TVP Historia Piątek, 14.07.2023 Zmiany z dnia 05.07.2023 w stosunku do raportu z dnia 28.06.2023 (dodano pozycję programową) 15:55 O POLSKĘ TRZEBA WALCZYĆ Film dokumentalny, 49 min, Polska, 1994 Scenariusz: Alina Czeniakowska Zdjęcia: Zbigniew Napiórkowski Film przedstawia martylologię mieszkańców Zamojszczyzny w czasie II wojny światowej oraz prowadzoną przez żołnierzy Armii Krajowej walkę z okupantem niemieckim i sowieckim. W filmie wstępują żołnierze Inspektoratu Zamojskiego AK oraz mieszkańcy Zamojszczyzny. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 19:40 HISTORIA POLSKI - HABIT I ZBROJA Dokument fabularyzowany, 100 min, Polska, 2017 Reżyseria: Paweł Pitera Scenariusz: Jan Wróbel Zdjęcia: Janusz Tatarkiewicz Historyczny dokument fabularyzowany z animacją. Film o zakonie krzyżackim i Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Zakon NMP Domu Niemieckiego powstaje w XIII w. w Palestynie, by nawracać i leczyć. Po klęsce wypraw krzyżowych osiada na rubieżach Mazowsza, zaproszony przez jego władzę do obrony księstwa przed poganami. Płoną wioski Prusów i padają święte dęby. Zakon tworzy państwo: perfekcyjne, bogate, atrakcyjne. Litewskie safari przyciąga kwiat rycerstwa z Europy. Ale Krzyżacy chcą więcej. Gdy Litwa chrzci się i łączy z Polską, zakon, ignorując papieża, atakuje chrześcijan. Wielka wojna, pomimo klęski poniesionej przez zakon pod Grunwaldem, kończy się kompromisem. Z czasem pewny siebie zakon nie dostrzega zachodzących zmian. Rzeczpospolita Obojga Narodów w XV w. zapewnia mieszkańcom wolności - dziś zwane są "obywatelskimi" i "gospodarczymi". By ją zwalczyć, zakon żąda od swoich poddanych coraz większych podatków. Ci zaś w zamian chcą prawa do współdecydowania. W wojnie 13 - letniej zakon tak naprawdę walczy z własnymi obywatelami. Ale nie umie się zreformować. Więc obywatele państwa zakonnego wstępują do Jagiellońskiej Rzeczypospolitej. Hołd pruski kończy historię zakonnej korporacji. Jednak jej scheda da zaczyn wojnom XX w. Jest to unikalne widowisko historyczne o ogromnych walorach edukacyjnych, przeznaczone dla widzów od 12. roku życia. Narratorem jest hollywoodzki aktor Stacy Keach. (dodano pozycję programową) 23:55 DZIECI WOŁYNIA - ODC. 4 - RYSZARD BROCKI Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2021 Autor: Joanna Pieciukiewicz Reżyseria: Joanna Pieciukiewicz Scenariusz: Joanna Pieciukiewicz Zdjęcia: Paweł Kochański, Marcin Przylecki, Michał Borowiecki Muzyka: Benjamin Hayden, James Murray Ryszard Brocki, urodzony w 1935 roku w Hałach, gmina Antonówka, powiat Sarny. W 1943 roku był świadkiem napaści banderowców na rodzinną wieś Hały. Wraz z ocalałymi mieszkańcami rodzina Brockich została wywieziona do Chemnitz w Niemczech. Dziadkowie Ryszarda Brockiego, którzy postanowili nie opuszczać Wołynia, zostali bestialsko zamordowani przez Ukraińców. Po II Wojnie Światowej Broccy znaleźli się w strefie amerykańskiej i otrzymali propozycje emigrowania do Kanady. Rodzina postanowiła wrócić do Polski i osiedliła się w województwie łódzkim.