TVP Nauka Poniedziałek, 29.05.2023 06:00 LAS BLIŻEJ NAS S.II - ODC. 13 Magazyn, 20 min, Polska, 2018 Scenariusz: Krystyna Kurek Prowadzący: Tomasz Zielonka Kiedy wielkimi krokami zbliża się zima, wszystkim zależy na dobrze ogrzanym domu. Jednym z surowców opałowych jest drewno - kaloryczne, wydajne i ekologiczne. Postaramy się podpowiedzieć, gdzie zakupić dobre drewno na opał. Wyjaśnimy, czym kierować się przy zakupie, jaki gatunek najlepiej wybrać i jak przechowywać drewno. I czym właściwie ogrzewać nasze domy, by było zdrowo, ekologicznie i na miarę możliwości domowego budżetu. W programie wystąpi Maciej Chromy z Nadleśnictwa Wichrowo. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /35/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj pokażemy, jak bardzo potrzebujemy siebie - pies człowieka, a człowiek - psa. Pokażemy terapeutów w służbie człowieka, czyli psy, bo dogoterapia jest znakomitą formą psychoterapii. Łagodzi stres i samotność. Podczas zabawy dzieci uczą się przełamywania lęku przed psami, ale również właściwego, odpowiedzialnego zachowania. Tomografia, endoskopia, biopsja to badania, z których nasi pupile mogą już korzystać. Czy dzięki troskliwości właściciela i lekarzy pies Misiek ma szansę na całkowity powrót do zdrowia? 06:55 NOTACJE - MAREK KRAWCZYK. NIE PAMIĘTAM KIEDY PRZESZCZEPILIŚMY PIĘĆSETNĄ WĄTROBĘ, ALE PAMIĘTAM PIERWSZĄ I DRUGĄ TRANSPLANTACJĘ Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2020 Marek Krawczyk (rocznik 1946), absolwent warszawskiej Akademii Medycznej. Stopień doktora nauk medycznych uzyskał w 1975 r. , a tytuł profesora zwyczajnego w 1999 r. Jest specjalistą w dziedzinie chirurgii ogólnej i onkologicznej, jednym z pionierów transplantacji wątroby w Polsce, inicjatorem nowych technik operacyjnych. Należy do najważniejszych światowych towarzystw chirurgicznych. W 2019 roku jako czwarty Polak w historii został członkiem honorowym Towarzystwa Chirurgów Amerykańskich. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz papieskim medalem Pro Ecclesia et Pontifice. 07:05 CZY WIESZ, ŻE? - /29/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:35 CZY WIESZ, ŻE? - /30/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:00 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. Za ciężką, nierzadko prowadzącą do śmierci, chorobę odpowiedzialnych jest ich kilka. Te najgroźniejsze powodują śmierć w 30 proc. przypadków. Najbardziej zaraźliwe mają skuteczność od 70 do 90 proc. Wirusy zapalenia wątroby. To im będzie poświęcony ten odcinek programu. Niestety, nie na wszystkie udało się znaleźć szczepionkę. Czy naukowcom uda się dorwać tego groźnego wirusa? 08:30 ASTRONARIUM - 11/23 (162) - Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 09:00 SONDY KOSMICZNE - CZERWONE ŁAZIKI (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 09:30 SONDY KOSMICZNE - WEWNĘTRZNE KRĘGI PIEKŁA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 09:55 RAPORT NAUKOWY - /34/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 10:25 ROK KOPERNIKA 15 min, Polska, 2023 Transmisja z konferencji naukowej "Kopernik na Ziemi Lubawskiej" organizowanej przez Instytut Historii Nauki PAN, Fundację Nicolaus Copernicus oraz Burmistrza Miasta Lubawa. Goście Marty Kielczyk - prof. Jarosław Włodarczyk i Robert Szaj - przybliżą widzom cele konferencji oraz opowiedzą o obchodach Roku Mikołaja Kopernika. 10:40 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - CUD ŻYCIA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek dotyczący procedury cesarskiego cięcia. Przez pryzmat rodziców, w ich ostatnich kilkudziesięciu minutach oczekiwania na dziecko, prezentujemy pracę całego zespołu oczekującego na przyjście na świat nowego człowieka: położników, położnej, neonatologa. Powiemy, jak zmieniało się położnictwo na przykładzie doświadczeń lekarki z prawie 50-letnim stażem. Przypominając historię tego zabiegu, sięgniemy do starożytności, wyjaśniając, jaka jest zależność pomiędzy nazwą zabiegu a postacią Juliusza Cezara. 11:10 ŚWIAT MIKOŁAJA KOPERNIKA 15 min, Polska, 2023 Transmisja z lubawskiego zamku, gdzie odbywają się wydarzenia związane z Rokiem Mikołaja Kopernika. Goście Marty Kielczyk - prof. André Goddu ze Stonehill College i prof. Gerd Graßhoff z Uniwersytetu Humboldta w Berlinie - przybliżą recepcję Mikołaja Kopernika na świecie oraz przedstawią najnowsze wyniki badań dotyczące znakomitego astronoma. Dr Magdalena Pilska zaprezentuje wyniki obserwacji słońca prowadzonej tego dnia w Lubawie. 11:25 WETERYNARZE Z SERCEM - /35/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj pokażemy, jak bardzo potrzebujemy siebie - pies człowieka, a człowiek - psa. Pokażemy terapeutów w służbie człowieka, czyli psy, bo dogoterapia jest znakomitą formą psychoterapii. Łagodzi stres i samotność. Podczas zabawy dzieci uczą się przełamywania lęku przed psami, ale również właściwego, odpowiedzialnego zachowania. Tomografia, endoskopia, biopsja to badania, z których nasi pupile mogą już korzystać. Czy dzięki troskliwości właściciela i lekarzy pies Misiek ma szansę na całkowity powrót do zdrowia? 11:55 KOPERNIK NA ZIEMI LUBAWSKIEJ 15 min, Polska, 2023 Transmisja z lubawskiego zamku - miejsca, w którym Mikołaj Kopernik podjął decyzję, że ogłosi światu swoje największe dzieło naukowe "De revolutionibus", a w 1539 roku Jerzy Joachim Retyk po raz pierwszy w historii nauki omówił teorię heliocentryczną Kopernika i ją spopularyzował. Mury lubawskiego zamku kryją tajemnice, które przybliżą goście Marty Kielczyk: Robert Szaj i Maciej Radtke, burmistrz Lubawy. 12:15 MIKOŁAJ KOPERNIK Reportaż, 20 min, Polska, 2023 Reportaż o Mikołaju Koperniku, astronomie, matematyku, twórcy heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego. To opowieść o człowieku, który zatrzymał Słońce i ruszył Ziemię. 12:45 CZY WIESZ, ŻE? - /30/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:10 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. Za ciężką, nierzadko prowadzącą do śmierci, chorobę odpowiedzialnych jest ich kilka. Te najgroźniejsze powodują śmierć w 30 proc. przypadków. Najbardziej zaraźliwe mają skuteczność od 70 do 90 proc. Wirusy zapalenia wątroby. To im będzie poświęcony ten odcinek programu. Niestety, nie na wszystkie udało się znaleźć szczepionkę. Czy naukowcom uda się dorwać tego groźnego wirusa? 13:40 NASTĘPCY KOPERNIKA 15 min, Polska, 2023 Transmisja z wydarzenia, które z okazji Roku Kopernika przygotowała TVP Nauka. Następcy Kopernika to młodzi pasjonaci nauki - uczniowie działający w kołach naukowych. Dla nich Paweł Piszczałka, popularyzator nauki, przygotował zestaw pasjonujących eksperymentów dotyczących zjawisk zachodzących w kosmosie. Pokaże m.in właściwości ciekłego azotu i wytłumaczy, jak przygotować kosmiczne chrupki. Dr Magdalena Pilska, wspólnie z uczniami, przeprowadzi obserwację zjawisk zachodzących na Słońcu. 14:05 SONDY KOSMICZNE - CZERWONE ŁAZIKI (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 14:35 SONDY KOSMICZNE - WEWNĘTRZNE KRĘGI PIEKŁA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 15:00 WIELKIE WYNALAZKI - /34/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:00 RAPORT NAUKOWY - /34/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 16:30 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - CUD ŻYCIA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek dotyczący procedury cesarskiego cięcia. Przez pryzmat rodziców, w ich ostatnich kilkudziesięciu minutach oczekiwania na dziecko, prezentujemy pracę całego zespołu oczekującego na przyjście na świat nowego człowieka: położników, położnej, neonatologa. Powiemy, jak zmieniało się położnictwo na przykładzie doświadczeń lekarki z prawie 50-letnim stażem. Przypominając historię tego zabiegu, sięgniemy do starożytności, wyjaśniając, jaka jest zależność pomiędzy nazwą zabiegu a postacią Juliusza Cezara. 17:00 PRZYRODNIK NA TROPIE - ODC. 4 - ŁĄTKA DZIEWECZKA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Prowadzący: Łukasz Bożycki W Polsce możemy spotkać aż 74 gatunki ważek. Ważki charakteryzują się doskonałą umiejętnością latania. Poruszają się w powietrzu niezwykle szybko, rozwijając prędkość około 100 długości ciała na sekundę. To oznacza, że gdyby prowadzący "Przyrodnika na tropie" Łukasz Bożycki był ważką, to latałby z prędkością 180 m/s, czyli około 650 km/h. Bohaterką tego odcinka będzie łątka dzieweczka, jedna z najliczniejszych polskich ważek. Opowiemy także o zauszniku, tygrzyku, jaskółkach brzegówkach i tysiącach komarów. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /36/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Kupując malutkiego legwana, wyobraźmy go sobie jako dorosłą jaszczurkę, która może osiągnąć metr osiemdziesiąt długości i dobrze się zastanówmy. Dziś poznacie Dextera, młodego legwana po częściowej amputacji ogona. Kolejny nasz bohater to Fajrant - kot z endoprotezą. Dzięki zdobyczom medycyny i ludziom o wielkich sercach, ma przed sobą normalne życie. A w warszawskim ogrodzie zoologicznym wiosna wywabiła zwierzęta na zewnętrzne wybiegi. I to nie tylko starszych mieszkańców zoo, ale również nowo narodzone maluchy. Poznamy małą foczkę oraz kilkudniowego nosorożca indyjskiego, który jest wspaniałym prezentem na dziewięćdziesięciolecie warszawskiego zoo. I ciekawostka - wszystkie zwierzęta urodzone w ogrodzie w 2018 roku, otrzymają imiona na literę J. 18:00 CZY WIESZ, ŻE? - /31/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:30 CZY WIESZ, ŻE? - /32/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:00 EMOCJE - ODC. 29 CIERPLIWOŚĆ, JAK SIĘ JEJ NAUCZYĆ? Program poradnikowy, 20 min, Polska, 2021 Reżyseria: Katarzyna Szczuka Scenariusz: Katarzyna Szczuka, Anna Mikołajczyk Muzyka: Marcin Kuczewski W tym odcinku: Trzeba mieć dużo cierpliwości, by się jej nauczyć, napisał kiedyś Stanisław Jerzy Lec. W programie opowiemy, z jakimi emocjami wiąże się cierpliwość, ale też jej brak. I jak ją wypracować. 19:30 ASTRONARIUM - 8/21 (119) - KOMERCYJNY KOSMOS Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Rakiety budowane i wysyłane przez prywatne firmy, tysiące satelitów świadczących usługi dostępne dla każdego, a w końcu załogowe loty na pokładzie komercyjnych statków kosmicznych - to wszystko zwiastuny nadejścia nowej ery w eksploracji kosmosu. Ery, która może być zdominowana przez prywatne inicjatywy. W tym programie pokażemy, jak może ona wyglądać. 20:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - ASPERGER I NAZIŚCI (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Dr Hans Asperger był austriackim pediatrą, od którego pochodzi nazwa Zespół Aspergera. Dr Asperger na nowo zdefiniował pojęcie autyzmu, któremu - jak uważano - towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. Za swoją pracę był przez długi czas uważany za sumiennego lekarza, który chronił autystyczne dzieci przed eutanazją dokonywaną na dzieciach niepełnosprawnych przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Ale niedawne badania ujawniły inną stronę doktora Aspergera. Tak jak można było się spodziewać... 20:50 SZPIEDZY WŚRÓD ZWIERZĄT S.I - ODC. 4. ZŁE ZACHOWANIE (SPY IN THE WILD) Cykl dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: John Downer Zwierzęta kochają, smucą się, oszukują i wymyślają sposoby na osiągnięcie celu zupełnie tak jak my ludzie. Nowa generacja kamer szpiegowskich ujawni, jak bardzo zwierzęta przypominają nasze zachowania. Zwierzęta są mistrzami wrednych zachowań, ale co sprawia, że łamią zasady? Gdy trzeba zrobić wielką zadymę, małpy są wyjątkowymi mistrzami. Uczenie odpowiedniego zachowania jest jeszcze istotniejsze w ekstremalnych warunkach... Na arktycznych terenach Kanady to sprawa przeżycia. Gdy zwierzęta żyjące wspólnie muszą nauczyć się zasad, inne myślą tylko o sobie. Gdziekolwiek "tajni agenci" się udali, ukazywali nam intymny świat zwierząt. Być może tak naprawdę odkryli, że zwierzęta są bardziej do nas podobne niż myśleliśmy. 21:50 RAPORT NAUKOWY - /34/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 22:20 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - CUD ŻYCIA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek dotyczący procedury cesarskiego cięcia. Przez pryzmat rodziców, w ich ostatnich kilkudziesięciu minutach oczekiwania na dziecko, prezentujemy pracę całego zespołu oczekującego na przyjście na świat nowego człowieka: położników, położnej, neonatologa. Powiemy, jak zmieniało się położnictwo na przykładzie doświadczeń lekarki z prawie 50-letnim stażem. Przypominając historię tego zabiegu, sięgniemy do starożytności, wyjaśniając, jaka jest zależność pomiędzy nazwą zabiegu a postacią Juliusza Cezara. 22:50 PRZYRODNIK NA TROPIE - ODC. 4 - ŁĄTKA DZIEWECZKA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Prowadzący: Łukasz Bożycki W Polsce możemy spotkać aż 74 gatunki ważek. Ważki charakteryzują się doskonałą umiejętnością latania. Poruszają się w powietrzu niezwykle szybko, rozwijając prędkość około 100 długości ciała na sekundę. To oznacza, że gdyby prowadzący "Przyrodnika na tropie" Łukasz Bożycki był ważką, to latałby z prędkością 180 m/s, czyli około 650 km/h. Bohaterką tego odcinka będzie łątka dzieweczka, jedna z najliczniejszych polskich ważek. Opowiemy także o zauszniku, tygrzyku, jaskółkach brzegówkach i tysiącach komarów. 23:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /36/ 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Kupując malutkiego legwana, wyobraźmy go sobie jako dorosłą jaszczurkę, która może osiągnąć metr osiemdziesiąt długości i dobrze się zastanówmy. Dziś poznacie Dextera, młodego legwana po częściowej amputacji ogona. Kolejny nasz bohater to Fajrant - kot z endoprotezą. Dzięki zdobyczom medycyny i ludziom o wielkich sercach, ma przed sobą normalne życie. A w warszawskim ogrodzie zoologicznym wiosna wywabiła zwierzęta na zewnętrzne wybiegi. I to nie tylko starszych mieszkańców zoo, ale również nowo narodzone maluchy. Poznamy małą foczkę oraz kilkudniowego nosorożca indyjskiego, który jest wspaniałym prezentem na dziewięćdziesięciolecie warszawskiego zoo. I ciekawostka - wszystkie zwierzęta urodzone w ogrodzie w 2018 roku, otrzymają imiona na literę J. 24:00 CZY WIESZ, ŻE? - /31/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:25 CZY WIESZ, ŻE? - /32/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:50 RAPORT NAUKOWY - /34/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 01:15 EMOCJE - ODC. 29 CIERPLIWOŚĆ, JAK SIĘ JEJ NAUCZYĆ? Program poradnikowy, 20 min, Polska, 2021 Reżyseria: Katarzyna Szczuka Scenariusz: Katarzyna Szczuka, Anna Mikołajczyk Muzyka: Marcin Kuczewski W tym odcinku: Trzeba mieć dużo cierpliwości, by się jej nauczyć, napisał kiedyś Stanisław Jerzy Lec. W programie opowiemy, z jakimi emocjami wiąże się cierpliwość, ale też jej brak. I jak ją wypracować. 01:45 ASTRONARIUM - 8/21 (119) - KOMERCYJNY KOSMOS Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Rakiety budowane i wysyłane przez prywatne firmy, tysiące satelitów świadczących usługi dostępne dla każdego, a w końcu załogowe loty na pokładzie komercyjnych statków kosmicznych - to wszystko zwiastuny nadejścia nowej ery w eksploracji kosmosu. Ery, która może być zdominowana przez prywatne inicjatywy. W tym programie pokażemy, jak może ona wyglądać. 02:15 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - ASPERGER I NAZIŚCI (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Dr Hans Asperger był austriackim pediatrą, od którego pochodzi nazwa Zespół Aspergera. Dr Asperger na nowo zdefiniował pojęcie autyzmu, któremu - jak uważano - towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. Za swoją pracę był przez długi czas uważany za sumiennego lekarza, który chronił autystyczne dzieci przed eutanazją dokonywaną na dzieciach niepełnosprawnych przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Ale niedawne badania ujawniły inną stronę doktora Aspergera. Tak jak można było się spodziewać...