TVP Historia Sobota, 24.06.2023 06:45 BYŁ TAKI DZIEŃ - 24 CZERWCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1838 - urodził się Jan Matejko; 1901 - debiut Picassa; 1948 - sowiecka blokada Berlina Zachodniego; 1976 - sejm PRL uchwala podwyżki cen żywności - komentarz Stefana Kisielewskiego z jego "Dziennika"; 07:10 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O RYSIU: WBREW NATURZE Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Agnieszka Bemowska, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o rysiu. Młoda rysica traci matkę. Za sprawą człowieka udaje się jej przeżyć i usamodzielnić. Spędza najlepsze chwile z życiowym partnerem. Nie dane jest jej jednak doświadczyć macierzyństwa. Kiedy przychodzą na świat małe, opiekunowie odkrywają u nich przypadłość, z którą nie mogłyby przetrwać na wolności. 08:10 KUCHNIA JAGIELLONÓW - ODC. 3. W PRZEDEDNIU UNII. PANORAMA KULINARNA KORONY I LITWY. 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Prowadzący: Łukasz Modelski Cykl, w którym autorzy przedstawiają czasy dynastii Jagiellonów od strony kuchni. Kuchnia tamtych czasów to nie tylko tłuste mięsiwa suto podlewane miodem. To kuchnia pełna finezji, owoców, warzyw, zup, wypieków. W kolejnym odcinku programu przedstawimy przepis na polewkę piwną z wkładką z białego sera oraz na cebularze. 09:00 SPOSÓB NA ALCYBIADESA - ODC. 2/3 Serial dla młodych widzów, 56 min, Polska 1997 Autor: Edward Niziurski Reżyseria: Waldemar Szarek Scenariusz: Wojciech Tomczyk Zdjęcia: Włodzimierz Głodek Muzyka: Tadeusz Nalepa, Marcin Pospieszalski Aktorzy: Władysław Kowalski, Łukasz Lewandowski, Radosław Elis, Jacek Liwot, Krzysztof Kowalewski, Jarosław Jakimowicz, Sławomir Orzechowski, Cezary Kosiński, Andrzej Nejman, Sebastian Konrad, Ewa Błaszczyk, Karolina Gruszka, Aleksandra Woźniak, Magdalena Warzecha, Sławomir Pacek, Andrzej Grąziewicz, Anna Ciepielewska, Jacek Wolszczak, Dominik Łoś, Marcin Przybylski, Jan Jurewicz, Jolanta Grusznic, Lech Mackiewicz i inni Zasępa namawia przyjaciół, że skoro nie mają gotówki na komplet "sposobów" na nauczycieli, to mogą kupować je stopniowo. Niestety, ich całe oszczędności to 107 złotych 30 groszy. U Wątłusza wywołuje to jedynie szyderczy uśmiech. Za taką kwotę Zasępa i spółka mogą nabyć tylko "sponę", czyli sposób na Alcybiadesa, historyka - niedołęgę, poniewieranego przez uczniów i lekceważonego przez resztę nauczycieli. Alcybiades, którego prawdziwe nazwisko brzmi Tymoteusz Misiak, robi, co może, by nie zwracać na to uwagi. Ucieczki od przykrej rzeczywistości szuka w historii - swej wielkiej pasji. Czy rzeczywiście jest aż tak naiwny, na jakiego wygląda? 10:10 NADMORSKIE MIASTA - ODC. 6 TEL AWIW (CITIES BY THE SEA 6. TEL AVIV) Cykl dokumentalny, 44 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Ilka Franzmann Odcinek 6. Tel Awiw Bez kontaktu z morzem to drugie co do wielkości miasto w Izraelu nigdy by nie powstało. Kiedyś Tel Awiw był bezpieczną przystanią dla Żydów z diaspory. Dziś napływ dobrowolnych imigrantów wcale nie maleje. W Izraelu mawia się, że Jerozolima się modli, Hajfa pracuje, a Tel Awiw tańczy. Styl życia, kreatywność i indywidualizm to wizytówki tego miasta. W Tel Awiwie niektórzy żyją jak w bańce, a inni siedzą na beczce prochu. Ochrona miasta wymaga ciągłych starań. Łodzie patrolowe przez całą dobę strzegą wybrzeża przez intruzami. W Izraelu niemal każdy musi odbyć służbę wojskową bez względu na to, czy jest człowiekiem wierzącym, ateistą, Żydem, Palestyńczykiem czy imigrantem. Tel Awiw akceptuje wszelkie szaleństwa. Humor jest tu częścią filozofii życiowej. 12:15 PODRÓŻE PO BAŁTYKU: LATO NA WODZIE - SZWECJA (CRUISING THE BALTIC SEA - A SUMMER ON THE WATER) Cykl dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Johannes Backes Dokumentalna seria (5 ODCINKÓW) podróżnicza. Odc. 1. Szwecja; Odc. 2 Finlandia; Odc. 3 Sankt Petersburg; 4. Estonia; 5. Litwa i Łotwa. Każdego roku do nadmorskich krajobrazów Bałtyku zbliża się nowy rodzaj krzyżowców, tak jak kiedyś łodzie wikingów czy statki Hanzy. Pływają po morzu, aby odkrywać korzenie cywilizacji europejskiej. Od zakończenia zimnej wojny i otwarcia Europy Wschodniej coraz więcej turystów wyrusza w długie rejsy po Bałtyku, jednym z najmłodszych mórz na świecie - powstałym po ostatniej epoce lodowcowej. Fascynują ich dobrze zachowane zamki, malownicze archipelagi, rozległe i dziewicze krajobrazy, marzycielskie wioski, historyczne metropolie handlowe i niekończące się piaszczyste plaże. Seria łączy niezwykłe piękno nadbałtyckich krajobrazów z ekskluzywnymi obrazkami życia na pokładzie statków wycieczkowych. Zobaczymy też atrakcje przyrodnicze i imponujące miasta, spotykając ich mieszkańców, którzy zaproszą nas do swojego domu. Podróż przez Morze Bałtyckie rozpoczyna się w Szwecji i prowadzi przez Finlandię i Sankt Petersburg do krajów bałtyckich. Równolegle do trasy po morzu i do dużych miast portowych widz odkryje ekscytujące przystanki na lądzie. Krajobrazy opowiedzą historię. Usłyszymy też codzienne historie ludzi, którzy tu mieszkają i pracują, sprawiają, że prawdziwa osobliwość tego świata staje się nam bliższa. 13:20 W POLSKĘ JEDZIEMY - FROMBORK Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Jaroszyński Scenariusz: Krzysztof Jaroszyński Prowadzący: Krzysztof Jaroszyński Cykl prezentujący ciekawe miejsca w Polsce okiem Krzysztofa Jaroszyńskiego - pisarza, satyryka, artysty kabaretowego. Z naszym przewodnikiem po Posce trafiamy do Fromborka, niewielkiego miasteczka na Warmii, często mylonego z Malborkiem. Z czego jest znany Frombork? W XIV wieku spaliła się katedra warmińska w Braniewie i ówczesny biskup postanowił nie odbudowywać w tym miejscu. Wybrał śliczne wzgórze tuż przy Zalewie Wiślanym i nazwał je Frauenburg, czyli miasto Pani. W średniowieczu był tu port rybacki. Autor programu twierdzi, że Frombork jest atrakcyjny tylko na godzinę i przypomina trochę ten ze średniowiecza. A jak jest naprawdę? 13:45 POLSKA I ŚWIAT Z HISTORIĄ W TLE - POJAZDÓW KONNYCH DAWNY CZAR Cykl reportaży, 14 min, Polska, 2011 Scenariusz: Ryszard Nowak Reportaż o Muzeum Pojazdów Konnych w Galowicach na Dolnym Śląsku. 15:10 PAN KLEKS - WOJNA I MIŁOŚĆ. BAJKA DOKUMENTALNA Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2021 Reżyseria: Władysław Jurkow Scenariusz: Władysław Jurkow Muzyka: Dariusz Kaliński Poeta i miłość w czasach Zagłady. II wojna światowa. Niemiecka okupacja w Polsce. Zgodnie z niemieckimi zarządzeniami Żydzi mogą mieszkać tylko na terenie getta. Za opuszczenie getta grozi śmierć. Znany warszawski poeta pochodzenia żydowskiego ukrywa się po aryjskiej stronie. Dzięki pomocy polskich przyjaciół co jakiś czas przenosi się do innego mieszkania na terenie Warszawy. W samotności, w czasie największego terroru, jaki zdarzył się w tej części świata, poeta zaczyna pisać bajkę, opowiadanie dla dzieci. Powstaje książka, którą dziś nazywa się polskim "Harrym Potterem", bestseller i klasyka polskiej literatury. Niezwykła opowieść o Panu Kleksie i uczniach jego Akademii to wyprawa do świata nieograniczonej wyobraźni, gdzie triumfuje piękno i dobro. Książka czytającym ją dzieciom daje radość i przygodę, stanie się częścią ich dzieciństwa. Samotność ukrywającego się poety rozjaśnia promień światła. Poeta jest zakochany. Niezwykłe, romantyczne uczucie. Chęć bycia z ukochaną jest silniejsza od strachu, od zagrożenia śmiercią. Poeta wychodzi z ukrycia, by spotykać się z kochaną kobietą. Miłość go odmienia, promienieje, na jego twarzy nie widać strachu. Być może właśnie dlatego nikt na ulicy nie rozpoznaje w nim ukrywającego się Żyda. Poeta przeżył wojnę. Nigdy nie wracał do okupacji, nie opowiadał o czasach Zagłady. Napisał kolejne wersje przygód Pana Kleksa i wiele wierszy dla dzieci. Po wojnie Jan Brzechwa i Janina pobrali się i tak jak w bajce - żyli długo i szczęśliwie. 16:05 ZAGINIONE? OCALONE? HISTORIE ZAWODÓW RÓŻNYCH - WIKLINIARZ Magazyn, 15 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Andrzej Kaczmarczyk Prowadzący: Andrzej Kaczmarczyk Praczka, świniopas, śledziarz, handlarz skupujący starzyznę i kurze łapki, czy wędrowny ostrzyciel noży, odeszli w zapomnienie, choć tego ostatniego widziano jeszcze na warszawskich podwórkach na początku lat 90. Podobny los może czekać wikliniarzy, bednarzy, kołodziejów czy garncarzy, choć ta ostatnia umiejętność przeżywa właśnie swój renesans. Miejmy nadzieję, że nie krótkotrwały. W niektórych przypadkach to już niestety zapewne ostatni moment, by rzemieślnicy podzielili się z nami swoimi coraz rzadszymi umiejętnościami. 16:35 KUBA - REWOLUCJA OD KUCHNI Film dokumentalny, 43 min, Polska, 2020 Reżyseria: Witold Szabłowski Scenariusz: Witold Szabłowski Zdjęcia: Siarhei Marchyk Rozpoczynając rewolucję, Fidel Castro obiecał Kubańczykom, że żaden z nich nigdy nie umrze z głodu. Jedzenie zawsze jest w centrum uwagi kubańskich władz, które, by wyżywić naród, wyhodowały nawet zmutowaną genetycznie krowę - rekordzistkę. Co jedzą dziś zwykli Kubańczycy? O to zapytaliśmy ich samych. Co jadł Fidel? Zdradza nam jego osobisty kucharz, Erasmo Hernandez (to pierwszy film, w którym zgodził się wystąpić). Czy rzeczywiście ludzie na wyspie nie głodują? I czy przypadkiem kuchennymi drzwiami na Kubę nie wkrada się kapitalizm? 17:25 NOCE I DNIE - ODC. 4/12 - WIECZNE ZMARTWIENIA Serial obyczajowy, historyczny, 50 min, Polska, 1977 Reżyseria: Jerzy Antczak Scenariusz: Jerzy Antczak Zdjęcia: Stanisław Loth Aktorzy: Jadwiga Barańska, Jerzy Bińczycki, Janina Traczykówna, Anna Nehrebecka, Zdzisław Mrożewski, Ryszarda Hanin, Tadeusz Fijewski, Bogusław Sochnacki, Ewa Dałkowska, Izabella Dziarska, Joanna Kostusiewicz, Andrzej Krasicki, Teresa Lipowska, Wiktor Nanowski, Pozornie szczęśliwą rodzinę ciągle nurtują jakieś zmartwienia i kłopoty. Barbarę dręczy zwłaszcza sprawa wychowania dzieci. Nauczycielki angażowane do domu Niechciców zmieniają się często i z różnych powodów. Powrót do miasta to stałe, od lat niespełnione marzenie Barbary. Rozgoryczona i wiecznie zmęczona, odsuwa Bogumiła od siebie. 18:25 SPÓR O HISTORIĘ - CZERWIEC 1976 Debata, 30 min, Polska, 2022 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Tomasz Muller 25 czerwca 1976 roku, w odpowiedzi na ogłoszoną przez komunistyczne władze drastyczną podwyżkę cen wielu artykułów żywnościowych, na terenie 24 województw rozpoczęły się protesty robotników. Uczestniczyło w nich około 90 tysięcy osób. W Radomiu, Ursusie i Płocku protestujący wyszli na ulice. Doszło do starć z milicją. Co prawda, jeszcze tego samego dnia podwyżka została odwołana, jednak protestujących, jak i przypadkowe osoby, które były świadkami robotniczych wystąpień, poddano brutalnym represjom. Władza rozprawiała się z "warchołami", jak nazywano ludzi, którzy upomnieli się o swoje prawa. Goście: prof. Antoni Dudek, prof. Tomasz Panfil, dr Grzegorz Majchrzak. 19:00 GIGANCI HISTORII - POLSKIE KONSTYTUCJE Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz Czy konstytucja znana jako Nihil novi była postępowa, czy zachowawcza? Jak nadawanie w dawnych latach różnych przywilejów wpływało na kształt Polski? Czy faktycznie Stalin czytał projekt konstytucji dla Polski w 1952 roku? Jaką wiedzą wykażą się tym razem uczestnicy teleturnieju i kto zostanie Gigantem Historii? 19:55 KALENDARIUM POWSTANIA STYCZNIOWEGO 1863 - ODC. 25 Cykl dokumentalny, 5 min, Polska, 2022 Scenariusz: Bartłomiej Grudnik Celem cyklu Kalendarium powstania styczniowego 1863 jest przypomnienie współczesnym Polakom wydarzeń jakie miały miejsce 160 lat temu. Powstanie styczniowe było największym i najdłużej trwającym zrywem niepodległościowym Polaków, jaki miał miejsce w okresie zaborów. Jego wybuch 22 stycznia 1863 r. wywołało ogłoszenie branki, czyli poboru do wojska rosyjskiego. Choć powstanie zakończyło się klęską, pamięć o nim trwała w narodzie do końca zaborów. Doświadczenie tajnego państwa z okresu powstania było wzorem dla państwa podziemnego z czasu okupacji niemieckiej i sowieckiej. Jego herb Orzeł Biały, Pogoń i św. Michał Archanioł przypominał niezrealizowaną ideę Rzeczpospolitej trojga narodów. Z doświadczenia powstania styczniowego czerpał Piłsudski planując walkę o odzyskanie niepodległości. Powiedział m.in. Dla nas, żołnierzy wolnej Polski, powstańcy 1863 roku są i pozostaną ostatnimi żołnierzami Polski, walczącej o swą swobodę, pozostaną wzorem wielu cnót żołnierskich, które naśladować będziemy. Kalendarium powstania styczniowego 1863 będzie zawierać cotygodniowy przegląd wydarzeń na ziemiach polskich, ale także reakcji świata na wybuch powstania, biogramy postaci, przegląd prasy powstańczej i rosyjskiej. W każdym odcinku znakomici polscy historycy tj. Włodzimierz Suleja, Janusz Odziemkowski, Andrzej Nowak, Wojciech Karwat, Michał Kopczyński, Mariusz Wołos opowiedzą o jednym, najważniejszym wydarzeniu z danego tygodnia, bądź przypomną ważną, a często zapomnianą postać z okresu powstania. Cykl będzie ilustrowany archiwaliami pochodzącymi z zasobów TVP oraz archiwów polskich i zagranicznych. 20:05 POD WULKANEM (UNDER THE VOLCANO) Dramat, 108 min, USA 1984 Reżyseria: John Huston Scenariusz: Guy Gallo Zdjęcia: Gabriel Figueroa Muzyka: Alex North Występują: Albert Finney, Jacqueline Bisset, Anthony Andrews, Kathy Jurado, Ignacio Lopez Tarzo, James Villiers, Dawson Bray, Carlos Riquelme, Jim McCarthy, Salvador Sanchez i inni Wierna adaptacja głośnej powieści Malcolma Lowry'ego o tym samym tytule, która przyniosła autorowi światową sławę. W latach 1936 - 38 pisarz przebywał w Meksyku, gdzie przeżył jeden z najciemniejszych okresów swego życia. "Pod wulkanem" jest powieścią osnutą wokół tamtych koszmarnych udręk, jakich doświadczał Lowry, pogrążony w pijaństwie, lecz trzeźwo oceniający sytuację świata, nieuchronnie zbliżającego się do katastrofy II wojny. Akcja rozgrywa się w 1939 roku, w niewielkim meksykańskim miasteczku Cuernavaca. Bohaterem jest Geoffrey Firmin (Albert Finney), były konsul brytyjski, przucony przez żonę, która odeszła dla jego przyrodniego brata Hugha (Anthony Andrews). Zrozpaczony Geoffrey, nie widzący żadnego ratunku ani dla siebie, ani zresztą dla całej ludzkości, szuka ukojenia w mocnych trunkach, pogrążając się w alkoholowy raj, który w gruncie rzeczy jest piekłem. W Dniu Zmarłych Yvonne wraca do miasteczka z nadzieją ocalenia męża przed nałogiem. Spotkanie z Geoffreyem i Hughem przyspiesza tragiczne zakończenie. W jednej z ostatnich scen filmu konsul nieodwołalnie odrzuca miłość żony. Zagłębiony się w lekturze jej rozpaczliwych listów, decyduje się pójść z miejscową prostytutką. Albert Finney w roli alkoholika stworzył tu przejmującą kreację całkowiecie zdominowując film. Za tę pamiętną rolę otrzymał nominację do najwyższej nagrody Oscara. 22:05 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - SULEJMAN WSPANIAŁY (SULEIMAN THE MAGNIFICENT) Cykl dokumentalny, 90 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Prowadzący: Stphan Bern Wykonawcy: Marek Ciuniel Filmowa opowieść o XVI - wiecznym władcy Imperium Otomańskiego - sułtanie Sulejmanie Wielkim, zwanym także Wspaniałym, który rządził Turcją przez 46 lat, czyniąc z niej potęgę militarną i gospodarczą. Udało mu się skutecznie zreformować armię, administrację i prawo. Jako człowiek renesansu był miłośnikiem sztuki i architektury oraz namiętnym kochankiem. Ukochaną kobietą jego życia była żona Roksolana, niewolnica z terenów Ukrainy. Ciemną stroną jego charakteru i rządów były liczne zbrodnie, dokonywane nie tylko na wrogach, ale i na własnej rodzinie, nie wykluczając dzieci i wnuków, a także na przyjaciołach. Na tym przykładzie lepiej poznajemy, jak straszną doktryną był islam i na co zezwalało tureckie zwyczajowe prawo. 23:50 PAPILLON. MOTYLEK (PAPILLON) Dramat, 127 min, Hiszpania/USA/Czechy, 2017 Reżyseria: Michael Noer Scenariusz: Aaron Guzikowski Aktorzy: Rami Malek, Charlie Hunnam, Tommy Flanagan, Michael Socha, Roland Moller, Yorick van Wageningen Remake opartego na autentycznych wydarzeniach słynnego filmu Franklina J. Schaffnera z 1973 r. , w którym główne role zagrali wtedy Steve McQueen jako Henri "Papillon" Charriere oraz Dustin Hoffman jako Louis Dega. W nakręconym 44 lata później remake’u tytułową postać odtwarza Charlie Hunnam, a jego współtowarzysza niedoli Louisa Degę - Rami Malek. Henri "Papillon" Charriere zmarł w lipcu 1973 r. w jednej z madryckich klinik. Odszedł w tym samym roku, w którym pojawił się na ekranach kin pierwszy film zrealizowany według jego powieści. Henri Charriere, syn nauczyciela z małego miasteczka w Masywie Centralnym od wczesnej młodości należał do paryskiego półświatka przestępczego, który nadał mu pseudonim "Papillon" (Motylek) od tatuażu na piersiach. Na początku lat 30.27 - letni wówczas Charriere został skazany na dożywotnią katorgę za morderstwo, którego nie popełnił. Zesłano go do kolonii karnej w Gujanie Francuskiej. Miała ona już wówczas długą i ponurą tradycję: od 1852 r. nie było stamtąd powrotu. Każdy skazaniec posyłany do Gujany statkiem towarowym trafiał do dżungli, gdzie tropikalne choroby, żółta febra, insekty, jadowite węże i nieludzka harówka zabijały w ciągu roku 80 procent nowo przybyłych. Żyjąc w takim piekle Henri Charriere nie dał się złamać, trzykrotnie podejmował próbę ucieczki. Na podstawie własnych przeżyć i doświadczeń napisał powieść, która została wydana w 1969 r. i stała się światowym bestsellerem. Henri "Papillon" Charriere, znany w paryskim półświatku włamywacz, wiedzie pełne niebezpiecznych przygód szalone życie. Niespodziewanie zostaje wrobiony w morderstwo. Chociaż ma alibi, nie udaje mu się przekonać sądu o swojej niewinności. W rezultacie zostaje skazany na dożywocie w kolonii karnej w Gujanie Francuskiej. Na statku płynącym do Ameryki Południowej i wypełnionym innymi skazańcami Papillon poznaje Louisa Degę, genialnego fałszerza pieniędzy. Dega ma przy sobie dużą gotówkę skrzętnie poukrywaną. Rosły i silny Papillon ratuje mu życie, gdy współwięźniowie próbują go obrabować. Tak zawiązuje się między nimi przyjaźń. W zamian za ochronę, Dega obiecuje sfinansować ucieczkę z kolonii karnej, znajdującej się w samym środku dżungli. Schwytany Papillon za próbę ucieczki z obozu pracy zostaje wtrącony do lochu. Jego minimalne racje żywnościowe potajemnie uzupełnia Dega. Gdy strażnicy zauważają dodatkowe porcje, domagają się wyjawienia nazwiska dostawcy, ale Papillon nie zdradza przyjaciela. Zostaje za karę zamknięty w całkowitych ciemnościach. Uwolniony po dwóch latach, w ciężkim stanie trafia do szpitala, gdzie odzyskawszy nieco siły obmyśla plan kolejnej ucieczki. Dega, który dzięki swym pieniądzom zapewnił sobie względny spokój i komfort w obozie, waha się, czy uciec wraz z nim, zwłaszcza że dotąd nie udało się to nikomu. 02:10 ŚLAD Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maria Wiernikowska Scenariusz: Maria Wiernikowska Zdjęcia: Roman Kałuża - Wierzchosławski Niezwykły zapis poszukiwań rodzinnych korzeni i śladów polskiej przeszłości w Kazachstanie. Autorka filmu snuje intymną opowieść o dawno minionym świecie, którą życie zwieńczyło niespodziewaną puentą. Nie jest to jednak film tylko i wyłącznie o historii jednej polskiej rodziny, którą los powiązał z Kazachstanem, jest to także słodko - gorzka opowieść o tym państwie w Azji Centralnej, jego współczesnych problemach i jego naznaczeniu przeszłością. Maria Wiernikowska, znana jako korespondent wojenny, tym razem odkrywa historię prywatną, która jest też bliska wielu Polakom, skazanym na Syberię. Opowiada wydarzenia sprzed stu lat na tle dzisiejszego Kazachstanu. Jej przypadkowe spotkania pokazują, z jakim trudem ten kraj wydobywa się spod sowieckiej i rosyjskiej dominacji. Tatuś zrobił mu drewnianego konika na patyku. Kiedy chłopczyk wędrował nad Irtysz, na piaszczystej drodze zostawiał ślad, po którym mogli go odnaleźć. Dziś ma 99 lat, a jego córka wyrusza szukać tamtych miejsc. Próbuje znaleźć dom polskich zesłańców w Kazachstanie. Film nakręcony w stylistyce reporterskiej (zdjęcia Romana Kałuży - Wierzchosławskiego z łódzkiej Szkoły Filmowej i Antona Mikasjana z Ałmaty) wzbogacają unikalne ujęcia z lat 20. XX wieku z Centralnego Państwowego Archiwum Filmowego w Ałmaty.