TVP Kultura Niedziela, 16.07.2023 07:00 NAJWIĘKSZE PRZEBOJE - ANDRZEJ ZAUCHA Koncert, 42 min, Polska, 2021 Wykonawcy: Andrzej Zaucha Cykl prezentujący największe przeboje niezapomnianych artystów polskiej muzyki rozrywkowej. W tym odcinku przypomnimy twórczość Andrzeja Zauchy. 08:00 NABOŻEŃSTWO EWANGELICKIE W WARSZAWIE Sprawozdanie, 60 min, Polska, 2023 Autor: Małgorzata Foester - Biesiada W czasie tego nabożeństwa, które stanowi centrum życia duchowego całej wspólnoty, będzie można usłyszeć kazanie przeznaczone na szóstą niedzielę po Trójcy Świętej - o Bogu, który zawsze dotrzymuje obietnic, w tym tej dotyczącej swojej stałej obecności. Zapraszamy do oglądania w gościnnych progach parafii ewangelickiej, znajdującej się w sercu warszawskiego Mokotowa. 09:35 KROMER FESTIVAL BIECZ 2020 - UNLOCKED Koncert, 63 min, Polska, 2020 Unlocked otwarty. W czasach izolacji tytuł programu złożonego przez hiszpańskiego skrzypka Jorge Jimneza zyskuje niemal profetyczny charakter. Kompozycje samego Jimneza, wirtuozowski Tartini, partity Bacha, utwory wielkiego hiszpańskiego poety Federica Garci Lorki, wreszcie Follia upamiętniająca zmarłego niedawno Krzysztofa Pendereckiego - ta z pozoru egzotyczna mieszanka zyskuje w solowej skrzypcowej interpretacji artysty zaskakującą spójność, prowadząc słuchacza przez zróżnicowany krajobraz muzyczny dawnych wieków i ich współczesnych reinterpretacji. Repertuar: Jorge Jimnez Lock 1 na skrzypce solo Giuseppe Tartini Il trillo del diavolo Jorge Jimnez Lock 2 na skrzypce solo Krzysztof Penderecki La Follia 10:55 CZESKIE ŚNIADANIE - NEMOCNICE NA KRAJI MESTA. SZPITAL NA PERYFERIACH S.II - ODC. 19 - ODSETEK POWIKŁAŃ ZAPALNYCH (PROCENTO HNISAVYCH KOMPLIKACI) Serial obyczajowy, 49 min, Czechosłowacja, 1981 Reżyseria: Jaroslav Dudek Scenariusz: Jaroslav Dietl Aktorzy: Ladislav Chudik, Ladislav Frej, Milos Kopecky, Marta Motlova, Daniela Kolarova, Jana Stiepankova, Eliska Balzerova, Josef Abrham, Josef Vinklar, Andrea Cunderlikova, Viktor Preiss Pani Dobiaszowa skierowała skargę do Ministerstwa Zdrowia. Do szpitala przyjeżdża specjalna komisja. Ten fakt wywołuje duże napięcie. Ordynator Błażej staje w obronie szpitala i swoich współpracowników, natomiast Karol Sowa lekceważąco wyraża się o szpitalu i metodach leczenia. Dochodzi do ostrej wymiany zdań. Karol obraża też doktora Sztrosmajera. 12:10 OD UCHA DO UCHA - BAJKA O SMOKU Film animowany, 10 min, Polska, 1962 Reżyseria: Mirosław Kijowicz Scenariusz: Jan Rekosz Muzyka: Waldemar Kazanecki Krótki film animowany. Animowana ekranizacja starej krakowskiej legendy o wawelskim smoku. 12:20 OD UCHA DO UCHA - AJTIA O TYM, DLACZEGO DIABEŁ KULEJE (AJTIA O TYM, DLACZEGO DIABEŁ KULEJE) Film animowany, 5 min, Irlandia, 2020 Reżyseria: Katarzyna Zimnoch, Paweł Kleszczewski Scenariusz: Katarzyna Zimnoch, Paweł Kleszczewski Wykonawcy: Agnieszka Jaworska, . Kapela Ficka I Blachury Krótki film animowany. Dawno dawno temu na rajskich pastwiskach Pan Bóg wypasał swoje owce. Diabeł pasący niedaleko stado swych kóz, zapragnął odebrać Bogu zwierzęta - tak zaczyna się fabuła film animowanego "Ajtia o tym, dlaczego diabeł kuleje", która została oparta na ludowej bajce ajtiologicznej tłumaczącej ten fakt z życia diabła w swoisty sposób, pełen humoru i ludowej mądrości. Bajki ajtiologiczne (ajtie) stanowią jeden z najbardziej oryginalnych i atrakcyjnych aspektów polskiej kultury ludowej, są to często bardzo humorystyczne opowieści, które na zdrowy chłopski rozum tłumaczą świat, jego powstanie i zasady nim kierujące. Bohaterami tych opowieści są postacie znane z wyobraźni ludowej, takie jak: baba, dziad, diabeł, pies, św. Piotr czy Judasz. Film został zrealizowany w ramach programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Kultura w sieci. W warstwie muzycznej wykorzystane zostały oryginalne przykłady muzyki karpackiej. Głos lektorki wystylizowany został na gwarę żywiecką przez aktorkę pochodzącą z okolic Żywca, Agnieszkę Jaworską. (opis producenta) 12:25 OD UCHA DO UCHA - PAN TRĄBA Film animowany, 8 min, Polska, 1960 Reżyseria: Jerzy Zitzman Scenariusz: Jerzy Afanasjew Muzyka: Krzysztof Penderecki Krótki film animowany. Rozbieżności między rzeczywistością małżeńską a tęsknotami głównego bohatera. 13:30 GANGSTERZY I FILANTROPI Komedia sensacyjna, 85 min, Polska 1963 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Hoffman i Edward Skórzewski Zdjęcia: Jerzy Lipman Aktorzy: Wiesław Michnikowski, Gustaw Holoubek, Mirosław Majchrowski, Wojciech Majewski, Jacek i Janusz Hahnowie, Kazimierz Opaliński, Hanna Bielicka, Magda Celówna, Barbara Modelska, Mieczysław Pawlikowski i inni W więziennej karetce spotykają się oskarżeni w dwóch sprawach. Pierwsi to grupa gangsterów pod wodzą niejakiego "Profesora" - przydomek zawdzięcza niezwykłej elegancji i nieprzeciętnej inteligencji. Obmyślił genialny plan napadu na furgonetkę przewożącą pieniądze do banku. Szczegóły opracował na ruchomych makietach, grupa wielokrotnie ćwiczyła swoje zadania, a każdy z jej członków miał przygotowane murowane alibi. Niestety, pewne nieprzewidziane przypadki sprawiły, że ucieczka z miejsca rabunku nie powiodła się. Oskarżonym w drugiej sprawie jest Anastazy Kowalski, który stał się przestępcą mimo woli. Gdy wymówiono mu pracę w laboratorium chemicznym, zrezygnowany udał się do baru na tzw. jednego. Przez przypadek położył na stole alkoholomierz. Personel, sądząc iż Kowalski jest kontrolerem PIH-u, momentalnie zmienił swój stosunek do klientów, bohater znalazł w swojej gazecie banknot pięćsetzłotowy. Początkowo zaskoczony, szybko doszedł do wniosku, że manewr ten może powtórzyć i w innych lokalach. "Gangsterzy i filantropi" to debiut fabularny Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego, którzy dotąd znani byli jako para dokumentalistów. Wiele z ich filmów np. "Karuzela łowicka", "Typy na dziś", "Dwa oblicza Boga", odniosło sukcesy na międzynarodowych festiwalach. Ich wieloletnie doświadczenia w "zapisywaniu" rzeczywistości widoczne są także w "Gangsterach i filantropach". Ponad połowa filmu zrealizowana została w plenerach - na ulicach Warszawy i w stołecznych lokalach, dzięki czemu film jest osadzony w konkretnej rzeczywistości. 15:10 WĘDROWIEC POLSKI - ŚLĄSK CIESZYŃSKI Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska Prowadzący: Krzysztof Koehler "Wędrowca Polskiego" spotykamy na dworcu w Bielsku - Białej. Zaprojektowali go bielscy architekci, a zbudowano go w latach 1889 - 1890. Dzisiaj uchodzi za perełkę architektoniczną austriackich dworców. Zwiedzanie miasta wędrowiec rozpoczyna od Zamku Książąt Sułkowskich, którzy rezydowali tu do 1945 roku. Kolejną atrakcją miasta jest ulica Schodowa, która przyciąga swoim urokiem wielu filmowców. W dalszej wędrówce prezentuje jedyny w Polsce pomnik Marcina Lutra. W drodze do Cieszyna usiłuje dowiedzieć się czegoś na temat przemysłu włókienniczego w Bielsku Białej. 15:45 SERIALOWA NOSTALGIA - DALEKO OD SZOSY - ODC. 5/7 - POD PRĄD Serial obyczajowy, 71 min, Polska 1976 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Zbigniew Chmielewski, Henryk Czarnecki Muzyka: Piotr Marczewski Zdjęcia: Mikołaj Sprudin Aktorzy: Krzysztof Stroiński, Sławomira Łozińska, Antoni Jurasz, Gustaw Lutkiewicz, Irena Kownas, Jan Himilsbach, Janusz Paluszkiewicz, Andrzej Wichrowski, Bogusław Semotiuk, Tomek Wilczyński, Ferdynand Matysik Pobyt Leszka w wojsku i długa rozłąka nie osłabiają uczuć obojga młodych. Po odbyciu służby chłopak przyjeżdża do Łodzi, kończy kurs dla kierowców autobusowych, pracuje i z pomocą Ani pilnie się uczy. Aby nadrobić stracony czas, zamierza zdawać od razu do drugiej klasy technikum samochodowego. Bariery biurokratyczne są jednak nie do pokonania, Leszek nie uzyskuje zgody kuratorium ani ministerstwa oświaty. 17:15 NIEDZIELA Z... ROLAMI JACKA CHMIELNIKA 40 min, Polska, 2022 Scenariusz: Katarzyna Sitnik Prowadzący: Agata Konarska Widzowie pamietają jego kreacje w kultowych filmach Juliusza Machulskiego - "Vabank", "Kingsajz". O sobie mówił "Nie jestem urodzonym aktorem. Jestem facetem". Charakterystyczny aktor filmowy i sceniczny, reżyser teatralny, dramatopisarz. W kolejnym odcinku programu"Niedziela z..."wspominamy Jacka Chmielnika, który odszedł niespodziewanie w 2007 roku. 18:05 NIEDZIELA Z... ROLAMI JACKA CHMIELNIKA - KINGSAJZ Komedia, 104 min, Polska, 1988 Reżyseria: Juliusz Machulski Scenariusz: Jolanta Hartwig, Juliusz Machulski Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Jacek Chmielnik, Jerzy Stuhr, Katarzyna Figura, Grzegorz Heromiński, Joachim Lamża, Maciej Kozłowski, Jan Machulski, Leonard Pietraszak, Liza Machulska, Witold Pyrkosz, Halina Machulska, Beata Tyszkiewicz, Olgierd Łukaszewicz W podziemiach Instytutu Badań Czwartorzędu istnieje nikomu nie znana kraina zwana Szuflandią. Jak sama nazwa wskazuje, jej pejzaż tworzą głównie szuflady, segregatory i inne atrybuty biurowo-urzędniczej rzeczywistości. Panuje tu nadszyszkownik Kilkujadek - odpowiednik współczesnego krasnoludka, metodami władzy różniący się jednak zasadniczo od króla Ćwieczka. Kilkujadek z pomocą zaufanej świty trzyma swoich "kumotrów" za twarz, by przypadkiem żaden z nich nie wykrył tajemnicy kingsajzu. Pod tą tajemniczą nazwą kryje się eliksir, pozwalający krasnoludkowi zyskać rozmiary człowieka ("king size" - królewski rozmiar) i zamieszkać w krainie ludzi, obfitującej w wolność, kobiety i inne atrakcje. Przypadek sprawia, że alchemik Adaś samodzielnie uzyskuje kingsajz. Wypija go, przenosi się do ludzkiego świata i... nie bardzo chce wracać. Tymczasem podwładni Kilkujadka odkrywają tajemnicę domorosłego uczonego. Rozgniewany nie na żarty dyktator wysyła swych siepaczy, by sprowadzili Adasia z powrotem. "Kingsajz" był czwartą komedią Juliusza Machulskiego. Poprzednie - minicykl "Vabank" i "Vabank II" oraz "Seksmisja" - spotkały się z aplauzem krytyki i publiczności. Ich twórca zyskał zaś opinię reżysera, który w atrakcyjnej formie kina popularnego potrafi powiedzieć rzeczy ważne i niebłahe. "Kingsajz" potwierdził słuszność tej opinii. Stał się jednak również znakiem, że pomysły fabularne Machulskiego powoli zatracają pierwotną świeżość, a twórca zaczyna cytować samego siebie. Mimo to "Kingsajz" spotkał się z przychylnością publiczności, a i wśród recenzentów znalazło się sporo takich, którym przypadł do gustu. Wskazywano na jego związki z nurtem tzw. utopii negatywnej (m.in. "Podróże Guliwera" Jonathana Swifta, "Rok 1984" Orwella) oraz pełną czarnego humoru twórczością Sławomira Mrożka. Jak celnie ujął to jeden z krytyków, Machulski opowiedział tym razem historię "wesołą, a ogromnie przez to smutną". Z ironią potraktował nie tylko dogorywający wówczas w Polsce totalitaryzm, ale i samego siebie, czego dowodzi ostatnia, zaskakująca scena filmu. 23:00 MUZYKA - WOJCIECH KILAR (PORTRET KOMPOZYTORA) Reportaż, 58 min, Polska, 2001 Autor: Halina Szymura Wykonawcy: Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Filharmonia Narodowa, Sinfonia Varsovia, Wojciech Kilar, Krzysztof Zanussi, Andrzej Wajda, Kazimierz Kutz, Jerzy Maksymiuk Opowieść o Wojciechu Kilarze, jednym z najwybitniejszych współczesnych polskich kompozytorów, oraz o jego monumentalnej, sugestywnej muzyce. Artysta ma w swoim dorobku wiele utworów symfonicznych, m.in. "Exodus", "Krzesany", "Kościelec 1909", "Orawa", "Angelus", "Missa pro pace" oraz muzykę filmową do takich obrazów jak "Dracula" Francisa Forda Coppoli, "Portret damy" Jane Campion, "Pan Tadeusz" i "Ziemia obiecana" Andrzeja Wajdy i wielu innych. "Co chciałbym dać ludziom w swojej muzyce? - Wojciech Kilar po chwili namysłu odpowiada - radość, nadzieję, refleksję, przede wszystkim oczywiście siebie, opowieść o sobie". W swoich kompozycjach opowiada o tym, co go fascynuje, zachwyca, wprawia w zadumę. Inspirują go m.in. Tatry i góralska muzyka, a także tematy religijne. W zaciszu własnego domu artysta mówi o pracy, karierze, o sobie, o tym, co osiągnął, co uważa za największy sukces. Wspomina lata szczęśliwego dzieciństwa we Lwowie, klimat rodzinnego domu i lekcje muzyki, które były dla niego prawdziwą udręką, niezwykle uciążliwym obowiązkiem nałożonym przez rodziców, którzy zdecydowali, że syn ma się kształcić na muzyka. Ze Lwowa, okupowanego najpierw przez bolszewików, a potem faszystów, rodzina przeniosła się do Katowic. Wojciech Kilar zyskał z czasem opinię młodego, bardzo utalentowanego, awangardowego kompozytora, co zwróciło na niego uwagę Kazimierza Kutza. Od współpracy z tym reżyserem rozpoczęła się przygoda Kilara z filmem. Był okres, kiedy komponował muzykę do ośmiu filmów rocznie, dziś już właściwie zarzucił tę formę twórczości, wyjątkiem są tak znaczące realizacje, jak "Pan Tadeusz" czy "Zemsta". O Wojciechu Kilarze opowiadają m.in. zaprzyjaźnieni z nim reżyserzy i dyrygenci - Andrzej Wajda, Kazimierz Kutz, Krzysztof Zanussi i Jerzy Maksymiuk. Drugim równorzędnym bohaterem filmu jest muzyka. W programie wykorzystano obszerne fragmenty najbardziej znanych utworów symfonicznych Kilara, fragmenty widowisk opartych na "Krzesanym" i "Exodusie" oraz fragmenty filmów polskich i amerykańskich. 00:10 KINO KRÓTKICH FILMÓW - FASCINATRIX Film krótkometrażowy, 18 min, Polska, 2018 Reżyseria: Justyna Mytnik Scenariusz: Justyna Mytnik Zdjęcia: Maciej Twardowski Aktorzy: Joanna Drozda, Maciej Musiałowski, Sebastian Łach Krótki film fantasy, muzyczny. "Fascinatrix" to musical o uciekinierce żądnej zemsty, która przebiera się za łowcę czarownic i przybywa na Zamek Inkwizycji... (ŹRÓDŁO: filmpolski.pl) 00:30 KINO KRÓTKICH FILMÓW - STORY Film animowany, 4 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jola Bańkowska Scenariusz: Jola Bańkowska Krótki film animowany. Ironiczny ciąg kilkunastu scenek, opowiadających o przenikaniu się codzienności ze światem cyfrowym. Prowadzona poprzez story - popularną dziś funkcję mediów społecznościowych narracja, przedstawia ludzi samotnych, zagubionych, a czasem obojętnych wobec rzeczywistości. (opis festiwalowy) 00:35 KINO KRÓTKICH FILMÓW - KAPRYSIA Film animowany, 8 min, Polska, 2019 Reżyseria: Betina Bożek Scenariusz: Betina Bożek Krótki film animowany. Kaprysia, główna bohaterka filmu, to wymyślona przez reżyserkę planeta. Wszystko, co istnieje na Kaprysi jest nieoczywiste, chaotyczne, zmienia swoje kształty i właściwości. Wzajemne przenikanie i przeobrażanie form, zmiana miejsc istot i przedmiotów to słowa, jakie określają charakter filmu. Pomimo pozornego bałaganu, jaki panuje na planecie, jest to miejsce szczęśliwe, dominują w nim jasne i czyste barwy. Stworzony przez autorkę filmowy obraz dziwnej i bajkowej rzeczywistości jest eksplozją radości i surrealizmu. (opis producenta) 00:55 SEANS KULTOWY - KOT O DZIEWIĘCIU OGONACH (IL GATTO A NOVE CODE) Thriller, 107 min, Włochy/Niemcy, 1971 Reżyseria: Dario Argento Scenariusz: Dario Argento, Bryan Edgar Wallace Aktorzy: Catherine Spaak, Rada Rassimov, Karl Malden Franco Arno to niewidomy były reporter, który mieszka ze swą siostrzenicą i utrzymuje się z tworzenia krzyżówek. Pewnej nocy, spacerując po ulicy przed instytutem medycznym, gdzie prowadzone są eksperymenty genetyczne, podsłuchuje dziwną rozmowę dwóch mężczyzn, siedzących w zaparkowanym samochodzie. Tej samej nocy ktoś włamuje się do instytutu, ogłuszając strażnika. Następnego dnia z kolei w dziwnym wypadku ginie jeden z rozmówców, których podsłuchał Arno. Wraz z dziennikarzem Carlo Giordanim decyduje się on więc na podjęcie śledztwa. 03:00 RAWA BLUES SILESIAN SOUND - SBB Koncert, 49 min, Polska, 2021 Wykonawcy: Sbb Kolejna żywa legenda polskiego rocka. W ubiegłym roku świętowali 50 - lecie działalności. Od początku bogatej kariery żywiołem SBB były występy na żywo. To na nich zespół dostawał skrzydeł, nic dziwnego zatem, że ich bogatą dyskografię otwierała płyta koncertowa, która wywróciła do góry nogami ówczesną polską scenę rockową. Śląskie trio ruszyło również na podbój Zachodu. W latach siedemdziesiątych byli ambasadorami polskiej muzyki w Europie. Koncertowali w RFN, Finlandii, Szwecji, Holandii i Szwajcarii. Zagrali także na słynnym festiwalu w duńskim mieście Roskilde. Na zachodnie rynki przygotowali trzy albumy: Follow My Dream, Welcome oraz Slovenian Girls. Początki SBB jeszcze jako Silesian Blues Band to kwartet z Irkiem Dudkiem w składzie (wokal i harmonijka ustna). Niewykluczone, że podczas październikowego koncertu na Rawie Blues muzycy znów połączą siły na jednej scenie... 05:15 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 48 ŚLĄSK NIEOCZYWISTY Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Śląsk to nie tylko węgiel, kopalnie i rolada wołowa z kluskami, ale także niezwykle bogata historycznie kraina. Już samo jej umiejscowienie może być dla wielu sporym zaskoczeniem. Radosław Kotarski rusza śladami mniej znanych śląskich impresji i wydobywa je na światło dzienne.