TVP Dokument Czwartek, 15.06.2023 06:00 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - ICH MALEŃKI MODRASZEK Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska W odcinku wystąpili dr Marcin Sielezniew i jego żona Izabela Dziekańska. Dr Marcin Sielezniew jest entomologiem, entuzjastą motyli myrmekofilnych, czyli takich, które do swojego rozwoju wykorzystują mrówki. To dla nich przeniósł się z Warszawy do Białegostoku, a w przyszłości planuje zamieszkać na podlaskiej wsi, by mieć jeszcze bliżej do obiektów swych badań modraszków arion. W programie starają się odpowiedzieć na pytanie - Czemu modraszek jest tak niezwykłym motylem? 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 48 ŚLĄSK NIEOCZYWISTY Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Śląsk to nie tylko węgiel, kopalnie i rolada wołowa z kluskami, ale także niezwykle bogata historycznie kraina. Już samo jej umiejscowienie może być dla wielu sporym zaskoczeniem. Radosław Kotarski rusza śladami mniej znanych śląskich impresji i wydobywa je na światło dzienne. 07:00 NOTACJE - STANISŁAW JĘDRYKA. JESTEM PO PROSTU Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2013 Autor: Katarzyna Kawecka Reżyser i scenarzysta filmowy. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Prusa w Sosnowcu, w 1956 roku ukończył Wydział Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi. Pierwsze osiągnięcia to: popularny serial telewizyjny "Do przerwy 0:1" oraz jego kinowa wersja "Paragon gola". Do klasyki filmu polskiego przeszły kolejne przygodowe seriale: "Wakacje z duchami", "Podróż za jeden uśmiech". Z aplauzem krytyki spotkał się film psychologiczny "Koniec wakacji" (1974), za który reżyser otrzymał wiele nagród i wyróżnień. 07:15 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 88 EŁK Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Michał Piedziewicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ełk to kolejne miasto na trasie podróży Tomasza Bednarka. Pierwszy zamek w tym miejscu budował późniejszy Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego Ulrich Von Jungingen. Krzyżacy wznieśli zamek na wyspie scalonej z kilku mniejszych. Z lądem łączyły ją długo mosty drewniane. Na przestrzeni wieków wielokrotnie niszczona i odbudowywana twierdza, z czasem zupełnie straciła na znaczeniu. Ubogie kresy Prus Książęcych, a z czasem Królestwa Prus, nie były krainą miodem i mlekiem płynącą, lecz synonimem biedy i zacofania. Wszystko zaczęło się zmieniać pod koniec XIX wieku. W nowym centrum miasta założony został rekreacyjny park z zabytkową dziś fontanną. Znaczenia nabrały wtedy nowe ulice, przy których wyrastać zaczęły reprezentacyjne budowle, m.in. secesyjne kamienice. Dynamiczny rozwój Ełku w wielkiej mierze zależał od kolei, z drugiej jednak strony losy miasta od lat nierozłącznie związane są z jeziorem. Zwłaszcza dziś, gdy mniejsze znaczenie ma w tym rejonie przemysł, a popularna stała się turystyka. Współczesny Ełk to świetna baza wypadowa - przez miasto przebiega mnóstwo szlaków pieszych, rowerowych, kajakowych czy żeglarskich. Sześciokilometrowa promenada w Ełku to idealne miejsce do spacerowania, biegania oraz jazdy rowerem. Organizowane są tu również liczne imprezy, jak chociażby Mazurskie Zawody Balonowe oraz Festiwal Sztuk Pirotechnicznych Ełk, Ogień i Woda. 07:45 WETERYNARZE Z SERCEM - /108/ Reality show, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzięki Fundacji Pomocy Goldenom "Aurea", przybliżymy rasę golden retriever. Piękne, ciepłe i prorodzinne - dlaczego, tak jak np. Sonia, bohaterka kącika adopcyjnego, trafiają do fundacji? Mamy nadzieję, że nie tylko Sonia podbije Wasze serca! Poznacie też zwierzęta, których nazwać potrafiłoby pewnie niewielu z Was. To egzotyczni mieszkańcy toruńskiego ogrodu zoobotanicznego. Ale dzisiaj skupimy się na pandach rudych i tarajach. Co zrobić, jeżeli bardzo pragniemy mieć psa, ale z różnych względów nie możemy podjąć decyzji na wiele lat? Dobrym rozwiązaniem jest stworzenie tak zwanego domu tymczasowego. 08:10 JAK CO DZIEŃ... Film dokumentalny, 11 min, Polska, 1955 Reżyseria: Kazimierz Karabasz Scenariusz: Kazimierz Karabasz Zdjęcia: Zbigniew Karpowicz Etiuda studencka Kazimierza Karabasza - mistrza polskiego kina dokumentalnego ukazująca ciężką pracę podmiejskiej kolejki dojazdowej, codzienne perypetie podróżnych oraz mozolną i precyzyjną pracę maszynistów i dróżników. 08:30 NARODZINY OCEANU - CZĘŚĆ 1 (CREATING AN OCEAN) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2020 Reżyseria: Alain Tixier Dwuczęściowy film dokumentalny o tym, jak powstawało gigantyczne oceanarium w Chinach. Jest sanktuarium morskiego życia. To ogromna, szklano - metalowa konstrukcja, która może pomieścić 100 milionów litrów wody. To największe akwarium na świecie zostało właśnie otwarte na wyspie Hengqin, obok Makau. Nie ma takiego drugiego miejsca, które przypominałoby taką wymarzoną konstrukcję pod względem wielkości placu budowy, typu i skali architektonicznej oraz liczby prezentowanych gatunków morskich czy szacowanej liczby odwiedzających. Budowa była prawdziwą łamigłówką inżynierii architektonicznej, wymagała zespołowej pracy ekspertów z całego świata. To gigantyczne akwarium pobiło już kilka rekordów. Zgromadziło największą liczbę rekinów wielorybich i płaszczek olbrzymich w niewoli. Będzie też domem dla nie mniej niż 20 000 ryb i około 5 000 innych gatunków. Ta miniseria pokaże 4 lata wyjątkowej pracy, innowacji, osiągnięć technicznych i najwyższej klasy logistyki. Zobaczymy również, jak każde ze zwierząt zostało wprowadzone do nowego środowiska, a także poznamy niesamowitą pracę osób odpowiedzialnych za opiekę nad zwierzętami, które są tutaj prawdziwymi celebrytami. 09:30 WOJNA I POKÓJ W OGRODZIE CZĘŚĆ 1 (WAR AND PEACE IN THE COUNTRYSIDE / GUERRE ET PAIX DANS LE POTAGER EP 01) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Jean - Yves Collet Dwuczęściowy film dokumentalny o tym, jak bardzo blisko, ale poza naszym polem widzenia, dzikie zwierzęta szaleją w naszych ogrodach i na polach upraw, aż czasami jest to uciążliwe! W przypadku szkodników roślin nasza reakcja jest zwykle oczywista, sięgamy po chemię. Ale co, jeśli nasza odpowiedź mogłaby pochodzić z natury? Motyle uwielbiają mszyce, prawda? Sokoły zjadają myszy. Dlaczego więc nie moglibyśmy wykorzystać natury do zwalczania szkodników? Pozytywny i humorystyczny wgląd w dwa przeciwstawne światy i ich radykalnie odmienny wpływ na faunę naszego krajobrazu: z jednej strony ekologiczne gospodarstwo i dom, z drugiej konwencjonalne gospodarstwo i dom, w których stosowano chemiczne pestycydy. Ambitny mini - serial przygląda się problemowi środowiskowemu z innym i nowym podejściem, nakręcony z punktu widzenia zwierząt. Najpierw poznamy życie wiejskich zwierząt mieszkających w pobliżu ekologicznego domu i ich sąsiadów mieszkających w pobliżu typowego domu, w którym na co dzień używa się produktów chemicznych. W drugim odcinku poznamy zwierzęta żyjące na ekologicznej farmie oraz ich odpowiedniki w gospodarstwie z tradycyjnymi metodami. 10:30 EKSTREMALNE MIASTA - ODC. 2. LA PAZ (EXTREME CITIES / LES VILLES DE L'EXTREME 2. LA PAZ) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2009 Reżyseria: David Rosanis Cztery ekstremalnie położone miasta - Jakuck, La Paz, Hammerfest i Bangkok - są jednymi z najtrudniejszych miejsc zamieszkania na świecie. Dowiemy się, jak te miasta walczą z najtrudniejszymi warunkami środowiskowymi na naszej planecie, aby zapewnić swoim mieszkańcom akceptowalny poziom egzystencji. W tym odcinku poznamy La Paz, najwyższą stolicę świata. Miasto otoczone 5000 - metrowymi szczytami zawsze walczyło o rozwój z naturą. Życie na takiej wysokości jest nieustannym wyzwaniem dla ludzkiego ciała. 11:30 NOGAT 15 min, Polska, 1978 Zdjęcia: Jerzy Augustyński, Piotr Wojtczyk Reportaż podejmuje problem zanieczyszczenia rzeki Nogat. Rzeka jest o wschodnim ramieniem ujściowym Wisły, od drugiego z ramion, rzeki Leniwki oddzielona jest śluzą w Białej Górze, licznymi odnogami uchodzi do Zalewu Wiślanego, tworząc niewielką deltę. Z każdym rokiem problem zanieczyszczenia rzeki narasta. W Nowym Stawie i Malborku nie było oczyszczalni, a wszelkie nieczystości trafiały do Nogatu. Wypowiedź rybaka na temat zanieczyszczenia rzeki i związanego z tym spadku ilości złowionych ryb. Sytuacja przełożyła się na życie mieszkańców pobliskiej wioski. Kiedyś rybołówstwem zajmowały się tu cztery rodziny rybackie, obecnie dwie, ale nadal nie mogą utrzymać się z połowu ryb. Wypowiedź wojewody, który wyraża nadzieję, że sytuacja ulegnie poprawie i rzeka Nogat będzie służyła żegludze i turystom. 11:55 WYSPIAŃSKI - KRAKÓW - MELANCHOLIA Film dokumentalny, 49 min, Polska, 1996 Reżyseria: Wojciech Szulczyński Scenariusz: Wojciech Szulczyński, Leszek Danilczyk Wykonawcy: Tadeusz Kantor, Jan Błoński, Józef Tischner, Mieczysław Porębski Film przedstawia związki Stanisława Wyspiańskiego z Krakowem poprzez rozmaite projekty, które artysta realizował w mieście i dla miasta, a także o jego związkach z modernistyczną filozofią i estetyką. O Wyspiańskim wypowiadają się: Tadeusz Kantor, Mieczysław Porębski, Jan Błoński, ks. Józef Tischner. W filmie zamieszczono też zdjęcia współczesnego Krakowa. 12:50 WSZYSTKIE ROLE STANISŁAWA BAREI Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2021 Reżyseria: Mariusz Cieślik Stanisława Bareja. Jego nazwisko stało się marką. Jak u Barei, zupełny Bareja, Bareja wiecznie żywy - w ten sposób miliony Polaków opisują absurdalne historie. Nikt nie pokazał PRL - u lepiej niż ten właśnie reżyser. Bareja to mistrz groteski i najwybitniejszy polski twórca komedii, ale także bardzo bystry obserwator rzeczywistości. O jego filmach wiemy prawie wszystko, ale ich twórca wciąż pozostaje postacią słabo znaną. Tymczasem był Bareja człowiekiem niebanalnym. Przez lata czynnie wspierał opozycję demokratyczną. W piwnicy segmentu na ulicy Fitelberga na prawie dekadę udzielił gościny drukarzom z podziemia. Przemycił też z Wiednia przez dwie granice (i to w sierpniu 1980 roku) powielacz, który służył później nielegalnej Solidarności. Nie bał się wcale, choć groziła za to kara długoletniego więzienia. Te fakty są opinii publicznej znane słabo albo wręcz wcale, warto więc je przypomnieć. 13:50 WOJNA I POKÓJ W OGRODZIE CZĘŚĆ 2 (WAR AND PEACE IN THE COUNTRYSIDE / GUERRE ET PAIX DANS LE POTAGER EP 02) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Jean - Yves Collet Dwuczęściowy film dokumentalny o tym, jak bardzo blisko, ale poza naszym polem widzenia, dzikie zwierzęta szaleją w naszych ogrodach i na polach upraw, aż czasami jest to są uciążliwe! W przypadku szkodników roślin nasza reakcja jest zwykle oczywista, sięgamy po chemię. Ale co, jeśli nasza odpowiedź mogłaby pochodzić z natury? Motyle uwielbiają mszyce, prawda? Sokoły zjadają myszy. Dlaczego więc nie moglibyśmy wykorzystać natury do zwalczania szkodników? Pozytywny i humorystyczny wgląd w dwa przeciwstawne światy i ich radykalnie odmienny wpływ na faunę naszego krajobrazu: z jednej strony ekologiczne gospodarstwo i dom, z drugiej konwencjonalne gospodarstwo i dom, w których stosowano chemiczne pestycydy. Ambitny mini - serial przygląda się problemowi środowiskowemu z innym i nowym podejściem, nakręcony z punktu widzenia zwierząt. Najpierw poznaliśmy życie wiejskich zwierząt mieszkających w pobliżu ekologicznego domu i ich sąsiadów mieszkających w pobliżu typowego domu, w którym na co dzień używa się produktów chemicznych. W drugim odcinku poznamy zwierzęta żyjące na ekologicznej farmie oraz ich odpowiedniki w gospodarstwie z tradycyjnymi metodami. 14:50 OAZA ORYKSA ARABSKIEGO (OASIS OF THE ARABIAN ORYX - ABU DHABI'S DESERT ISLAND / INSEL DER WEIEN ANTILOPE ABU DHABI’S NATUROASE) Film dokumentalny, 51 min, Austria, 2020 Reżyseria: Ngelica V. Marte, Werner Zips To miejsce niezwykłych starań na rzecz ochrony przyrody - Sir Baniyas - pustynna wyspa dzikich zwierząt. Żyją tu na wolności dzikie stworzenia z kilku kontynentów. Sir Baniyas jest naturalną wyspą Zjednoczonych Emiratów Arabskich, ZEA. Rezerwat założył szejk Zajid Al Nayhan, który stworzył tu rodzaj Arki Noego, głównie dla jednego z najrzadszych wówczas gatunków: oryksa arabskiego. Na Wyspie Białej Antylopy powstała Oaza Abu Zabi. Przede wszystkim osiedlono tu zagrożony wyginięciem oryks arabski, czyli białą antylopę, aby zapewnić mu przetrwanie. Abu Dhabi chce wytyczyć nową drogę do bardziej zrównoważonej przyszłości w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Sir Bani Yas to duży projekt, który nie polega wyłącznie na ponownym wprowadzeniu kilku okazów rzadkich gatunków. Nazwa Abu Zabi znaczy ojciec gazeli. W XVIII w czasie polowania gazela zaprowadziła Beduinów z oazy Liwa do źródła wody. Założyli tam wioskę rybacką i według legendy - był to początek nowej ery. 15:55 NARODZINY OCEANU - CZĘŚĆ 2 (CREATING AN OCEAN) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Alain Tixier Dwuczęściowy film dokumentalny o tym, jak powstawało gigantyczne oceanarium w Chinach. Jest sanktuarium morskiego życia. To ogromna, szklano - metalowa konstrukcja, która może pomieścić 100 milionów litrów wody. To największe akwarium na świecie zostało właśnie otwarte na wyspie Hengqin, obok Makau. Nie ma takiego drugiego miejsca, które przypominałoby taką wymarzoną konstrukcję pod względem wielkości placu budowy, typu i skali architektonicznej oraz liczby prezentowanych gatunków morskich czy szacowanej liczby odwiedzających. Budowa była prawdziwą łamigłówką inżynierii architektonicznej, wymagała zespołowej pracy ekspertów z całego świata. To gigantyczne akwarium pobiło już kilka rekordów. Zgromadziło największą liczbę rekinów wielorybich i płaszczek olbrzymich w niewoli. Będzie też domem dla nie mniej niż 20 000 ryb i około 5 000 innych gatunków. Ta miniseria pokaże 4 lata wyjątkowej pracy, innowacji, osiągnięć technicznych i najwyższej klasy logistyki. Zobaczymy również, jak każde ze zwierząt zostało wprowadzone do nowego środowiska, a także poznamy niesamowitą pracę osób odpowiedzialnych za opiekę nad zwierzętami, które są tutaj prawdziwymi celebrytami. 16:55 EKSTREMALNE MIASTA - ODC. 3. HAMMERFEST (EXTREME CITIES / LES VILLES DE L'EXTREME. 3. HAMMERFEST) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2009 Reżyseria: David Rosanis Cztery ekstremalnie położone miasta - Jakuck, La Paz, Hammerfest i Bangkok - są jednymi z najtrudniejszych miejsc zamieszkania na świecie. Dowiemy się, jak te miasta walczą z najtrudniejszymi warunkami środowiskowymi na naszej planecie, aby zapewnić swoim mieszkańcom akceptowalny poziom egzystencji. W tym odcinku poznamy Hammerfest: miasto w ciemności. W najbardziej wysuniętym na północ mieście na świecie słońce znika na 2 miesiące każdej zimy. Ta wieczna noc wywołuje u ludzi ekstremalne skutki, znane jako zespół stresu polarnego. 18:00 RAZEM - ORCHESTRE METROPOLITAIN Z MONTREALU (ENSEMBLE) Film dokumentalny, 49 min, Kanada, 2019 Reżyseria: Jean Nicolas Orhon Film dokumentalny. Rok za kulisami Orchestre Metropolitain z Montrealu, która rozpoczyna swoją pierwszą międzynarodową trasę koncertową po Europie. Muzycy zagrają w najbardziej prestiżowych salach koncertowych. Ta seria koncertów jest zwieńczeniem relacji pomiędzy muzykami i ich liderem Yannickiem Nzet - Sguin. Ponad cztery sezony kamera śledzi przygotowania do tej międzynarodowej przygody i delikatnie przenika do codziennego życia orkiestry. Film ujawnia cenną rolę maestro, emocje związane z występami na scenie, intymność muzyków i miłość do muzyki. Kiedy dobrze ci się z kimś gra, trudno to wyrazić słowami. To jak wspólne oddychanie. Z orkiestrą jest tak samo. Jeśli muzyka jest piękna, to znaczy, że zespoliliśmy naszą energię, która służy pięknu. Ludzie słyszą i widzą jedność, radość wspólnego grania. Ale czy nie na tym polega jakość? To wszystko jest nierozłączne, bo nie można pięknie grać muzyki bez miłości. 19:00 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - UTTARAKHAND U ŹRÓDEŁ GANGESU (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Uttarakhand u źródeł Gangesu. 20:10 UKRAIŃCY - ODC. 6. ALEKSANDRA SASZA SIDORENKO (BOKSERKA) Serial dokumentalny, 42 min, Polska, 2022 Reżyseria: Julia Łuczkowska Scenariusz: Julia Łuczkowska Serial dokumentalny przedstawiający niezwykle zróżnicowane losy emigrantów i uchodźców z Ukrainy. Przyglądamy się z bliska codziennym zmaganiom ludzi w różnym wieku, pochodzących z rozmaitych środowisk społecznych, o odmiennych ambicjach i powodach, dla których zdecydowali się wyjechać ze swojej ojczyzny. Obserwujemy, jak stawiają pierwsze kroki w obcym kraju i starają się zbudować swoje życie od nowa. Przyglądamy się tym, którzy w Polsce są tylko na chwilę, chcą szybko zarobić i wrócić, by pomóc swoim rodzinom. Śledzimy także losy tych, którzy w Polsce się już zadomowili. Prowadzą z powodzeniem firmy, odnoszą sportowe i artystyczne sukcesy. Towarzyszymy im w ich codziennym życiu, w doświadczaniu wojny, w chwilach zwątpienia i radości, stawiającym czoła odmiennej i często niezrozumiałej, polskiej rzeczywistości. Serial "Ukraińcy" to okazja do przejrzenia się w oczach sąsiadów, z którymi łączy nas kulturowa bliskość, a dzieli często trudna historia. Towarzyszymy im w wizytach u ich rodzin w Ukrainie. Wspólnie z nimi gościmy ich bliskich i przyjaciół w Polsce. Opowiedzą nam historię serc rozdartych między dwoma krajami graniczącymi ze sobą od zarania dziejów. Aleksandra Sasza Sidorenko pochodzi z Podola na Ukrainie. Jej rodzice mieszkają w Winnicy, w mieście w środkowej części Ukrainy, w stolicy regionu i obwodu winnickiego. Nie zdecydowali się na emigrację, ale Sasza ma wokół siebie krewnych z Ukrainy, którzy jak ona wybrali Polskę na swój dom. Sasza jest bokserką, ale karierę sportową rozpoczęła od karate, w wieku 12 lat. Mając zaledwie 14 lat, zaczęła uprawiać kickboxing, w którym zdobyła Puchar Świata, jest także siedmiokrotną mistrzynią Ukrainy, mistrzynią Europy. W 2017 roku zdobyła pas Mistrzyni Europy. Obecnie marzeniem Saszy jest zdobycie tytułu Mistrzyni Świata w boksie zawodowym. Sasza przyjechała do Polski osiem lat temu, w 2014 roku. Po trzech miesiącach otrzymała polskie obywatelstwo i od tego czasu na zawodach występuje w polskich barwach, wcześniej reprezentowała Ukrainę i Kazachstan. Wyszła za mąż za Polaka, urodziła synka Kolę i na prawie dwa lata zrezygnowała z kariery sportowej. Po urlopie macierzyńskim wróciła. Łączy rolę matki, bokserki i bizneswoman. Wraz z mężem prowadzi klub bokserski, szkoli bokserów i sama intensywnie trenuje, ale jest tam miejsce także dla kobiet, dla których Sasza jest inspiracją. 20:55 OSKARŻONY: CZŁOWIEK (HUMANITY ON TRIAL) Film dokumentalny, 52 min, Dania, 2019 Reżyseria: Jonas Bruun Film dokumentalny przedstawiający dramatyczną historię Salama - młodego ochotnika z Danii, który postanowił ratować uchodźców topiących się w morzu. Pewnej nocy, podczas próby odnalezienia zaginionej na morzu rodziny, zostaje aresztowany i oskarżony o przemyt ludzi. Wyrok skazujący oznaczałby, że spędzi on resztę życia za kratami. W Grecji, gdzie narodziły się wartości demokratyczne, sprawa ta ma określić przyszłość ludzkości i odpowiedzieć na pytanie: czy ratowanie życia jest przestępstwem? Film był realizowany przez kilka lat, co pozwoliło śledzić sprawę Salama od początku aż do przełomowego procesu. Pozwoliło też obserwować, co dzieje się z europejskimi wartościami i systemami prawnymi pod presją kryzysu uchodźczego. Nagrody na festiwalach: CPH: DOX, Nordisk Panorama (Laureat nagrody publiczności), HumanDocs, MiddleEastNow. 22:05 WSZYSTKO, CO O TOBIE WIEMY (EVERYTHING WE KNOW ABOUT YOU) Film dokumentalny, 45 min, Hiszpania, 2021 Reżyseria: Xavier Duran Co minutę wysyłanych jest ponad 200 milionów e - maili, 7000 zakupów na Amazon i 4 miliony wyszukiwań w Google, wszystkie pozostawiając cyfrowe odciski palców. Dodajmy do tego ślad pozostawiony przez telefony komórkowe, karty kredytowe, kamery bezpieczeństwa, Ta niesamowita ilość szczegółów na temat naszego życia osobistego może być teraz analizowana przez komputery. Ale czy przy coraz większej liczbie decyzji podejmowanych przez algorytmy istnieje ryzyko, że wpadniemy w technokrację? Duże zbiory danych mogą też ratować życie. Pomagają ustalić wzorce postępowania i prognozy, a to, w połączeniu z danymi osobowymi, może stworzyć bardziej spersonalizowaną medycynę. W szpitalu w Sabadell program komputerowy skanuje zdjęcia rentgenowskie, aby zidentyfikować osoby z największym prawdopodobieństwem wystąpienia raka płuc. Są one następnie sprawdzane przez lekarza. Ale, jak pokazało doświadczenie z aplikacją śledzącą covid, wykorzystanie sztucznej inteligencji jest nadal ograniczone. Firmy takie jak Amazon, Facebook i Google zarabiają na sprzedaży profili użytkowników reklamodawcom. Może to jednak wiązać się z realnym ryzykiem dla sklasyfikowanych osób, zwłaszcza w krajach, w których są osoby mające skłonności seksualne, religijne lub polityczne, a działania te są związane z surowymi karami. Ponad 500 000 członków Facebooka w Arabii Saudyjskiej jest oznaczonych jako mających zainteresowanie homoseksualne, a reklamodawcy mogą w nich celować. Na bardziej przyziemnym poziomie, w każdej sekundzie ludzie są błędnie profilowani i na podstawie tych fałszywych profili można odmówić im kredytu hipotecznego lub możliwości. Co zatem można zrobić, aby zminimalizować ryzyko stwarzane przez big data przy jednoczesnej maksymalizacji korzyści? Jeśli coraz więcej decyzji będzie podejmowanych przez algorytmy karmione milionami elementów naszych danych, czy istnieje ryzyko, że wpadniemy w datakrację? 23:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /26/ Reality show, 25 min, Polska, 2017 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Jest takie miejsce na południu Polski, gdzie spotykają się zwierzęta dzikie, charakterystyczne dla tego regionu i egzotyczne, których środowisko naturalne jest oddalone o tysiące kilometrów. Sarny, małpka Kazik, orzeł, borsuk, sowa i egzotyczny bażant to kilkoro z tysięcy pacjentów przemyskiej lecznicy i Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt Chronionych, które dzisiaj poznamy. 23:40 OSTATNI POSTERUNEK Film dokumentalny, 25 min, Polska, 1989 Scenariusz: Michał Dąbrowski Zdjęcia: Roman Farat Hołd weteranów, angielskich lotników, którzy przylecieli do Polski, aby upamiętnić czasy II wojny światowej, poległych kolegów i pobyt w obozie jenieckim. Powitanie i dekoracja lotników, którzy pomogli Polakom w czasie II wojny światowej. Weterani składają wieńce przy pomniku Nike w Warszawie. Wspomnienia lotników o trudnych lotach oraz o czasie pobytu w obozie jenieckim, gdzie Niemcy zmuszali ich do bardzo ciężkich prac. Grupa brytyjska przybyła do Polski, aby pożegnać tych, którzy nie przeżyli. Poddają w wątpliwość zasadność ich śmierci w obliczu tego, że świat nadal niczego się nie nauczył. Ostatni posterunek jest wyrazem hołdu poległym. 00:10 NOTACJE - TERESA MURAK. MIAŁAM SZCZĘŚCIE Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2013 Autor: Krzysztof Tadej Teresa Murak ur. w 1949 r. w Kiełczewicach. Rzeźbiarka, performerka, autorka instalacji. W swoich pracach odwołuje się do przyrody. Często materią jej dzieł jest ziemia, rzeżucha, zioła. Jej pierwszy performance, spacer po Warszawie w sukni porośniętej rzeżuchą, którą artystka hodowała na własnym ciele, wywołał sensację i kontrowersje. Została zatrzymana przez milicję. Dopiero po 1, 5 godzinie i obszernych wyjaśnieniach mogła kontynuować swój pomysł. Autorka prac pt. "Zasiewy". W 2005 roku otrzymała Nagrodę im. Katarzyny Kobro. Jej najważniejsze wystawy indywidualne to m. in.: "Pierwszy zasiew", "Ścierki wizytek", "Dla tych, którzy kochają wiatr. Życie według Jana Pawła II", "Słońce wstaje z Ziemi", "Miejsce dla Astrei", "Lniany strumień". 00:25 CZŁOWIEK, KTÓRY ZGINĄŁ POD ANKONĄ Film dokumentalny, 46 min, Polska, 1992 Reżyseria: Gabriel Morski Scenariusz: Ludomir Motylski Zdjęcia: Marek Cieślik Wykonawcy: Jan Meysztowicz, Olga Ślepowron Zawadzka, Teresa Tyszkiewicz, Tadeusz Mroczkowski, Stanisław Stomma, Mieczysław Pruszyński, Józef Pleban, Feliks Rochmiński Filmowy portret Adolfa Bocheńskiego, jednego z najciekawszych intelektualistów, publicystów i polityków dwudziestolecia międzywojennego. 01:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - KU FUNDAMENTOM LEGENDY ODC. 266 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2022 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 02:00 TAKA HISTORIA Film dokumentalny, 58 min, Polska, 1999 Reżyseria: Paweł Łoziński Scenariusz: Paweł Łoziński Zdjęcia: Paweł Łoziński Pan Wiesio mieszka w jednym z ocalałych sprzed wojny domów na warszawskim Powiślu. Były dozorca gnieździ się w ciasnym pomieszczeniu koło bramy, w czym towarzyszy mu Żabcia, suczka, którą przygarnął, i gdzie często zagląda jego przyjaciółka, a właściwie prawie żona, Ania, wdowa po przedwcześnie zmarłym koledze. Pan Wiesio ma też zaprzyjaźnionego sąsiada, pana Zdzisia. Schludny staruszek, przedwojenny fryzjer, który czesał wiele sław, między innymi samą Mieczysławę Ćwiklińską, chętnie gawędzi z panem Wiesiem. Wspomina przy tym swoją ukochaną, zmarłą żonę, spędzone z nią szczęśliwe chwile i dawne dobre czasy, a wywody krasi często powiedzonkiem "taka historia". Obaj panowie marzą o wspólnej wyprawie na ryby lub grzyby. Mimo nienajlepszego samopoczucia pan Wiesio nierozsądnie nie stroni od kielicha, żyje zaś z tego, co znajdzie w śmietnikach, które nazywa "peweksami". W codziennych poszukiwaniach przydatnych jeszcze rzeczy, nadających się do spieniężenia na bazarze lub do własnego użytku, asystuje mu nieodmiennie spodziewająca się potomstwa Żabcia. Podczas tych wypraw spotykają trudniącego się takim samym zajęciem pana Miecia, byłego kierowcę, co bywa okazją do pogawędek i wymiany uwag o niewesołej rzeczywistości. Panowie Wiesio i Zdzisław to sąsiedzi Pawła Łozińskiego, z tego samego podwórka. Autor filmu towarzyszył im z kamerą od bardzo wczesnej wiosny do sylwestra. Zapisał na taśmie krótką historię z ich życia, budzącą chwilami nieodparty śmiech, lecz również wzruszającą i skłaniającą do refleksji nad samotnością, upływem czasu i śmiercią. Los bowiem sprawił, że ciężko chory pan Wiesio, a rozwój jego choroby widać nieomal z każdym kadrem, trafił na długo do szpitala. Kiedy wreszcie powrócił, dramatycznie odmieniony, nie zastał już pana Zdzisia. Fryzjer, jak tego gorąco pragnął, połączył się już z ukochaną żoną. Nie pojadą więc już nigdy ani na grzyby, ani na ryby. Zresztą były dozorca chyba przestał o tym marzyć. Na 32. Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Krótkometrażowych w Krakowie film Pawła Łozińskiego został uhonorowany nagrodą główną - Złotym Lajkonikiem. 03:05 CO W BAGAŻU? Film dokumentalny, 40 min, Polska, 2007 Reżyseria: Kazimierz Karabasz Scenariusz: Kazimierz Karabasz 45 kilometrów na południowy zachód od Warszawy leży Żyrardów. To tu znajduje się Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego, dokąd udała się ekipa telewizyjna. Oko kamery koncentruje się na uczniach tejże szkoły, a konkretnie maturalnej klasy 3c, rejestruje normalne zajęcia lekcyjne, a także prowadzoną przez uczniów działalność pozaszkolną, a przede wszystkim emocje, jakie im towarzyszą przed tym bodaj najważniejszym etapem w ich życiu. Sami bohaterowie filmu mówią o zbliżającej się wielkimi krokami maturze, gorączkowych przygotowaniach i wielkim strachu przed egzaminami. Pomyślnie zdany egzamin dojrzałości to nie tylko krok do dorosłości, ale przede wszystkim możliwość podjęcia dalszej nauki na studiach, wyboru właściwego zawodu. Młodzi ludzi snują plany na przyszłość, rozmawiają o pracy, karierze i możliwościach lepszego startu we współczesnej, wolnej Polsce. Mówią też o poszukiwaniu swojej drogi w życiu i największych wartościach. Kamera towarzyszy także uczniom klasy 3c podczas szkolnej Wigilii, a następnie na studniówce, gdzie przez ten jeden wieczór można myśleć wyłącznie o szampańskiej zabawie. Potem trzeba jeszcze zrobić grupowe pamiątkowe zdjęcie i pozostaje już tylko wkuwanie do egzaminów. Z maturą w kieszeni dopiero zaczną swoje prawdziwe dorosłe życie. "Co w bagażu?" to film Kazimierza Karabasza, jednego z najwybitniejszych polskich dokumentalistów starszego pokolenia, twórcy "Muzykantów", "Portretu w kropli", "Roku Franka W", "Okruchów z ulicy Żelaznej i okolic" czy "Za rogiem, niedaleko".