TVP Dokument Niedziela, 02.07.2023 Zmiany z dnia 15.06.2023 w stosunku do raportu z dnia 15.06.2023 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 20:25 KLĄTWA GÓRY. ŚLADAMI PIERWSZYCH ZDOBYWCÓW Film dokumentalny, 62 min, Polska, 2022 Reżyseria: Dariusz Załuski, Oswald Rodrigo - Pereira Janek Lenczowski, wnuk Jakuba Bujaka, jednego z polskich himalaistów, rusza w Himalaje, by zrozumieć lepiej pasję dziadka i jego towarzyszy, którzy w 1939 r. wyruszyli do Azji, by zdobyć Nanda Devi East, jeden z najwyższych szczytów świata. Celem wyprawy Janka jest ponowne zdobycie szczytu, na który dotarli Polacy w 1939 r. W czasie dojścia do bazy okazuje się, że w rejonie Nanda Devi East pod lawiną zginęło ośmiu alpinistów, uczestników międzynarodowej wyprawy. Mimo że w związku z tym wyprawa wisi na włosku, w końcu udaje się założyć bazę pod Nanda Devi i rozpocząć niebywale trudną wspinaczkę. Po trzech tygodniach szczyt zostaje zdobyty przez część grupy. Dodatkowym niespodziewanym sukcesem wyprawy jest odnalezienie miejsca bazy sprzed 80 lat oraz głazu z pięknie wyrytym napisem: "P. W. H. 1939 - Polska Wyprawa Himalajska 1939". Film opowiada o Janku i jego mamie, która ostatni raz widziała swego ojca, mając cztery lata. Przede wszystkim przedstawia jednak polskich himalaistów z lat 30. , wyjaśnia genezę pomysłu zdobycia szczytu, opowiada o długich przygotowaniach. Pierwszym, który rzucił hasło podboju Himalajów przez Polskich taterników, był Adam Karpiński, ojciec Jacka twórcy pierwszego przenośnego komputera. Powołał on do życia Komisję Himalajską, do której weszli również znany polarnik Stefan Bernardzikiewicz oraz właśnie Jakub Bujak. Od 1936 roku polscy taternicy zdobywali doświadczenie górskie w Alpach, Andach, a wreszcie na Kaukazie, co pozwoliło myśleć o himalajskich olbrzymach. Początkowym celem był szczyt K2, jednak mimo intensywnych starań dyplomatycznych pozwolenia nie udało się uzyskać. Nagrodą za kilkuletnie starania była zgoda na wyprawę na dziewiczy szczyt w Himalajach Garhwalu Nanda Devi East (7434 m). Polski rekord wysokości ustanowiony w 1939 r. został pobity dopiero w 1960 r. wejściem na Noszak. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 22:55 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRZYSZTOF ZANUSSI Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Miejscem spotkania z Krzysztofem Zanussim jest jego dom w podwarszawskich Laskach. Reżyser pokazuje też wiele pamiątek rodzinnych - fotografii oraz zapisów filmowych. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 02:00 KAMIENNA STRUNA Film dokumentalny, 59 min, Polska, 1976 Scenariusz: Tadeusz Makarczyński Zdjęcia: Sergiusz Sprudin Wykonawcy: Aleksander Bardini Materiały ikonograficzne dotyczące historii kolumny Zygmunta w Warszawie, m.in. sztych sprzed 300 lat przedstawiający kolumnę Zygmunta na placu Zamkowym w Warszawie, portret króla Zygmunta III Wazy, portret króla Władysława IV - fundatora kolumny, sztych przedstawiający transport i ustawienie kolumny w Warszawie w 1644 r. oraz posąg króla Zygmunta III na sztychu z połowy XVII w. , widok Warszawy i kolumny Zygmunta w czasach "potopu szwedzkiego", król Jan Kazimierz, król szwedzki Karol Gustaw, walki, pacyfikacja polskich wsi; - sztych - rezydencja króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie, konserwacja kolumny - sztych z czasów saskich, kolejna wojna ze Szwecją, król August II Mocny i August III, remont kolumny wykonany przez warszawskiego rzemieślnika Franciszka Dąbrowskiego - sztych Canaletta, Warszawa za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, rozbiory Polski, szubienice pod kolumną Zygmunta, koniec I Rzeczypospolitej - portret Napoleona, kolumna w 1806 r. , remont kolumny w 1810 r. , Warszawa w latach od 1830 do końca XIX w. , fotografie: generalny remont kolumny w latach 80, Krakowskie Przedmieście, Plac Zamkowy, pierwsze tramwaje konne - fotografie: początek XX w. , manifestacje na Placu Zamkowym w 1905 r. , pierwszy strajk powszechny, pochód robotniczy 1 maja, zesłania na katorgę - I wojna światowa, Niemcy w Warszawie, niepodległość Polski 11 listopada 1918 r. , Zamek Królewski i kolumna - fragmenty, filmów arch. z lat 20 30: Krakowskie Przedmieście, Uniwersytet Warszawski, Plac Zamkowy, Ogród Saski, Aleje Ujazdowskie, Łazienki, pucybut, Stare Miasto, robotnicy, dorożkarze, fotograf, szklarze, orkiestra podwórkowa, Restauracja u Fukiera, Restauracja Kamienne Schodki, defilada wojskowa w setną rocznicę powstania listopadowego - film arch.: II wojna światowa, bombardowanie Warszawy, płonący Zamek Królewski, Niemcy pod kolumną Zygmunta, powstanie warszawskie, ruiny Warszawy po wyzwoleniu w styczniu 1945 r. , zniszczona kolumna Zygmunta, pogrzeb dowódców Armii Ludowej, powrót ludzi do Warszawy, sprzątanie gruzu - film arch.: odbudowa kolumny po wojnie, transport bloku granitowego, wykuwanie kolumny przez warszawskich rzemieślników, uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego pod kolumnę, prezydent Warszawy Stanisław Tołwiński, montaż kolumny i posągu króla, odsłonięcie kolumny 22 lipca 1949 r.