TVP Kultura Wtorek, 30.05.2023 Zmiany z dnia 31.05.2023 w stosunku do raportu z dnia 10.05.2023 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 12:40 DZIEŃ W MUZEUM ORSAY (ORSAY, CHRONICLES OF A MUSEUM) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2017 Reżyseria: Bruno Ulmer Muzeum Orsay jest miejscem wyjątkowej kolekcji sztuki, bezkonkurencyjnej na świecie, z dziesiątkami tysięcy obrazów. Film jest zaproszeniem do niezwykłego świata sztuki, obserwacji funkcjonowania muzeum oraz odkrywania nieopowiedzianych historii kryjących się za arcydziełami malarstwa. (dodano pozycję programową) 14:15 TUŻ PRZED ZMIERZCHEM Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marzena Strąk Scenariusz: Marzena Strąk, Katarzyna Haber Monograficzny film dokumentalny prezentujący postać i twórczość Janusza Lewandowskiego - malarza, którego prace noszą znamiona polskiego symbolizmu i ekspresjonizmu. Ten nietuzinkowy artysta to niezwykle ważna postać dla naszego współczesnego malarstwa. Twórczość Janusza Lewandowskiego była we współczesnej sztuce polskiej zjawiskiem osobnym, rozwijała się na marginesie awangardy. Artysta nie chciał wymyślać swojej postawy wobec sztuki, nie godził się na fikcyjną kreację samego siebie. Najważniejsza była jego wewnętrzna prawda. Tematy tkwiły w nim. Janusz Lewandowski był właściwie malarzem jednego motywu - płaskiego, monotonnego mazowieckiego pejzażu, w który wprowadzał postaci z onirycznych, surrealnych wizji. Głównym narratorem jest wnuczka bohatera, Aleksandra Lewandowska, z wykształcenia historyk sztuki. Jest ona przewodnikiem, opowiada o życiu dziadka. W dokumencie wypowiadają się również artyści, krytycy, rodzina, budując obraz życia artystycznego w realiach PRL - u. (dodano pozycję programową) 17:40 CO DALEJ? - WSZYSTKIE ŹRÓDŁA SAMOTNOŚCI Program publicystyczny, 20 min, Polska, 2023 Prowadzący: Piotr Gursztyn Coraz częściej słyszymy o tym, że młodzi ludzie świadome decydują się nie zakładać rodziny i nie mieć potomstwa. Samotność, zarówno z wyboru, jak i innych przyczyn staje się zjawiskiem masowym. Do tego stopnia, że w niektórych wysokorozwiniętych krajach powstały specjalne urzędy do spraw samotności ich obywateli. O tym, jakie jakie są źródła współczesnej samotności i jakie będą jej skutki? Rozmowa 1. - Goście: dr Tomasz Witkowski psycholog i pisarz Rafał Woś dziennikarz i publicysta. Ministerstwo do spraw Samotności - choć brzmi to niczym koncepcja rodem z dystopijnej powieści, to jest to już prawdziwy element otaczającej nas rzeczywistości. Jako pierwszy na świecie, ministra odpowiedzialnego za tę kwestię powołał rząd Wielkiej Brytanii w 2018 roku. Celem było stworzenie sieci wsparcia dla osób samotnych, złożonej między innymi z psychologów czy organizacji pozarządowych. Ministra do spraw Samotności powołała też Japonia w 2021 roku - jako odpowiedź na rosnącą liczbę samobójstw w czasie pandemii Covid - 19. Psychoterapeuci wskazują, że samotność to złożony problem, który dotyka zarówno osoby starsze, na przykład po śmierci życiowego partnera, jak również młodzież, podkreślając negatywny wpływ nadużywania mediów społecznościowych na zdolność do budowania trwałych relacji międzyludzkich. To problem obecny także w Polsce. Badania przeprowadzone w ubiegłym roku wykazały, że samotność najmocniej dotyka młodych mężczyzn mieszkających w dużych miastach. Ministerstwa do spraw Samotności, urząd zajmujący się osobami, które są samotne. Co się stało z ludzkością, że urzędnicy państwowi muszą zajmować obywatelami żyjącymi samotnie? Do samotności starszych już przywykliśmy. Według słów felietonu: Młodzi, samotni mężczyźni żyjący w dużych miastach są bardziej narażeni na osamotnienie. Czy to pęd ku karierze pcha młode pokolenie w życie w pojedynkę? Czy raczej coraz większy problem z rozróżnieniem między rzeczywistością a światem internetu i gier? A może strach do wzięcia odpowiedzialności za drugiego człowieka? Rozmowa 2. - Piotr Plebaniak mieszkający na dalekim wschodzie wskazał wyraźnie przyczynę samotności młodego pokolenia Japończyków, Koreańczyków czy Tajwańczyków. Są nimi odejście od tradycyjnego modelu życia, rodziny i przyjęcie wzorców zachodnich. Zgadzacie się Panowie z takim uzasadnieniem? Wszystkie te kraje są państwami wysoko uprzemysłowionymi, gdzie technologia ułatwia życie. Do tego stopnia, że w zasadzie nie musimy wychodzić domu, żeby pracować, jeść, oglądać filmy czy robić zakupy. Czy te ułatwienia nie spowodowały, że jak to powiedział Piotr Plebaniak, żyjemy w konflikcie z naszą kooperacyjną naturą? Jeśli ten trend się nie zatrzyma, to jakich skutków możemy spodziewać w nieodległej przyszłości? Podsumowanie: Jeszcze 100 lat temu, starsi ludzie mieszkali wraz z dziećmi i wnukami we wspólnym domach, gdzie nie tylko nie czuli się samotni, a wręcz przeciwnie byli bardzo potrzebni. Dzisiaj oddanie swoich starszych rodziców do domu spokojnej starości, jest uznawane za coś normalnego. Ale co zrobić z młodymi - samotnymi? Czy nasza cywilizacja stanie się światem samotników? (zmodyfikowano opis: Omówienie) 20:00 LEKKIE OBYCZAJE - PROJEKT FLORYDA (FLORIDA PROJECT, THE) Film obyczajowy, 106 min, USA 2017 Reżyseria: Sean Baker Scenariusz: Sean Baker, Chris Bergoch Aktorzy: Willem Dafoe, Brooklynn Prince, Valeria Cotto, Bria Vinaite, Mela Murder, Aiden Malik, Caleb Landry Akcja filmu rozgrywa się w ciągu jednego lata. Główny wątek dotyka ważnego problemu biedy i bezdomności poprzez pokazanie bardzo realistycznej historii. Zresztą reżyser Sean Baker jest znany z przedstawiania rzeczy z niemal dokumentalną wiarygodnością. Bohaterowie to dzieci, które mimo niedostatków, życia w biednych rodzinach potrafią jednak się bawić, śmiać, w pełni korzystać z beztroskich dziecięcych lat. "Projekt Floryda" opowiada o kilku letnich miesiącach z życia 6 - letniej Moonee, mieszkającej wraz ze swoją samotną matką Halley w tanim motelowym pokoju, który służy im za dom. Motel jest położony nieopodal Disney World w Orlando, największego parku rozrywki na Florydzie. Urocza sześciolatka może więc codziennie przenosić się w magiczny świat bajek, który obserwuje z oddali. Nad całym ośrodkiem czuwa kierownik Bobby Hicks, człowiek o wielkim sercu, który jest bardzo pobłażliwy wobec uwielbiających go dzieciaków. Halley próbuje na różne sposoby zarobić na życie, aby utrzymać się w motelu. Prosi o pomoc znajomą, Ashley, ale ona nie chce mieć z nią nic wspólnego, obawiając się o własną reputacje. Moonee całymi dniami pozostaje praktycznie bez opieki i spędza czas z zaprzyjaźnionymi chłopakami, Scootym i Dickym. Lato upływa im na łobuzowaniu, wygłupach, drobnych występkach, zaczepianiu turystów. Tymczasem Halley jest w dramatycznej sytuacji, traci ostatnią szansę na jakikolwiek zarobek, więc oferuje swoje usługi jako prostytutka. Okrada jednego z klientów i wybucha skandal. Bobby ostrzega ją, że będzie zmuszony ją eksmitować, jeśli nie zaprzestanie tego procederu. Nie mając wyboru, Halley prosi jeszcze raz o pomoc znajomą Ashley, matkę jednego z kolegów Moonee, ale ona ją tylko wyśmiewa. W desperacji kobieta wszczyna bójkę, tym samym ściągając na siebie jeszcze większe kłopoty. W motelu zjawiają się funkcjonariusze z departamentu do spraw dzieci i rodzin, by sprawdzić jak samotna Halley radzi sobie z wychowaniem nieletniej córki. Moonee grozi oddanie do zastępczej rodziny. Tymczasem dziewczynka ucieka do Disney World. (dodano pozycję programową) 04:15 CO DALEJ? - WSZYSTKIE ŹRÓDŁA SAMOTNOŚCI Program publicystyczny, 20 min, Polska, 2023 Prowadzący: Piotr Gursztyn Coraz częściej słyszymy o tym, że młodzi ludzie świadome decydują się nie zakładać rodziny i nie mieć potomstwa. Samotność, zarówno z wyboru, jak i innych przyczyn staje się zjawiskiem masowym. Do tego stopnia, że w niektórych wysokorozwiniętych krajach powstały specjalne urzędy do spraw samotności ich obywateli. O tym, jakie jakie są źródła współczesnej samotności i jakie będą jej skutki? Rozmowa 1. - Goście: dr Tomasz Witkowski psycholog i pisarz Rafał Woś dziennikarz i publicysta. Ministerstwo do spraw Samotności - choć brzmi to niczym koncepcja rodem z dystopijnej powieści, to jest to już prawdziwy element otaczającej nas rzeczywistości. Jako pierwszy na świecie, ministra odpowiedzialnego za tę kwestię powołał rząd Wielkiej Brytanii w 2018 roku. Celem było stworzenie sieci wsparcia dla osób samotnych, złożonej między innymi z psychologów czy organizacji pozarządowych. Ministra do spraw Samotności powołała też Japonia w 2021 roku - jako odpowiedź na rosnącą liczbę samobójstw w czasie pandemii Covid - 19. Psychoterapeuci wskazują, że samotność to złożony problem, który dotyka zarówno osoby starsze, na przykład po śmierci życiowego partnera, jak również młodzież, podkreślając negatywny wpływ nadużywania mediów społecznościowych na zdolność do budowania trwałych relacji międzyludzkich. To problem obecny także w Polsce. Badania przeprowadzone w ubiegłym roku wykazały, że samotność najmocniej dotyka młodych mężczyzn mieszkających w dużych miastach. Ministerstwa do spraw Samotności, urząd zajmujący się osobami, które są samotne. Co się stało z ludzkością, że urzędnicy państwowi muszą zajmować obywatelami żyjącymi samotnie? Do samotności starszych już przywykliśmy. Według słów felietonu: Młodzi, samotni mężczyźni żyjący w dużych miastach są bardziej narażeni na osamotnienie. Czy to pęd ku karierze pcha młode pokolenie w życie w pojedynkę? Czy raczej coraz większy problem z rozróżnieniem między rzeczywistością a światem internetu i gier? A może strach do wzięcia odpowiedzialności za drugiego człowieka? Rozmowa 2. - Piotr Plebaniak mieszkający na dalekim wschodzie wskazał wyraźnie przyczynę samotności młodego pokolenia Japończyków, Koreańczyków czy Tajwańczyków. Są nimi odejście od tradycyjnego modelu życia, rodziny i przyjęcie wzorców zachodnich. Zgadzacie się Panowie z takim uzasadnieniem? Wszystkie te kraje są państwami wysoko uprzemysłowionymi, gdzie technologia ułatwia życie. Do tego stopnia, że w zasadzie nie musimy wychodzić domu, żeby pracować, jeść, oglądać filmy czy robić zakupy. Czy te ułatwienia nie spowodowały, że jak to powiedział Piotr Plebaniak, żyjemy w konflikcie z naszą kooperacyjną naturą? Jeśli ten trend się nie zatrzyma, to jakich skutków możemy spodziewać w nieodległej przyszłości? Podsumowanie: Jeszcze 100 lat temu, starsi ludzie mieszkali wraz z dziećmi i wnukami we wspólnym domach, gdzie nie tylko nie czuli się samotni, a wręcz przeciwnie byli bardzo potrzebni. Dzisiaj oddanie swoich starszych rodziców do domu spokojnej starości, jest uznawane za coś normalnego. Ale co zrobić z młodymi - samotnymi? Czy nasza cywilizacja stanie się światem samotników?