej montażówki z lektorem i muzyką. 01:30 ASTRONARIUM - 7/21 (118) - GWIAZDOZBIORY Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Gwiazdozbiory - niezwykłe figury pokrywające nocne niebo. Od zarania dziejów staramy się nadawać im znaczenie, dopatrując się wśród nich zwierząt i mitycznych postaci. W tym programie pokażemy, skąd wziął się podział nieba na gwiazdozbiory. I do czego jest nam potrzebny. 02:00 ZIEMIA. PLANETA ZAGROŻONA (EARTH EMERGENCY) Film dokumentalny, 60 min, USA, 2021 Dokument o zagrożeniach dla naszej planety wynikających z globalnego ocieplenia jest kolejnym elementem układanki, dopełniającym znane już aspekty tego wyniszczającego zjawiska na Ziemi. Większość z nas słyszała o globalnym ociepleniu, niewielu rozumie, w jaki sposób środowisko naturalne odpowiada na działalność człowieka. Niezwykłe materiały filmowe zawarte w tym filmie, którego narratorem jest Richard Gere, wywiady z wiodącymi klimatologami, udział w nim aktywistów, m.in. Grety Thunberg i Jane Fondy, pozwalają zrozumieć, w jaki sposób działalność człowieka wywołuje zagrożenia, spychając zjawiska pogodowe, a nawet klimat na Ziemi, do punktu, z którego nie ma powrotu - i co musimy zrobić jako ludzkość, aby ten proces powstrzymać.