TVP Nauka Piątek, 02.06.2023 06:00 PERŁY BAŁTYKU - WIŚLANA OSTOJA PTAKÓW Serial dokumentalny, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Prowadzący: dr Andrzej Kruszewicz Ostoja Wiślana to zapomniany i zagrożony klejnot polskiego wybrzeża. Stanowią ją w większości wody Zalewu Wiślanego. Wisła, najdłuższa polska rzeka, wpadając do Bałtyku składa morzu w darze to, co po drodze porwał jej nurt w głębi kraju. Z piachu tworzy łachy i wysepki, które szczególnie upodobały sobie ptaki. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /39/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Psia wioska? Miejsce, gdzie zmaltretowane i pokrzywdzone zwierzęta będą przystosowywane do życia w przyszłych ludzkich rodzinach. Czy to szalony pomysł weterynarzy z przemyskiej lecznicy? Spotkaliśmy tam również nietypową pacjentkę kurę Teofilę. Proteza dla kury! Zobaczcie! Być może niedługo Teofila stanie się najsłynniejszą kurą w Europie, a może i na świecie. Pacjentem tej lecznicy był kilka miesięcy wcześniej pies Majki. Wtedy doktor Radek powiedział nam: Asystując Panu Bogu, będę wyczekiwał cudu... I cud się wydarzył. Majki jest zdrowy i ma nową rodzinę! Ale w przemyskim Ośrodku Rehabilitacji Zwierząt Chronionych pojawił się Miko, którego właściciel pewnego mroźnego dnia uznał, że nie chce już mieć psa. Tymczasem azyl opuszczają inni mieszkańcy - zwierzęta, które z różnych powodów znalazły tutaj schronienie. Wyleczone, odkarmione mogą teraz wrócić tam, gdzie ich miejsce, czyli do natury. To piękne chwile! 06:55 CZY WIESZ, ŻE? - /37/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:25 CZY WIESZ, ŻE? - /38/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 21 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:50 KUCHENNE RECEPTY - ODC. 14 SPORT KUCHNIA DLA AKTYWNYCH Magazyn medyczno-kulinarny, 21 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Zdjęcia: Marcin Szymański, Łukasz Głąb Prowadzący: Michał Mularczyk, Anna Soporek Wykonawcy: Piotr Dobosz W tym odcinku Cezary Powała z dr. Michałem Mularczykiem przy współudziale Ani Soporek przygotują zdrowe przysmaki dla aktywnych: - szpinakowy koktajl ze spiruliną, - mix sałat z makrelą i łuskanymi nasionami konopi siewnej, - humus z ciecierzycy i nasion konopii, - daktylowo - orzechowe kulki mocy. 08:20 ASTRONARIUM - 11/21 (122) - KOSMICZNA PODRÓŻ WODY Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Woda to jedna z substancji, których najbardziej poszukujemy we Wszechświecie. Skąd właściwie się bierze? I jak wygląda jej podróż na powierzchnię planet podobnych do Ziemi? W tym programie poszukamy odpowiedzi na te pytania. 08:50 TRANZYT Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Rober Szaj Zdjęcia: Bogumił Radajewski, Robert Szaj Od stuleci astronomowie obserwują tranzyty dwóch planet, Merkurego i Wenus, na tle tarczy słonecznej. 11 listopada 2019 roku na tle tarczy słonecznej przewędrowała najmniejsza planeta Układu Słonecznego - Merkury. Kilka lat wcześniej mogliśmy obserwować bardziej spektakularny tranzyt planety Wenus. W ciągu jednego stulecia możemy obserwować średnio trzynaście tranzytów Merkurego. Obserwacje tego typu zjawisk przy odległych gwiazdach pozwalają na odkrywanie planet pozasłonecznych, których odkryto już kilka tysięcy. Na czym polega tranzyt, kiedy występuje i jakie ma znaczenie dla nauki? Film prezentuje przebieg samego zjawiska. Spotykamy także astronomów, którzy poszukują odległych światów metodami tranzytów. Poznajemy tajemnice najmniejszej planety Układu Słonecznego oraz naszej centralnej gwiazdy. 09:20 PLANETA MOCY (PLANET POWER) Film dokumentalny, 40 min, Francja, 2018 Cała historia elektryczności opowiedziana w epickiej historii słonecznego samolotu Bertranda Piccarda, Solar Impulse. 10:10 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - ASPERGER I NAZIŚCI (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Dr Hans Asperger był austriackim pediatrą, od którego pochodzi nazwa Zespół Aspergera. Dr Asperger na nowo zdefiniował pojęcie autyzmu, któremu - jak uważano - towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. Za swoją pracę był przez długi czas uważany za sumiennego lekarza, który chronił autystyczne dzieci przed eutanazją dokonywaną na dzieciach niepełnosprawnych przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Ale niedawne badania ujawniły inną stronę doktora Aspergera. Tak jak można było się spodziewać... 11:00 PERŁY BAŁTYKU - WIŚLANA OSTOJA PTAKÓW Serial dokumentalny, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Prowadzący: dr Andrzej Kruszewicz Ostoja Wiślana to zapomniany i zagrożony klejnot polskiego wybrzeża. Stanowią ją w większości wody Zalewu Wiślanego. Wisła, najdłuższa polska rzeka, wpadając do Bałtyku składa morzu w darze to, co po drodze porwał jej nurt w głębi kraju. Z piachu tworzy łachy i wysepki, które szczególnie upodobały sobie ptaki. 11:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /39/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Psia wioska? Miejsce, gdzie zmaltretowane i pokrzywdzone zwierzęta będą przystosowywane do życia w przyszłych ludzkich rodzinach. Czy to szalony pomysł weterynarzy z przemyskiej lecznicy? Spotkaliśmy tam również nietypową pacjentkę kurę Teofilę. Proteza dla kury! Zobaczcie! Być może niedługo Teofila stanie się najsłynniejszą kurą w Europie, a może i na świecie. Pacjentem tej lecznicy był kilka miesięcy wcześniej pies Majki. Wtedy doktor Radek powiedział nam: Asystując Panu Bogu, będę wyczekiwał cudu... I cud się wydarzył. Majki jest zdrowy i ma nową rodzinę! Ale w przemyskim Ośrodku Rehabilitacji Zwierząt Chronionych pojawił się Miko, którego właściciel pewnego mroźnego dnia uznał, że nie chce już mieć psa. Tymczasem azyl opuszczają inni mieszkańcy - zwierzęta, które z różnych powodów znalazły tutaj schronienie. Wyleczone, odkarmione mogą teraz wrócić tam, gdzie ich miejsce, czyli do natury. To piękne chwile! 12:00 CZY WIESZ, ŻE? - /37/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:25 CZY WIESZ, ŻE? - /38/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 21 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:55 KUCHENNE RECEPTY - ODC. 14 SPORT KUCHNIA DLA AKTYWNYCH Magazyn medyczno-kulinarny, 21 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Zdjęcia: Marcin Szymański, Łukasz Głąb Prowadzący: Michał Mularczyk, Anna Soporek Wykonawcy: Piotr Dobosz W tym odcinku Cezary Powała z dr. Michałem Mularczykiem przy współudziale Ani Soporek przygotują zdrowe przysmaki dla aktywnych: - szpinakowy koktajl ze spiruliną, - mix sałat z makrelą i łuskanymi nasionami konopi siewnej, - humus z ciecierzycy i nasion konopii, - daktylowo - orzechowe kulki mocy. 13:25 ASTRONARIUM - 11/21 (122) - KOSMICZNA PODRÓŻ WODY Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Woda to jedna z substancji, których najbardziej poszukujemy we Wszechświecie. Skąd właściwie się bierze? I jak wygląda jej podróż na powierzchnię planet podobnych do Ziemi? W tym programie poszukamy odpowiedzi na te pytania. 13:55 PLANETA MOCY (PLANET POWER) Film dokumentalny, 40 min, Francja, 2018 Cała historia elektryczności opowiedziana w epickiej historii słonecznego samolotu Bertranda Piccarda, Solar Impulse. 14:40 MŁODZI TWÓRCY MISTRZOM - NIE MA ODPOCZYNKU NA SZCZYTACH - FILM O PROFESORZE PIOTRZE SZTOMPCE Cykl dokumentalny, 17 min, Polska, 2008 Reżyseria: Cezary Iber Scenariusz: Cezary Iber Muzyka: R. Myhill Bohaterem tego odcinka jest prof. dr hab. Piotr Sztompka. W dziedzinie socjologii osiągnął chyba wszystkie możliwe zaszczyty. Od ukończenia studiów jest nierozerwalnie związany z Uniwersytetem Jagiellońskim (od 1987 r. jako profesor zwyczajny), gdzie kieruje Zakładem Socjologii Teoretycznej. Ponadto kieruje Centrum Analiz Zmian Kulturowych Europa 89 Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1996 - 2003 był przewodniczącym Komitetu Socjologii PAN. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, należy też do zagranicznych akademii nauk: Academia Europea (od 1990 r.) i American Academy of Arts and Sciences (zagraniczny członek honorowy od 1996 r.). Jest autorem kilkunastu książek z dziedziny socjologii, w większości opublikowanych w USA i Wielkiej Brytanii. Wielokrotnie przebywał za granicą jako visiting profesor na uczelniach USA, Włoch, Meksyku, Australii oraz Belgii. Współpracuje z wieloma placówkami naukowymi na świecie. Podróżowanie jest zarazem jedną z największych pasji profesora, który z zamiłowaniem oddaje się również fotografii. 15:00 WIELKIE WYNALAZKI - /21/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:00 ZAGADKI POWIERZCHNI (SECRETS OF THE SURFACE) Film dokumentalny, 60 min, Francja, 2020 Film opowiada o życiu i pracy Maryam Mirzakhani, irańskiej imigrantki do Stanów Zjednoczonych. W 2014 roku była pierwszą kobietą, która została uhonorowana najwyższą nagrodą w matematyce, Medalem Fieldsa. Wkład Mirzakhani wyjaśniają czołowi matematycy i ilustrują animowane sekwencje. Jej matematyczni koledzy z całego świata, a także byli nauczyciele, koledzy z klasy i studenci w Iranie, przekazują, jaki jest wpływ jej osiągnięć na naukę. Ścieżka edukacji, sukcesy w drużynie irańskiej Olimpiady Matematycznej i jej błyskotliwa praca sprawiają, że Mirzakhani jest idealnym wzorem do naśladowania dla dziewcząt szukających kariery w nauce i matematyce. 17:05 LAS BLIŻEJ NAS - ODC. 14 Magazyn, 20 min, Polska, 2019 Scenariusz: Wojciech Wójcik Prowadzący: Tomasz Zielonka W tym odcinku odwiedzimy z kamerą Leśne Pogotowie, czyli ośrodek rehabilitacji i schronisko dla dzikich zwierząt. Istnieje od blisko 30 lat w Mikołowie, szefem jest tu Jacek Wąsiński. To do niego zgłaszają się wszyscy, którzy zauważą w lasach ranne zwierzęta. Leczy je, zachowując przy tym ich prawdziwą naturę - czyli dzikość. Moment szczególny, a może nawet najważniejszy to ten, gdy zwierzęta mogą wrócić na wolność. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /40/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Klinika weterynaryjna i operacja zaćmy? Tak! Troskliwi właściciele psa yorka, Lucky’ego, bez wahania zdecydowali się na ten skomplikowany zabieg u swego pupila. Trudno było uwierzyć, że tuż po operacji i wybudzeniu Lucky rozglądał się wokół zdziwiony, bo znalazł się w nowym, lepszym świecie. A wszystko dzięki zdobyczom współczesnej okulistyki weterynaryjnej. Obserwowaliśmy również chore fretki, które trafiły do gabinetu weterynaryjnego z wolontariuszką Stowarzyszenia Przyjaciół Fretek. Okazuje się, że jeżeli te śliczne futrzaki są odpowiednio odżywiane to do trzeciego roku życia prawie nie chorują. Później jednak pojawiają się często przewlekłe choroby nerek, serca, nadnerczy. Kupując fretkę, trzeba mieć tego świadomość. Na właścicielu ciąży duża odpowiedzialność. Zarówno osobista jak i finansowa. A wielu z nich stara się jej unikać. 18:00 CZY WIESZ, ŻE? - /39/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:25 CZY WIESZ, ŻE? - /40/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:50 JASNE JAK SŁOŃCE - WIELKOŚĆ MÓZGU 3 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Krótkie felietony wideo, w których prowadzący przedstawia, analizuje i tłumaczy zjawiska, ciekawostki ze świata nauki. 19:00 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSY DZIECIĘCE Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. W tym odcinku programu zadamy pytanie, dlaczego niektóre wirusy są groźniejsze dla dzieci niż dla dorosłych. Opowiemy o mikrobach najczęściej atakujących najmłodszych. Przybliżymy sposoby leczenia i profilaktyki chorób wirusowych dzieci. W dobie pandemii SARS-CoV-2 szczepienia najmłodszych budziły największe kontrowersje; naukowcy prezentują wyniki badań pokazujące, jakie są konsekwencje - w wieku dorosłym - braku szczepień w dzieciństwie. 19:25 JASNE JAK SŁOŃCE - REAKCJA NURKOWA SSAKÓW 2 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta W tym odcinku wyjaśniamy, jak spowolnić procesy zachodzące w naszym organizmie. 19:30 JASNE JAK SŁOŃCE - PRZYJACIELE 2 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Dlaczego ktoś obcy staje się naszym przyjacielem? W tym odcinku wyjaśniamy, czy mogą na to wpływać geny. 19:35 ASTRONARIUM - 2/23 (153) - HORYZONT ZDARZEŃ Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Bogumił Radajewski, Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 20:00 SONDY KOSMICZNE - SERCE PLUTONA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, Francja, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 20:25 SONDY KOSMICZNE - PRZYSZŁE MISJE (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 20:55 WIELKIE WYNALAZKI - /35/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 21:50 ROBOLOVE Film dokumentalny, 51 min, Austria, 2019 Reżyseria: Maria Arlamovsky Zdjęcia: Sebastian Arlamovsky Film dokumentalny o tworzeniu humanoidalnych robotów z systemem Android oraz strategiach ludzi zaangażowanych w ich kreowanie. Te roboty być może kiedyś powiększą ludzkie grono. Z ekscytującą różnorodnością perspektyw film pozwala zrozumieć ogromną złożoność tego tematu. Posłuchamy, co mówi japoński guru robotyki Hiroshi Ishiguro, transhumanistka Natasha Vita More i wielu innych. Podczas gdy różnica między ludźmi a androidami stopniowo się rozmywa, napięcie między technologią a odpowiedzialnością społeczną narasta w miarę, jak utopijne wizje się powiększają. Z tej mozaiki wyłania się napięta ambiwalencja, która kwestionuje te futurystyczne technologie i jest pełna miłości dla tych, którzy mają odwagę tworzyć takie nowe maszyny, które starają się upodabniać do człowieka. 22:50 LAS BLIŻEJ NAS - ODC. 14 Magazyn, 20 min, Polska, 2019 Scenariusz: Wojciech Wójcik Prowadzący: Tomasz Zielonka W tym odcinku odwiedzimy z kamerą Leśne Pogotowie, czyli ośrodek rehabilitacji i schronisko dla dzikich zwierząt. Istnieje od blisko 30 lat w Mikołowie, szefem jest tu Jacek Wąsiński. To do niego zgłaszają się wszyscy, którzy zauważą w lasach ranne zwierzęta. Leczy je, zachowując przy tym ich prawdziwą naturę - czyli dzikość. Moment szczególny, a może nawet najważniejszy to ten, gdy zwierzęta mogą wrócić na wolność. 23:25 WETERYNARZE Z SERCEM - /40/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Klinika weterynaryjna i operacja zaćmy? Tak! Troskliwi właściciele psa yorka, Lucky’ego, bez wahania zdecydowali się na ten skomplikowany zabieg u swego pupila. Trudno było uwierzyć, że tuż po operacji i wybudzeniu Lucky rozglądał się wokół zdziwiony, bo znalazł się w nowym, lepszym świecie. A wszystko dzięki zdobyczom współczesnej okulistyki weterynaryjnej. Obserwowaliśmy również chore fretki, które trafiły do gabinetu weterynaryjnego z wolontariuszką Stowarzyszenia Przyjaciół Fretek. Okazuje się, że jeżeli te śliczne futrzaki są odpowiednio odżywiane to do trzeciego roku życia prawie nie chorują. Później jednak pojawiają się często przewlekłe choroby nerek, serca, nadnerczy. Kupując fretkę, trzeba mieć tego świadomość. Na właścicielu ciąży duża odpowiedzialność. Zarówno osobista jak i finansowa. A wielu z nich stara się jej unikać. 23:55 CZY WIESZ, ŻE? - /39/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:20 CZY WIESZ, ŻE? - /40/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:50 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSY DZIECIĘCE Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. W tym odcinku programu zadamy pytanie, dlaczego niektóre wirusy są groźniejsze dla dzieci niż dla dorosłych. Opowiemy o mikrobach najczęściej atakujących najmłodszych. Przybliżymy sposoby leczenia i profilaktyki chorób wirusowych dzieci. W dobie pandemii SARS-CoV-2 szczepienia najmłodszych budziły największe kontrowersje; naukowcy prezentują wyniki badań pokazujące, jakie są konsekwencje - w wieku dorosłym - braku szczepień w dzieciństwie. 01:15 ASTRONARIUM - 2/23 (153) - HORYZONT ZDARZEŃ Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Bogumił Radajewski, Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 01:50 SONDY KOSMICZNE - SERCE PLUTONA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, Francja, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 02:15 SONDY KOSMICZNE - PRZYSZŁE MISJE (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 02:35 GENIUSZE I MARZYCIELE. ZYGMUNT PUŁAWSKI - POLSKIE SKRZYDŁA Cykl dokumentalny, 52 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jarosław Minkowicz Film o największych osiągnięciach polskich pilotów i konstruktorów lotniczych nie musi być nudnym wykładem z historii. Szczególnie, gdy prawie całą historię można oprzeć na romansie zdolnego inżyniera i pięknej malarki. "Polskie skrzydła" to opowieść o zazdrości i namiętności, które z jednej strony okażą się zgubne, ale z drugiej zaowocują rozwojem całego polskiego przemysłu lotniczego na skalę, o jakiej nikt nawet nie śmiał marzyć. Jest piękna kobieta. Są wspaniali mężczyźni i ich maszyny. Podziw tłumów. Namiętność i tragedia. Klęska i nowa nadzieja. Zygmunt Puławski - pilot i inżynier, konstruktor lotniczy. Opracował nowe rozwiązania w lotnictwie: podwozie nożycowe, oryginalny układ skrzydeł nazywany płatem Puławskiego.