TVP Nauka Sobota, 08.07.2023 06:00 JAK TO DZIAŁA - ODC. 177 CYFROWA [TELE]WIZJA Magazyn, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Radek Brzózka, Malgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Radek Brzózka W tym odcinku Radek Brzózka zabierze was w ciekawą podróż po historii telewizji - niezwykłego medium, które zmieniło świat w podobny sposób, jak dziś świat zmienia Internet. Nasza fascynacja obrazem widoczna jest od najdawniejszych czasów, a zatem powstanie telewizji było nieuniknione. Dziś w programie odpowiedzi m.in. na pytania, jak działa telewizja i skąd bierze się jej sygnał w gniazdku antenowym? 06:30 JAK TO DZIAŁA - ODC. 178 ZMIERZ SIĘ Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Scenariusz: Radek Brzózka, Malgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Radek Brzózka Wniosek płynący z dzisiejszego programu będzie dość zaskakujący - ciągle się mierzymy i ciągle mierzymy wszystko dookoła. Nie wierzysz? Ile razy w ciągu dnia sprawdzasz czas? Ważysz owoce, warzywa? Chwytając filiżankę herbaty podnosisz ją z o wiele mniejszą energią, niż w przypadku plecaka pełnego książek. 07:00 ALCHEMIK - NAUCZYCIELKA, ODC. 21 Magazyn, 15 min, Polska, 2020 Reżyseria: Konrad Aksinowicz Scenariusz: Konrad Aksinowicz Aktorzy: Michalina Sosna, Paweł Koślik, Mateusz Weber, Włodzimierz Dembowski W tym odcinku dowiemy się bardzo dużo na temat dwutlenku węgla. Ponadto Ala odwiedzi bardzo ciekaw gość - nauczycielka, która uczyła go chemii. 07:20 ALCHEMIK - FALE AKUSTYCZNE, ODC. 22 Magazyn, 15 min, Polska, 2020 Reżyseria: Konrad Aksinowicz Scenariusz: Konrad Aksinowicz Aktorzy: Michalina Sosna, Paweł Koślik, Mateusz Weber, Włodzimierz Dembowski W tym odcinku Al wytłumaczy młodemu widzowi, czym są fale akustyczne. 07:35 ALCHEMIK - WĘGIEL, ODC. 23 Magazyn, 15 min, Polska, 2020 Reżyseria: Konrad Aksinowicz Scenariusz: Konrad Aksinowicz Aktorzy: Michalina Sosna, Paweł Koślik, Mateusz Weber, Włodzimierz Dembowski Węgiel - o tym pierwiastku będziemy się mówić w tym odcinku. Dowiemy się, że węgiel wchodzi w skład węglowodanów, czyli cukrów. A ile energii jest w cukrach? To pokaże Al w doświadczeniu, które przeprowadzi. 08:00 CEL: PLUTON (DESTINATION PLUTO, BEYOND THE FLYBY) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2016 W tym filmie widzowie dołączają do zespołu New Horizons, aby wraz z nim zbadać pasjonujące odkrycia i zdjęcia z Plutona oraz obrzeży naszego Układu Słonecznego i odkrywają świat, jakiego jeszcze nie widzieli! 09:05 CZY WIESZ, ŻE? - /79/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 22 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 09:35 CZY WIESZ, ŻE? - /81/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 10:05 DIGITS: HISTORIA INTERNETU. POŁĄCZENI Z PRZYSZŁOŚCIĄ. (DIGITS) Serial dokumentalny, 52 min, USA, 2016 Ta trzyczęściowa seria dokumentalna opowiada historię i wpływ Internetu: jak działa, jak ewoluował, jakie technologie zrodził i dokąd może nas zaprowadzić w następnej dekadzie. 11:05 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O ŻUKU: POTĘGA KARŁA Сага старадаўняй пушчы, дак. серыял Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Agnieszka Bemowska, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o żuku. Żuk leśny - dla wielu nic nieznaczący robak - od pierwszych dni dorosłego życia pokonuje przeszkody, jakie stwarza mu świat olbrzymów: samochodów, koni, żubrów, wilków i innych zwierząt. Okazuje się jednak, że to niepozorne stworzenie robi coś, bez czego las nie mógłby istnieć. Wreszcie i żuk odnajduje swoją ziemię obiecaną. Pech jednak chce, że na jego drodze staje człowiek... 12:05 PODRÓŻNIK - JEZIORO GARDA Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2005 Autor: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Scenariusz: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Zdjęcia: Tomasz Rudomino Autorzy programu, Tomasz Rudomino i Anna Kwiatkowska, zapraszają nad jezioro Garda - największe i najczystsze wśród włoskich jezior. Leży w Alpach, na terytoriach aż trzech regionów: Trentino, Veneto i Lombardii. Uchodzi za jedno z najlepszych w Europie miejsc do uprawiania windsurfingu. Odwiedzimy windsurfingową szkołę. Opowiemy o wiatrach, które przyciągają tu żeglarzy. Orę - popołudniowy silny wicher opisywał Johann Wolfgang Goethe jako cud natury. W jego czasach windsurfing jeszcze nie istniał. Opowiemy o historii tego sportu i o tym, jak stawiać pierwsze kroki na desce. Od XVIII wieku nad Gardą powstawały kurorty, które odwiedzali poeci i artyści. W Torbole mieszkał Johann Wolfgang Goethe. Znajdziemy dom, w którym znalazł kwaterę, opowiemy o bitwie na jeziorze, którą stoczyli tu Wenecjanie z flotą Mediolanu i poznamy atmosferę współczesnej nadmorskiej miejscowości ze sklepami i pizzeriami, w których zaopatrują się windsurferzy. 12:30 PODRÓŻNIK - AGRA Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2005 Autor: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Scenariusz: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Zdjęcia: Tomasz Rudomino Agra to miasto położone we wschodnich Indiach w stanie Uttar Pradesh. Było kiedyś stolicą wielkiego imperium Mogołów. Z tamtych czasów, z epoki cesarzy Akbara i Szahdżahana, pozostały monumentalne budowle, pałace, twierdze, a nade wszystko Tadż Mahal - mauzoleum wzniesione ku czci Mumtaz Mahal, drugiej żony Szahdżahana. Ukończona w 1653 roku budowla od razu została okrzyknięta cudem świata. Tak jest do dziś, a mogolska architektura w Indiach uchodzi za jedno z najwspanialszych dokonań światowej architektury i sztuki. Zwiedzanie Tadż Mahal i Sikandry to oczywiście główne punkty pobytu w Agrze, ale autorzy "Podróżnika" przyglądają się także codzienności współczesnego, hinduskiego miasta. Agra liczy ponad 1,5 miliona mieszkańców, choć jej zabudowa i koncentracja życia na bazarze sugerowałaby, że to hałaśliwe, lecz stosunkowo małe miasto. Bazar w Agrze to coś bardzo szczególnego. Można tam kupić nie tylko wszelakie produkty: od warzyw, owoców po garnki, buty i sprzęt elektroniczny. To także miejsce spotkań, rozmów, okazja do posiłku, napicia się kawy. Dla wielu turystów i podróżników bazary na świecie to dość dobrze znany widok. Hałaśliwe suki w krajach arabskich z natrętnymi sprzedawcami są jednak niczym w porównaniu z hinduskim targowiskiem. Można tam godzinami obserwować ludzi, ich zachowania, nowy rodzaj kuchni, odmienne sposoby parzenia kawy i jedzenia posiłków. Dla wielu, nawet bywałych w świecie turystów, wizyta na bazarze w Indiach to prawdziwy szok kulturowy i zupełnie nowe doświadczenie. Ponadto w programie, jak zwykle: ceny, możliwości przemieszczania się, zakwaterowania, praktyczne rady co jeść, by nie popaść w kłopoty żołądkowe. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 13:00 CZY WIESZ, ŻE? - /83/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:30 NA WSZELKI WYPADEK! - ROZCIĘCIE GŁOWY 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Urazy głowy zawsze powinny być traktowane jako potencjalnie niebezpieczne. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, w jaki sposób je opatrzyć czy rozpoznać rodzaj urazu. Ważne jest także postępowanie przy urazach głowy prowadzących do utraty przytomności. Jak udzielać pomocy osobom z urazem głowy i kiedy konieczne jest wezwanie pogotowia wyjaśnią lekarze i ratownicy medyczni w programie "Na wszelki WYPADEK!". 14:00 WIELKA RAFA KORALOWA - ODC. 2 (DAVID ATTENBOROUGH'S GREAT BARRIER REEF) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Mike Davis David Attenborough wyrusza w wyjątkową podróż ukazującą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość australijskiej Wielkiej Rafy Koralowej. Wykorzystując najnowsze technologie (w tym zdjęcia satelitarne), grafikę komputerową oraz najnowsze odkrycia nauki, Sir David Attenborough prezentuje ostateczną wersję historii tego wyjątkowo pięknego zakątka naszej planety. Składająca się z 900 wysp rozciągających się na przestrzeni 2500 kilometrów rafa jest wyraźnie widoczna z kosmosu i stanowi największą żyjącą strukturę na Ziemi. Z bliska rafa pulsuje bogactwem życia. Ta wyjątkowa seria ukazuje, jak ten morski las deszczowy stworzył warunki dla powstania zdumiewającej różnorodności form organizmów żywych. Rafę zamieszkuje bowiem 1500 gatunków ryb, 30 gatunków waleni i delfinów, 6 gatunków żółwi morskich, 22 gatunki ptaków morskich i 32 gatunki ptaków przybrzeżnych. Podczas roku kalendarzowego rafa jest odwiedzana przez liczne gatunki (delfiny i walenie karłowate, motyle lub słonowodne krokodyle) wykorzystujące prądy morskie i powietrzne, aby skorzystać z wyjątkowych właściwości ekosystemu. 15:00 RAPORT NAUKOWY - /40/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 15:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE S.I - ODC. 20 ZAMEK KSIĄŻ Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Reżyseria: Natalia Kostenko Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach, Tomasz Jędrzejczak Prowadzący: Tomasz Bednarek W tym odcinku Tomasz Bednarek odwiedzi zamek Książ. Jego malownicze położenie na wysokim skalnym cyplu, ponad lasami, stawia go w gronie najbardziej oryginalnych rezydencji arystokratycznych w Europie. Nazwany dolnośląskim Wersalem przez ponad cztery stulecia należał do potężnego pruskiego rodu Hochbergów. To tutaj mieszkała księżna Daisy, której sława i uroda przyćmiła nawet księżniczkę Sissi. Potężny zamek w czasie II wojny światowej był przebudowywany na kwaterę główną Hitlera, w skałach wydrążono wówczas tajemnicze podziemne korytarze. Dziś jest atrakcją turystyczną, która potrafi zachwycić dosłownie wszystkich. Miłośnicy flory odkryją tarasowe ogrody i palmiarnię sprzed ponad stu lat, pasjonaci stylowych wnętrz będą podziwiać pałacowe wnętrza, a amatorzy zagadek z czasów II wojny światowej mogą eksplorować tajemnicze tunele wybudowane przez hitlerowców. 15:55 CZY WIESZ, ŻE? - /85/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 16:30 CZY WIESZ, ŻE? - /87/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - NARODZINY BOMBY ATOMOWEJ - KARA ZA GRZECHY (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. "W sidłach Frankensteina" zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. Ten odcinek opowiada o naukowcach, którzy stali za Projektem Manhattan - ogromnym przedsięwzięciem, które stworzyło bombę atomową. Wszystko zaczęło się od listu Alberta Einsteina skierowanego do prezydenta USA, Franklina D. Roosevelta. W liście tym Einstein podkreślił, że nazistowskie Niemcy wykorzystywały energię jądrową do budowy niezwykle potężnej bomby nowego typu, która mogłaby niszczyć całe porty i skłonił Roosevelta do zlecenia prac nad opracowaniem bomby atomowej. Bohaterem głównym odcinka jest Robert Oppenheimer, ojciec bomby atomowej, który przewodził naukowcom, którzy nad nią pracowali; film ujawnia grzech i karę naukowców zaangażowanych w rozwój broni jądrowej. 18:00 ASTRONARIUM - 18/22 (149) - NOWE DANE SONDY GAIA Magazyn, 21 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Kosmiczne obserwatorium, które śledzi wszystko, co nas otacza. Sonda GAIA dostarczyła danych na temat niemal dwóch miliardów gwiazd w Drodze Mlecznej. To największy przegląd naszego kosmicznego otoczenia, jaki kiedykolwiek wykonano. W tym programie pokażemy, czego możemy się dowiedzieć dzięki danym z misji GAIA. 18:30 RAPORT NAUKOWY - /40/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 18:55 JAK TO DZIAŁA - ODC. 177 CYFROWA [TELE]WIZJA Magazyn, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Radek Brzózka, Malgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Radek Brzózka W tym odcinku Radek Brzózka zabierze was w ciekawą podróż po historii telewizji - niezwykłego medium, które zmieniło świat w podobny sposób, jak dziś świat zmienia Internet. Nasza fascynacja obrazem widoczna jest od najdawniejszych czasów, a zatem powstanie telewizji było nieuniknione. Dziś w programie odpowiedzi m.in. na pytania, jak działa telewizja i skąd bierze się jej sygnał w gniazdku antenowym? 19:25 JAK TO DZIAŁA - ODC. 178 ZMIERZ SIĘ Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Scenariusz: Radek Brzózka, Malgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Radek Brzózka Wniosek płynący z dzisiejszego programu będzie dość zaskakujący - ciągle się mierzymy i ciągle mierzymy wszystko dookoła. Nie wierzysz? Ile razy w ciągu dnia sprawdzasz czas? Ważysz owoce, warzywa? Chwytając filiżankę herbaty podnosisz ją z o wiele mniejszą energią, niż w przypadku plecaka pełnego książek. 20:00 WIELKA RAFA KORALOWA - ODC. 2 (DAVID ATTENBOROUGH'S GREAT BARRIER REEF) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Mike Davis David Attenborough wyrusza w wyjątkową podróż ukazującą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość australijskiej Wielkiej Rafy Koralowej. Wykorzystując najnowsze technologie (w tym zdjęcia satelitarne), grafikę komputerową oraz najnowsze odkrycia nauki, Sir David Attenborough prezentuje ostateczną wersję historii tego wyjątkowo pięknego zakątka naszej planety. Składająca się z 900 wysp rozciągających się na przestrzeni 2500 kilometrów rafa jest wyraźnie widoczna z kosmosu i stanowi największą żyjącą strukturę na Ziemi. Z bliska rafa pulsuje bogactwem życia. Ta wyjątkowa seria ukazuje, jak ten morski las deszczowy stworzył warunki dla powstania zdumiewającej różnorodności form organizmów żywych. Rafę zamieszkuje bowiem 1500 gatunków ryb, 30 gatunków waleni i delfinów, 6 gatunków żółwi morskich, 22 gatunki ptaków morskich i 32 gatunki ptaków przybrzeżnych. Podczas roku kalendarzowego rafa jest odwiedzana przez liczne gatunki (delfiny i walenie karłowate, motyle lub słonowodne krokodyle) wykorzystujące prądy morskie i powietrzne, aby skorzystać z wyjątkowych właściwości ekosystemu. 21:00 PODRÓŻNIK - TRYDENT Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2005 Autor: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Scenariusz: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Zdjęcia: Tomasz Rudomino Trydent to jedno z najbardziej lubianych przez turystów miasto Włoch. Miasto o bogatej historii, pełne zabytków, otoczone malowniczymi krajobrazami, kusi przede wszystkim doskonałymi warunkami do czynnego uprawiania turystyki, wspaniałą kuchnią i licznymi festiwalami. Nie da się ukryć, że miłośnicy Trydentu dzielą się na dwie grupy: tych, którzy bywają tam zimą, bo w Dolomitach są znakomite warunki do uprawiania narciarstwa oraz tych, którzy wolą muzea, spacery po zabytkowych uliczkach, rowerowe i piesze wyprawy do okolicznych wiosek. Autorzy "Podróżnika" spacerują z kamerą po mieście skąpanym w słońcu, odwiedzają górujący nad stolicą regionu zamek, a wreszcie postanawiają spróbować miejscowych specjałów, przygotowanych według receptur lokalnej gastronomii. Wybierają się też do Rovereto, miasteczka oddalonego od Trydentu o pół godziny drogi, w którym można podziwiać wspaniałe zabytki architektury. Ponadto, jak zwykle w "Podróżniku", mnóstwo użytecznych informacji na temat sposobów podróżowania, cen, zakwaterowania, ubezpieczenia itp. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 21:30 PODRÓŻNIK - OURZAZATE Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2005 Autor: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Scenariusz: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Zdjęcia: Tomasz Rudomino Ourzazate to miasto na południu Maroka, zwane bramą Sahary. Dostać się tam można na różne sposoby. Najszybciej samolotem z Casablanki albo samochodem z Marrakeszu, choć to uciążliwa droga, bo przez góry. Ouarzazate warto odwiedzić z dwóch powodów. Po pierwsze na skraju miasta wznosi się potężna kazba Taourit, a po drugie niedaleko stworzono studio filmowe Atlas, które wprawdzie rozmachem nie przypomina żadnego hollywoodzkiego, ale za to było miejscem produkcji wielu gigantów, właśnie rodem z Hollywood. Wyprawę do Ouarzazate zaczynamy od kazby, czyli obronnego zamku. Kazbę Taourit wzniesiono dwieście lat temu. Była świadkiem wielu historycznych wydarzeń na terenie Maroka, Zachodniej Sahary, Algierii, Mali i Mauretanii, bo właśnie w Ouarzazate krzyżowały się drogi karawan idących z tych miejsc. Kazba zbudowana z gliny, kamieni i piasku wygląda dość solidnie i z pewnością oparła się wielu atakom zbrojnym, nie wiadomo jednak, co by się stało z jej murami, gdyby spadł na nie deszcz. Na Saharze długotrwałe opady prawie się nie zdarzają, dlatego kazby, tak jak ta w Ouarzazate, przetrwały. Ale w Ouarzazate zwiedzamy nie tylko kazbę. Trzeba wybrać się także na marokański bazar i do studia filmowego, w którym kręcono wiele filmów akcji i kostiumowych, m.in. "Asterixa", "Klejnot Nilu", "Miłość, szmaragd i krokodyl", "Gladiatora", "Regulamin zabijania", "Helikopter w ogniu". Pozostały po nich dekoracje i można się przechadzać śladem np. Michaela Douglasa czy sympatycznych bohaterów kilku części "Asterixa". 22:00 GRAWITACJA I JA. SIŁA, KTÓRA KSZTAŁTUJE NASZE ŻYCIE. /1/ (THE AMAZING WORLD OF GRAVITY (GRAVITY AND ME. FORCE THAT SHAPES OUR LIVES)) Serial dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2017 Wyjątkowa miniseria dokumentalna poświęcona grawitacji ukazuje nieoczekiwane spostrzeżenia historyczne, najnowsze osiągnięcia naukowe i ekscytujące, nowe eksperymenty. Z genialnym profesorem Jimem Al-Khalili, jako gospodarzem, odwiedzamy laboratorium LIGO w USA, gdzie odkryto fale grawitacyjne i odkrywamy najnowsze teorie na temat naszego kosmosu, które pochodzą z badania najintensywniejszych źródeł grawitacji, jakie można sobie wyobrazić - czarnych dziur. Profesor wykorzystuje w filmie teorię szczególnej i ogólnej teorii względności Alberta Einsteina, aby ustalić, w jaki sposób grawitacja i prędkość, z jaką się poruszamy, wpływa na tempo starzenia się organizmu. 23:00 ASTRONARIUM - 18/22 (149) - NOWE DANE SONDY GAIA Magazyn, 21 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Kosmiczne obserwatorium, które śledzi wszystko, co nas otacza. Sonda GAIA dostarczyła danych na temat niemal dwóch miliardów gwiazd w Drodze Mlecznej. To największy przegląd naszego kosmicznego otoczenia, jaki kiedykolwiek wykonano. W tym programie pokażemy, czego możemy się dowiedzieć dzięki danym z misji GAIA. 23:35 TAJEMNICE PIRAMID - PIERWSZA PIRAMIDA /1/ (PYRAMIDS: SOLVING THE MYSTERY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Jak zbudowano piramidy? Seria ta ma na celu rozszyfrowanie tajemnic budowy piramid i odtworzenie Egiptu sprzed ponad 5000 lat, dzięki wykorzystaniu CGI, obrazów satelitarnych i najnowocześniejszej archeologii lotniczej. 00:40 PODRÓŻNIK - LEGENDA KRÓLA CZAKI Cykl reportaży, 16 min, Polska, 2006 Autor: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Scenariusz: Tomasz Rudomino, Anna Kwiatkowska Zdjęcia: Tomasz Rudomino Wyprawa do Południowej Afryki śladami jednego z największych zdobywców na terytorium Czarnego Kontynentu - króla Czaki. Ze względu na jego talenty przywódcze i wielkie sukcesy militarne nazywano go Napoleonem Afryki. O jego narodzinach krążyły legendy, układano poematy, wiersze i piosenki. Jego matka Nandi uchodzi do dziś za matkę wszystkich Zulusów. Wśród bohaterów Czarnej Afryki król Czaka zajmuje poczesne miejsce. Czy stając do śmiertelnego boju z Anglikami, Burami czy plemionami Matabele, mógł przypuszczać, że po latach jego imieniem nazywane będą place, parki rozrywki oraz hotele? Że stanie się jednym z wielkich symboli Afryki? Trasa wyprawy "Podróżnika" do krainy wojowniczego plemienia Zulusów biegnie wzdłuż Zatoki Delagoa, poprzez krainę Suazi aż do Natalu. Ekipa filmowa dociera m.in. nad rzekę Umfolozi, którą zamieszkuje plemię Undwana. Kiedy w XIX w. terytoria Afryki Południowej powoli opanowywali od południa Brytyjczycy, od zachodu natomiast Burowie, rzeka ta stanowiła nieprzekraczalną granicę bezpieczeństwa dla białych osadników. Autorzy programu odwiedzą współczesne wioski Zulusów, gdzie legendy o królu Czace są wciąż żywe. Bardzo często dla gości odgrywane są sceny z czasów króla Czaki przypominające teatr lub happening. Stanowią one doskonałą lekcję historii, kultury i tradycji. Zulusi ubrani w tradycyjne ludowe stroje starają się wiernie odtworzyć wydarzenia sprzed dziesiątków lat: narodziny Czaki, wielkie bitwy, bitwę nad Krwawą Rzeką, wygnanie, zwycięstwo nad Anglikami. Współczesny Kraj Zulusów jest nowoczesny. Dawni wojownicy pracują w bankowości, armii, przemyśle. Wielu jednak zamieszkuje dzikie tereny Tembe i Simunye tak jak ich przodkowie: mieszkają w domach z maty bambusowej, noszą tradycyjne stroje, nie korzystają z dobrodziejstw cywilizacji - telefonów, komputerów czy magnetowidów. 01:10 JAK TO DZIAŁA - ODC. 176 KOLOROWE KOSMETYKI Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Scenariusz: Radek Brzózka, Malgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Radek Brzózka Wnętrza fabryk strzeżone są równie pilnie jak wojskowe laboratoria. Nic dziwnego - większość firm kosmetycznych nie chce zdradzać sekretów swojej kuchni, stosowanych technologii, a już na pewno - cennych receptur. Radkowi Brzózce udało się wejść do środka takiej fabryki i prześledzić proces produkcji kolorowych kosmetyków. 01:45 CEL: PLUTON (DESTINATION PLUTO, BEYOND THE FLYBY) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2016 W tym filmie widzowie dołączają do zespołu New Horizons, aby wraz z nim zbadać pasjonujące odkrycia i zdjęcia z Plutona oraz obrzeży naszego Układu Słonecznego i odkrywają świat, jakiego jeszcze nie widzieli!