TVP Nauka Piątek, 26.05.2023 06:00 PERŁY BAŁTYKU - PÓŁWYSEP HELSKI Serial dokumentalny, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Prowadzący: dr Andrzej Kruszewicz Bałtyk jest pełen tajemnic. Te najciekawsze ukrywa głęboko w swojej toni i wysoko ponad nią. To najmłodsze morze świata, które nieustannie się zmienia. W jednym milimetrze bałtyckiej wody żyje ponad 5 milionów organizmów. Bo Bałtyk, wbrew wszystkiemu - nie umiera. Życie w nim dopiero nabiera rozpędu. Dr Andrzej Kruszewicz postanawia przyjrzeć się mu z bliska. Odc. 3 Mierzeja Helska to jeden z najbardziej zdumiewających półwyspów na świecie. Ta ogromna ściana piasku odchodzi od lądu i wbija się w głąb morza. Z lotu ptaka przypomina kosę. Oddziela wzburzony Bałtyk od Zatoki Gdańskiej i spokojnej Zatoki Puckiej. 06:25 WETERYNARZE Z SERCEM - /34/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zabierzemy dzisiaj widzów w niezwykle miejsce, gdzie radość z życia istnieje mimo wszystko i wbrew wszystkiemu. To właśnie tu każdy z nas uczy się szacunku i pojmuje określenie żywa istota w odniesieniu do zwierząt. To miejsce to Przystań Ocalenie, gdzie ludzie przywracają zwierzętom wiarę w człowieka, który je skrzywdził bądź porzucił. To tu walczy się o ich prawo do życia i spokoju, choćby tylko na te ostatnie dni, aby odchodziły z tego świata, patrząc w oczy człowieka ze spokojem i wdzięcznością, a nie ze strachem i cierpieniem. 06:50 CZY WIESZ, ŻE? - /27/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:20 CZY WIESZ, ŻE? - /28/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:45 MŁODZI TWÓRCY MISTRZOM - HOMO AEROZOLUS - FILM O PROFESORZE LEONIE GRADONIU Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 2008 Reżyseria: Urszula Kijak Scenariusz: Urszula Kijak Muzyka: R. Myhill Redakcja Publicystyki i Edukacji TVP 2 we współpracy z Ministerstwem Nauki i Informatyzacji realizuje cykl filmów dokumentalnych o laureatach nagród Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Każdy odcinek cyklu poświęcony jest jednemu z laureatów, który może być swoistym "przewodnikiem" po dziedzinie nauki, w której jest niekwestionowanym autorytetem. Profesor Leon Lech Gradoń (rocznik 1947) studia z zakresu inżynierii chemicznej ukończył na Politechnice Warszawskiej w 1969 roku, zaś studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim w 1975 roku. Rok później doktoryzował się na PW, w latach 1978 - 79 odbył staż podoktorski w University of Houston, a następnie, w roku 1981, uzyskał habilitację. Tytuł profesora zwyczajnego otrzymał w 1996 roku. Specjalizuje się w inżynierii chemicznej. Pracuje na Wydziale Inżynierii Chemicznej i Procesowej PW, w latach 1999 - 2005 był jego dziekanem. Był również stypendystą Fulbrighta na Uniwersytecie w Cincinnati (1993 - 94), wielokrotnie przebywał jako visiting professor na uczelniach w USA, Austrii, Japonii. Jest autorem i współautorem 15 monografii i rozdziałów w monografiach o zasięgu międzynarodowym, autorem i współautorem siedmiu podręczników akademickich, autorem i współautorem 150 artykułów o zasięgu międzynarodowym oraz 180 doniesień w materiałach konferencyjnych międzynarodowych i krajowych, a także autorem i współautorem 60 patentów. Oparte na jego badaniach rozwiązania techniczne były lub są praktycznie stosowane w wielu firmach i przedsiębiorstwach polskich oraz zagranicznych. Badania prof. Gradonia dotyczą mechaniki aerozoli i wykorzystania podstawowych mechanizmów procesów transportu pędu, masy i energii do wyjaśnienia zjawisk zachodzących w układach wielofazowych. Jego oryginalne hipotezy, będące rezultatem badań o charakterze podstawowym, doprowadziły do powstania innowacyjnych technologii wdrożonych do produkcji. 08:05 KUCHENNE RECEPTY - ODC. 13 PARTY 21 min, Polska, 2021 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Zdjęcia: Marcin Szymański, Łukasz Głąb Prowadzący: Michał Mularczyk, Anna Soporek Wykonawcy: Piotr Dobosz Medyczno - kulinarny poradnik dr. Michała Mularczyka. W programie lekarz, w towarzystwie szefa kuchni, podpowiadać będzie, jak gotować, by w potrawach, po obróbce termicznej, zostało jak najwięcej ważnych składników oraz jak przyrządzać klasyczne dania, by były one zarówno smaczne, jak i zdrowe. W każdym odcinku podane będą trzy konkretne recepty na dania nie tylko wyglądające apetycznie, ale i pozytywnie wpływające na organizm człowieka. Prezentujemy zaskakujące smaki, intrygująco łączymy produkty, przypominamy zapomniane przepisy, a wszystko to w kuchennej, smacznej atmosferze! Sylwester - bal, impreza roku. Jedni bawią się po domowemu, inni balują na całego. Dla tych pierwszych garść inspiracji na pyszne jedzenie prezentuje Cezary Powała. Po pierwsze wontony - w naszym wypadku będą to koszyczki z ciasta won - ton z nadzieniem z soczewicy, chrzanu i ogórka kiszonego oraz z pstrąga. Po drugie: sałatka z komosy ryżowej z szynką dojrzewającą i kozim serem, a na pointę - koktajl mleczny w dwóch wersjach: alkoholowej (z advocatem) i bez alkoholu, na migdałowym mleku roślinnym. Wszystko przygotowane zostało przez Cezarego w klimacie finger food party. W tym odcinku, z okazji sylwestra, nie ma rozmowy w gabinecie! Zamiast niej - podsumowanie sezonu w formie zabawnej montażówki z lektorem i muzyką. 08:35 ASTRONARIUM - 7/21 (118) - GWIAZDOZBIORY Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Gwiazdozbiory - niezwykłe figury pokrywające nocne niebo. Od zarania dziejów staramy się nadawać im znaczenie, dopatrując się wśród nich zwierząt i mitycznych postaci. W tym programie pokażemy, skąd wziął się podział nieba na gwiazdozbiory. I do czego jest nam potrzebny. 09:10 ZIEMIA. PLANETA ZAGROŻONA (EARTH EMERGENCY) Film dokumentalny, 60 min, USA, 2021 Dokument o zagrożeniach dla naszej planety wynikających z globalnego ocieplenia jest kolejnym elementem układanki, dopełniającym znane już aspekty tego wyniszczającego zjawiska na Ziemi. Większość z nas słyszała o globalnym ociepleniu, niewielu rozumie, w jaki sposób środowisko naturalne odpowiada na działalność człowieka. Niezwykłe materiały filmowe zawarte w tym filmie, którego narratorem jest Richard Gere, wywiady z wiodącymi klimatologami, udział w nim aktywistów, m.in. Grety Thunberg i Jane Fondy, pozwalają zrozumieć, w jaki sposób działalność człowieka wywołuje zagrożenia, spychając zjawiska pogodowe, a nawet klimat na Ziemi, do punktu, z którego nie ma powrotu - i co musimy zrobić jako ludzkość, aby ten proces powstrzymać. 10:10 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - LUDZKIE KLONY (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. Witamy w mrocznych aktach spraw zakopanych głęboko w historii nauki. W tym odcinku zapoznamy się z badaniami nad klonami, które umożliwiają kopiowanie życia i powielanie go na masową skalę. Poznajcie naukowców, których urzekł pozornie niemożliwy pomysł klonowania ssaków. Gwiezdny naukowiec z dotykiem Midasa jako pierwszy sklonował mysz. Czy była to mistyfikacja? A może to wszystko było prawdziwe? Potem nastąpiły dość szokujące narodziny Dolly, pierwszej na świecie sklonowanej owcy. Obecnie trwa wręcz rewolucyjny biznes klonowania. Technologie klonowania otwierają przyszłość, która jest zarówno różowa, jak i przerażająca. Co będzie, gdy ludzie zaczną stąpać po terytorium bogów? 11:05 PERŁY BAŁTYKU - PÓŁWYSEP HELSKI Serial dokumentalny, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Prowadzący: dr Andrzej Kruszewicz Bałtyk jest pełen tajemnic. Te najciekawsze ukrywa głęboko w swojej toni i wysoko ponad nią. To najmłodsze morze świata, które nieustannie się zmienia. W jednym milimetrze bałtyckiej wody żyje ponad 5 milionów organizmów. Bo Bałtyk, wbrew wszystkiemu - nie umiera. Życie w nim dopiero nabiera rozpędu. Dr Andrzej Kruszewicz postanawia przyjrzeć się mu z bliska. Odc. 3 Mierzeja Helska to jeden z najbardziej zdumiewających półwyspów na świecie. Ta ogromna ściana piasku odchodzi od lądu i wbija się w głąb morza. Z lotu ptaka przypomina kosę. Oddziela wzburzony Bałtyk od Zatoki Gdańskiej i spokojnej Zatoki Puckiej. 11:35 WETERYNARZE Z SERCEM - /34/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zabierzemy dzisiaj widzów w niezwykle miejsce, gdzie radość z życia istnieje mimo wszystko i wbrew wszystkiemu. To właśnie tu każdy z nas uczy się szacunku i pojmuje określenie żywa istota w odniesieniu do zwierząt. To miejsce to Przystań Ocalenie, gdzie ludzie przywracają zwierzętom wiarę w człowieka, który je skrzywdził bądź porzucił. To tu walczy się o ich prawo do życia i spokoju, choćby tylko na te ostatnie dni, aby odchodziły z tego świata, patrząc w oczy człowieka ze spokojem i wdzięcznością, a nie ze strachem i cierpieniem. 12:00 CZY WIESZ, ŻE? - /27/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:30 CZY WIESZ, ŻE? - /28/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:00 KUCHENNE RECEPTY - ODC. 13 PARTY 21 min, Polska, 2021 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Zdjęcia: Marcin Szymański, Łukasz Głąb Prowadzący: Michał Mularczyk, Anna Soporek Wykonawcy: Piotr Dobosz Medyczno - kulinarny poradnik dr. Michała Mularczyka. W programie lekarz, w towarzystwie szefa kuchni, podpowiadać będzie, jak gotować, by w potrawach, po obróbce termicznej, zostało jak najwięcej ważnych składników oraz jak przyrządzać klasyczne dania, by były one zarówno smaczne, jak i zdrowe. W każdym odcinku podane będą trzy konkretne recepty na dania nie tylko wyglądające apetycznie, ale i pozytywnie wpływające na organizm człowieka. Prezentujemy zaskakujące smaki, intrygująco łączymy produkty, przypominamy zapomniane przepisy, a wszystko to w kuchennej, smacznej atmosferze! Sylwester - bal, impreza roku. Jedni bawią się po domowemu, inni balują na całego. Dla tych pierwszych garść inspiracji na pyszne jedzenie prezentuje Cezary Powała. Po pierwsze wontony - w naszym wypadku będą to koszyczki z ciasta won - ton z nadzieniem z soczewicy, chrzanu i ogórka kiszonego oraz z pstrąga. Po drugie: sałatka z komosy ryżowej z szynką dojrzewającą i kozim serem, a na pointę - koktajl mleczny w dwóch wersjach: alkoholowej (z advocatem) i bez alkoholu, na migdałowym mleku roślinnym. Wszystko przygotowane zostało przez Cezarego w klimacie finger food party. W tym odcinku, z okazji sylwestra, nie ma rozmowy w gabinecie! Zamiast niej - podsumowanie sezonu w formie zabawnej montażówki z lektorem i muzyką. 13:25 ASTRONARIUM - 7/21 (118) - GWIAZDOZBIORY Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Gwiazdozbiory - niezwykłe figury pokrywające nocne niebo. Od zarania dziejów staramy się nadawać im znaczenie, dopatrując się wśród nich zwierząt i mitycznych postaci. W tym programie pokażemy, skąd wziął się podział nieba na gwiazdozbiory. I do czego jest nam potrzebny. 14:00 ZIEMIA. PLANETA ZAGROŻONA (EARTH EMERGENCY) Film dokumentalny, 60 min, USA, 2021 Dokument o zagrożeniach dla naszej planety wynikających z globalnego ocieplenia jest kolejnym elementem układanki, dopełniającym znane już aspekty tego wyniszczającego zjawiska na Ziemi. Większość z nas słyszała o globalnym ociepleniu, niewielu rozumie, w jaki sposób środowisko naturalne odpowiada na działalność człowieka. Niezwykłe materiały filmowe zawarte w tym filmie, którego narratorem jest Richard Gere, wywiady z wiodącymi klimatologami, udział w nim aktywistów, m.in. Grety Thunberg i Jane Fondy, pozwalają zrozumieć, w jaki sposób działalność człowieka wywołuje zagrożenia, spychając zjawiska pogodowe, a nawet klimat na Ziemi, do punktu, z którego nie ma powrotu - i co musimy zrobić jako ludzkość, aby ten proces powstrzymać. 14:55 TAJEMNICZY ŚWIAT ZWIERZĄT Magazyn, 6 min, Polska, 2022 Program przyrodniczy o charakterze edukacyjnym dla małych i dużych miłośników zwierząt. Joanna Łucka-Szczygieł odsłania sekrety egzotycznych mieszkańców ZOO w Borysewie. Wraz z opiekunami zwierząt autorka opowiada o ich mądrości, zwyczajach, diecie, zachowaniu, przyjaźniach. 15:05 WIELKIE WYNALAZKI - /20/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:05 SZKOŁA JUTRA - INNOWACJE EDUKACYJNE NA ŚWIECIE ODC. 2 (THE SCHOOL OF TOMORROW) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Neuronauka i nowe technologie rewolucjonizują edukację. Spotykając się z naukowcami i innowatorami, a także nauczycielami, dziećmi i rodzicami na całym świecie, miniserial odpowiada na palące pytanie: jak nauka może pomóc nam kształtować szkołę jutra? Korelacja między klasą społeczną a wynikami w szkole jest głównym problemem na całym świecie. Ten miniserial w dwóch odcinkach jest próbą wyjścia poza ideologiczne ujęcia problemu. Jest pragmatycznym, naukowym i międzynarodowym badaniem technik edukacyjnych. 17:10 LAS BLIŻEJ NAS S.II - ODC. 13 Magazyn, 20 min, Polska, 2018 Scenariusz: Krystyna Kurek Prowadzący: Tomasz Zielonka Kiedy wielkimi krokami zbliża się zima, wszystkim zależy na dobrze ogrzanym domu. Jednym z surowców opałowych jest drewno - kaloryczne, wydajne i ekologiczne. Postaramy się podpowiedzieć, gdzie zakupić dobre drewno na opał. Wyjaśnimy, czym kierować się przy zakupie, jaki gatunek najlepiej wybrać i jak przechowywać drewno. I czym właściwie ogrzewać nasze domy, by było zdrowo, ekologicznie i na miarę możliwości domowego budżetu. W programie wystąpi Maciej Chromy z Nadleśnictwa Wichrowo. 17:35 WETERYNARZE Z SERCEM - /35/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj pokażemy, jak bardzo potrzebujemy siebie - pies człowieka, a człowiek - psa. Pokażemy terapeutów w służbie człowieka, czyli psy, bo dogoterapia jest znakomitą formą psychoterapii. Łagodzi stres i samotność. Podczas zabawy dzieci uczą się przełamywania lęku przed psami, ale również właściwego, odpowiedzialnego zachowania. Tomografia, endoskopia, biopsja to badania, z których nasi pupile mogą już korzystać. Czy dzięki troskliwości właściciela i lekarzy pies Misiek ma szansę na całkowity powrót do zdrowia? 18:05 CZY WIESZ, ŻE? - /29/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:30 CZY WIESZ, ŻE? - /30/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:00 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. Za ciężką, nierzadko prowadzącą do śmierci, chorobę odpowiedzialnych jest ich kilka. Te najgroźniejsze powodują śmierć w 30 proc. przypadków. Najbardziej zaraźliwe mają skuteczność od 70 do 90 proc. Wirusy zapalenia wątroby. To im będzie poświęcony ten odcinek programu. Niestety, nie na wszystkie udało się znaleźć szczepionkę. Czy naukowcom uda się dorwać tego groźnego wirusa? 19:30 ASTRONARIUM - 11/23 (162) - Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 20:00 SONDY KOSMICZNE - CZERWONE ŁAZIKI (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 20:30 SONDY KOSMICZNE - WEWNĘTRZNE KRĘGI PIEKŁA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 20:50 WIELKIE WYNALAZKI - /34/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 21:50 FANTASTYCZNA PRZYSZŁOŚĆ: CHIŃSKA REWOLUCJA NAUKOWA (CHINA`S SCIENCE REVOLUTION) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Okazuje się, że w dzisiejszych Chinach działa więcej naukowców niż w innych krajach na świecie. Wielu z nich jest prawdziwymi liderami w swoich dziedzinach, przyczyniając się do postępu w medycynie, produkcji żywności, robotyce, radioastronomii, fizyce wysokich energii, badaniach głębinowych, informatyce kwantowej i kosmologii. Ich praca kształtuje nie tylko przyszłość Chin, ale przyszłość nas wszystkich. W filmie podążamy za wyzwaniami związanymi z budową najczulszego na świecie detektora neutrin, spotykamy akwanautę i inżyniera morskiego, który tworzy nowy typ łodzi podwodnej do regularnych podróży w niezbadane, największe głębiny morskie oraz odkrywamy nowe osiągnięcia w rolnictwie, które sprostają wyzwaniu wykarmienia całej populacji naszej planety, która do 2050 roku ma osiągnąć liczbę dziesięciu miliardów mieszkańców. 22:50 LAS BLIŻEJ NAS S.II - ODC. 13 Magazyn, 20 min, Polska, 2018 Scenariusz: Krystyna Kurek Prowadzący: Tomasz Zielonka Kiedy wielkimi krokami zbliża się zima, wszystkim zależy na dobrze ogrzanym domu. Jednym z surowców opałowych jest drewno - kaloryczne, wydajne i ekologiczne. Postaramy się podpowiedzieć, gdzie zakupić dobre drewno na opał. Wyjaśnimy, czym kierować się przy zakupie, jaki gatunek najlepiej wybrać i jak przechowywać drewno. I czym właściwie ogrzewać nasze domy, by było zdrowo, ekologicznie i na miarę możliwości domowego budżetu. W programie wystąpi Maciej Chromy z Nadleśnictwa Wichrowo. 23:25 WETERYNARZE Z SERCEM - /35/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj pokażemy, jak bardzo potrzebujemy siebie - pies człowieka, a człowiek - psa. Pokażemy terapeutów w służbie człowieka, czyli psy, bo dogoterapia jest znakomitą formą psychoterapii. Łagodzi stres i samotność. Podczas zabawy dzieci uczą się przełamywania lęku przed psami, ale również właściwego, odpowiedzialnego zachowania. Tomografia, endoskopia, biopsja to badania, z których nasi pupile mogą już korzystać. Czy dzięki troskliwości właściciela i lekarzy pies Misiek ma szansę na całkowity powrót do zdrowia? 23:55 CZY WIESZ, ŻE? - /29/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:20 CZY WIESZ, ŻE? - /30/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:45 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. Za ciężką, nierzadko prowadzącą do śmierci, chorobę odpowiedzialnych jest ich kilka. Te najgroźniejsze powodują śmierć w 30 proc. przypadków. Najbardziej zaraźliwe mają skuteczność od 70 do 90 proc. Wirusy zapalenia wątroby. To im będzie poświęcony ten odcinek programu. Niestety, nie na wszystkie udało się znaleźć szczepionkę. Czy naukowcom uda się dorwać tego groźnego wirusa? 01:15 ASTRONARIUM - 11/23 (162) - Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 01:45 SONDY KOSMICZNE - CZERWONE ŁAZIKI (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 02:15 SONDY KOSMICZNE - WEWNĘTRZNE KRĘGI PIEKŁA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 02:35 GENIUSZE I MARZYCIELE. BANACH. MIĘDZY DUCHEM A MATERIĄ Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2018 Scenariusz: Wiesław Saniewski Film dokumentalny przedstawiający postać wybitnego polskiego matematyka Stefana Banacha, jednego z najważniejszych naukowców w historii światowej nauki. Jego odkrycia miały i wciąż mają duży wpływ nie tylko na na badania naukowe, ale także na zastosowania w przemyśle, medycynie, zapewnieniu bezpieczeństwa itd. O Stefanie Banachu i lwowskiej szkole matematycznej mówić będą m.in.: matematyk prof. Roman Duda, były rektor Uniwersytetu Wrocławskiego; wybitny uczony, genetyk i onkolog, mieszkający na stałe w USA prof. Wacław Szybalski; Mariusz Urbanek, autor książki o polskich matematykach we Lwowie pt. "Genialni. Lwowska szkoła matematyczna". Przewodnikiem po współczesnym świecie zastosowań przestrzeni Banacha będzie emerytowany wybitny szwedzki matematyk Per Enflo. Jest on ostatnim laureatem nagrody polskich matematyków, skupionych we Lwowie wokół osoby Stefana Banacha, za rozwiązanie nierozwiązanego wcześniej problemu, postawionego przez lwowskich matematyków podczas tradycyjnych spotkań w nieistniejącej dziś Kawiarni Szkockiej. W 1972 roku laureat otrzymał z rąk matematyka ze szkoły Banacha prof. Stanisława Mazura w nagrodę żywą gęś. Oprócz rozmów w filmie znajdą się m.in. inscenizowane sceny z udziałem wnuków szwedzkiego matematyka, służące wyjaśnieniu wielkości i znaczenia polskiego uczonego we współczesnym świecie; rozmowy z najbliższym krewnym Stefana Banacha prof. Johnem Greczkiem; różnorodne materiały dokumentalne, takie jak zdjęcia dawnej oryginalnej księgi szkockiej, która obecnie znajduje się w Nowej Zelandii, kontynuatorki tej księgi, założonej we Wrocławiu przez wychowanków Banacha oraz miejsca, gdzie przestrzenie Banacha mają zastosowanie dzisiaj. Tymi miejscami będą na przykład: lotnisko O’Hare w Chicago, szpitale, fabryka samochodów Volvo w Szwecji. Zdjęcia kręcono w kwietniu i w maju 2018 roku we Wrocławiu i we Lwowie oraz w Szwecji i USA.